İçeriğe atla

İoannis Mistikos

İoannis Mistikos (Yunanca: Ἰωάννης ὁ Μυστικός; fl. yaklaşık 924–946) I. Romanos'un erken döneminde imparatorluğun baş bakanı (paradynasteuon) olarak görev yapan Bizanslı bir memurdur. Tahttaki komplosundan şüphelenildikten sonra makamından indirildi ve bir manastıra sürgüne gönderildi. Sonunda sarayda bir yer buldu ve 930'larda yurtdışında üç yıllık bir misyona liderlik etti ve 945'te VII. Konstantinos'un tek başına iktidara gelmesiyle eski yüksek pozisyonunu geri kazandı. En son 946'da Muhammed bin Toğaç'a büyükelçiliğe başkanlık ettiğinde kaydedilmiştir.

Hayatı

Kökeni veya erken yaşamı hakkında hiçbir şey bilinmemektedir. Görünüşe göre, imparator I. Romanos (h. 920-944) döneminde imparatorun önüne suçlamalar getirilip, görevi bırakmaya ve keşiş olmaya zorlanana selefi İoannis Rhaiktor'un ardından paradynasteuon olarak adlandırılmıştır.[1] Bu sıfatla ilk kez 924'te Bulgar Çarı Simeon ile müzakereler sırasında ortaya çıktı: Romanos ile şahsen görüşme talebinde bulunan Bulgar hükümdarı tarafından Konstantinopolis'e geri gönderdilen elçi heyetinde Konstantinopolis patriği I. Nikolaos ve patrikios Mihail Stipeiotis ile birlikte yer aldı.[2][3]

I. Romanos ile VII. Konstantinos'a ait altın solidus

İoannis, 19 Nisan 924 veya 925 tarihinde patrikios kai anthypatos'un yüksek saray rütbesine yükseltildi ve bu da çeşitli saray mensupları tarafından kıskançlığa neden oldu söylenir.[2][4] Steven Runciman'a göre, olay, muhtemelen İoannis'in, o zamana kadar sağlığı kötüye giden Patrik Nikolaos'ın hakimiyetinde olan devlet işlerinde daha fazla öne çıkmasıyla bağlantılıydı.[4] İmparator I. Romanos ona güvendiği ve değer vermesine rağmen, Ekim 925'te imparatora kayınpederi logothetis tu dromu Kosmas'ın yardımıyla taht için komplo yapmakla suçlandı. Romanos başlangıçta suçlamalara inanmayı reddetti, ancak rakiplerinin topladığı yeterli kanıtlar sonucu İoannis Monokastanon Manastırı'na kaçtı ve arkadaşı Konstantinos Boilas ile birlikte bir keşiş olurken, kayınpederi tutuklanıp kırbaçlandı. Saray nazırı Theofanis, paradynasteuon olarak onun yerini aldı.[2][4]

Bundan sonra İoannis'in kariyeri, kısmen, 927/8 ve 945 yılları arasında, aynı şekilde gözden düşmüş bir eski yüksek yetkili olan Nikitas Magistros ile karşılıklı on iki mektupla kaydedilmiştir. Nikitas, İoannis'a sürekli olarak "patrikios ve mistikos" başlığıyla hitap eder.[2] Bu mektuplardan, İoannis'in nihayetinde imparatorluk hizmetine yeniden girdiği, manastırı terk ettiği ve imparatorluk sarayına oikonomos olarak yeniden kaydolduğu ortaya çıkıyor. I. Romanos tarafından, belirsiz "barbarlar" nezdinde elçi olarak üç yıllık bir görevle gönderildi ve 938 ile 940 arasında bir zaman geri döndü. İoannis, geri verilen rütbesini Nikitas için başarılı bir şekilde lobi yapmak için kullandı ve ona yıllık maaş (roga) temin etti.[2]

I. Romanos'un tahttan inmesi ve VII. Konstantinos'un (h. 913-959) Ocak 945'te tek başına imparatorluk olmasının ardından, İoannis, Kırım'daki sürgünden geri çağrılmasını sağlamak için müdahalesini isteyen İznik Metropoliti Aleksandros tarafından kendisine gönderilen bir mektupta belirtildiği gibi, sarayda öne çıkan konumunu ve nüfuzunu geri kazandı.[2] Mesûdî'ye göre, 946'da Mısır ve Suriye'nin yarı bağımsız hükümdarı Muhammed bin Toğaç, ateşkes ve tutsak değişimi ayarlamak için Ebu Umayr Adi ibn Ahmed el-Adani'nin başkanlığında bir elçi heyeti gönderdi. İoannis yanıt olarak Muhammed bin Toğaç'a giden Bizans elçi heyetine başkanlık etti. Bu arada Mesûdî, İoannis'i anthypatos ve patrikios, mistikos ve bir keşiş olarak tanımlar.[2] Muhammed bin Toğaç'ın Temmuz 946'da ölümünden önce, onun ile Şam'da buluştu. Mısır'a dönen Ebü’l-Misk Kâfûr görüşmelere devam etti. İoannis, el-Adani ile Filistin'e kadar eşlik etti ve mahkûmlara fidye vermek amacıyla onlara 30.000 altın dinar verdi. İoannis ve Arap mevkidaşı daha sonra Tarsus'tan Konstantinopolis'e bir gemi ile gittiler ve burada kuzey Suriye'nin yeni hükümdarı Seyfü'd Devle (h. 945-967) tarafından gönderilen elçilerin müzakerelere devam etmesini bekledi. Değişim Eylül / Ekim 946'da Kilikya'daki Lamos Nehri'nde, İoannis ve magistros Kosmas'ın huzurunda gerçekleşti.[2] Bu vesileyle, Mesûdî, İoannis'in eski Yunan ve Romalı yazar ve filozoflar hakkındaki bilgeliğine ve bilgisine övgüde bulunur. Bu noktadan sonra onun hakkında başka bir bilgi yoktur.[2]

