İçeriğe atla

İnterviki bağlantılar

Ekran görüntüsü interviki bağlantısının kaldırılmasını gösteriyor

İnterviki bağlantısı World Wide Web üzerindeki birçok vikiler için bağlantı oluşturmak için bir olanaktır. Kullanıcılar tüm URL'leri yapıştırmaktan kaçınırlar (normal web sayfalarında olduğu gibi) ve bunun yerine aynı wiki içindeki (intraviki bağlantıları) bağlantılara benzer bir stenografi kullanırlar.

İnternet'teki alan adı aksine, küresel olarak tanımlanmış interviki önekleri listesi yoktur, bu nedenle bir viki sahipleri, ihtiyaçlarına uygun bir interviki haritası (İnterHarita) tanımlamalıdır. Kullanıcılar genellikle kullanmak istedikleri her viki için ayrı hesaplar oluşturmak zorundadır (anonim olarak düzenlemeyi düşünmedikçe). Metin biçimlendirme ve mizanpajdaki değişiklikler de bir vikiden diğerine kesintisiz geçişi engelleyebilir.

Viki bağlantılarını belirli bir topluluğun üyeleri için yazmayı daha basit hale getirerek, bu özellikler farklı vikileri birbirine yaklaştırmaya yardımcı olur. Bu hedefi ilerletmek için, farklı vikilerin amaçlarını ve vurgularını açıklamak için interviki "otobüs turları" oluşturuldu.

Sözdizimi

İnterviki bağlantı gösterimi, büyük ölçüde bir vikinin biçimlendirme için kullandığı sözdizimine bağlı olarak değişir. Vikilerde en yaygın iki bağlantı deseni CamelCase ve ücretsiz bağlantılar ([[çift köşeli parantez]] gibi bazı kümeler sınırlayıcı ile çevrili rastgele ifadeler). CURIE sözdizimi (yeni bir W3C standardı), tek bir köşeli parantez kümesi kullanır.

CamelCase tabanlı bir vikideki interviki bağlantıları genellikle "Kod:SayfaAdı" biçimini alır; burada Kod başka bir viki için tanımlanan İnterHarita önekidir. Böylece, "VikiPedi:İnterViki" bağlantısı HTML'de Vikipedi'deki bir maddeye bağlantı olarak oluşturulabilir: örneğin Vikipedi:Dillerarası bağlantı. Bir CamelCase vikiden başlığında boşluk içeren bir sayfaya bağlantı vermek için boşlukların alt çizgi ile değiştirilmesi gerekir (örn. VikiPedi:Anasayfa).

Vikipedi gibi ücretsiz bağlantılara dayalı wikiler üzerindeki interviki bağlantıları genellikle aynı ilkeyi izler, ancak dahili bağlantılar için kullanılacak sınırlayıcıları kullanır. Bu bağlantılar daha sonra, dahili olduklarında olduğu gibi ayrıştırılabilir ve kaçabilir, böylece boşlukların daha kolay yazılmasına izin verilebilir, ancak diğer özel karakterlerle ilgili sorunlara neden olabilir. Örneğin Vikipedi'de, [[MeatBall:AssumeGoodFaith]], MeatBall:AssumeGoodFaith olarak ortaya çıkar ve [[:en:InterWiki]] (eski sözdizimi: [[EnWikipedia:InterWiki]]) en:InterWiki olarak görüntüler.

MediaWiki yazılımı, otomatik diller arası bağlantılar oluşturmak için benzer gösterimi kullanan ek bir özelliğe sahiptir; örneğin, [[en:InterWiki (satır başı) Genişletilmiş Cialis otomatik olarak madde ekranının üstünde ve altında veya yanındaki kenar çubuğunda "Diğer diller: English | ..." etiketli bir kaynağı oluşturur. Diğer çeşitli viki yazılımı sistemleri, bu tür "yarı dahili" bağlantılar için, ad alanı veya birden çok alt topluluk için destek gibi özelliklere sahiptir.

Çoğu InterHarita uygulaması, interviki önekini tam bir URL önekiyle değiştirir, bu nedenle viki dışı birçok web sitesine de sistemi kullanarak atıfta bulunulur.Örneğin, Free On-line Dictionary of Computing'ndeki bir tanıma yapılan atıf, söyleyeceği [[Foldoc:foo]] yetersiz Genişletilmiş biçimini alabilir bağlantıyı Foldoc:foo14 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olarak ekleyip görüntüleyecek bir sistem. Bu, söz konusu URL'nin formunu bile bilmenize gerek kalmadan, bir viki sayfasından genel olarak referans verilen kaynaklara bağlantı vermeyi çok kolaylaştırır.

