İçeriğe atla

İpsos Muharebesi

İpsos Savaşı sonrasındaki Diadokh krallıkları (MÖ 301).
  Seleukos İmparatorluğu ve diğer ardıl devletler
  Kassandros krallığı
  Lysimachus krallığı
  Ptolemaios Krallığı

İpsos Muharebesi, Diadokhlar mücadelesinde MÖ 301'de Frigya'nın batı kıyısında kalan İpsos'ta yapılan muharebe.

Lysimakhos ve I. Seleukos Nikator bu savaşta Antigonos'un oğlu Demetrios'u mağlup ettiler. Demetrios’un Yunanistan’ı ele geçirmesiyle beraber Antigonos ile oğlu büyük bir güç ve tehlike halini almıştı. Ptolemaios, Lysimakhos ve Seleukos ona karşı yeni bir koalisyon oluşturmak durumunda kaldı. MÖ 301'de yapılan bu savaşı Lysmakhos ve Seleukos'un birleşik orduları kazandı, Demetrios kaçtı. Seleukos'un Hindistan'dan getirdiği filler tank gibi işlev görmüştü. Hemen ardından yapılan anlaşmada Ptolemaios aslan payını alınca Diadohkhlar arasındaki mücadele yeni bir boyuta girecekti. Çünkü o bu savaşta aktif rol almamıştı.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Tekin, Oğuz (Mart 2014). Helen ve Roma Tarihi (5 bas.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF. ss. 69-70. ISBN 978-975-06-1038-7. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

Korupedyon Muharebesi, Diadokilerin aralarında yaptıkları bir seri Diadoki Savaşları içindeki son muharebedir. MÖ 281 yılında Lysimakhos ve I. Seleukos Nikator arasında gerçekleşmiştir. Lysimakhos Trakya'yı ve İpsus Savaşı'nden sonra elinde kalan Batı Anadolu topraklarını yönetiyordu. Son zamanlarda da Makedonya'nın kontrolünü ele geçirmişti. Seleukos ise Doğu Anadolu Bölgesi, Suriye, Lübnan, Filistin, Irak ve İran'ı yönetiyordu.

<span class="mw-page-title-main">I. Seleukos</span>

I. Seleukos Nikatōr Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Seleukos, Seleukos hanedanını ve Seleukos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemaios Krallığı Seleukosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Muharebesi (MÖ 312)</span>

Gazze Muharebesi, Mısır satrapı I. Ptolemaios Soter ile I. Antigonos Monophtalmos'un oğlu I. Demetrius Poliorketes arasında yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Seleukos</span>

II. Seleukos Kallinikos Pogon Taşıdıgı lakaplar olan Kallinikos ve Pogon sırasıyla "güzel galip" ve "sakallı" anlamlarına gelmektedir. Seleukos İmparatorluğu'nun bir hükümdarıdır ve MÖ 246-226 yılları arasında tahtta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Ptolemaios</span> Yunan General, Kral ve Firavun

I. Ptolemaios Soter veya Batlamyus, Büyük İskender'in bir generali olup onun ölümünden sonra Diadokhlar mücadelesinde öne çıktı. Diadoki devletlerinden biri olarak Antik Mısır'da MÖ 305/304'te firavun unvanını da alarak döneminde krallık yapmıştır. Ptolemaios Krallığı ve Ptolemaios hanedanı kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da Lagidan hanedanı ismi de verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Filetairos</span>

Philetairos, MÖ 343 - MÖ 263), MÖ 2. ve 3. yüzyıllarda Anadolu'da Toros Dağları'ndan Marmara Denizi'ne kadar uzanan bir alanda egemen olan Pergamon Krallığı'nın ve bu Krallığı yöneten Attalos Hanedanı'nın kurucusudur. MÖ 343-263 yılları arasında yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Ptolemaios</span>

II. Ptolemaios Filedelfos, MÖ 309–246), MÖ 283 yılından MÖ 246 yılına kadar Mısır'a hükmeden Ptolemaios kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksandros (Seleukos imparatoru)</span>

I. Aleksandros Balas, MÖ 150-146 yılları arasında Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Demetrios Poliorketes</span> Makedonya Kralı (M.Ö. 294–288)

Demetrios Poliorketes, Büyük İskender'in ölümünün ardından girilen taht mücadelelerinde yer almış, Makedon Yunan bir soylu ve askeri komutandı. MÖ 306 – 301 yılları arasında Asya'nın, MÖ 294 – 288 yılları arasında ise Makedonya'nın kralı oldu. Antigonid hanedanının bir üyesi olan Demetrius, bu hanedanın kurucusu I. Antigonos Monophtalmos ve eşi Stratonice'nin oğluydu. Ayrıca, Hellenistik Yunanistan'da Makedonya'yı yöneten aileden ilk kişi olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Antiohos</span>

