 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yunan alfabesi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tarihçe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Diğer dillerde | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İlgili maddeler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İpsilon (Υ υ) (Yunanca:Ύψιλον, İpsilon) Yunan alfabesinin yirminci harfidir. İpsilon harfi /i/ sesini verir. Ne büyük harf şekli Υnin, ne de küçük harf şekli υnin, dilimizdeki benzerleri ile bir ilgisi yoktur. Υ ve υ harfleri yanına ω harfi aldığında bazen U sesi verir. Fenike alfabesi'nin vav 
harfinden gelmektedir.
υγιής (iyiis) = İyi, sağlıklı
υάρδα (iarda) = Yarda
υστερία (isteria) = Histeri
γλυκυς (glikis) = Tatlı
C, c, ISO temel Latin alfabesi ve Türk alfabesinin üçüncü harfidir. İngilizce söylenişi şeklindedir. Türkçedeki söylenişi [d͡ʒ] şeklindedir.
Latin alfabesi, antik Roma tarafından Eski Latince yazmak için kullanılan Latin harfleri tabanlı alfabedir. 23 harften oluşan Latin alfabesi, Latin harflerini kullanan ilk alfabedir.
Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.
Yunan alfabesi, tarihî dönemden çağdaş döneme kadar çeşitli değişikliklerle aslen Yunancanın yazımında kullanılan alfabedir. Aslen Fenike alfabesinden türetilmiş ve ilk olarak MÖ 9. yüzyıl sonlarında ya da MÖ 8. yüzyıl başlarında kullanılmaya başlanmıştır. Latin ve Kiril alfabelerinin atasıdır. Günümüzde Yunanca yazmak dışında matematikte, temel bilim ve mühendislik bilimlerinde bilimsel gösterimler olarak kullanılır. Alfabe, yedisi ünlü, on dördü ünsüz, üçü ise birleşik yirmi dört harften oluşur:
K-k, Türk alfabesinin 14. harfidir. Türkçede bu harfin işaret ettiği ses ke denilerek isimlendirilir. Sıklıkla, harfin işaret ettiği ses ka denilerek isimlendirilir, ancak TDK'ye göre bu isimlendirme yanlıştır. Bu durumda sesin ince ve kalın şekilleri vardır. Fonetik bakımdan kalın seslilerle birlikte art damak, ince seslilerle birlikte ön damaktan çıkarılan süreksiz ve sert bir sessiz harf olduğundan sesli-sessiz uyumunu gerektirir. Türkçe kelimelerde bu harfin kullanım sıklığı % 4,71'dir. Arap alfabesine dayalı Göktürk, Uygur ve Osmanlı alfabelerinde iki ayrı harf ve ses olarak kaf ve kef yerine bugünkü Türkçede k kullanılmaktadır.
Ll, Türk alfabesinin 15. harfi olup harfin kullanım sıklığı %5,75'tir. Arap alfabesine dayalı Osmanlıcada lâm adıyla bilinirdi. L, ince ünlülerle beraber kullanıldığı zaman ön damak, kalın ünlülerle beraber kullanıldığı zaman da alt damaktan çıkarılan yumuşak, yayvan ve akıcı bir sestir.
İzlandaca, Cermen dillerinden biri ve İzlanda'nın resmî dilidir. İzlandacaya en yakın diller, Faroe Adaları'nda konuşulan Faroe dili ile Sognamål gibi Batı Norveç lehçeleridir. İzlanda, anakaraya uzak bir ada devleti olmasından dolayı, diğer ülkelerle arasında kayda değer oranda kültür alışverişi gerçekleşmemiş, bunun sonucunda dile çok az yabancı sözcük girmiştir. İzlanda'nın konumu Amerika'ya daha yakın olmasına rağmen, İzlandaca bir İskandinav dilidir.
İta, Yunan alfabesinin yedinci harfidir. Eta olarak da bilinir. Yunancadaki sesletimi i'dir. Fenike alfabesinin heth 
harfinden gelmektedir. Büyük harf şekli olan Η, Lâtin sessiz harfi olan H ile karıştırılmamalıdır. Yunan Η ηsi bir sesli harftir. I'ya yakın bir İ sesi verir.
Omikron, Yunan alfabesinin onbeşinci harfidir. Fenike alfabesi'nin ayin 
harfinden gelmektedir. Türkçe karşılığı O harfidir. Yunancadaki bir diğer o sesine sahip olan Ωω ile karıştırılmamalıdır. Ο harfi yanına υ aldığında diftong yaratır ve U olarak sesletilir. ι aldığı takdirde de i olarak okunur.
