İphigeneia Aulis'te
Euripides, İphigenia Aulis'te oyununu ömrünün son on sekiz ayını geçirdiği Makedonya'da yazmıştır. Adaşı olduğu oğlu, oyunu M.Ö. 405 yılında sergilemiştir. Korint'te Alkmaeon ve Bakkhalar adlı oyunları ile birlikte bir tetralojinin (dörtlü serinin) parçası olan oyunun, Euripides'in oğlu veya yeğeni tarafından yönetildiği düşünülmektedir. Oyun, Dionysia şehir festivali yarışmasında birincilik ödülünü kazandı.
Oyunda bir adet prologos(giriş), üç adet stasimon (koro şarkısı), üç adet epeisodion (dialog) ve bir adet eksodos(kapanış) mevcutttur.
Stasimonların ilkinde, Kalkhisli kadınlardan oluşan koro, aynı İlyada'daki gibi, Hellen ordusundaki kralları ve gemilerinin sayılarını verir. İkincisinde Kassandra'dan, Dioskouroslardan ve Leda ile kuğu hikâyesinden bahsedilir. Üçüncü de ise Thetis ile Peleus'un Pelion dağındaki düğünü anlatılır.
Oyuna göre Agamemnon, Hellen ordusunun başkumandanı olmak için uğraşmış ve ordu tarafından seçilmiştir. Akhilleus, kurmaca düğüne adının karışmasına kızar ve Klytaimnestra'ya yardım etmek ister, ancak, kendi adamları Myrmidonların karşı çıkması ile korkar - kızı koruyamayacağına dair şüpheye düşer. Klytaimnestra, Agamemnon ile olan geçmişini anlatır. Hemen tüm karakterler, Helen ve Paris'i olan bitenlerden dolayı suçlamaktadır. Buna Helen'in kız kardeşi Klytaimnestra da dahildir.
İphigenia'nın ülkesi için kendini feda etmesi, hayranlık uyandırıcı bir şekilde gösterilir.
Daha ilginç olanı, karakterler tanrılara kızmaktadır ve onların olmadığına emin gibidirler. Kahinler, Akhilleus'a göre yalancıdır ve tahminleri tutmadığında kaçarlar. İphigenia, babasına yeraltında hiçbir şeyin olmadığını söyler, kötü bir şekilde yaşamanın ölmekten iyi olacağını da. Koro, tanrıça Artemis'in taleplerinin hastalıklı olduğunu bile söyler.
Ancak en sonunda, İphigenia tanrılar katına yükselir ve bundan herkes mutluluk duyar.
Karakterler
- İphegenia — Agamemnon ve Klytaimnestra’nın kızı
- Agamemnon — Miken Kralı, Hellen ordusunun baş komutanı
- Klytaimnestra — Agamemnon’un karısı, Helen’in kız kardeşi
- Menelaos — Agamemnon’un kardeşi, Helen’in kocası, Sparta Kralı
- Akhilleus — Tanrıça Thetis ile Peleus’un oğlu, Phtia’nın prensi
- Yaşlı Adam — Agamemnon’un hizmetçisi
- Koro — Khalkis’li kadınlar (Khalkisli kadınlar, Aulis’te yaşayan)
- 1. Haberci & 2. Haberci
Özet
Atreus'un iki oğlu Agamemnon ve Menelaos'tur. Tyndareos'un iki kızı Helen ve Klytaimnestra'dır. Agamemnon ve Klytaimnestra evlenir. Menelaos ile Helen evlenir. Ancak Helen, Truvalı Paris ile birlikte kaçar. Bunun için Menelaos, Hellen ordusunu Aulis'te toplar. Ancak uygun rüzgarlar çıkmamaktadır. Bu yüzden kahin Kalkhas'a danışılır ve kahin, Agamemnon kızı İphigenia'yı tanrıça Artemis'e kurban ederse, uygun rüzgarların çıkacağını söyler. Bunun üzerine Agamemnon, karısı Klytaimnestra'ya bir mektup yazar, kızı İphigenia'yı Akhilleus ile evlendirmek için Aulis'e yollamasını ister. Oyun bundan sonrasını konu alır.
Aulis, Yunanistan'ın en büyük ikinci adası olan Euboia'da (Eğriboz) bir limandır.
Oyun, Aulis'te Agamemnon'un çadırı önünde geçer. Agamemnon çıldırmış bir halde çadırından çıkar, ikinci bir mektup yazmıştır ve karısına dönmesini söylemektedir. Bunu yaşlı kölesine hemen karısına götürmesi için verir. Ne yazık ki Menelaos, adamı yolda yakalar ve mektubu götürmesini engeller.
Koro, Euboia'nın sakinleri Khalkisli kadınlardır. Kadınlar sahneye girer ve Hellen ordusundaki kahramanları, onların soyları ve kaç adet gemi ile geldiklerini, Aulis limanında nereden nereye sıralandıklarını, gemilerindeki süslemelerin neler olduğunu sayarlar.
Menelaos, yaşlı adamı yakalayarak mektubun ulaşmasını engeller. Abisi ile tartışırlar. Klytaimnestra, İphigenia ve küçük Orestes olanlardan habersiz gelir. En sonunda Menelaos abisine hak verir ve kurbanı engellemek ister. Ancak Odysseus ile Kalkhas buna engel olacağı için iş işten geçmiştir.
Klytaimnestra, Akhilleus'un düğünden habersiz olduğunu anlar. Yaşlı adam onlara, planları anlatınca, Akhilleus kızı korumak ister. Ancak ordu da çoktan tanrıçanın isteğini öğrenmiştir. Klytaimnestra kocasını suçlar - kendisi başka bir adamla evli iken kocasını ve yeni doğmuş çocuğunu öldürmüştür ve onunla zorla evlenmiştir. Buna rağmen Klytaimnestra ona iyi bir eş olmuştur.
En sonunda İphigenia, Hellas'ın bağımsızlığı için ve barbarların ülkesinden kız kaçırmasını önlemek için kurban edilmeyi kabul eder. Kurban esnasında, kılıç kafasına inmesine rağmen ortadan kaybolur. Artemis, kurbanı kabul etmiştir. Kızın bu davranışı, tüm ordu tarafından hayranlıkla karşılanır. Uygun rüzgarlar çıkar ve oyun biter.
Bağlantılı diğer oyunlar
Galeri
Antakya Arkeoloji Müzesi, İphigenia Aulis'te Mozaği
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Britanya Müzesi
İphigenia'nın Kurban Edilmesi
Akhilleus'un Öfkesi, Jacques-Louis David
İphigenia'nın kurban edilmesi, Pietro Paolo Raggi
İphigenia'nın Kurban edilmesi, 1653, Sebastien Bourdon
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Gabriel-François Doyen
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Jan Havickszoon Steen
İphigenia'nın Kurban edilmesi
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Maulbertsch
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Flemalle
İphigenia'nın Kurban edilmesi
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Terwesten Augustin, Büyük Peterhof Sarayı, 1690
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Jacopo Amigoni, 1740
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Giovanni Battista Tiepolo
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Francesco Fontebasso
İphigenia'nın Kurban edilmesini betimleten krater
İphigenia'nın Kurban edilmesi, Giovanni Battista Tiepolo
İphigenia'nın kurban edilmesi
