İçeriğe atla

İoannis Mistakon

İoannis Mistakon
BağlılığıBizans İmparatorluğu
Hizmet yılları580–590
Rütbesimagister militum per Armeniam
Çatışma/savaşlarıBizans-Sasani Savaşı (572-591)

İoannis, soyismi Mistakon, "mustachioed/bıyıklı", (YunancaGrekçeἸωάννης ὀ Μυστάκων, hizmet yılları 580–590),[1] Bizans imparatorları II. Tiberius (h. 578-582) ve Mauricius (h. 582-602) döneminde Sasani İmparatorluğu ile savaşlarda önde gelen bir Doğu Romalı (Bizans) generaldir.

Hayatı

Yerli bir Trakyalı olan İoannis, ilk olarak, Cours ile birlikte 579'da Roma Ermenistan'da bir general olarak görülür. Halihazırda magister militum per Armeniam o sırada elinde tutmuyorsa, 582 yılında yükselmiştir ki yeni taç giymiş Mauricius tarafından magister militum per Orientem olarak isimlendirilmiştir.[1] Bundan kısa bir süre sonra, muhtemelen 582 sonbaharında, Kardarigan yönetiminde Sasani Persleri ile Nymphius (modern Batman Çayı) ile Dicle nehirleri arasındaki kavşak noktasına yakın önemli bir meydan muharebesinde savaştı. Bu muharebede İoannis merkeze komuta etti, eski meslektaşı Cours sağ kanada ve general Ariulf ise sol kanada komuta etti. Başlangıçta savaş iyi geçiyordu, merkez ve sol Persleri geri itti ancak Cours, İoannis'e kıskançlığından takip etmemesinden dolayı Doğu Roma ordusu yenilerek geri çekildi.[2] Acbas kalesinin başarısız kuşatılması sırasında bir başka mağlubiyetinden sonra, yerine (583'ün sonlarında) Filippikos atandı.[3]

587'de Trakya'da, Avarlar yenilgiye uğrayıp ve yerel komutan Castus yakaladıktan sonra onlara karşı komuta kısa süre ona emanet edildi. İoannis, Avarları muharebede yenilgiye uğrattıktan Hadrianapolis'in Avar kuşatmasını başarı şekilde kaldırdı ancak onları dikkatli bir şekilde takip etmeyi reddetti.[3] 589 yılına gelindiğinde Ermenistan'a, magister militum olarak komutayı tekrar aldı, Persler ile 591 yılında yapılan anlaşmaya kadar bu görevde kaldı, o zaman görevi Yaşlı Herakleios aldı. Yaklaşık aynı zamanlarda patricius rütbesine yükseltildi.[4] 589'da Ermeni başkenti Divin'i kuşattı ancak general Behrâm-ı Çûbîn'in Pers Şahı IV. Hürmüz'e (h. 579-590) karşı isyanını duyunca kuşatmayı kaldırdı. Pers iç çatışmalarından yararlanarak Perslerin elindeki Azerbaycan'a baskın düzenledi ve çok sayıda ganimet elde etti ve esir aldı.[3] 591 yılında, meşru Pers hükümdarı olan II. Hüsrev'i tahtına geri çıkarmak için Narses'e bağlı ortak Roma-Pers seferine katıldı. Ermeni birliklerinin başında, Blarathon'un başarılı Blarathon Muharebesi'nde savaştı ve Behrâm-ı Çûbîn'in gaspına son verdi.[3]

Kaynakça

Özel
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

Magister militum, Roma İmparatorluğu'nda ve cumhuriyet döneminde bugünün genelkurmay başkanına denk gelen askerî rütbeydi. İmparatordan veya konsülden sonra askeri alanda en yetkili rütbe magister militumdur. Roma İmparatorluğu'nun ikiye bölünmesinden sonra her iki imparatorlukta da bu rütbe sistemi devam etmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde imparatorların bu rütbeyi bizzat kendilerine verdikleri görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Hüsrev</span> 590–628 yılları arasındaki Pers Sasani şahı

II. Hüsrev, ayrıca Hüsrev Perviz, bir yıl kesinti hariç 590'dan 628'e kadar hüküm süren İran'ın son büyük Sasani kralı (şah) olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mauricius</span> Bizans imparatoru

Mauricius veya Mavrikyüs, 582 – 602 döneminde Doğu Roma/Bizans İmparatorluğu imparatorudur. Bizans imparatorluğunun başlangıç döneminde çok önemli bir hükümdardır. Bir general olarak kayın-babası II. Tiberius ölünce imparator olmuştur. Saltanatının neredeyse tümünde imparatorluğun ya doğu sınırlarında ya da batı Balkanlar sınırlarında neredeyse devamlı savaşlar meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Justinus (525 doğumlu general)</span> Bizanslı aristokrat ve general

