İçeriğe atla

İnci kefali

İnci kefali
Korunma durumu

Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Teleostei
Takım:Cypriniformes
Familya:Cyprinidae
Cins:Chalcalburnus
Tür: C. tarichi
İkili adlandırma
Chalcalburnus tarichi
(Pallas, 1811
Sinonimler
  • Cyprinus tarichi Güldenstädt, 1814
  • Chalcalburnus tarichi (Güldenstädt, 1814)
  • Leuciscus vanensis Günther, 1868
  • Alburnus timarensis Kuru, 1980

İnci kefali ya da Van balığı (Chalcalburnus tarichi), sazangiller (Cyprinidae) familyasından Van Gölü'nün tuzlu ve yüksek derecede sodalı (tuzluluk %0,19, pH 9,8) sularında yaşayabilen endemik bir balık türü. Van Gölü havzasına özgüdür.[1]

Göç eden İnci Kefalleri

Dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan bu balık, gölün diğer tatlı su ve deniz balıkları için uygun olmayan tuzlu ve karbonatlı sularında[2] yaşar. Her yılın Mayıs ve Haziran aylarında, somon balığı gibi havada uçarak yumurta bırakmak için gölün kollarından yukarı doğru hareket eder.

YYÜ ve Doğa Gözcüleri Derneği 1997 yılından beri bir koruma stratejisi geliştirmektedir (Sari, 2012). Hükûmetin üreme mevsiminde balık avlamayı yasaklamasına rağmen, bu tür balıkçılık büyük bir iş haline geldi. 1960'larda yılda 600 ton balık toplanabiliyorken; bugün bu sayı 15.000 ton civarlarında seyrediyor. Tür, 1994 yılında IUCN Kırmızı Listesi'nde Tehlike Altında olarak kabul ediliyordu. Ancak 2014 yılında Tehdit Altında olarak düşürüldü.[3]

Kaynakça

  1. ^ Sari,1997
  2. ^ "Cumhuriyet Portal". web.archive.org. 16 Temmuz 2011. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022. 
  3. ^ IUCN (18 Mart 2013). "Alburnus tarichi: Freyhof, J.: The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T4375A19222678" (İngilizce). doi:10.2305/iucn.uk.2014-1.rlts.t4375a19222678.en. 18 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Van Gölü</span> Türkiyenin en büyük gölü

Van Gölü, Van ve Bitlis illeri sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hamsi</span> balık türü

Engraulis encrasicolus, Hamsi veya Avrupa hamsisi, Engraulis cinsine bağlı bir balık türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Gölü</span>

Marmara Gölü, Manisa'nın ilçesi Gölmarmara'nın güneyindeki bir alüvyal set gölüdür. Ege Bölgesi'nde yer alır. Gölün bulunduğu saha çukur olup batı ve kuzeyi tepelerle çevrilidir. Doğu kısmı Gediz Ovası'na, kuzeybatı kısmı Akhisar Ovası'na açık olup buralardan alüvyon setleriyle ayrılır. Bu durum, Marmara Gölü'ne set gölü karakterini verir. Gediz çöküntü havzası içinde bulunan gölün seviyesi, Gediz Ovası'nın seviyesinden daha alçaktır. Derinliği az olan gölün yüzölçümü 44,5 km²'dir. Gediz Nehri ile Demrek Deresi'nden ve kuzeydeki Kum Çayı'ndan göle kanallar açılmıştır. Bu kanallar bilhassa ilkbahar sonlarında kabarık olan akarsuların sularını göle taşırlar. Göl kapalı bir çukurda olup suları tuzludur. 12 Haziran 2017'de "Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan" ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Tuz</span>

Basit bir kimyasal bileşik olan sodyum klorür (NaCl), diğer adıyla yemek tuzu, yüzyıllardan beri insanlar için büyük bir önemi olan bir gıda maddesidir. Tuzun önemini artıran en büyük özelliği de tarih öncesi zamanlarda besin maddelerini uzun süre saklamak için tuzu koruyucu madde olarak kullanmalarından gelmektedir. Eski zamanlarda et ve balık gibi besinler tuzun içinde kurutulup saklanarak bunların bozulması engellenmiştir. Tuz insan dahil tüm canlıların besin kaynaklarındandır ve ticari bakımdan da önemli bir maddedir. Dünyanın her yerinde rastlanabilen sofra tuzu tarih boyunca önemli bir ihtiyaç ve ticaret maddesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İznik Gölü</span> Bursa, Türkiyede bir göl

