İnsanlık Anıtı - Turkipedia

İnsanlık Anıtı


Koordinatlar	40°36′39″K 43°05′10″D / 40.61083°K 43.08611°D / 40.61083; 43.08611
Konum	Kars, Türkiye
Tasarlayan	Mehmet Aksoy
Tür	Anıt-heykel
Malzeme	Beton
Yükseklik	24,5 m
Başlangıç tarihi	2006

İnsanlık Anıtı, Mehmet Aksoy tarafından Kars'ta yapılan heykel.

Yapım aşaması

7 Kasım 2005 tarihinde Kars Belediye Meclisi oy birliğiyle Ermenistan'daki Soykırım Anıtı'na karşı Sukapı Mahallesi'nde İnsanlık Anıtı yaptırılması kararını aldı.

2006 yılında dönemin Kars Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu ile heykeltıraş Mehmet Aksoy arasında sözleşme imzalandı ve Mehmet Aksoy 24,5 metre yüksekliğindeki heykelin yapımına başladı.

23 Aralık 2006'da Kars Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu anıtın yapımına onay verdi.

"Ucube" tartışması ve yıkımı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Sarıkamış şehitlerini anma törenleri için gittiği Kars’ta heykeltıraş Mehmet Aksoy’un yaptığı İnsanlık Anıtı'nı ucubeye benzeterek anıtın belediye tarafından yıkılacağını ve yerine park yapılacağını söyledi.^[1] Bu söylemler sonrası Mehmet Aksoy, Erdoğan'a karşı Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi'ne başvurarak dava açtı.

14 Haziran 2011 günü İnsanlık Anıtı yıkıldı. Önce parçalar halinde kesilerek indirildi.

11 Temmuz 2019 tarihinde toplanan Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi, Aksoy'un "ifade ve sanat özgürlüğünün ihlal edildiği" kararını vererek Erdoğan'ın tazminat ödemesine hükmetti.^[2] Anıtın mimarı Mehmet Aksoy 2023'te verdiği bir röportajda anıtın kompozisyonu ile ilgili şu ifadelere yer verdi:

“

Orada bir kere savaş karşıtı bir heykel vardı. Ermeni, Türk, Kürt, Rus, bilmem ne... Savaşın milliyeti ne olursa olsun insanı insan olmaktan çıkardığını, kardeşi kardeşe düşman ettiğini, hatta insanı kendine kendisine düşman ettiğini söyledim. Eserde, tam da orada ortadan ikiye bölünmüş bir insan vardı, iki insana dönüşmüştü. Bir bakıma kendi kendine karşı durmuş gibiydi. Aslına bakarsanız savaşlar da tam budur. İnsan nesli olarak düşünürseniz eğer kendi neslinden insanları vuruyorsun, öldürüyorsun, yani bir anlamda kendini öldürüyorsun! ^[3]

”

Bibliyografya

Belma Akçura, Kaldırın Şu Heykeli Buradan, İstanbul, İletişim Yayınları, 2020.

Kaynakça

^ "İnsanlık Anıtı yıkılacak". www.hurriyet.com.tr. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2013.
^ "Erdoğan'ın "ucube" dediği eseri yıkılan heykeltıraş Aksoy'a tazminat ödenecek". medyascope.tv. 12 Temmuz 2019. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2019.
^ Mengüç, Dora (29 Ocak 2023). "İnsanlık Anıtı nasıl "ucube" oldu?". The Independent. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023.

İlgili Araştırma Makaleleri

Necmettin Erbakan, Türk yüksek makine mühendisi, akademisyen, siyasetçi ve Millî Görüş ideolojisinin kurucusudur. Başbakan yardımcılığı ve başbakanlık görevlerinde bulunmuştur. 1974 yılında Bülent Ecevit liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi ile kurulan koalisyon hükûmetinde başbakan yardımcısı ve devlet bakanı olmuştur. 1974 Genel Affı ve Kıbrıs Harekâtı'na destek vermiştir. 1996'da başbakan olmuş, başbakanlık görevini 28 Haziran 1996 ile 30 Haziran 1997 tarihleri arasında sürdürmüştür. 28 Şubat sürecinde istifa etmeye zorlanmış, partisi kapatılmış ve kendisine 5 yıl süreliğine siyaset yasağı getirilmiştir. Kayıp Trilyon Davası'nda 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.

Fazilet Partisi, Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.

