İran'ın vize politikası

Dünya çapında uluslararası ortamda ülkelere giriş-çıkışlarda başlatılan pasaport ve vize zorunluluğu, yabancı ülkelerden İran'a gitmek isteyen kişiler için de geçerlidir. Diplomatik anlaşmalar yoluyla vize muafiyeti verilen ülke vatandaşları haricinde herkes ülkeye girişte vize sahibi olmak zorundadır. İsrail vatandaşları ise tüm şartları taşıyor olsalar dahi, ülkeye girişleri yasaktır.^[1][2]

Hem İran'ın hem de başka bir ülkenin ikili vatandaşları, ziyaret ederken İran vatandaşları olarak sayılır ve İran pasaportuna sahip olmalıdır. Buna annesi, babası, kocası veya yurtdışında doğan çocukları da dahildir.^[3]

İran artık 2011'den sonra İran'ı ziyaret eden kişilere yönelik ABD yaptırımlarına yanıt olarak pasaportlara vize ya da girişte damga vurmamaktadır.^[4] Kasım 2018'de İran'ın Kültürel Miras, El Sanatları ve Turizm Örgütü (ICHTO) başkanı, ülkeyi terk ettikten sonra diğer ülkelere seyahat etme konusundaki endişelerini hafifletmek için yabancı turistlerin pasaportlarına damga basmayacaklarını açıkladı.^[5] Haziran 2019'da İran Cumhurbaşkanı İçişleri Bakanlığı'na yabancıların pasaportunu damgalamama kararını uygulama emrini verdi.^[6]

2016 yılı sonunda turistlere elektronik vize veren bir sistemi başlatmayı planlayan^[7] Iran hükûmeti ayrıca 60 ülkenin vatandaşlarına da vize serbestisi sağlayacak olan bir program üzerinde çalışmaktadır. Dünya Mirası listesinde yer alan 19 tarihi ve kültürel mekana ev sahipliği yapan İran, daha fazla turistin ülkeye gelip turizmi canlandırması için de çaba göstermektedir.

2011 yılında İran'a vize almak için seyahat sigortası yaptırmak zorunlu hale gelmiştir.^[8]

Aşağıdaki ülkelerin vatandaşları, aşağıda belirtilen süreye kadar İran'ı vizesiz ziyaret edebilirler:^[9]

_{1 - Vize muafiyeti yalnızca İran'a hava yoluyla giriş için geçerlidir.
2 - 180 gün içinde 90 gün.
3 - Konaklama süresi 30 güne kadar uzatılabilir.
4 - Konaklama süresi 3 aya kadar uzatılabilir.
5 - Sadece turizm amaçlı vizesiz ziyaret edilebilir, diğer tüm amaçlar vize gerektirir.}

Özbekistan ile vize rejiminin kaldırılmasına ilişkin müzakereler sürüyor.^[11]

Aşağıdaki ülkeler tarafından verilmiş pasaport sahiplerin vizesiz İran'a girmelerine izin verilir.

_{D — Diplomatik pasaportlar
O — Resmî pasaportlar
S — Hizmet pasaportları}

Aşağıdaki havaalanlarında normal pasaport sahipleri, turist olarak seyahatlerinde en fazla 30 gün (15 gün uzatılabilir) kalmak şartıyla ülkeye girişlerinde vize alabilirler:^[12]

Havalimanlarında verilen vize, Lübnan vatandaşları için ücretsizdir.

Aşağıdaki ülkelerden birinin pasaportuna sahip olan kişilerin, ülkeye giriş yapmadan önce İran'ın yetkili diplomatik birimlerine vize başvurusu yapmış ve almaya hak kazanmış olmaları gerekmektedir:^[13]

Bu vize türü, pasaport sahibi olan tüm yabancı ziyaretçiler için; (Kiş Adası, Qeshm Adası ve Çabahar Limanı'nda geçerlidir. Maksimum iki haftalık ziyaretlerde kullanmak için alınan bu vize, gerekli makamlara dilekçe yoluyla başvurulduğunda altı aya kadar uzayabilmektedir.

İsrail vatandaşlarının, uçaktan inmeseler ve aynı uçuşla devam etseler dahi ülkeye giriş ve transit geçişleri reddedilmektedir. İsrail vizesi veya damgasını (365 günden az) içeren pasaport veya seyahat belgesi veya ziyaretçinin İsrail'de bulunduğunu veya İsrail devleti ile herhangi bir bağlantısı olduğuna dair herhangi bir belirti bulunan herhangi bir veriyi elinde bulunduranların da giriş ve transit geçişleri reddedilmektedir.^[14]

Başörtüsü veya eşarp takmayan, uzun kollu kıyafetler ve çorap giymeyen kadınların ülkeye girişleri reddedilmektedir.^[15]

Birleşik Krallık, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlarının hükûmet tarafından atanan bir rehber eşliğinde ülkeyi gezmeleri gerekmektedir. İran'ın bu ülkelerdeki dış temsilciliklerinin kapatılması nedeniyle bu vatandaşların bağımsız seyahatleri yasaklandı.^[16] Bu ülke vatandaşlarının bağımsız şekilde seyahat etmeleri Mart 2014 tarihinden bu yana yasaklanmıştır.^[17] Bu ülke vatandaşları için vize prosedürü yaklaşık sekiz hafta sürer. Ayrıca İran'da sertifikalı bir yerel seyahat acentesi ile seyahatlerini planlamak ve rezerve etmek zorundadırlar. Vizenin verilebilmesi için acentenin, başvuranın günlük seyahat planını onay için dışişleri bakanlığına sunması gerekir.^[18]

İran Vatandaşlarının Amerikalı ve Kanadalı eşleri, bir acenteye ihtiyaç duymadan ülkeyi ziyaret etmek ve ülkede kalmak için 90 güne kadar aile vizelerini kolayca alabilirler.

E-vizeler 22 Kasım 2018'den beri mevcuttur.^[19]