İçeriğe atla

İnci Enginün

İnci Enginün
Doğum6 Ağustos 1940 (84 yaşında)
İstanbul Türkiye
MeslekYazar
DilTürkçe
Vatandaşlık Türkiye
Eğitimİstanbul Üniversitesi
AkrabalarMehmet Enginün (babası)
Bedia Enginün (annesi)

İnci Enginün (d. 6 Ağustos 1940, İstanbul), Türk edebiyat kuramcısı, eleştirmen ve yazardır.

Hocası Mehmet Kaplan'ın bilimsel disiplinini devam ettirdi.[1] Prof. Dr. Zeynep Kerman'la olan yakın ilişkisini çeşitli araştırmalarla sürdürdü ve birlikte eserler ortaya koydu. Türk Dil Kurumu asil üyeliğinde bulundu. 1988-1993 arasında UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yönetim Kurulu üyeliğinde de bulundu.[2]

Hayatı

Milletvekili Mehmet Enginün ile Bedia Enginün'ün kızı olarak 1940 yılında İstanbul'da doğdu. Çeşitli yerlerde ilkokulu tamamladı. Devamında TED Ankara Koleji'nden 1959'da mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk dili ve edebiyatı bölümünü tamamladıktan sonra yeni Türk edebiyatı kürsüsüne asistan olarak girdi. Prof. Dr. Mehmet Kaplan'la uzun süre çalıştı. "Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı'nda Shakespeare Tercüme ve Tesirleri" başlıklı teziyle 1968 yılında doktor derecesi aldı. "Halide Edib Adıvar'ın Romanlarında Doğu ve Batı Meselesi " adlı çalışmasıyla da 1974 yılında doçent oldu. 1984 yılına gelindiğinde profesör unvanını aldı ve aynı yıl Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk dili ve edebiyatı bölümüne tayin oldu. 1997 yılındaki emekliliğine kadar çeşitli yönetim kadrolarında bulundu. Columbia Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde dersler verdi.[3]

Türk Amerikan İlmî Araştırmalar Derneği, Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği, Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği ve Türk Kültürünü Araştırma Derneği üyeliklerinde bulundu. Makale ve yazıların dönemin önemli mecralarında yayımlandı. İngilizceden makale ve kitaplar çevirdi. 1981 yılında "Devrin Yazarlarının Kalemiyle Millî Mücadele ve Gazi Mustafa Kemal" başlıklı kitabıyla Türkiye Milli Kültür Vakfı Ödülü'ne layık görüldü. Türkiye Yazarlar Birliği tarafından eleştiri dalında iki kez "Yılın Yazarı" seçildi.[3]

Çalışmaları

Enginün, Abdülhak Hamit Tarhan üzerine önemli incelemeler ortaya koydu. Mehmet Kaplan'ın asistanlarından Zeynep Kerman'la birlikte Ahmet Hâşim’in bütün şiir ve düzyazılarını dört cilt olarak yayımladı. Mehmet Kaplan'ın başkanlığında hazırlanan 5 ciltlik "Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi" başlıklı esere önemli katkılarda bulundu. Bu eseri yine Kerman'la beraber hazırladığı beş ciltlik "Yeni Türk Edebiyatı Metinleri" izledi. Makalelerinin bir kısmı Dergâh Yayınları tarafından 1983 ve 1991 yılında geniş çaplı olarak neşredildi. 2001 tarihli "Bir Sığınak Olarak Kitap ve Edebiyat" başlıklı eseri, Beşir Ayvazoğlu tarafından "Enginün’ün hayat tarzını ve felsefesini çok iyi yansıttığı" şeklinde yorumlandı.[4]

Eserleri

Enginün'ün çeşitli eserleri şu şekildedir:[3]

