İçeriğe atla

İnyupik Tarih, Dil ve Kültür Komisyonu

İnyupik Tarih, Dil ve Kültür Komisyonu (IHLC, İngilizce Iñupiat History, Language and Culture Commission ; İnyupikçe Iñupiat Nunaanni Aŋalatchirit Sivunniuqtaiññun Taimaniqsatigun, Uqautchisigun, Iñuuniaġnikullu), Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletine bağlı North Slope Borough ilçesinde North Slope Borough Planning & Community Services Department adlı kurumun bir bölümüdür (division).

Anaktuvuk'ta bulunan Simon Paneak Memorial Museum ile Barrow'da bulunan İnyupik Gelenek Merkezinin proğramlar ve hizmetler aracılığıyla sağladığı kültürel kaynak yönetimi misyonunu destekler. North Slope bölgesinin dil, kültür ve tarihi belgelerinin korunup yaşatılması için çalışan komisyonun ana görevleri, kültürel bilgilerin toplanması ve belgelenmesi, İnyupik dili, tarihi ve kültürü ile ilgili bilgi ve belge yayımlamak, kültürel malzemeleri daha kolay ve yaygın olarak kullanılabilir kılmak, tercüme hizmetleri sağlamak olarak sıralanabilir.

Görev ve Sorumlulukları

  1. İnyupik dili için ortak bir yazı sisteminin geliştirilmesi.
  2. North Slope Borough yönetimi köylerinin ve halkının bütün tarihi kayıtlarını geliştirmek.
  3. North Slope Borough yönetimi içindeki bütün önemli belgeleri İnyupik diline tercüme etmek.
  4. North Slope Borough vatandaşları için mevcut kayıt ve koleksiyonları yapabilecek yardımcı tesislerin geliştirilmesi.
  5. North Slope Borough İnyupiklerinin dil, tarih ve kültürleri üzerine kitap, sözlük, sergi, film, video, ses kasetleri ve diğer medya ürünlerinin yapım ve yayımına yardımcı olmak.
  6. Devam eden proje ve proğramları değerlendirmek, dil ve kültür konusunda güncel gelişmeleri takip etmek
  7. Bölgenin mevcut dil, kültür ve tarihini değerlendirmek ve bu değerlendirme temelinde gelecekteki çalışma ve proğramlar için alanları ve öncelikleri belirlemek.
  8. Federal, eyalet ve yerel yönetim, kurum ve kuruluşlarla dil, tarih ve kültür konusunda iş birliği yapmak
  9. Kendi imkânlarıyla İnyupik dil, tarih ve kültürü konusunda araştırma yapan bölge vatandaşlarına ya da uluslararası girişimcilere yardım ve destek vermek
  10. Komisyon tarafından belirlenen öncelikler doğrultusunda çalışmalar ve programlar için fon sağlamak
  11. North Slope bölgesinin dil, tarih ve kültürü üzerine yapılan araştırmaların bitmiş ya da ilerlemiş olanlarını incelemek. Bu incelemeye, hem North Slope bölgesinden hem de bölge dışından yapılan araştırmalar dahildir.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Barrow, Alaska</span>

Barrow, Amerika Birleşik Devletleri'nde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2007 sayımına göre nüfusu 3.982 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Iḷisaġvik College</span>

Iḷisaġvik College, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletinde Barrow şehrinde bulunan ve kâr amacı gütmeyen iki yıllık kabile koleji. Alaska'da kabile kontrolünde olan tek kolej budur.

İnyupik Miras Merkezi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Alaska eyaletinde Barrow şehrinde bir müze.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikler</span> Alaskanın kuzey ve kuzeybatısında yaşayan, İnuit kolundan olan bir Eskimo halkı