Flavius Mar. Petrus Theodorus Valentinus Rusticius Boraides Germanus Iustinus ya da kısaca Justinus, Bizanslı bir general ve aristokrattır. Jüstinyen Hanedanı'nın üyesi ve Bizans İmparatoru I. Justinianus'un yeğenidir. 540 yılında son Roma konsüllerinden biri olarak atanan Justinus, Lazika ve Balkanlardaki savaşlarda üst düzey komutan olarak görev yaptı. Bizans'ın Slav ve Sasanilere karşı giriştiği mücadelelerin yanı sıra, Avarlarla yapılan ilk temasları yönetti. İmparator I. Justinianus öldüğünde tahta aday olan Justinus, kuzeni II. Justinus tarafından saf dışı bırakıldı ve sürüldüğü Mısır'da düzenlenen suikast sonucu öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Theodosius (Mauricius'un oğlu)</span> Bizans imparatoru

Theodosius, Bizans İmparatoru Mauricius'un en büyük oğludur ve 590'dan 602 Kasım tarihindeki bir askeri isyan sırasında tahttan indirilip, infaz edilene kadar ortak imparatordur. Kayınpederi Germanus'un yanı sıra kısa süre ordu birlikleri tarafından Mauricius'un halefi olarak önerildi, ancak ordu sonunda Phocas'tan yana tercih kullandı. Theodosius, babası tarafından Sasani İmparatorluğu'nun yardımını sağlamak için yarım kalmış göreve gönderildi; Theodosius, Mauricius'tan birkaç gün sonra Phocas taraftarları tarafından yakalandı ve idam edildi. Bununla birlikte, idamdan kurtulduğuna dair söylentiler yayıldı, Theodosius olarak adlandırılan bir adamın Bizans'a karşı savaş başlatmak için bir bahane olarak Persler tarafından kullanıldığı ölçüde popüler oldu.

Germanus, 602-628 Bizans Sasani Savaşının ilk aşamalarında İmparator Phocas altında hizmet veren bir Bizans generali.

<span class="mw-page-title-main">Bizans-Sasani Savaşı (572-591)</span> Bizans ile Sasani arasında yaklaşık 20 yıl süren savaş durumu

Bizans-Sasani Savaşı (572-591), Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşen savaştır. Kafkasya bölgesinde Pers egemenliği altında olan Bizans yanlılarının ayaklanmaları ile başladı, ancak diğer olaylar patlak verdi. Çatışma büyük oranda Güney Kafkasya ve Mezopotamya ile sınırlıydı, ancak Doğu Anadolu, Suriye ve Kuzey İran'a da yayılmıştı. Bu, 6. ve 7. yüzyılın çoğunu kapsayan bu iki imparatorluk arasındaki yoğun bir savaş dizisinin bir parçasıydı. Büyük ölçüde sınır eyaletleri ile sınırlandığı ve bu sınır bölgesinin ötesinde herhangi bir düşman topraklarının kalıcı bir şekilde işgal edilmediği aralarındaki birçok savaşın sonuncusuydu. 7. yüzyılın başlarındaki çok daha kapsamlı ve belirgin son çatışmadan önce geldi.

Marcian Bizans generali ve II. Justinus'un akrabası.

Justinianus Bizans İmparatorluğu'nda hüküm süren Jüstinyen Hanedanı üyesi, aristokrat ve general. Asker olarak, Balkanlar'da ve Doğu'da Sasani İmparatorluğu'na karşı seçkin bir kariyer yaptı. Daha sonraki yıllarında, naip ve daha sonra imparator II. Tiberius aleyhinde başarısız bir komplo kurdu.

Germanus, İmparator I. Justinianus'un önde gelen komutanlarından biri olan Doğu Roma (Bizans) generaliydi. Germanus imparatoru Justinianus'un kuzeni ve iktidar hanedanının bir üyesiydi. Trakya, Kuzey Afrika ve Doğu'da Perslere karşı komuta etti ve Ostrogotlara karşı yapılan son Bizans seferi komutasında bulunmak üzere seçildi. İkinci eşi Got Amali hanedanından Matasuntha ile evlendiğinde ve seçkin bir hizmet kaydı nedeniyle, ani ölümünün olduğu dönemde, İmparator Justinianus'un vârisi olarak kabul ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Herakleios (yaşlı)</span> Bizans generali