I. Antiokhos Soter ; d. MÖ 324; ö. MÖ 261) MÖ 281'den itibaren Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı. Büyük İskender'in silah arkadaşı I. Seleukos Nikator ve Pers prensesi Epeme'nin oğludur. Soter namı, kurtarıcı anlamında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">III. Antiohos</span>

III. Antiohos, Seleukos İmparatorluğu'nun 6. hükümdarı. MÖ 222'den MÖ 187'ye kadar hükümdarlık yapmıştır. Krallık topraklarını I. Seleukos dönemindeki en geniş sınırlarına tekrar ulaştırarak “Büyük” unvanını almış ancak Romalılar karşısında Magnesia Muharebesi'nde aldığı ağır yenilgi nedeniyle kendi döneminde Avrupa ve Batı Anadolu'daki topraklarını kaybetmiştir.

Diadohlar veya İskender'in halefleri, Büyük İskender'in ailesinden kişiler, ona yakın kumandanlar ve arkadaşları, yani ardılları anlamına gelmektedir. İskender MÖ 323'te Babil'de hayatını kaybedince onun genişletip büyüttüğü imparatorluğun nasıl yönetileceği büyük bir tartışma ve mücadele konusu olmuş, Diadohlar savaşlarına zemin hazırlamıştı. Diadohlar ilk olarak Babil'de bir devlet konseyi topladılar. En öne çıkan isimler Perdikkas, I. Ptolemaios Soter, I. Seleukos Nikator, Lisimahos ve Antigonos ve Antipatros gibi isimlerdi. İlk olarak Perdikkas imparator vekili oldu. Sonrasında fazlaca güçlendi. İskender'in cesedini Makedonya'ya taşıma fikri yüzünden Ptolemaios ile sürtüştü, Mısır'a girmesi onun sonu oldu. Devamında Antipatros, o ölünce de Antigonos büyük güç sahibi olacaktı. MÖ 312'de Gazze Muharebesi, MÖ 301'de İpsos Savaşı ve MÖ 281'de Korupedion Savaşı sonraki mücadeleler oldu. Sonlara doğru Ptolemaios Seleukos'u da öldürmüştü. Korupedion Savaşı sonrasında İskender'in üniter devleti resmen parçalandı. Mısır'da Ptolemaios Krallığı, Önasya'da (Ortadoğu) Seleukos İmparatorluğu kurulurken Makedonya'da ise Antigonos Hanedanlığı etkin oldu.

<span class="mw-page-title-main">II. Antiohos</span> Seleukos kralı

II. Antiohos Theos MÖ 261'den MÖ 246'ya kadar Seleukos İmparatorluğu'nun kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">I. Antigonos</span>

I. Antigonos Monophtalmos, , Büyük İskender'e bağlı Makedonyalı komutan ve Antigonos Hanedanı'nın ilk hükümdarı.

Ptolemy III Euergetes MÖ 246'dan 222'ye kadar Mısır'daki Ptolemaios hanedanının üçüncü firavunuydu. Ptolemaios Krallığındaki hükümdarlığı sırasında gücünün zirvesine ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">VI. Ptolemaios</span>

VI. Ptolemaios Filometor Ptolemaios dönemi Mısır kralıydı. M.Ö. 180'den 164'e ve M.Ö. 163'ten 145'e kadar hüküm sürdü. V. Ptolemaios ve Kleopatra'nın en büyük oğlu, M.Ö. 180'de çok küçük bir çocuk olarak tahta çıktı ve krallık naipler tarafından yönetildi: annesinin M.Ö. 178 veya 177'deki ölümüne kadar annesi ve ardından iki arkadaşı, Eulaeus ve Lenaeus tarafından M.Ö. 169'a kadar yönlendirildi. M.Ö. 170'ten itibaren kız kardeşi II. Kleopatra ve küçük erkek kardeşi VIII. Ptolemaios, onun yanında ortak hükümdarlardı.

Ptolemaios Keraunos, Ptolemaios Hanedanı'nın bir üyesi ve kısa bir süreliğine Makedonya kralıydı. Ptolemaios I Soter'in oğlu olan Ptolemaios, Ptolemaios Krallığı'na bağlı Mısır tahtının vârisi olarak görülüyordu, ancak küçük kardeşi II. Ptolemaios'un lehine bu hakkı elinden alındı. Trakya ve Makedonya Kralı Lysimakhos'a sığındı ve burada, MÖ 281 yılında bu krallığın I. Seleukos'a düşmesine yol açan saray entrikalarına karıştı. Ardından Seleukos'u bir suikast ile öldürerek Makedonya tahtını ele geçirdi. Tahttaki 17 aylık hükümdarlığının ardından, MÖ 279 yılının başlarında Keltler ile yaptığı bir savaşta öldü. Epiteti "Keraunos"u sabırsız, aceleci ve yıkıcı karakteri sebebiyle almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.