Frigya veya Firigya, Sakarya Irmağı ile Büyük Menderes'in yukarı çığırları arasında kalan bölgenin eski çağdaki adıdır. Bu ad, Balkanlar’dan gelip bu bölgeye yerleşen Friglerden geliyordu.
Tarih öncesi veya Prehistorya, insanlığın yazının bulunmasından önceki dönemidir.
Jüt, Corchorus türlerinden üretilen bir çeşit lif. Ticarette kullanılan jüt, Corchorus capsularis ve Corchorus olitorius olmak üzere iki tür bitkiden elde edilir. Bu bitkiler bir sene içerisinde 2-4 metre boyuna ulaşır.
Demir Çağı, demirin çeşitli alet ve silah yapımında esas malzeme olarak kullanıldığı bir arkeolojik devirdir.
Harappa, Pakistan'ın Pencap eyaleti sınırları içinde yer alan, İndus Vadisi Uygarlığı'na ait antik bir yerleşimdir. Bugün kurumuş bulunan bir ırmak kıyısında yer alan yerleşim 1921 yılında, arkeolog Sir John Marshall tarafından ortaya çıkarılmış ve ilk kazılar onun ekibi tarafından sürdürülmüştür.
Mohenjo-daro Pakistan'ın, Sind eyaletinde bir arkeolojik sit alanıdır. MÖ 2500 civarında inşa edilmiş olan bu kent, standartlaştırılmış tuğlalar, ızgara planı ve kapalı kanalizasyon sistemleri gibi özellikleriyle antik İndus Vadisi Uygarlığı veya Harappan kültürünün en büyük yerleşim yerlerinden biriydi. Antik Mısır, Mezopotamya, Girit ve Norte Chico uygarlıklarıyla çağdaş olup, dünyanın en erken büyük kentsel yerleşim yerlerinden biriydi ve Kuran'da geçen Ress Kavmi'nin bu şehirde yaşamış olduğu çeşitli araştırmacılar tarafından belirtilmektedir. Mohenjo-daro, MÖ 19. yüzyılda İndus Vadisi Uygarlığı'nın düşüşüyle terk edilmiş ve 1920'li yıllara kadar bu alan yeniden keşfedilmemişti. O tarihten bu yana, 1980'de UNESCO Dünya Mirası alanı ilan edilen kentin bulunduğu sit alanında önemli kazılar yapılmıştır. Sit alanı halen erozyon ve yanlış restorasyon tehdidi altındadır.
Şarhöyük (Dorlion), Eskişehir ilinin kuzeybatısında, şehir merkezinin kuzeydoğusunda kalan antik yerleşimdir.
Bereketli Hilâl, Münbit Hilâl veya Verimli Hilâl, Orta Doğu'da, Batı ve Ortadoğu uygarlıklarının doğduğu bölge. Terimi ilk kez Amerikalı arkeolog ve müsteşrik James Henry Breasted kullanmıştır.
Kolomb öncesi Amerika, Amerika olarak adlandırılan bölgede Avrupalı sömürgecilerin varlığının hissedilir derecede olan döneme kadarki tarihsel dönemi kapsar. Bu uzun dönem Eski Taş Çağından Orta Çağa kadar uzanır. Teknik olarak Kolomb öncesi dönem Kolomb'un 1492 ile 1504 yılları arasında yaptığı yolculuklara vurgu yapsa da bu tarihsel dönem yerli Amerika halkların egemenliğinin Avrupalılarca sona erdirilmesine kadar sürer, bu bazı durumlarda Kolomb'un Yeni Dünya'ya gelişinden sonra birkaç yüzyıl sürmüştür.
Sind Eyaleti, Pakistan'ın 4 eyaletinden birisidir.
MÖ 37. yüzyıl MÖ 3700'den MÖ 3601'e dek süren yüzyıldır.
Hintler veya Hindistanlılar, geniş anlamda etnik vurgu yapmayan Hindistan vatandaşları, dar anlamda ise anadili Hintçe olan etnik grup. Türkçede Hint kelimesi esas olarak hem Hintler hem de Hint toprakları (Hindistan) için kullanılır. İngilizcede Hintler için kullanılan Indian kelimesi Yeni Dünya'nın keşfinden sonra Kızılderililer için de kullanılmaya başlanmış, son dönemlerde ise bu ikili karışık anlamı bertaraf etmek için Kızılderililer American Indian tamlamasından kısaltma Amerindian adıyla da anılmaktadır. 1 milyar 250 milyonluk nüfuslarıyla dünya nüfusunun %17,31 kadarını oluştururlar.
Zapotek uygarlığı, Mezoamerika'daki Oaxaca Vadisi'nde gelişen yerli bir Kolomb öncesi uygarlıktı. Arkeolojik kanıtlar bu kültürün en az 2.500 yıl önce ortaya çıktığını gösteriyor. Monte Albán antik kentindeki Zapotec arkeolojik alanında anıtsal binalar, balo sahaları, muhteşem mezarlar ve ince işlenmiş altın takılar da dahil olmak üzere mezar eşyaları bulunmuştur. Monte Albán, Mezoamerika'daki ilk büyük şehirlerden biriydi. Bugün Meksika'nın Oaxaca eyaleti olarak bilinen bölgenin çoğuna hakim olan bir Zapotek eyaletinin de merkeziydi.
