İpek Yolu, Çin'den başlayarak Anadolu ve Akdeniz aracılığıyla Avrupa'ya kadar uzanan ve dünyaca ünlü ticaret yoludur.
Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.
2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.
Kırgızistan, Orta Asya'da, Çin'in batısında karayla çevrili bir ülkedir. Orta Asya'nın yeni bağımsız ülkelerinin en küçüğü olan Kırgızistan, yaklaşık 198,500 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye Cumhuriyeti'nin Doğu Anadolu Bölgesi ile hemen hemen aynı büyüklüktedir. Millî toprakları yaklaşık olarak doğudan batıya 900 kilometre, kuzeyden güneye 410 kilometre halinde erişmektedir.
Süleyman Dağı, tamamen Kırgızistan'da bulunan tek Dünya Mirası alanıdır. Oş şehrinde bulunur ve bir zamanlar Müslüman ve Müslüman öncesi hacılar için önemli bir yerdi. Kayalılar, Fergana Vadisi'ni çevreleyen ovaların ortasında aniden yükselmekte ve turistler için popüler bir yerdir.
Mogao mağaraları,, Mogao yeraltı odaları, Bin Buda mağaraları ve Dunhuang mağaraları adlarıyla da bilinir. Çin'in Gansu eyaletinin Dunhuang şehrinin 25 km güneydoğusunda Mingsha dağı eteklerinde bulunan mağaralarda 492 adet tapınak vardır. Tarihi İpek Yolu'nun üzerinde önemli bir vahada yer alan mağaralarda bin yıllık bir dilimi kapsayan süreç içinde yapılmış Budist sanatın en seçkin örnekleri bulunmaktadır. Budist yeraltı mabedlerinin yapımına 366 yılında başlanmış ve uzun süre çeşitli heykel ve sanat eserlerini saklamak amacıyla kullanılmışlardır. Mogao mağaraları Longmen yealtı odaları ve Yungang yeraltı odaları ile birlikte Çin'in en bilinen Budist yeraltı odalarından ve en ünlü antik heykel sitlerden biridir.
Wutai Dağı, Çin'de bulunan tarihi bir dağdır. Çin Budizmi'ndeki dört kutsal dağdan biridir. Çin'deki en önemli tapınaklar ve manastırların bir kısmı bu dağda bulunur. Dağda 53 adet manastır vardır ve bunlar UNESCO tarafından 2009 yılında Dünya Mirası listesine alınmışlardır.
Dünya Miras Komitesi, UNESCO Dünya Mirası olarak listelenecek alanları belirleyen kurul. Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'nin uygulanmasından sorumludur, Dünya Miras Fonu'nun kullanımını yönetir ve taraf devletlerin isteği üzerine finansal yardımları dağıtır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından dört yıllığına seçilen yirmi bir taraf devletten oluşmaktadır.
Heijō-kyō, Nara döneminde 710-40 ve 745-84 yıllarında Japonya'nın başkentiydi.
Bir Kuşak, Bir Yol ya da Kuşak-Yol Projesi, Kuşak Yol Girişimi, Kuşak Yol İnisiyatifi veya OBOR, Çin devlet başkanı Şi Cinping'in 2013 yılı sonunda Orta Asya ve Güney Asya ülkelerine gerçekleştirdiği bir dizi ziyaret sırasında duyurduğu ve İtalya'nın da işbirliği ile 2049 yılında bitirmeyi planladığı, Çin-Roma medeniyeti birliği olarak da yorumlanan modern ipek yolu konseptini ifade etmektedir. Proje kapsamında güvenlik anlaşması Blackwater'ın kurucusu Erik Prince'in sahibi olduğu Frontier Services Group adlı güvenlik şirketi ile imzalanmıştır.