Ni Yunan alfabesinin on üçüncü harfidir. Fenike Αlfabesi'nin nun 
harfinden gelmektedir. Türkçedeki N sesine karşılık gelir. Küçük harf olan ν Lâtin harfi V ile karıştırılmamalıdır. Yunancadaki Ν ν hiçbir zaman genizsi söylenmez, dil ucu ön damağa değdirilerek söylenir. Kendisinden sonra taf harfi gelmesi durumunda iki harf birlikte Türkçedeki D harfine benzer bir ses verir.
Yy, Türk alfabesinin 28. harfidir. Türkçede /j/ sesini temsil eder.
Zel (ذ), Arap alfabesinin dokuzuncu harfi. Bu harfin Yunanca benzeri delta harfidir. Ebced hesabındaki değeri 700'dür. Şemsî harflerdendir.
Digama(Ϝ) Yunan alfabesi'nin eski bir harfidir. Şekil olarak Lâtin harfi olan F'ye benzese de Yunan Digama'sı, Türkçedeki V sesine karşılık gelir. Eski adı ϝau'dur (vau). Daha sonralarda çift Gama'ya benzeyen şekli yüzünden "digama" diye adlandırılmaya başlandı.
Heta(Ͱ) Yunan alfabesi harfi olan Eta (İta)'nin eski adı idir. Arkaik Yunan alfabesinde, Η veya 
olarak yazılan harf, klasik ve modern Yunancan'nın İta harfi gibi sesli harf olarak değil, net Latin "H" harfi gibi sessiz harf olarak kullanıldı. Daha sonra, /ē/ sesini temsil eden sesli Η geliştiği zaman, bazı Yunan lehçesinde, (Ͱ) olarak yazılan ve /h/ sesi temsil eden yeni bir simge bulundu. Şimdi de, "heta" adı hem orijinal sessiz "H" için de, hem yeni Ͱ harfi için de kullanılıyor.
Latinizasyon (Romanizasyon) tabiri genel olarak Latin alfabesi dışındaki ses sistemlerinin Latin alfabesine çevrilmesini ifade eder. Arapçanın Latin alfabesine çevirisi yapılırken bu uygulamaların hiçbirinde (fonetik alfabeler hariç) ortak bir uygulama geliştirilememiştir. Çünkü her ülke kendi harflerini esas alan bir çeviri sistemi benimsemiştir. Fakat yine de ana hatlarıyla genel kabul görmüş bazı sesler ve simgeler tercih edilmeye başlanmıştır. Ortak Türkçe alfabesi esas alınarak yapılan bir işaret sistemi büyük oranda geliştirilmiş durumdadır. Fakat yine de çeşitli ülkelerin, sesleri simgelerken kullandıkları harflerin değişik olması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.
Yunancanın romanizasyonu, genelde Yunan alfabesi ile yazılan Yunanca metinlerin, Latin alfabesi ile temsili veya bunu yapmayı sağlayan bir sistemdir. Yunancanın romanizasyonu için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler, kaynak metnin Eski Yunanca mı Modern Yunanca mı olduğuna ve arzu edilen dönüştürmenin transkripsiyon mu transliterasyon mu olduğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Omega, Kiril alfabesinde kullanılan bir harftir. Şekli Yunan alfabesindeki Omega harfine benzemektedir. Kiril alfabesinde Omega harfi /o/ sesini vermektedir. Büyük harfinin (Ѡ) Unicode kodu U+0460, küçük harfinin (ѡ) Unicode kodu U+0461'dir.
Óó, vurgulu O harfidir. Vurgu pek çok dilde sesli harfin uzatılması ile sağlanır.
Ќ ya da Kje, Makedoncada kullanılır. Makedonca bu harfin kullanıldığı tek dildir. Alfabenin yirmi dördüncü harfidir. Ќ harfi /c/ sesi verir. Bazen t͡ɕ sesini verdiği de olur. Harf Ḱ veya Kj olarak romanize edilir. Unicode kodu büyük harf için U+040C, küçük harf için ise U+045C'dir. Sırpçadaki ћ harfinin Makedonca karşılığıdır.
Ou(Ȣ), Yunan alfabesindeki Omikron {Ο ο} ve İpsilon {Υ υ} harflerinin üst üste yazılmasıyla ortaya çıkmış bir harftir. Günümüzde pek sık kullanılmaz, ancak ΟΥ / ου digrafının aynısıdır, yâni U olarak telâffuz edilir.
