İçeriğe atla

İnternet sitesi

İnternet
İnternet yönlendirme yolları görüntüsü
İnternet yönlendirme yolları görseli
Genel
Yönetim
  • ICANN
  • IETF
  • İnternet Yönetim Forumu
  • ISOC
Bilişim altyapısı
Hizmetler
NASA'nın resmî internet sitesi

Web sitesi, Ortak bir alan adı ile tanımlanan ve en az bir web sunucusunda yayınlanan web sayfaları ve ilgili içeriklerden oluşan bir koleksiyondur. Web üzerindeki sayfalar; metin, görsel ve animasyon şeklinde ziyaretçisine bilgi aktaran veya hizmet sunan sayfaların tümünü kapsayan bir doküman topluluğudur.[1] Ziyaretçiler bir web sitesine, HTTP veya HTTPS protokollerinde aşağıdaki bileşenlerden oluşan benzersiz bir adresi kullanarak erişirler:

  • www: World Wide Web
  • alanadi: Alan adı (Domain name)
  • com: TLD Top Level Domain, yani üst seviye alan adı

Web siteleri genellikle haber, eğitim, ticaret, eğlence veya sosyal ağ oluşturma gibi belirli bir konuya veya amaca adanmıştır. Web sayfaları arasındaki köprüler, genellikle bir ana sayfayla başlayan sitenin gezinmesine rehberlik eder. Mayıs 2023 itibarıyla en çok ziyaret edilen 5 web sitesi Google Arama, YouTube, Facebook, Twitter ve Instagram'dır. Son yıllarda sitelerle paralel Web uygulaması, bilgisayar uygulaması ve mobil uygulama'lar da popülerlik kazandı.

Bu adres gerekli dosyalara ulaşımı ve sergilenmesi sağlanarak ziyaretçiye görsel sunum şeklinde hizmet verir. Ayrıca web siteleri çok güncel kullanılmamasına rağmen özel bir IP adresinden de sergileme hizmeti verir.

Herkese açık tüm web siteleri toplu olarak World Wide Web'i oluşturur. Bir şirketin çalışanlarına yönelik dahili web sitesi gibi, yalnızca özel bir ağ (intranet) üzerinden erişilebilen özel web siteleri de vardır. Kullanıcılar web sitelerine masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve akıllı telefonlar dahil olmak üzere çeşitli cihazlardan erişebilir. Bu cihazlarda kullanılan uygulamaya web tarayıcısı denir.

En popüler site türlerine viki, web portal, web postası, Warez, sosyal haber sitesi, sosyal ağ hizmetleri, sosyal imleme, şok sitesi, arama motoru, kişisel web sayfaları, haber siteleri, internet forumu, çevrimiçi arkadaşlık servisi, istihdam web sitesi, tıkla bağışla siteleri, arşiv sitesi, blog ve diğer türler dahildir.[2]

Arka plan

Web sitelerin tarihi 1990'lara dayanmaktadır. CERN laboratuvarlarında bilgisayar profesörü olarak çalışan Tim Berners-Lee, üniversitelerdeki bilim insanları ve enstitüler arasında bilgi paylaşımı amacıyla 1989 yılında World Wide Web'i icat etmiş, 1990 yılında ise http://info.cern.ch 'yi kurmuştur. İlk web siteleri 1991'de geliştirilmeye başlandı. Daha sonra 30 Nisan 1993'te CERN tarafından WWW ön eki ile internet kullanıcılarının ulaşabileceği şekle getirildi. 12 Nisan 1993 tarihinde ODTÜ'den Ankara-Washington arasında kiralık hat ile Türkiye'de ilk internet bağlantısı gerçekleşti.[3]

Köprü Metni Aktarım Protokolü'nün (HTTP) kullanıma sunulmasından önce, bir sunucudan tek tek dosyaları almak için dosya aktarım iletişim kuralı ve gopher gibi diğer protokoller kullanılıyordu. Bu protokoller, kullanıcının içinde gezindiği ve indirilecek dosyaları seçtiği basit bir dizin yapısı sunar. Belgeler çoğunlukla biçimlendirilmeden düz metin dosyaları olarak sunuldu veya kelime işlemci formatlarında kodlandı.