İnterviki kavramı, wiki dışı web sitelerinden gelen bağlantılara eşit olarak uygulanabilir. Örneğin Advogato, MeatBall'dan türetilen bir InterHarita'ya dayalı stenografi bağlantıları oluşturmak için bir sözdizimi sunar.

WordPress, diğer web sitelerinde barındırılan resimleri, videoları, LaTeX formüllerini ve denklemlerini, haritaları vb. gömmek için benzer bir "kısa kod" kısayol gösterimi sunar.[1]

Uygulama

Dahili olarak, interviki bağlantıları kullanan bir vikinin wiki kodu bağlantılarından tam URL'lere bir eşlemesi olmalıdır. Örneğin, [[MeatBall:InterWiki]] MeatBall:InterWiki olarak ortaya çıkabilir, ancak http://usemod.com/cgi-bin/mb.pl?InterWiki bağlanılır.

Çoğu viki sistemi, sayfanın başlığının başka bir şekilde değişmeyen bir adresin sonunda göründüğü tek tek sayfalar için URL'ler kullandığından, bu tür eşlemeleri tanımlamanın en basit yolu, URL'nin değişmeyen kısmı yerine interviki önekini kullanmaktır. Yukarıdaki örnekte, MeatBall: yerine http://usemod.com/cgi-bin/mb.pl? HTML oluşturulmuş bağlantının hedefini oluştururken kullanılır.

Her viki için sıfırdan yeni bir liste oluşturmak yerine, listenin bir kopyasını başka bir siteden almak genellikle yararlıdır. MeatballWiki [1]5 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve UseModWiki sitesi gibi siteler, bu amaçla sıklıkla kullanılan kapsamlı listeler içerir. Diğer viki sayfalarıyla aynı şekilde herkese açık olarak düzenlenebilir ve ikincisinin kullanılabilir olduğu ancak potansiyel olarak güncel olmadığı doğrulanır. MediaWiki'nin varsayılan interviki bağlantıları listesi, MeatballWiki'nin listesinin eski bir sürümünden türetilmiştir.

Ayrıca bakınız

İç bağlantılar

İnterviki bağlantıları

Kaynakça

  1. ^ ""What is a shortcode?"". 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  • Dan Woods, Peter Thoeny, Wikis for Dummies, For Dummies, 2007, 0-470-04399-7, p. 140
  • Daniel J. Barrett, MediaWiki, O'Reilly Media, 2008, 0-596-51979-6, p. 84.

Dış bağlantılar

  • m:Interwiki map, Wikimedia Vakfı tarafından devasa bir interviki haritası
  • FileReplacement kavramının tartışılması30 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • MeatballWiki'de InterWiki kavramının tartışılması5 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">HTTP</span> iletişim protokolü

HTTP bir kaynaktan dağıtılan ve ortak kullanıma açık olan hiperortam bilgi sistemleri için uygulama seviyesinde bir iletişim protokolüdür. HTTP, World Wide Web için veri iletişiminin temelidir; burada köprü metni belgeleri, örneğin bir fare tıklamasıyla veya bir web tarayıcısında ekrana dokunarak kullanıcının kolayca erişebileceği diğer kaynaklara köprüler içerir.

<span class="mw-page-title-main">Arama motoru</span>

Web arama motoru veya internet arama motoru, web'de sistematik bir şekilde internet kullanıcılarının istedikleri bilgilere anında erişebilmek için sıkça kullandıkları bir yazılım türüdür. Birincil işlevi internette veya internetin bir kısmında bulunmuş olan verileri bir araya getirmek ve raporlamaktır. Arama sonuçları genellikle satırlara ayrılmış sonuç sayfaları şeklinde sunulur. Bulunan bilgiler arasında web sayfası bağlantıları, görseller, videolar, infografikler, yazılar, akademik makaleler ve diğer dosya türleri yer alabilir. Arama motoru, çıktı olarak elde edilmiş kayıtlar ve bilgilerin hepsini birbiriyle karşılaştırarak sorgulayan, bir sorgunun kabul edilebilmesi için gerekli faaliyetleri gerçekleştiren, elde edilen verilerin performanslarının en yüksek olmasını amaçlayan bir sorgulama ve bulma mekanizmasıdır. Bazı arama motorları, veri tabanlarında ve kamuya açık dizinlerde bulunan bilgileri de indeksler. Bu noktada toplanan veriler, web sitesi URL’sini, web sitesinin içeriğini açıklayan bazı anahtar kelimeleri veya anahtar kelime gruplarını, web sayfasını oluşturan kod yapısını ve web sitesinde verilen bağlantıları içerir. Arama motorları, insanlar tarafından derlenen web dizinlerinin aksine, "örümcek" denilen botlar tarafından toplanan bilgileri belirli bir algoritma yardımıyla gerçek zamanlı olarak yansıtabilirler. Ve de günümüzde World Wide Web ile çok iyi bir hale gelen arama motorları, giderek profesyonelleşmeye devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Viki</span> ziyaretçilerin düzenleyebileceği web sitesi türü