İznik Gölü, Marmara Bölgesinin en büyük, Türkiye'nin ise beşinci büyük doğal gölüdür. tektonik bir tatlı su gölüdür. En büyükleri kuzeydoğudaki Karasu ve güneybatıdaki Sölöz olmak üzere, derelerin göle girdiği noktalarda küçük deltalar ve geniş sazlıklar oluşmuştur. Gölü besleyen derelerin gölle buluştuğu noktalarda küçük sazlıklar ve deltalar var. Gölün çevresi piknik sahaları, turistik tesisler, gezi alanları ve florası çok zengin bitki örtüsüyle kaplıdır. Karsak Deresi gölün fazla sularını 15 km uzaklıktaki Marmara Denizi'nde Gemlik körfezine ulaştırır.

<span class="mw-page-title-main">Balina köpek balığı</span>

Balina köpek balığı, Rhincodontidae familyasından devasa büyüklükte bir köpek balığı türü. Tüm denizlerde görülmekle birlikte başlıca yaşam alanı tropikalardır. Gri veya kahverengi olan gövdesinde küçük noktalar ve beyaz-sarı ince, dikey çizgiler bulunur. Gövdesinin alt kısmı açık renklidir. Dişleri oldukça küçüktür. Ufak balıklar ve plankton ile beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Eymir Gölü</span>

Eymir Gölü, Ankara il sınırları içinde yer alan bir göldür. Arazisi Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ne aittir. ODTÜ Spor Kulübü Kürek ve Yelken Takımları çalışma alanıdır; göl kenarında takımlara ait kayıkhane vardır. Göl kendine has bir fauna ve floraya sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Nazik Gölü</span> Ahlatta bir göl

Nazik Gölü, Bitlis ili Ahlat ilçesinin kuzeybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Gölü</span> İranın kuzeybatısındaki tektonik oluşumlu tuz gölü

Urmiye Gölü, İran'ın kuzeybatısında, Batı Azerbaycan Eyaleti ile Doğu Azerbaycan Eyaleti arasında bulunan tektonik oluşumlu tuz gölü.

<span class="mw-page-title-main">Erçek Gölü</span> Türkiyede bir göl

Erçek Gölü, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Van Gölü'nün doğusunda lavların yığılmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölü olarak kabul edilir. Fakat yeni yapılan araştırmalarda göl çevresinde volkan setine rastlanmadığı iddia edilmiştir. Gölün havzasının D-B yönlü faylarla, göl çanağının K-G yönlü fayların etkisiyle oluştuğu savunulmaktadır. Bu durumda gölün Üst Pleistosende oluşan genç bir tektonik göl olduğu kabul edilmektedir. İçerisinde yüzlerce kanatlı hayvan ve kuş türünü barındırmaktadır. Önemli Kuş Alanı statüsündedir. Türkiye de bulunan 453 kuş türünün yarısı Erçek Gölü Havzasında varlığını sürdürmektedir. Sadece yerel türler değil ayrıca Flamingolar gibi göçmen kuşların da konaklama ve üreme alanı olan zengin bir doğal ortam ve doğal bir kuş cennetidir.

<span class="mw-page-title-main">Ubsa Gölü</span>

Ubsa Gölü, Uvs Gölü, büyük bir bölümü Moğolistan'da küçük bir kısmı ise Rusya'ya bağlı Tuva Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan yüksek tuz oranına sahip bir kapalı havza gölüdür. 3.350 kilometrekarelik yüzölçümüyle Moğolistan'ın en büyük gölü olma özelliğini taşıyan göl, deniz seviyesinden 759 metre yükseklikte bulunur. Gölün kuzeydoğu ucu Moğolistan sınırlarını aşarak, Rusya Federasyonu'na dâhil olan Tuva Cumhuriyeti topraklarına girer. Çevresindeki en büyük yerleşim birimi Ulaangom kentidir. Çok sığ ve tuzlu olan bu gölün suyu binyıllar önce bölgeyi kaplayan bir tuzlu denizin kalıntılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Su samuru</span>

Su samurları, Lutrinae alt familyasında bulunan etçil memelilerdir. Hala var olan 13 su samuru türü ya kısmen suda yaşar, ya tamamen suda yaşar ya da deniz ekosisteminde yaşar. Tükettikleri gıdalar ise balıklar ve omurgasızlardır. Lutrinae; diğer hayvanların yanında gelincikleri, porsukları, vizonları ve kutup porsuklarını da barındıran Mustelidae familyasının bir alt bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ladik Gölü</span> Samsunun Ladik ilçesinde bir göl