  • Atatürk Devri Fikir Hayatı (1981, Mehmet Kaplan, Necat Birinci, Abdullah Uçman ile)
  • '"Milli Mücadelede Türk Kadını (1983, Müjgan Cunbur, Cahide Özdemir ile)
  • Cahit Sıtkı Tarancı: Nihal'e ve Evime Mektuplar (1989)
  • Lüsiyen Hanım’dan Abdülhak Hâmid Tarhan’a Aşk Mektupları, Çev. İsmail * Yerguz (1997, Notlar ve Giriş yazısı)
  • Halide Edip Adıvar (1998)
  • Mukayeseli Edebiyat (1999)
  • Araştırmalar ve Belgeler (2000)
  • Abdülhak Hamid (2001)
  • Bir Sığınak Olarak Kitap ve Edebiyat (2001)
  • Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları (2004)
  • Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat'tan Cumhuriyete 1839- 1923 (2005)
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (2006)
  • Servet-i Fünun Edebiyatı (2006, İsmail Parlatır, Alaattin Karaca ile)
  • Tanzimat Edebiyatı (2006, Ahmet Bican Ercilasun, Abdullah Uçman, Zeynep Kerman, İsmail Parlatır, Nurullah Çetin ile)
  • Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi (2007)
  • Türkçede Shakespeare"' (2008)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022. 
  2. ^ "İnci Enginün - Türkiyeli Kadın Yazarlar". web.archive.org. 19 Mart 2016. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2024. 
  3. ^ a b c "İnci Enginün". tr.writersofturkey. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2018. 
  4. ^ Ayvazoğlu, Beşir. "'İnci Enginün'e saygı'". Karar. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Hamit Tarhan</span> Türk şair, oyun yazarı, diplomat, milletvekili

Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair, oyun yazarı ve diplomat.

Ara nesil, Türk Edebiyatı'nda Tanzimat sonrası ikinci kuşak olan, Recaizade Mahmud Ekrem, Muallim Naci ve Abdülhak Hâmid’le Servet-i Fünûn edebiyatı arasında yer alan yazarlara verilen addır. 1884-1896 dönemi için söylenir. Beşir Fuad, Fazlı Necib, Mehmed Celal, Nâbizâde Nâzım, Hasan Fehmi adları ara nesilde anılanlardan birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kâmil Paşa</span> 188. Osmanlı sadrazamı

Yusuf Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapmış Türk devlet adamı.

Beşir Ayvazoğlu, edebiyatçı, şair, yazar, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Haşim</span> Türk şair

Ahmed Haşim, Fecr-i Ati topluluğu üyesi Türk şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Halide Edib Adıvar</span> Türk yazar, öğretmen ve politikacı (1884–1964)

Halide Adıvar, Türk yazar, siyasetçi, akademisyen ve öğretmen. Halide Onbaşı olarak da tanınır.

Türkün Ateşle İmtihanı, Halide Edib Adıvar'ın Milli Mücadele yıllarında eşi Adnan Adıvar ile Anadolu' da geçirdikleri günlerden, Zafer'in kazanılıp İstanbul'a dönmelerine kadar olan döneme ait anılarını içeren kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Samipaşazade Sezai</span> Türk gerçekçi öykücü, romancı, siyasetçi

Sami Paşazade Sezai, Türk gerçekçi öykücü, romancı. Türk edebiyatının ilk gerçekçi romanlarından birisi olma özelliğiyle edebiyat tarihinde büyük önem taşıyan Sergüzeşt adlı romanın yazarıdır. 1892'de yazdığı Küçük Şeyler ile Türk edebiyatında modern öykücülüğün kurucularındandır.

Mehmet Kaplan,, Türk edebiyat kuramcısı, eleştirmen, edebiyat tarihçisi, yazardır.

Mor Salkımlı Ev, Halide Edib Adıvar'ın çocukluk günlerinden 1918 yılına kadar anılarını anlattığı kitabıdır. 1955 yılında Yeni İstanbul gazetesinde tefrika edilmiş; 1963 yılında, yazarın ölümünden hemen önce kitap olarak yayımlanmıştır.

100 Türk Edebiyatçısı, 59. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde Millî Eğitim Bakanlığının (MEB) ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilere hem Türk Dili ve Edebiyatı dersi müfredatı ile ilişkilendirilerek yazarların kitaplarının okutulması hem de boş zamanlarını değerlendirmek üzere öncelikle başvurabilecekleri yazarların kaynak eserleri olarak tavsiye edilmesi için derlenmiş Türk yazarlar listesidir.