Viki, bir iş birliği etrafında toplanan kimselerin web tarayıcı üzerinden yeni sayfalar oluşturmasına, sayfalarda düzenlemeler yapmasına ve bu sayfaları birbirine bağlamasına olanak sağlayan MediaWiki vb. bir yazılım altyapısı kullanan web sitelerinin genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Web 2.0</span>

Web 2.0, O'Reilly Media tarafından 2004'te kullanılmaya başlayan bir sözcüktür ve ikinci nesil internet hizmetlerini - toplumsal iletişim sitelerini, vikileri, iletişim araçlarını, folksonomileri- yani internet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı sistemi tanımlar. Kelimenin tam anlamı tartışmaya açıktır, Tim Berners-Lee gibi teknoloji uzmanları da kelimenin manasını sorgulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vekil sunucu</span>

Vekil sunucu veya yetkili sunucu, İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:

<span class="mw-page-title-main">PageRank</span>

PageRank, Google tarafından geliştirilen ve web sayfalarının önemini belirlemek için kullanılan bir algoritmadır. İnternet üzerindeki bağlantıların analiz edilmesiyle hesaplanan Pagerank değeri Google Arama sonuçlarında sayfaların sıralanması için kullanılan faktörlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">MediaWiki</span> viki yazılımı

MediaWiki, GNU lisansıyla korunan, kullanımı açık bir viki yazılımıdır. PHP ile yazılmıştır ve MySQL veya PostgreSQL ilişkisel veritabanı yönetim sistemi kullanır. MediaWiki; 1.7 sürümünden itibaren PHP 5 desteğini zorunlu tutmaktadır. Eğer PHP'nin eski bir sürümünü kullanıyorsanız MediaWiki'nin 1.6.10 sürümünü kullanmak zorundasınız.

<span class="mw-page-title-main">Fandom (internet sitesi)</span> vikiler için ücretsiz web barındırma hizmeti

Fandom genellikle eğlence alanındaki vikileri barındıran bir viki barındırma hizmetidir. Özel ve kâr amaçlı şirket, Ekim 2004'te Vikipedi'nin kurucusu Jimmy Wales ve Angela Beesley tarafından kuruldu. Fandom 2018'de TPG Inc. ve Integrated Media Co. aracılığıyla Jon Miller tarafından alındı.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi</span> Ücretsiz ve reklamsız internet ansiklopedisi

Vikipedi, kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan; özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız ve kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisidir. MediaWiki yazılımı kullanılarak hazırlanmaktadır. Sürekli eklemeler ve değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacağı varsayılmaktadır.

Nofollow, Google tarafından geliştirilmiş link aktarım şeklini belirten değişkendir. Sürekli gelişmekte ve değişmekte olan Google algoritmaları nedeniyle Nofollow değeri de zaman içerisinde değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">World Wide Web</span> internet kullanarak ulaşılan, birbirine bağlı belgelerden oluşan küresel sistem

World Wide Web, Dünya Çapında Ağ (kısaca WWW veya Web), İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemidir. Bu dokümanların her birine Web sayfası adı verilir ve Web sayfalarına İnternet kullanıcısının bilgisayarında çalışan Web tarayıcısı adı verilen bilgisayar programları aracılığıyla erişilir. Web sayfalarında metin, imaj, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir ve diğer bağlantı ya da link adı verilen hiper-bağlantılar ile başka Web sayfalarına geçiş yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">İnternet</span> elektronik iletişim ağı

İnternet, bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. TDK, internet sözcüğüne karşılık olarak genel ağı önermiştir. İnternet yerine zaman zaman sadece net sözcüğü de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">HTML</span> işaretleme ve web programlama dili

Hiper Metin İşaretleme Dili web sayfalarını oluşturmak için kullanılan standart metin işaretleme dilidir. Dilin son sürümü HTML5'tir.