İnyupikler, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kuzey ve kuzeybatısında yaşayan İnuit kolundan bir Eskimo halkıdır. Alaska'daki tek İnuit halkı olduğu için Alaska İnuitleri adı da verilmektedir. Kendilerini iñuk («insan») kelimesi ile -piaq («gerçek») ekinden türettikleri Iñupiaq adıyla ifade ederler. Dillerini ise Iñupiatun olarak adlandırırlar. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska yerlileri içinde 25.000 nüfuslu Yupiklerden sonra 15.700 kişilik nüfuslarıyla ikinci en büyük halktır ve ancak 2.144 kadarı dilini konuşabilmektedir. İngilizce bilmeyen Alaska yerlileri içinde 1993 yılında ilk sırayı %42'lik oranla Yupikler, ikinci sırayı da %20'lik oranla İnyupikler çeker. Şamanist inançlı avcı ve toplayıcıdırlar. Kültürel açıdan deniz sahiline yakın yaşayıp balina, fok, mors gibi deniz memelilerini avlayan Taġiuġmiut ile denizden uzak içbölgede rengeyiği avlayan Nunamiut olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar. Bazen, iki ayrı dil ve halk olarak ele alındığı da olur ve Seward Yarımadasındakiler Qawiaraq adıyla, North Slope ile Northwest Arctic ilçelerindekiler ise Inupiaq adı altında toplanır. İnyupiklerin Kanada'da yaşayan ırkdaşları (Uummarmiut) siyasi ve idari kaygılarla Batı Kanada İnuitleri ile birlikte Inuvialuit adı altında toplanırlar. Eskimolar içinde en uzun boylular Kuzey Alaska'daki İnyupiklerdir ve Kanada İnuitlerinden 10 cm daha uzundurlar. Kobuk İnyupikleri doğu komşuları ve ticari ortakları olan Atabasklardan Koyukon Kızılderilileriyle sınır bölgelerinde evlilik de yapmışlardır. Beyaz Avrupalıların kültürleriyle en geç tanışan Eskimolar 1890 yılından sonra Hristiyanlıkla tanışan Kuzey Alaska İnyupikleridir.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikçe</span>

İnyupikçe ya da İnyupik dili, Kuzey ve Kuzeybatı Alaska'da İnyupiklerin konuştuğu İnuit dilleri kolundan bir Eskimo dili. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 15.700 kişilik nüfustan 2.144 kadarı anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası</span>

Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası, Alaska'da yerlilerin toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresi'nde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürürlüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa.

<span class="mw-page-title-main">Point Hope, Alaska</span>

Point Hope, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir.

<span class="mw-page-title-main">North Slope Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

North Slope ili veya North Slope Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Alaska North Slope denilen coğrafi bölgesinin büyük bir kısmında yer alan ve bir Eskimo halkı olan İnyupiklerlerce meskun olan bir ilsi. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Yönetim merkezi Barrow'dur.

<span class="mw-page-title-main">Atqasuk, Alaska</span>

Atqasuk, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 228 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Nuiqsut, Alaska</span>

Nuiqsut, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 433 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaktovik, Alaska</span> ABDnin Alaska eyaletinde bir şehir

Kaktovik, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 293 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Wainwright, Alaska</span>

Wainwright, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. İlçenin ikinci büyük yerleşimidir. 2000 sayımına göre nüfusu 546 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Point Lay, Alaska</span>

Point Lay, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı census-designated place. 2000 sayımına göre nüfusu 247 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Anaktuvuk Pass, Alaska</span>

Anaktuvuk Pass, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir ve aynı adla anılan geçit. 2007 sayımına göre nüfusu 249 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Northwest Arctic Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Northwest Arctic ili veya Northwest Arctic Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından İnyupiklerlerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Alaska'nin ikinci büyük ili olup yönetim merkezi Kotzebue'dür.

<span class="mw-page-title-main">Kivalina, Alaska</span>

Kivalina, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesine bağlı İnyupik şehri.

<span class="mw-page-title-main">Kotzebue, Alaska</span>

Kotzebue, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesininin yönetim merkezi olan İnyupik şehri.

<span class="mw-page-title-main">Alaska Eskimoları</span>

Alaska Eskimoları, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kıyı bölgelerinde yaşayan Yupik kolundan Alaska Yupikleri, Sibirya Yupikleri ve Supikler ile İnuit kolundan İnyupiklerinn oluşturduğu Eskimo halklarının ortak adı. Arktik kültür grubunun üç alt grubunu oluştururlar. Alaska yerlileri içinde en büyük nüfusa sahip birinci ve ikinci halklardır. 45.600 etnik nüfustan ancak 13.344 kadarı anadillerini konuşabiliyor. Geçmişte Rus Alaskası döneminde Rusların Aleutlarla bir tutup aynı adla andıkları Supikler Eskimo kültüründen ziyade Aleut kültürü etkisinde asimile olmuştur.

İnyupik ya da Inupik/Inyupiaq/İnupiaq/Iñupiaq/Iñupiak/Inyupiat/Iñupiat/Inupiat şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Colville Nehri</span>

Colville Nehri, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletinde North Slope Borough ilçesinde 560 km uzunluğunda nehirdir. Beaufort Denizine akar.