Herakleios (yaşlı) Doğu Roma (Bizans) generali ve Bizans İmparatoru Herakleios'un babasıdır. Olası Ermeni kökene sahip olan Yaşlı Heraclius 580'lerde Sasani İmparatorluğu'na karşı savaşta kendisini fark ettirdi. Herakleios, bir ast general olarak, Solachon Muharebesi sırasında Filippikos komutasında ve muhtemelen Sisarbanon Muharebesi sırasında Comentiolus komutasında hizmet etti. Yaklaşık 595'te Yaşlı Herakleios'un, İmparator Mauricius tarafından Samuel Vahewuni ve Atat Khorkhoruni tarafından yönetilen bir Ermeni isyanını bastırmak üzere magister militum per Armeniam olarak gönderildiğinden bahsedilir. Yaklaşık 600'da Afrika Eksarhı olarak atandı ve 608'de Yaşlı Herakleios oğluyla birlikte gaspçı Phocas'a isyan etti. Kuzey Afrika'yı bir üs olarak kullanan genç Herakleios, Phocas'ı devirerek, yüzyıl boyunca Bizans İmparatorluğu'nu yönetecek olan Herakleios Hanedanı başlattı. Yaşlı Herakleios, oğlunun Bizans tahtına çıkmasının haberinden kısa bir süre sonra öldü.

Theodorus, Bizans imparatoru Herakleios'un kardeşi ; kuropalatis ve Herakleios'un Persler karşı ve Arap istilasına karşı savaşlarında önde gelen general.

Philippicus ya da Filippikos Ermeni asıllı bir Bizans generalidir, comes excubitorum ve İmparator Mauricius'un kayınbiraderiydi. General olarak başarılı bir kariyeri, esas olarak Sasani Perslere karşı olmak üzere 30 yıla yayılmıştır.

Şahraplakan, Yunan kaynaklarında Sarablangas olarak tercüme edilir. 602-628 Bizans-Sasani Savaşı'na katılmış, Sasani İmparatorluğu generali.

Priscus ya da Priskos Bizans imparatorların Mauricius, Phocas ve Herakleios dönemlerinin önde gelen Bizans İmparatorluğu generalidir. Priscus, kendi çağdaşı kaynaklar onun lehinde belirgin şekilde önyargılı olmalarına rağmen, etkili ve yetenekli bir askeri lider olarak karşımıza çıkıyor. Mauricius altında, Balkanlar'da Avarlar ile Slav müttefiklerine karşı seferlerde kendini fark ettirdi. Başkentte olmadığı sırada Mauricius'un devrilip, Phocas tarafından öldürülmesi sırasında, Maurice'in kıdemli yardımcılarından olup yeni rejimde zarar görmeden ayakta kalabilen az sayıda kişiden biriydi; yüksek görevde kalmaya devam etti ve hatta yeni imparatorun kızıyla evlendi. Bununla birlikte Priscus, Phocas'ın devrilmesi konusunda Herakleios ile müzakere edip, yardım etti, Sasanilere karşı komuta ona emanet edildi. Bu seferin başarısızlığından sonra görevden alınıp ve bir manastıra kapatıldı. Kısa süre sonra öldü.

Cours ya da Curs, ayrıca Coursos, Cursos, Qwrys, Crous ya da Crus, 6. yüzyıl Doğu Roma (Bizans) generali.

II. Tsate 556 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır.

II. Gubaz, yaklaşık 541 yılından suikasta uğradığı 555 yılına kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. İlk başta Bizans İmparatorluğu'nun vasalı olarak tahta çıktı ancak Bizans makamlarının ağır uygulamaları sonucunda Bizans'ın başlıca rakibi Sasani İmparatorluğu'ndan yardım almaya çalıştı. Lazika Savaşı'nın liderlerinden biriydi. 541'de Sasani ordusunun yardımı ile Bizanslılar, Lazika'dan gönderildi; ancak Sasaniler ülkeyi işgal etti. Bunun üzerine 548'de Bizans'tan yardım isteyen Gubaz, sonraki birkaç yıl boyunca Bizans'ın müttefiki olarak kaldı. İki imparatorluk Lazika'nın kontrolü için savaşırken, Petra Kalesi mücadelenin odak noktası olmuştu. Sonunda Gubaz, savaştan bir sonuç alınamaması üzerine Bizans generalleriyle kavga etti ve sonrasında generaller tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Sasani İç Savaşı (589-591)</span>

Sasani İç Savaşı (589-591) IV. Hürmüz'ün yönetimine karşı soylular arasındaki büyük memnuniyetsizlik nedeniyle 589'da patlak veren bir çatışmadır. İç savaş 591 yılına kadar sürdü. Mihranlı gaspçı Behrâm-ı Çûbîn'in devrilmesi ile Sasani ailesi İran hükümdarlığına tekrar geldi geldi.

Comentiolus 6. yüzyılın sonlarında İmparator Mauricius döneminde önde gelen bir Doğu Roma (Bizans) generaliydi. Mauricius'un Balkan seferlerinde önemli bir rol oynadı ve ayrıca Doğu'da Sasani Perslerine karşı savaştı. Comentiolus, Bizans ordusunun Mauricius'a isyan etmesi ve İmparator Phocas'ın tahtı gasp etmesinden sonra 602'de idam edildi.