Can Dündar, Türk araştırmacı, gazeteci, televizyoncu ve belgesel yapımcısı.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'de anayasal denetimi yürüten en yüksek yargı organıdır. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler. Görevleri, Türkiye Anayasası'nın 148. ve 153. maddeleri arasında belirtilmiştir.

Mehmet Aksoy, Türk heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de başörtüsü yasağı</span> Türkiyede 12 Eylül Darbesinden sonra kamu kurumlarında türbanın yasaklanması

Türkiye'de başörtüsü yasağı veya kılık kıyafeti düzenleyen kararlar, başta üniversite öğrencilerine yönelik olmak üzere bütün kamu ve bazı özel kurumlarda kadın çalışanlara uygulanan başörtü yasağı ile bu yasağın sosyal ve siyasal etkileri etrafında yaşanan tartışmalar. Siyasal İslam'ın simgesi olduğu iddia edilen başörtüsünü kamusal alanda yasakladığı iddia edilen mahkeme kararları bu sorunun ön ayağını oluşturmaktadır.

Heinrich Krippel, Türkiye'de gerçekleştirdiği anıt heykeller ile tanınan Avusturyalı heykeltıraş, ressam, bakır oymacısı ve illüstratördür.

Onur Anıtı, Samsun'un İlkadım ilçesindeki Atatürk Parkı'nda yer alan ve şehrin simgesi hâline gelen anıttır. Mustafa Kemal'in Samsun'a çıktığı noktaya dikilen anıt Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı sayılan bu anı simgelemektedir.

Su Perileri; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir heykeldir.

İzmir Atatürk Anıtı, İzmir Cumhuriyet Meydanı'na Millî Mücadele'yi temsil etmek üzere 1932'de dikilmiş anıttır.

Mehmet Hasan Altan, Türk gazeteci, yazar ve akademisyen.

Mehmet Şadi Çalık, Türk çağdaş heykel sanatının öncülerinden.

Sarayburnu Atatürk Anıtı, İstanbul Belediyesi tarafından Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e yaptırılmış anıt heykeldir.

Konya Atatürk Anıtı, Türkiye Cumhuriyeti'nin Sarayburnu Atatürk Anıtı'ndan sonra yapılan ikinci anıtıdır. Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e yaptırılan 1926 tarihli anıt, Konya İstasyon Caddesi'nde Hükûmet Meydanı'na yerleştirilmiştir.

Prof. Ahmet Kenan Yontunç, Türk heykeltıraş.

Bursa Atatürk Anıtı, Bursa valiliği tarafından heykeltıraş Nijat Sirel'e yaptırılmış ve Bursa Hükûmet Meydanı'na 1931 yılında dikilmiş anıttır.

Gezi Parkı davası, 28 Mayıs - 30 Ağustos 2013 tarihleri arasında gerçekleşen Gezi Parkı olaylarını organize ettikleri iddiası ile 16 kişinin yargılandığı davadır.

Ladonia Kraliyet Cumhuriyeti, 1996 yılında, sanatçı Lars Vilks ile yerel yetkililer arasında iki heykel için yıllarca süren mahkeme savaşının sonucu olarak ilan edilen bir mikrodevlettir. İddia edilen bölge, İsveç'in güneyindeki Kullaberg doğal alanın bir parçasıdır.

Kıbrıs Anıtı, İstanbul'un Beylikdüzü ilçesindeki Yaşam Vadisi Parkı içinde bulunan anıt-heykel-rölyef kompozisyon. Dönemin Beylikdüzü Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından heykeltıraş Azmi Sekban'a yaptırılan anıt, resmî olarak 7 Temmuz 2017'de açıldı. Ortasında uzun paltosu ile ayakta duran Rauf Denktaş, sol rölyefte Kıbrıs Türkü ve Türk askerleri ve Denktaş ile özdeşleşmiş "Benim iki bayrağım var" şiiri, sağ rölyefte ise Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurucu antlaşmalarından 1959 Zürih ve Londra Antlaşmaları'nın imza merasimi tasvir edilmiştir. Sağ kabartmada yer alan Kıbrıslı Rum başpiskopos ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı III. Makarios'un bulunması birçok tartışmaya, tepki ve eleştirilere yol açtı. Anıt aynı zamanda Türkiye'deki ilk Rauf Denktaş heykeli olma özelliğini taşır.

2023-2024 Türkiye anayasa krizi, 8 Kasım 2023 tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesinin TBMM üyesi Can Atalay'ın tahliye edilmesine dair Anayasa Mahkemesinin kararını bozmak için müdahalede bulunması ile başlayan bir yargı krizi sürecidir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.