İçeriğe atla

İngiliz-Zanzibar Savaşı

İngiliz-Zanzibar Savaşı
Afrika Talanı

Bombardıman sonrası Sultan'ın haremi
TarihDoğu Afrika Saati: 09:02 - 09:40, 27 Ağustos 1896 UTC: 06:02 - 06:40 27 Ağustos 1896
Bölge
Sebep Britanya destekli Sultan'ın ölümünden sonra tahta geçecek oğlunun devrilerek yeğeni olan Halid bin Bargaş'ın geçmesi ve adadaki Britanya etkisini sonlandırmak istemesi
Sonuç

Kesin Birleşik Krallık zaferi. Yeni Sultan Halid Bin Bargaş'ın savaş bitiminin birkaç dakika sonrasında Zanzibar'dan Dar es Salaam'a kaçması ve tahta Britanya destekli yeni Sultan'ın çıkması

Adadaki 1963'e değin sürecek olan Britanya hakimiyetinin devamı.
Taraflar
Birleşik Krallık Birleşik Krallık Zanzibar Sultanlığı
Komutanlar ve liderler
Birleşik Krallık Harry Rawson
Lloyd Mathews
Khalid bin Bargash
Salih
Güçler

Kara: Adada var olan 900 asker 150 kişilik Kraliyet Donanması deniz piyadesi

Deniz: 3 Kruvazör

2 Gambot

Kara: 2,800 4 Top 1 Sahil Topu

Deniz: Kraliyet yatı; HHS Glasgow

2 bot
Kayıplar
1 yaralı

Yaklaşık 500 yaralı veya ölü 1 Kraliyet Yatı batırıldı. 2 Bot batırıldı.

1 Sahil Topu yok edildi.

Lloyd Mathews yeni Sultan tahta geçmeden önce adadaki İngiliz denetiminin başı olduğundan 900 kişilik bir kuvvetle adada daha önceden bulunuyordu.

HHS Glasgow, Kraliçe Victoria tarafından Zanzibar'a daha önceden hediye edilmişti.

İngiliz-Zanzibar Savaşı (Anglo-Zanzibar Savaşı) Birleşik Krallık ve Zanzibar arasında 27 Ağustos 1896 tarihinde olmuştur. 40 dakikalık bir süre ile kayıtlı dünya tarihinin en kısa süren savaşı rekoruna sahiptir.[1]

Savaş İngiliz sömürge yönetimi ile istekli olarak beraber çalışmış olan Hamad bin Thuwaini'nin 25 Ağustos 1896'da ölümünden sonra yeğeni Khalid bin Bargash'in askerî darbe ile gücü ele geçirmesiyle patlak vermiştir. İngilizlerin desteklediği başka bir aday Hamud bin Muhammed, daha kolay çalışabileceklerini düşündükleri bir adaydı. İngilizler Bargash'a tahttan çekilmesi için bir ültimatom verdiler. Bargash reddetti ve 2.800 kişilik bir ordu topladı ve Sultan'ın eski silahlı yatı HHS Glasgow limanda demir atmış olarak bekliyordu. Bargash'ın askerleri sarayı korumak için hazırlanırlarken, Kraliyet Donanması sarayın önüne limana beş savaş gemisi topladı (üç modern kruvazör, Edgar sınıfı korunmuş kruvazör HMS St George, Pearl sınıfı protected kruvazör HMS Philomel, Archer sınıfı kruvazör HMS Racoon ve iki gambot HMS Thrush; HMS Sparrow). İngilizler ayrıca krala sadık olan düzenli Zanzibar ordusuna destek vermek için Kraliyet Deniz askerlerinide bölgeye getirmişti. Eski Kraliyet Donanması teğmeni General Lloyd Mathews komutasındaki iki müfrezede yaklaşık 900 asker bulunmaktadır.[2]

Sultan'ın adada bulunan ABD elçisinin yardımıyla son dakikadaki barış isteme çabalarına rağmen, Kraliyet Donanması verilen ültimatomun ardından saraya 27 Ağustos 1896'da sabah 9'da ateş açmıştır. Glasgow kısa sürede batırılmıştır ve düşmekte olan saray ve artan ölü sayısı nedeniye Bargash hızlı bir şekilde Alman İmparatorluğu konsolosluğuna sığınak olması niyetiyle sığınmış ve geri çekilmiştir. Açılan ateş 40 dakika sonra sona ermiştir.[3]

İngilizler Almanların eski sultanı ellerine vermelerini talep etmiştir, fakat 2 Ekim 1896'da deniz yoluyla kaçmıştır. 1916 yılında İngilizler tarafından yakalanana kadar Dar es Salaam'da sürgün hayatı yaşamıştır. Daha sonra Mombasa'da yaşamasına izin verilmiştir ve 1925 tarihinde burada ölmüştür.[4]

Ayrıca bakınız

  • Üçyüzotuzbeş yıl Savaşı: Dünyanın en uzun süren savaşı.

Kaynakça

Dış bağlantılar

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi</span>

Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz donanmasının, Cezayir'in Mers-el Kebir limanındaki Fransız donanmasına saldırmasıyla başlayan deniz savaşıdır.