Şubat 2009'da, Web'in büyümesini takip eden bir web sitesi izleme şirketi olan Netcraft, Ağustos 1995'te yalnızca 19.732 web sitesine kıyasla, 2009'da alan adları ve içerikleri olan 215.675.903 web sitesi bulunduğunu ve Eylül 2014'te 1 milyar web sitesine ulaşdığını duyurdu. Ocak 2020'deki Netcraft Web Sunucusu Araştırması, 1.295.973.827 web sitesi bulunduğunu ve Nisan 2021'de 264.469.666 benzersiz alanda 1.212.139.815 site bulunduğunu bildirdi. Tüm web sitelerinin tahmini yüzde 85'i etkin değildir.[4]

Web sitesi türleri

Bir web sitesi statik veya dinamik olabilir:

Statik web sitesi

Statik bir web sitesi, monoton veya az güncellenen sitelerdir. İçerik sık bir şekilde değişikliğe uğramaz. Genellikle uzun süre değişiklik olmayacak olan sitelerdir. Ziyaretçi veya üye katkısı yok denecek kadar azdır. Site tamamen siteyi oluşturan kişi tarafından düzenlenebilir.

Statik web sitesini oluştururken;

dilleri kullanılabilir.

Yazılım dilleri ile sayfa mizanpajı ve navigasyonu

Photoshop ve FIREWORKS gibi görsel grafik editörleri kullanarak mizanpajlar da kullanılarak GIF, JPEG ve PNG formatlarındaki görsel dokümanlar ile ziyaretçinin tarayıcılarında izlenmesi sağlanır.

Statik web sayfası/sayfaları, sayfaları oluşturan birey tarafından değiştirilmedikçe herhangi bir güncellemeye maruz kalmayarak en son yapılandırıldığı gibi bilgi veya görsel sunum aktarımı sağlar. PHP (açılımı Hypertext Preprocessor) sanal programlar geliştirmek için tasarlanmış HTML içine gömülebilen, öğrenimi oldukça kolay bir dildir. Web Tasarım konusunda en aktif kullanılan diller arasındadır. ASP (Active Server Pages) yani aktif sunucu sayfalarının İngilizce kısaltmasıdır. Bir Microsoft yazılımıdır. Internet Information Services altında çalışır. Temelinde html dosyaları ile aynıdır. Kullanılan kodlar sunucu tarafından derlenerek çalışır hâle getirilir. ASP 3.0 bağlantılıdır.

Dinamik web sitesi

2016'da sunucu taraflı programlama dili kullanımı

Dinamik bir web sitesi, her kullanıcı için ya da her ziyarette özel olarak oluşturulabilir. Dünya üzerindeki her kullanıcı, bir siteye kendi kullanıcı adıyla girdiğinde diğer kullanıcılardan farklı bir içeriğe erişebilir. Bu farklı içerik, web sitesinin renkleri, teması, müzikleri, sitedeki yetki derecesi vb. şeklinde olabilir. Günümüz internetindeki popüler siteler dinamik sitelerdir. Bu dinamikliği oluşturmak için dünyada kullanılan farklı diller vardır.

Dinamik bir web sitesinde kullanılabilen dillerden bazıları şunlardır:

Sayfaların dinamik, yapımcı veya ziyaretçi tarafından sürekli güncellenebilir olmasını sağlayan bu Web yazılımı dilleri; yapımcı ve yazılım dillerinin geliştiricileri tarafından sağlanan yenilikler ile kendilerini geliştirmektedir.

Microsoft firması tarafından geliştirilen ASP.Net ve ASP'nin belli bir kesim tarafından kabul edilip kullanılmasının yanı sıra günümüzde PHP olarak adlandırılan ve belki de en çok kullanlan betik ve programlama dili de bir hayli yaygın olarak kullanılır.