"World Cotton Production". Yara United States (İngilizce). 2018. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
Meluhha ya da Melukhkha, Orta Tunç Çağı sırasında Sümerler'in önde gelen ticaret ortağının Sümerce adıdır. Kimliği hala bir sır olarak devam etmektedir ancak çoğu bilim insanı Meluhha'yı İndus Vadisi Medeniyeti ile ilişkilendirmektedir.
Altıntepe, Türkmenistan'da Aşkabat yakınlarındaki bir Tunç Çağı (BMAB) sitesidir ve ilk olarak Geç Bölgeselleşme Dönemi'nde yaklaşık olarak M.Ö. 3200 ila M.Ö. 2400 ve daha sonra tam bir şehirleşme dönemi olan Entegrasyon Dönemi'nde yaklaşık olarak M.Ö. 2400 ile M.Ö.2000 yılları arasında yerleşim görmüş bir arkeolojik sit alanıdır.
Güney Asya taş devri Paleolitik, Mezolitik ve Neolitik çağları kapsar. Modern İnsan'dan önce Homo Erectuslar varlık gösterdi. 75.000 yıl önce günümüzden ilk defa Homo Sapiensler geldi. Paleolitik çağ MÖ 2.500.000 - 250.000 yılları arasında yaşanmıştır. Neolitik çağ ise 10.800 - 3300 yılları arasında yaşanmıştır. 9000 yıl önce ise yerleşik hayata geçiş yapıldı.
Dholavira, Batı Hindistan'daki Gucerat eyaletinde, Kutch Bölgesi'ndeki Bhachau Taluka'daki Khadirbet'te, adını 1 kilometre (0,62 mi) güneyindeki modern bir köyden alan bir arkeolojik sit alanıdır. Bu köy Radhanpur'dan 165 km (103 mi) uzaklıkta yer almaktadır. Yerel olarak Kotada timba olarak da bilinen sit alanı, antik bir İndus Vadisi Uygarlığı/Harappan şehrinin kalıntılarını içerir. Dholavira'nın bulunduğu yer Yengeç Dönencesi üzerinde yer almaktadır. Hindistan'daki İndus Vadisi Uygarlığına ait en büyük beş Harappan bölgesinden ve en önemli arkeolojik sitlerinden biridir. Aynı zamanda zamanının en görkemli şehirlerinden biri olarak kabul edilir. Kutch Great Rann'daki Kutch Çölü Vahşi Yaşamı Koruma Alanı'ndaki Khadir bet adasında yer almaktadır. 47 hektar büyüklüğündeki dörtgen şehir, kuzeyde Mansar ve güneyde Manhar olmak üzere iki mevsimlik akarsu arasında uzanıyordu. Alanın MÖ 2650'den beri yerleşim gördüğü, MÖ 2100'den sonra yavaş yavaş terk edildiği ve kısa bir süre tamamen terk edildiği ve daha sonra MÖ 1450'ye kadar yeniden yerleşim gördüğü düşünülüyordu, bununla birlikte, son araştırmalar MÖ 3500 civarında yerleşimin başladığını ve bu yerleşimin MÖ 1800'lere kadar devam ettiğini göstermektedir.
Vedik dönem, Hindistan tarihinin geç Tunç Çağı ve erken Demir Çağı'na denk gelen, Vedalar da dahil olmak üzere Vedik literatürün kuzey Hint alt kıtasında yazıldığı, İndus Vadisi uygarlığının sonu ile M.Ö. 600 civarında orta Hint-Ganj Ovası'nda başlayan ikinci bir kentleşme arasında oluşturulduğu dönemdir. Brahmanik ideolojinin temelini oluşturan ve Kuru Krallığı'nda gelişen litürjik metinler olan Vedalar, dönemin başlarında Hint alt kıtasının kuzeybatı bölgelerine göç eden Eski Hint-Aryan dilini konuşanlar tarafından oluşturulmuş ve titizlikle sözlü olarak aktarılmıştır. Ayrıca Vedalar, bu döneme ait yaşamın ayrıntıları hakkında bilgi sahibi olmak için kullanılabilecek birincil kaynaklar olmakla birlikte, arkeolojik buluntularla birlikte Hint-Aryan ve Vedik kültürün evriminden çıkarım yapılmasına da yardımcı olur.
Harappan yazısı olarak da bilinen İndus yazısı, İndus Vadisi Uygarlığı tarafından üretilen bir semboller topluluğudur. Bu sembolleri içeren yazıtların çoğu son derece kısadır, bu da bunların İndus Vadisi Uygarlığının henüz tanımlanamayan dil(ler)ini kaydetmek için kullanılan bir yazı sistemi oluşturup oluşturmadığına karar vermeyi zorlaştırır. Birçok denemeye rağmen 'yazı' henüz deşifre edilememiştir, ancak çalışmalar devam etmektedir. Yazının deşifre edilmesine yardımcı olacak bilinen iki dilli bir yazıt yoktur ve yazı zaman içinde önemli bir değişiklik göstermemektedir. Bununla birlikte, sözdiziminin bir kısmı konuma göre değişir.
