İnyupik Miras Merkezi

İnyupik Miras Merkezi (İng. Iñupiat Heritage Center), Amerika Birleşik Devletleri'nin Alaska eyaletinde Barrow şehrinde bir müze.

New Bedford'daki New Bedford Balina Avcılığı Milli Tarih Parkı (New Bedford Whaling National Historical Park) bünyesinde kurulu olan müze, öncelikle, Kuzey Alaskadaki İnyupiklerin balina avcılığı ve tarihi üzerinedir.

İnyupik Eskimoları, 19. yy sonları ve 20. yy başlarında yapılan ve New Bedford'dan yola çıkan 2000 'den fazla balina avcılığı seferine diğer Alaska yerlilerinden daha fazla katılmışlardır. İnyupikler bu seferlerde gemi tayfası olarak yer aldıkları gibi, balinacılara kürk satımında da bulunmuşlar ve onların karaya çıkmalarını daha da yaşanabilir kılan korunaklı ortam sağlamışlardır.

North Slope Borough Planlama Bölümü (North Slope Borough Planning Department) tarafından yönetilen merkezin, İnyupik kültürüne ait balina avcılığı malzeme koleksiyonundan hediyelik eşyaya kadar değişik alanlarda faaliyeteri vardır. Merkez içerisinde geleneksel İnyupik el sanatları koleksiyonu olan özel bir oda, sergi salonu, konferans salonu, performans odası, kütüphane (Tuzzy Consortium Library), hediyelik eşya dükkânı bulunmaktadır. Merkezde ayrıca, İnyupik Tarih, Dil ve Kültür Komisyonu ofisi de bulunmaktadır. 1999 başlarında halkın ziyaretine açılmıştır.

Ayrıca bakınız

Alaska Yerli Dil Merkezi

Kaynakça

Iñupiat Heritage Center29 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Barrow, Amerika Birleşik Devletleri'nde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2007 sayımına göre nüfusu 3.982 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Iḷisaġvik College</span>

Iḷisaġvik College, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletinde Barrow şehrinde bulunan ve kâr amacı gütmeyen iki yıllık kabile koleji. Alaska'da kabile kontrolünde olan tek kolej budur.

İnyupikler, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kuzey ve kuzeybatısında yaşayan İnuit kolundan bir Eskimo halkıdır. Alaska'daki tek İnuit halkı olduğu için Alaska İnuitleri adı da verilmektedir. Kendilerini iñuk («insan») kelimesi ile -piaq («gerçek») ekinden türettikleri Iñupiaq adıyla ifade ederler. Dillerini ise Iñupiatun olarak adlandırırlar. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska yerlileri içinde 25.000 nüfuslu Yupiklerden sonra 15.700 kişilik nüfuslarıyla ikinci en büyük halktır ve ancak 2.144 kadarı dilini konuşabilmektedir. İngilizce bilmeyen Alaska yerlileri içinde 1993 yılında ilk sırayı %42'lik oranla Yupikler, ikinci sırayı da %20'lik oranla İnyupikler çeker. Şamanist inançlı avcı ve toplayıcıdırlar. Kültürel açıdan deniz sahiline yakın yaşayıp balina, fok, mors gibi deniz memelilerini avlayan Taġiuġmiut ile denizden uzak içbölgede rengeyiği avlayan Nunamiut olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar. Bazen, iki ayrı dil ve halk olarak ele alındığı da olur ve Seward Yarımadasındakiler Qawiaraq adıyla, North Slope ile Northwest Arctic ilçelerindekiler ise Inupiaq adı altında toplanır. İnyupiklerin Kanada'da yaşayan ırkdaşları (Uummarmiut) siyasi ve idari kaygılarla Batı Kanada İnuitleri ile birlikte Inuvialuit adı altında toplanırlar. Eskimolar içinde en uzun boylular Kuzey Alaska'daki İnyupiklerdir ve Kanada İnuitlerinden 10 cm daha uzundurlar. Kobuk İnyupikleri doğu komşuları ve ticari ortakları olan Atabasklardan Koyukon Kızılderilileriyle sınır bölgelerinde evlilik de yapmışlardır. Beyaz Avrupalıların kültürleriyle en geç tanışan Eskimolar 1890 yılından sonra Hristiyanlıkla tanışan Kuzey Alaska İnyupikleridir.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikçe</span>