Hexi Koridoru, Çin'in Kansu eyaletinde bulunan bir tarihi güzergâhtır. Koridor, Tibet Platosu'nun kuzey kenarı boyunca uzanan bir vahalar dizesi olup Kuzey İpek Yolu'nun bir parçası olarak Kuzey Çin'den Tarım Havzası'na ve Orta Asya'ya tüccarlar ve ordu için en önemli rota idi. Güneyde yüksek ve ıssız Tibet Platosu ve kuzeyde Gobi Çölü ile Dış Moğolistan çayırları bulunur. Koridorun en batısında güzergâh üçte bölünür, Tanrı Dağları'nın kuzeyinde veya Tarım Havzası'nın her iki tarafında güneye ulaşmaktadır.
Yazlık Saray, Çin'in başkenti Pekin'de bulunan bir yazlık saraydır. Saray, Çin imparatorlarının yazlık sarayı olup günümüzde popüler bir turizm merkezi ve rekreasyon alanı olarak hizmet vermektedir.
Wudang Dağları, Çin'in Hubei eyaletinin kuzeybatısında bulunan küçük sıradağlardır. Dağlar, Tanrı Xuanwu ile ilişkili Taocu tapınak ve manastır kompleksine ev sahipliği yapmakta olup Şaolin Manastırı'nın Taocu muadili olarak da bilinmektedir.
Çin'de 2016 yılı itibarı ile 50 adet Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1987'de Ming ve Qing Hanedanları İmparatorluk Sarayları, İlk Çin İmparatoru'nun Mozolesi, Mogao Mağaraları, Tai Dağı, Zhoukoudian Pekin Adamı Alanı ile Çin Seddi, son olarak 2016'da Shennongjia listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan 35'i kültürel, 11'i doğal ve dördü karma alanlardır.
Tusi Sitleri, UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanları olarak belirlenmiş antik Tusi alanlarının bölümleridir. 3 Temmuz 2015'te Tusi Sitleri Dünya Mirası Listesi olarak ilan edildi. Çin'deki 48. Dünya Mirası alanıdır.
Pirin Ulusal Parkı, güneybatı Bulgaristan'daki Pirin Dağı'nın büyük bölümünü kapsayan ve 403.56 km² alana sahip bir millî parktır. Ülkedeki üç milli parktan biridir, diğerleri Rila Ulusal Parkı ve Orta Balkan Ulusal Parkı'dır. Park 1962 yılında kurulmuş ve bölgesi o zamandan beri birkaç kez genişletilmiştir. Pirin Ulusal Parkı, 1983 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.
Wuling Dağları, Orta Çin'de Çongçing Belediyesi'nden ve Doğu Guizhou'a ve Batı Hunan'a kadar uzanan bir sıradağdır. Tujialar, Han Ulusu, Hmonglar, Donglar ve Bailer gibi birçok etnik gruba ev sahipliği yapar.
Kumtura Bin Buda Mağaraları, Çin'in Sincan Özerk Bölgesi'nde yer alan bir Budist mağara tapınak sitesidir. Site antik İpek Yolu üzerinde, Kuçar İlçesi'ndeki Kuça'nın 25 km batısında yer almaktadır. Beşinci yüzyıldan on birinci yüzyıla kadar tarihlenen 112 mağara tapınağı içermektedir. İslami fetihler sırasında ve daha sonra sitenin terk edilmesinden sonra ara sıra gerçekleştirilen yerleşimlerle hasar gören Kumtura, 1902 Otani seferi, Oldenburg ve Le Coq dahil olmak üzere Çin Orta Asyası'na yapılan erken yabancı seferler ile araştırıldı. Sonuncu seferde birkaç duvar resmi çıkarıldı ve bu buluntular Berlin'e götürüldü.
Subaşı Tapınağı, Batı Çin'deki Sincan'daki antik İpek Yolu üzerindeki Taklamakan Çölü'ndeki Kuçar yakınlarında yer alan harap bir Budist tapınağıdır. Kent kısmen Japon arkeolog Kont Otani tarafından araştırılmıştır.
İpek Yolu, Çin'den başlayan ve Batı Asya'ya uzanan tarihî bir ticaret yoludur.
Çin
Kazakistan
Kırgızistan