Kaynakça

Özel
  1. ^ PmbZ, Ioannes (#22937); Ioannes (#22938).
  2. ^ a b c d e f g h i PmbZ, Ioannes (#22938).
  3. ^ Runciman 1988, ss. 68, 91.
  4. ^ a b c Runciman 1988, s. 68.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Romen Diyojen</span> 1068–1071 yılları arasındaki Bizans imparatoru

IV. Romanos ya da yaygın Türkçe adıyla Romen Diyojen, 1068 ile 1071 arasında hüküm süren Bizans imparatoru. Anadolu'yu Türklere karşı savunmak için tahta çıkıp büyük bir ordu topladı ama Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Alparslan'a karşı başarısız olunca tahttan indirildi ve Bizans tarafından gözlerine mil çekildi. Gözlerine mil çekme işlemi çok kötü yapıldığı için öldü.

<span class="mw-page-title-main">I. Romanos</span>

Romanos Lekapenos, 920-944 arasında tahtı damadı VII. Konstantinos'la paylaşan ve gerçek iktidarı elinde tutan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Konstantinos</span>

VIII. Konstantinos, 962-1025 yılları arasında kardeşi II. Basileios'la birlikte ortak imparator, 1025-1028 yılları arasında ise tek başına tahtta kalan Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">İrini Dukena</span>

İrini Dukaina ya da Ducaena Bizans İmparatoru I. Aleksios'un karısı ve İmparator II. İoannis ve Anna Komnini'nin annesidir.

İoannis Dukas ya da Yannis Dükas, Paflagonyalı asil olan ve Moesia Superior Thema'sı valisi olan Andronikos Dukas'ın oğlu, Bizans İmparatoru X. Konstantinos'un kardeşidir. İoannis Dukas, İmparator I. Aleksios'un karısı İrini Dukena'nın baba tarafından büyük babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos (I. Romanos'un oğlu)</span> Bizans İmparatoru

Konstantinos Lekapenos ya da Lecapenus, Bizans imparatoru I. Romanos'un üçüncü oğlu ve 924 ile 945 yılları arası ortak imparatordur. Ağabeyi Stefanos ile Aralık 944 tarihinde I. Romanos'u tahtan indirmişlerdir. Ancak, birkaç hafta sonra bu sefer yasal imparator VII. Konstantinos tarafından onlar tahtan indirilip sürgüne gönderilmişlerdir. Önce iki kardeş Prote'ye kendileri tarafından sürgüne gönderdikleri babalarının yanına gönderilmişlerdir. Bizans vakanüvisleri, babaları I. Romanos onları Yeşaya kitabı 1.2 ayetinde yazan sözlerle karşıladığını yazar:

Ey gökler dinleyin, ey yeryüzü kulak ver!

Çünkü RAB konuşuyor:
<<Çocukları yetiştirip büyüttüm,

Ama bana başkaldırdılar.>>

<span class="mw-page-title-main">Stefanos (I. Romanos'un oğlu)</span>

Stefanos Lekapenos ya da Lecapenus, , Bizans imparatoru I. Romanos ile Theodora'nın ikinci oğlu ve 924 ile 945 yılları arası ortak imparatordur. Kardeşi Konstantinos ile Aralık 944 tarihinde I. Romanos'u tahtan indirmişlerdir. Ancak, birkaç hafta sonra bu sefer yasal imparator VII. Konstantinos tarafından onlar tahtan indirilip sürgüne gönderilmişlerdir. Önce iki kardeş Prote'ye kendileri tarafından sürgüne gönderdikleri babalarının yanına gönderilmişlerdir. Bizans vakanüvisleri, babaları I. Romanos onları Yeşaya kitabı 1.2 ayetinde yazan sözlerle karşıladığını yazar:

Ey gökler dinleyin, ey yeryüzü kulak ver!