<span class="mw-page-title-main">Wikimapia</span> Google Mapsi viki sistemiyle destekleyen bir çevrim içi eşlem ve uydu fotoğrafı kaynağı

WikiMapia veya VikiHarita, Google Maps'i viki sistemiyle destekleyen bir çevrimiçi harita ve uydu fotoğrafı kaynağıdır. Alexandre Koriakine ve Evgeniy Saveliev tarafından geliştirilen bu sistem 24 Mayıs 2006 tarihinde tüm dünyayı tanımlamak amacıyla hizmete girmiştir. Sistem, yaklaşık 14 milyon yer bilgisi bulundurmaktadır. WikiMapia'ya katkı yapabilmek için üye olmak gerekmektedir. 200.000'in üzerinde kullanıcı bu hizmetin etkin üyesi durumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Vikiversite</span>

Vikiversite; öğrenme topluluklarını ve bunlara ait araç ve gereçleri destekleyen Wikimedia Foundation projesidir. Projenin Wikipedia gibi daha sağlam yapılı projelerden ayrılan yönü, içeriği kullanıcıya doğrudan sunmak yerine bir dizi rehber ve ders içeriyor oluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Semantic MediaWiki</span>

Semantic MediaWiki (SMW), MediaWiki'ye yapılan ve wiki sayfalarındaki anlamsal veriyi etiketlemeye yarayan bir geliştirmedir. Bu sayede bir wiki, anlamsal wiki şeklini almaktadır. Bu şekilde etiketlenmiş veriler, anlamsal aramalarda, ilgili sayfaların birleştirilmesinde, harita benzeri formatlarda, takvim benzeri yapılarda kullanılabilir ve RDF ve/veya CSV biçimlerinde dışa aktarılabilir.

Bağ grameri, Davy Temperley ve Daniel Sleator tarafından geliştirilmiş sözdizimi teorisidir. Ağaç benzeri bir hiyerarşi içinde bileşenler oluşturmak yerine kelime çiftleri arasında ilişkiler oluşturur. İki temel parametresi vardır: yön ve mesafe. Link grammar, bağımsal dilbilgisine benzerlik gösterir ama bağımsal dilbilgisi tamlayan bağımlı bir ilişki içerir ve kelimeler arasında ilişki yönü yoktur. Colored Multiplanar Link Grammar (CMLG), kelime çiftleri arasında geçiş ilişkileri sağlayan bir LG uzantısıdır.

translatewiki.net MediaWiki yerelleştirme projesi

translatewiki.net, web yazılımı şeklinde bir çeviri platformudur. Çeviri eklentisi, MediaWiki yazılımı kullanılarak oluşturulmuştur. MediaWiki'deki bütün metinleri ve içerikleri çevirmekte kullanılmaktadır. Temmuz 2006 tarihinde başlatılmıştır.

Hemen çıkma oranı veya çıkma oranı ya da daha yoğun şekilde İngilizce olarak kullanılan adıyla bounce rate, web trafik analizinde kullanılan bir internet pazarlama terimidir. Terim web sitesi ziyaretçilerinin aynı site içerisindeki başka sayfalar ile devam etmek yerine siteyi terk edenlerin, terk ettiği sürenin toplam ziyaretçinin sitede kalma süresine oranını (yüzdesini) temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Wookieepedia</span> çevrim içi Star Wars ansiklopedisi

Wookieepedia: The Star Wars Wiki; filmler, diziler ve kitaplar dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamakla birlikte bütün Star Wars evreni hakkında içerik barındıran bir çevrimiçi ansiklopedidir. 60.000 kelimeye kadar ulaşan maddelere sahip Wookieepedia, Star Wars evreni hakkında kapsamlı bir ansiklopedi olması amacıyla kuruldu ve neredeyse tamamen evren içi bir bakış açısıyla yazılı. "Wookieepedia" ismi, Wookiee ve "ansiklopedi"nin birleşimi olup Vikipedi'nin İngilizcesi olan Wikipedia kelimesinden esinlenilmiştir. Sitenin logosu da tamamlanmamış İkinci Ölüm Yıldızı'nı göstermektedir ve Vikipedi'nin eksik yapboz logosundan esinlenilmiştir.