DKM <i>Admiral Graf Spee</i>

Admiral Graf Spee, II. Dünya Savaşı'nın öncesinde ve ilk safhalarında Alman donanması Kriegsmarine'de hizmet etmiş bir cep zırhlısıdır (panzerschiff). Ekim 1932'de Wilhelmshaven'deki Reichsmarinewerft tersanesine yapımına başlandı ve Ocak 1936'da tamamlandı. Gemi, Versay Antlaşması'yla İttifak Devletleri tarafından Almanya'ya şart koşulan savaş gemisi boyutunun -10.000 groston - sınırlamasının altındaydı, ancak operasyonel tam yük durumunda 16.020 groston ile sınırı önemli ölçüde aşıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

<i>Yavuz</i> (muharebe kruvazörü) Osmanlı İmparatorluğunun I. Dünya Savaşına girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisi

Yavuz, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisidir.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

SMS <i>Moltke</i> (1910)

SMS Moltke, Kaiserliche Marine'e bağlı Moltke sınıfı muharebe kruvazörü 'nün ilk gemisidir.

<span class="mw-page-title-main">BL 15 inç Mk I</span> donanma topu

BL 15 inç Mk I, Birleşik Krallık'ın tasarladığı ilk 15 inç (381 mm) top. En kapsamlı bir şekilde ve en uzun süre kullanılmış donanma topudur.

<span class="mw-page-title-main">Deutschland sınıfı ağır kruvazör</span>

Deutschland sınıfı kruvazörler Versay Antlaşması sınırlamalarına uyum içinde alman Reichsmarine tarafından yapılan ağır zırhlara sahip kruvazör formuyla üç panzerschiff ‘in serisidir. Sınıfın ismi ilk tamamlanan gemi ’’Deutschland’’ın ardından belirlenmiştir. Seriye mensup üç gemi 1931 ile 1934 yılları arasında yapılmıştır ve II. Dünya Savaşı sırasında Kriegsmarine’e hizmet etmiştir.

İkinci Ostend Baskını veya resmî adıyla VS Operasyonu, Belçika'nın Oostende Limanı'na ulaşımı sağlayan kanalları kapamak amacıyla Kraliyet Donanması tarafından 1918 yılının baharında yapılan ve başarısızlıkla sonuçlanan girişimlerden ikincisidir. 1915'ten itibaren Alman Donanması söz konusu limanı Atlantik Denizaltı Mücadelesi'deki U-Boot faaliyetleri için bir üs olarak kullanmıştır. Belçika limanlarının çatışmada sağladığı stratejik avantajlar büyük bir önem taşımaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">HMS Black Prince</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

HMS Black Prince, İngiltere Kralı III. Edward'ın en büyük oğlu Kara Prens Edward'ın adının verildiği İngiliz Kraliyet Donanması'na ait beş geminin ismidir.

HMS <i>Lizard</i> (1911)

HMS Lizard, İngiliz Kraliyet Donanması'nda "Acheron" sınıfı bir muhripti. İsmi, Cornwall'daki Peninsula adasından gelmektedir.

HMS M28, I. Dünya Savaşı'nda Kraliyet Donanması'nın M15 sınıfı gözlem gemisiydi. İmroz Deniz Muharebesi'nde batırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe kruvazörü</span>

Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.

HMS <i>Raglan</i> I. Dünya Savaşında Kraliyet Donanması gemisi

HMS Raglan, I. Dünya Savaşı'nda Kraliyet Donanması'nın sahip olduğu bir abercrombie sınıfı gözlem gemisiydi.

HMS <i>Defence</i> (1907)

HMS Defence, 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Minotaur sınıfı bir zırhlı kruvazördür. Kraliyet Donanması'na katılan son zırhlı kruvazör olmuştur. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Defence Ocak 1915'te Büyük Filo'ya aktarıldı ve kariyeri boyunca orada kaldı.

HMS <i>Duke of Edinburgh</i>

HMS Duke of Edinburgh, 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Duke of Edinburgh sınıfının lider gemisi olan bir zırhlı kruvazördür. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Alman gemileri Osmanlı İmparatorluğu'na geçtikten sonra gemi, Ağustos 1914'te Hindistan'dan gelen asker sevkiyatını korumak için Kızıldeniz'e gitti. Duke of Edinburgh, Aralık 1914'te Büyük Filo'ya katıldı ve Mayıs 1916'daki Jutland Muharebesi'nde savaştı. Ağustos 1917'de Atlas Okyanusu'na transfer edilen gemi, konvoy eskortu görevlerinde bulundu. Sökülmek üzere 1920'de satıldı.

HMS E12, E sınıfı denizaltılara mensup, Birleşik Krallık'a ait bir denizaltı. Kraliyet Donanması tarafından inşasına 5 Eylül 1914'te, Chatham Tersanesi'nde başlanıldı ve 14 Ekim 1914 tarihinde inşası tamamlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kongō (zırhlı)</span>

Kongō (金剛) Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri tarafından üretilip kullanılmış bir savaş kruvazörüdür. Adını Osaka Eyaletindeki Honshū Adası'nda bulunan Kongō Dağı'ndan almıştır. 1. Dünya Savaşı zamanında, 1913 yılında hizmete girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka Boğazı Muharebesi</span> Birleşik Krallık ile Nazi Almanyası arasında 1941 yılında yaşanan deniz savaşı

Danimarka Boğazı Muharebesi, 24 Mayıs 1941 tarihinde Danimarka Boğazı'nda Kraliyet Donanması ile Kriegsmarine arasında meydana gelen bir deniz muharebesidir. Kraliyet Donanması savaş gemisi HMS Prince of Wales ve savaş kruvazörü HMS Hood, Müttefik ticaret gemilerine saldırmak için Kuzey Atlantik'e çıkmaya çalışan Alman savaş gemisi Bismarck ve ağır kruvazör Prinz Eugen ile savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Halid bin Bargaş</span>

Seyyid Halid bin Barghaş Al-Busaid, Zanzibar 'da ikinci padişah Bargaş Bin Said'in oğlu olarak dünyaya geldi.