Ladik Gölü, Samsun'un Ladik ilçe merkezinin doğusunda bulunan ve 870 hektarlık alana sahip olan bir göl. Ladik Gölü, üzerinde yüzen adacıklarıyla ünlüdür. Etrafı dağ ve orman manzarası ile çevrilidir. Turna balığı, tatlısu levreği, tahta balığı, sazan, kızılkanat gibi balık türlerinin yaşaması nedeniyle ilçedeki balıkçılık sektörü ve balıkçılık turizmi, bu yöredeki yaşamı son derece etkilemektedir. Birçok kuş türüne ev sahipliği yapar. Burada su kayağı, sörf, yelkenli yarışı gibi sportif faaliyetleri yapmak da mümkündür. Bu özellikleriyle göl, ilçe turizmine hizmet etmektedir.

Sıraz balığı, Cyprinidae familyasından Işınsal yüzgeçliler sınıfına ait bir balıktır. Dünya'da sadece Türkiye'de bulunan endemik bir türdür. Doğal yaşam alanı tatlı su gölleridir. Doğal yaşam alanlarının yok olması nedeniyle neslinin tükenmesi söz konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Simenit Gölü</span> Samsun Termede bir kıyı set gölü

Simenit Gölü, Yeşilırmak deltasının doğu kısmında bulunan, idari olarak Samsun'un Terme ilçesinde yer alan, sazlık ve bataklıkların geniş yer kapladığı bir kıyı set gölüdür. 1-2 metre yer yer de 5 metre derinliğe ulaşmaktadır. Geçmiş yıllarda göl için; Semenlik, Simenlik, Karasu ve Arapsazı isimleri de kullanılmıştır. Simenit gölünde drenaj kanalları açılması ve taşınan alüvyal malzemeler sulak alanları daraltmış, iki ayrı göl oluşmuştur. Diğer Gölün ismi Akgöl'dür. Göl çevresinde 3355 hektarlık Yaban Hayatı Geliştirme Sahası oluşturulmuştur. Simenit ve Akgöl çevresi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Doğal Sit Alanı olarak koruma altında olup 15 Mart 2023 tarihinde "kesin korunacak hassas alan" ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kültür balıkçılığı</span>

Kültür balıkçılığı, okyanus ve deniz sularında gıda veya diğer amaçlar için sucul canlıların yetiştirilmesi, okyanusların kapalı bölümlerinde, deniz suyunun doldurulduğu tanklar ve göletlerde yapılan özel yetiştiriciliktir. Tuzlu su havuzlarında balık ve karides gibi kabuklu su ürünleri, istiridye, deniz yosunu yetiştirme işi de kültür balıkçılığının bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de balıkçılık</span> Meslek

Türkiye'de balıkçılık; Karadeniz, Ege Denizi ve Akdeniz'in Türk karasularında, Marmara Denizi ve boğazlar ile iç sularda yapılmaktadır.

Van Gölü Kapalı Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin doğusunda, Van Gölü'ne sularını döken akarsuların oluşturduğu kapalı havza.

<span class="mw-page-title-main">Bendimahi Çayı</span>

Bendimahi Çayı, kuzeydoğudan Van Gölü'ne dökülür. Van Gölü'ne dökülen en büyük debili akarsudur. İnci kefalinin üreme alanı olan çay üzerinde Muradiye Şelalesi bulunur. Çayda, İnci kefali ve siraz balığı doğal olarak yaşar, aynalı sazan ise sonradan aşılanmıştır. Çaldıran ilçe topraklarından doğar, Muradiye içinden geçerek Van Gölü'ne ulaşır. Tendürek Dağı ve Aladağ eteklerinden doğan kaynaklar Çaldıran ovası'nda birleşerek Bendimahi Çayı oluşur.

<i>Oreochromis niloticus</i>

Oreochromis niloticus, Cichlidae familyasına bağlı yırtıcı bir balık türüdür. Afrika'nın kuzey bölgesi ve Levant olarak tabir edilen bölge Oreochromis niloticus'un anavatanı olarak kabul edilir. Oreochromis niloticus birçok türü anavatanı ve doğal menzili dışında da popülasyon oluşturma şansı bulmuştur. 2013 yılında Türkiye'de Eskişehir iç sularında da görülmüştür ve yırtıcı bir balık olması nedeni ile diğer balık türlerinin yaşamını tehlikeye attığı düşünülmektedir.