Sayfalardaki içeriğin dinamikliği için bu kullanılan yazılım dillerine yardımcı ve hatta tüm sayfaların dinamik bir şekilde kullanılmasını sağlayan JavaScript, JQuery, Flash, Silverlight gibi gerçek zamanlı veri akışı diller de kullanılabilir.

2008 yılı başlarında Web 2.0 adlı bir kavram doğmuştur. Bu kavram yeni nesil web sitesini ifade eder. Hız ve kodlama olarak çok değişen bir şey olmamakla beraber; renk uyumu, daha zarif geçişler, yuvarlak köşeler, kontrast renklerin bir arada bulunması gibi kombinasyonlarla oluşturulan sitelerdir.[5]

Web3 veya Web 3.0 uzun yıllardan beri var olmasına rağmen 2020-2021 yılları arasında blockchain teknolojisinin popülerleşmesiyle birlikte oldukça yaygın bir terim haline geldi. Birçok internet sitesinin kullandığı bu teknolojinin yakın gelecekte daha da yaygın kullanılması beklenmektedir.[6]

Kaynakça

  1. ^ "What is a Website? - Definition from Techopedia". 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2024. 
  2. ^ Shwake, Emily (14 Kas 2023). "27 Common Types of Websites (With Templates To Get You Started)". Wix Blog. 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2024. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014. 
  4. ^ "How Many Websites Are There in the World? (2024)". 27 Şub 2024. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2024. 
  5. ^ "Web 2.0 - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Web 3.0 Explained, Plus the History of Web 1.0 and 2.0". Investopedia. 24 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2024. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arama motoru</span>

Web arama motoru veya internet arama motoru, web'de sistematik bir şekilde internet kullanıcılarının istedikleri bilgilere anında erişebilmek için sıkça kullandıkları bir yazılım türüdür. Birincil işlevi internette veya internetin bir kısmında bulunmuş olan verileri bir araya getirmek ve raporlamaktır. Arama sonuçları genellikle satırlara ayrılmış sonuç sayfaları şeklinde sunulur. Bulunan bilgiler arasında web sayfası bağlantıları, görseller, videolar, infografikler, yazılar, akademik makaleler ve diğer dosya türleri yer alabilir. Arama motoru, çıktı olarak elde edilmiş kayıtlar ve bilgilerin hepsini birbiriyle karşılaştırarak sorgulayan, bir sorgunun kabul edilebilmesi için gerekli faaliyetleri gerçekleştiren, elde edilen verilerin performanslarının en yüksek olmasını amaçlayan bir sorgulama ve bulma mekanizmasıdır. Bazı arama motorları, veri tabanlarında ve kamuya açık dizinlerde bulunan bilgileri de indeksler. Bu noktada toplanan veriler, web sitesi URL’sini, web sitesinin içeriğini açıklayan bazı anahtar kelimeleri veya anahtar kelime gruplarını, web sayfasını oluşturan kod yapısını ve web sitesinde verilen bağlantıları içerir. Arama motorları, insanlar tarafından derlenen web dizinlerinin aksine, "örümcek" denilen botlar tarafından toplanan bilgileri belirli bir algoritma yardımıyla gerçek zamanlı olarak yansıtabilirler. Ve de günümüzde World Wide Web ile çok iyi bir hale gelen arama motorları, giderek profesyonelleşmeye devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">PHP</span> bir programlama dili

PHP: Hypertext Preprocessor, internet için üretilmiş, sunucu taraflı, çok geniş kullanımlı, genel amaçlı, içerisine HTML gömülebilen betik ve programlama dilidir. İlk kez 1995 yılında Rasmus Lerdorf tarafından yaratılan PHP'nin geliştirilmesi bugün PHP topluluğu tarafından sürdürülmektedir. Ocak 2013 itibarıyla 244 milyondan fazla web sitesi PHP ile çalışırken 2.1 milyon web sunucusunda PHP kurulumu bulunmaktadır.