Çünkü RAB konuşuyor:
<<Çocukları yetiştirip büyüttüm,

Ama bana başkaldırdılar.>>

<span class="mw-page-title-main">Zoe Karbonopsina</span>

Zoe Karbonopsina, ayrıca Karvounopsina ya da Carbonopsina, i.e., "Kömür siyahı gözlü", İmparator VI. Leon'un dördüncü karısı, İmparator VII. Konstantinos'in annesi.

İoannis Orfanotrofos, ayrıca Orfanotrofos olarak da bilinir, Bizans İmparatorluğu'nda III. Romanos dönemi önemli hadım yönetici.

Helena Lekapene Latince: Helena Lecapena,, VII. Konstantinos'un eşi, I. Romanos ile Theodora çiftinin kızı.

<span class="mw-page-title-main">Hristoforos (I. Romanos'un oğlu)</span>

Hristoforos Lekapenos ya da Lecapenus İmparator I. Romanos ile Theodora'nın en büyük oğlu ve 921 yılından öldüğü 931 yılına kadar ortak imparator.

Theodora I. Romanos'un eşi.

İoannis Kurkuas, ayrıca Kourkouas ya da Curcuas şeklinde de yazılır,, Bizans İmparatorluğu'nun en önemli generallerinden biridir. Doğu'da Müslüman devletlere karşı yapılan muharebelerdeki başarısı tam olarak yüzyıllardır süren Arap-Bizans savaşlarının yönünün tersine çevirmiş ve 10. yüzyıl "Yeniden fetih" çağını başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VII. Konstantinos</span> Bizans imparatoru

VII. Konstantinos Porfirogennetos ya da Porphyrogenitus, "Mor Oda'da Doğan" Makedon Hanedanı'nın dördüncü Bizans imparatoru, 913 ile 959 yılları arasında hüküm sürmüştür. İmparator VI. Leon ile onun dördüncü karısı Zoe Karbonopsina'nın oğlu, öncülü Aleksandros'un yeğenidir.

Bizans-Bulgar Savaşı (913–927), Birinci Bulgar İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında on yıldan fazla sürmüş savaştır. Savaş, Bizans imparatoru Aleksandros'un Bulgaristan'a yıllık bir haraç vermeyi durdurma kararı alması ile başlamışsa da, Çar olarak tanınmasını isteyen I. Simeon tarafından askeri ve ideolojik girişim başlatılmıştı ve sadece Konstantinopolis'i değil Bizans İmparatorluğunun geri kalan kısmını almayı amaçladığı aşikardır.

Konstantinopolis Muharebesi, Haziran 922'de Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in civarında, 913-927 Savaşı sırasında, Bulgar İmparatorluğu kuvvetleri ile Bizanslılar arasında gerçekleşmiş çatışmadır. Yazın, Konstantinopolis'in civarında gerçekleşen Bulgar akınlarını püskürtmek için, Bizans imparatoru I. Romanos, Saktikios komutasında birlikler gönderdi. Bizanslılar Bulgar kampına baskın düzenledi ancak ana Bulgar güçleriyle karşı karşıya kaldıklarında yenildiler. Muharebe alanından geri çekilirken, Saktikios ölümcül yaralar aldı ve takip eden gece öldü.

Pegae Muharebesi 11 ile 18 Mart 921 tarihleri arasında Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in civarında, 913-927 Savaşı sırasında, Bulgar İmparatorluğu kuvvetleri ile Bizanslılar arasında gerçekleşmiş çatışmadır. Muharebe, Balıklı Meryem Ana Rum Manastırı yakınında Pegae isimli bir semtte gerçekleşmiştir. Bizans hattı daha Bulgarların ilk ataklarında çökmüş, komutanları muharebe meydanından kaçmıştır. Bundan sonraki süreçte çoğu Bizans askeri kılıcı ile öldürülmüş öldürülmüş, boğulmuş veya ele geçirilmiştir.

Leon Argyros 10. yüzyılın ilk on yılında görev yapmış Bizanslı arsitokrat ve generaldir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos Dalassenos (Antakya dükü)</span> Bizanslı aristokrat ve general

Konstantinos Dalassenos 11. yüzyılın ilk yarısının önde gelen bir Bizanslı aristokrat ve Dalassenos soylu ailesinin bir üyesidir. Tecrübeli ve popüler bir generaldi, 1028'de porphyrogenita İmparatoriçe Zoi ile evlenerek imparatorluk tahtına çıkmaya çok yaklaştı. Zoi'nin evlendiği İmparator III. Romanos'a eşlik etti, bazı tarihçiler tarafından Azez Muharebesi'nde Romanos'un aşağılayıcı yenilgisinden onu sorumlu tutarlar.

Theofanis Bizans saray yetkilisi ve İmparator I. Romanos'un hükümdarlığının büyük bölümünde baş danışmanıydı. Aynı zamanda aktif ve yetenekli bir diplomat ve Rusların 941 işgaline karşı Konstantinopolis'in deniz savunmasını yönetmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.