İnyupikçe ya da İnyupik dili, Kuzey ve Kuzeybatı Alaska'da İnyupiklerin konuştuğu İnuit dilleri kolundan bir Eskimo dili. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 15.700 kişilik nüfustan 2.144 kadarı anadillerini konuşabiliyor.

Point Hope, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir.

İnyupik Tarih, Dil ve Kültür Komisyonu, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletine bağlı North Slope Borough ilçesinde North Slope Borough Planning & Community Services Department adlı kurumun bir bölümüdür (division).

North Slope ili veya North Slope Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Alaska North Slope denilen coğrafi bölgesinin büyük bir kısmında yer alan ve bir Eskimo halkı olan İnyupiklerlerce meskun olan bir ilsi. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Yönetim merkezi Barrow'dur.

<span class="mw-page-title-main">Atqasuk, Alaska</span>

Atqasuk, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 228 kişidir.

Nuiqsut, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 433 kişidir.

Kaktovik, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. 2000 sayımına göre nüfusu 293 kişidir.

Wainwright, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir. İlçenin ikinci büyük yerleşimidir. 2000 sayımına göre nüfusu 546 kişidir.

Point Lay, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı census-designated place. 2000 sayımına göre nüfusu 247 kişidir.

Anaktuvuk Pass, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin North Slope Borough ilçesine bağlı şehir ve aynı adla anılan geçit. 2007 sayımına göre nüfusu 249 kişidir.

Northwest Arctic ili veya Northwest Arctic Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından İnyupiklerlerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. Alaska'nin ikinci büyük ili olup yönetim merkezi Kotzebue'dür.

Kotzebue, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesininin yönetim merkezi olan İnyupik şehri.

Selawik, Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesine bağlı İnyupik şehri.

Alaska Eskimoları, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kıyı bölgelerinde yaşayan Yupik kolundan Alaska Yupikleri, Sibirya Yupikleri ve Supikler ile İnuit kolundan İnyupiklerinn oluşturduğu Eskimo halklarının ortak adı. Arktik kültür grubunun üç alt grubunu oluştururlar. Alaska yerlileri içinde en büyük nüfusa sahip birinci ve ikinci halklardır. 45.600 etnik nüfustan ancak 13.344 kadarı anadillerini konuşabiliyor. Geçmişte Rus Alaskası döneminde Rusların Aleutlarla bir tutup aynı adla andıkları Supikler Eskimo kültüründen ziyade Aleut kültürü etkisinde asimile olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Colville Nehri</span>

Colville Nehri, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletinde North Slope Borough ilçesinde 560 km uzunluğunda nehirdir. Beaufort Denizine akar.

New Bedford Balina Avcılığı Milli Tarih Parkı, Amerika Birleşik Devletlerinin Massachusetts eyaletinin New Bedford şehrinde kurulu olan ve National Park Service tarafından idare edilen milli tarih parkı. 19. yüzyıldaki balina avcılığı tarihin en önemli merkezidir.

Nunamiutlar ya da Nunataağmiut İnyupikleri, Amerika Birleşik Devletlerinin Alaska eyaletinde North Slope Borough ilçesinin güneyinde içbölgedeki Brooks Sıradağlarında özellikle de Anaktuvuk Pass denilen geçit bölgesinde yaşayan İnyupiklerin kabilesi. İnyupik Eskimolarının ayrıldığı iki ana kültür grubundan birisidir. Alaska sahillerindeki diğer grup olan Taġiuġmiut kabileleri gibi balina avlamazlar, denizden uzak içbölgede yaşadıkları için Nunamiut adını alırlar ve temel besin kaynağı rengeyiği avcılığıdır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.