Webmaster, web sitesi geliştiren kişi anlamında kullanılan bir terimdir. İngilizcedeki master kelimesi bu terimde uzman anlamında kullanılmaktadır. Webmaster'lar, yazılım, grafik, animasyon, sunucu taraflı işlemler vb görevlerde uzman olan kişilerin oluşturduğu ekipte koordinasyon sağlama görevi alabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Web sayfası</span> World Wide Web ve web tarayıcıları aracılığıyla doğrudan görüntülenebilen tek belge

Web sayfası, World Wide Web için hazırlanan ve web tarayıcısı kullanılarak görüntülenebilen dokümanlardır. Web sayfaları çoğunlukla HTML formatında kodlanır, CSS, betik, görsel ve diğer yardımcı kaynaklardan yararlanılarak son görünümüne sahip olur ve işlevsellik kazanır. Birden fazla web sayfasının bir araya gelmesi ile ortaya çıkan web sitesi ile karıştırılmamalıdır. Günlük konuşma dilinde internet sayfası terimi de çoğunlukla web sitesi anlamında kullanılmaktadır.

ASP.NET, Microsoft tarafından geliştirilmiş olan bir açık kaynak Web uygulama gelişimi teknolojisidir. Dinamik Web sayfaları, Web uygulamaları ve XML tabanlı Web hizmetleri geliştirilmesine olanak sağlar. Aynı işletme tarafından geliştirilen .NET çatısı'nın yazılım iskeleti parçası ve artık işletmece desteklenmeyen ASP teknolojisinin devamını teşkil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Web 2.0</span>

Web 2.0, O'Reilly Media tarafından 2004'te kullanılmaya başlayan bir sözcüktür ve ikinci nesil internet hizmetlerini - toplumsal iletişim sitelerini, vikileri, iletişim araçlarını, folksonomileri- yani internet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı sistemi tanımlar. Kelimenin tam anlamı tartışmaya açıktır, Tim Berners-Lee gibi teknoloji uzmanları da kelimenin manasını sorgulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Web sunucusu</span> Web site içeriklerini kullanıcıya sunan sunucu

Web sunucusu, Hosting ya da "barındırma" işlemini İnternet protokolü üzerinden sunan bir sunucudur. Barındırma ya da hosting, Web sayfalarını İnternet'te yayınlamak için gerekli alanın kiralanmasıdır. Diğer bir ifade ile hosting, bir Web sitesinde yayınlanmak istenen sayfaların, resimlerin veya dokümanların İnternet kullanıcıları tarafından erişebileceği bir bilgisayarda tutulmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vekil sunucu</span>

Vekil sunucu veya yetkili sunucu, İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:

<span class="mw-page-title-main">Barındırma hizmeti</span> Web Sitelerin dosya barındırma sistemi

Barındırma (hosting), bir web sitesinde yayınlanmak istenen sayfaların, resimlerin veya belgelerin internet kullanıcılarının erişimine sunulabilmesi amacıyla bir sunucuda saklanmasıdır. Barındırma hizmeti, web sitesinin içeriğinin yüklenip saklandığı sunucunun veri depolama işlevini üstlenir.

Web grafik tasarımı, grafik tasarım alanı ile yakın ilişkili bir konu olmakla birlikte kendi içinde ayrı bir dal olarak da geniş bir alanı kapsayan bir kavramdır.

AJAX, İnternet sayfalarında JavaScript ve XMLHttpRequest kullanımı ile etkileşimli uygulamalar yaratan tekniğin adıdır.

Web yazılımları, Web sitelerinin temelini oluşturan HTML işaretleme diline özellikler katmak için kullanılan yazılımlardır. Bu yazılımlar sayesinde web siteleri bir kişinin düzenlemesine ihtiyaç duyulmadan kendisini otomatik güncelleyebilir. Buna örnek vermek gerekirse bir web sitesindeki RSS beslemeleri gösterilebilir. Birçok web sitesinin RSS beslemesi kendisini otomatik günceller.

<span class="mw-page-title-main">World Wide Web</span> internet kullanarak ulaşılan, birbirine bağlı belgelerden oluşan küresel sistem

World Wide Web, Dünya Çapında Ağ (kısaca WWW veya Web), İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemidir. Bu dokümanların her birine Web sayfası adı verilir ve Web sayfalarına İnternet kullanıcısının bilgisayarında çalışan Web tarayıcısı adı verilen bilgisayar programları aracılığıyla erişilir. Web sayfalarında metin, imaj, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir ve diğer bağlantı ya da link adı verilen hiper-bağlantılar ile başka Web sayfalarına geçiş yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">İnternet</span> elektronik iletişim ağı

İnternet, bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. TDK, internet sözcüğüne karşılık olarak genel ağı önermiştir. İnternet yerine zaman zaman sadece net sözcüğü de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">HTML</span> işaretleme ve web programlama dili

Hiper Metin İşaretleme Dili web sayfalarını oluşturmak için kullanılan standart metin işaretleme dilidir. Dilin son sürümü HTML5'tir.

Elxis CMS Elxis Public License ile yayınlanan açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemidir (CMS). PHP tabanlı dosya sistemine ve MySQL veritabanı dayanan sistem Yunanistan kaynaklıdır. İlk sürümü 2005 yılında oluşturulan Elxis'in en son ve önceki sürümlerden bağımsız 4.x sürümü 2012 yılının Eylül ayında kullanıma sunuldu.

CGI, Web sunucuları ile bu sunucuların dışındaki programlar arasında etkileşim, diğer deyişle ortak çalışma platformu oluşturmak için geliştirilmiş bir standarttır. CGI bir proglamlama dili değil, bir programdır. HTML kodu içerisinden çağrılan CGI programları, Web'in statik yapısına dinamik bir yapı kazandırmaktadır. İnternet üzerinde hemen hemen bütün kullanıcı arayüzleri CGI kullanılarak hazırlanmıştır. CGI, Web kullanıcılarının Web sunucusunun çalıştığı makine üzerinde belirlenen programları çalıştırmasını sağlayan bir arayüz programıdır.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft WebMatrix</span>

Microsoft WebMatrix Windows için, web geliştirmeye yönelik, ücretsiz, bulut bağlantılı bir web sitesi oluşturucu ve HTML düzenleyicisidir. WebMatrix, geliştiricilerin ASP.NET, PHP, Node.js ve HTML5 için tam destekle yerleşik şablonları veya popüler açık kaynak uygulamaları kullanarak web siteleri oluşturmalarını sağlar. Microsoft, web geliştiricilere kodlama, özelleştirme ve yayınlama yeteneklerini tek bir yerde sunmak amacıyla WebMatrix'i geliştirdi.

Bir web geliştiricisi, istemci-sunucu modeli kullanarak World Wide Web uygulamalarının geliştirilmesinde uzmanlaşmış veya özel olarak ilgilenen bir programcıdır. Uygulamalar genellikle istemcide, PHP, ASP'de HTML, CSS ve JavaScript kullanır. NET (C#), Python, Node.js, sunucuda Go veya Java ve istemci ile sunucu arasındaki iletişim için http bağlantılarını kullanmaktadır. Bir web içerik yönetim sistemi genellikle web uygulamalarını geliştirmek ve sürdürmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Web şablon sistemi</span>

Web yayıncılığı'ndaki web şablon sistemi, web tasarımcılarının ve geliştiricilerin, bir aramanın sonuçları gibi özel web sayfa'larını otomatik oluşturmak için web şablonları ile çalışmasına olanak tanır. Bu, dinamik öğeleri web isteği parametrelerine dayalı olarak tanımlarken statik web sayfası öğelerini yeniden kullanır. Web şablonları statik içeriği destekleyerek temel yapı ve görünüm sağlar. Geliştiriciler içerik yönetim sistemlerinden, Web uygulama iskeletlerinden ve HTML düzenleyicilerinden şablonları kullanabilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.