Millî Edebiyat Dönemi, II. Meşrutiyet ile Cumhuriyet'in ilk yılları arasında faaliyet gösteren edebiyat akımıdır. Genellikle Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp'in Genç Kalemler dergisinde savundukları Yeni Lisan Hareketi ile başlatılır. Dilde sadeleşme, şiirde aruzun yerine aruz ölçüsü, içerikte halkın sorunları ve yerli yaşam Millî Edebiyat Dönemi'nin temelini oluşturur. Bu dönemde Türk edebiyatı Doğu ve Batı taklitçiliğinden kurtarılmaya çalışılmış, yalın bir anlatım benimsenmiştir. Ayrıca Türk kültürü ve tarihi, incelenmemiş bir hazine olarak kabul edilmiştir.

Orhan Okay, Türk yazar ve akademisyendir.

<i>Küçük Şeyler</i> Samipaşazade Sezainin 1891de yayımlanan hikâye kitabı

Küçük Şeyler, Samipaşazade Sezai'nin 1891'de yayımlanan hikâye kitabıdır. Kısa hikâyenin, Batı edebiyatındaki hikâyelerle benzer özellikler gösteren Türk edebiyatındaki ilk örneği olarak kabul edilmektedir. Edebiyat tarihçilerinin kısa değerlendirmeleri dışında pek fazla dikkat çekmemiş, ilk baskısından sonra bir daha basılma imkânı bulamamıştır. Yeni harflerle de ayrı bir basımı yapılmamış, yazarın bütün eserlerini bir araya toplayan Zeynep Kerman tarafından okuyucuya ulaştırılmıştır. Günümüzde farklı yayınevleri tarafından günümüz Türkçesiyle Küçük Şeyler adıyla yayımlanmaktadır. Eserin 1891 tarihli Matbaa-i Ebüzziya basımı nüshası İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı'nda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Handan İnci</span> Türk yazar

Handan İnci, Türk edebiyatçı, akademisyen ve yazar. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü ve Edebiyat Fakültesi öğretim üyesidir. Özellikle Ahmet Hamdi Tanpınar üzerine yaptığı araştırma ve incelemeleriyle tanınmaktadır. Aralık 2017'de kurulan Tanpınar Araştırma Merkezi'nin kurucu başkanıdır.

Zeynep Kerman,, Türk edebiyat kuramcısı ve tarihçisidir.

Dergâh Yayınları, Fatih merkezli olarak 1966'da Ezel Erverdi öncülüğünde kurulmuş yayınevidir. Ağırlıkla sosyal ve beşeri bilimler, Türk dili ve edebiyat kitapları yayımlamaktadır. Aynı adlı bir edebiyat dergisi de yayınevi bünyesinde çıkmaktayken Ahmet Hamdi Tanpınar, Abdülhak Hâmid Tarhan, Nurettin Topçu, Mustafa Kutlu, İnci Enginün, Zeynep Kerman, Mehmet Kaplan, Teoman Duralı ve Ali Birinci gibi isimlerin yayın haklarını elinde bulundurmaktadır.

Enderun Kitabevi, İstanbul Fatih'te bulunan Beyaz Saray No:46'da sahaf İsmail Özdoğan tarafından kurulmuş yayınevidir. Özdoğan'ın ölümünden sonra oğulları bir süre kitabevini işlettiler ancak sonrasında kapandı. Kitabevi İstanbul kültür hayatında yazar, sanatçı, akademisyen ve öğrenci gibi çeşitli kimliklere sahip insanların uğrak yeriydi ve bu haliyle "edebi bir mahfil" olarak görülür, cumartesi günleri ikindi sonrasındaki buluşmalarda bu çevrelerden insanlar bir araya gelirlerdi. Yakın dönem İstanbul kültür hayatında Küllük ve Marmara Kıraathanesi'ne benzetilen kitabevinde ağırlıkla edebi bir hava hakimdi ve ana sohbet konusu kitabiyâttı. Ramazan aylarında ise cumartesi günleri dükkân önünde iftar verilirdi ve iftarlara kitabevinin müdavimi olan çevreler katılım gösterirdi.

Diyorlar ki, Ruşen Eşref Ünaydın'ın 1918'de yayımladığı, röportaj ve mülakat türündeki yazılarından oluşan eseridir. Röportaj türünün Türk edebiyatındaki ilk ve en önemli eserlerinden biridir. Kitaptaki röportajlar ilk olarak Türk Yurdu dergisi ile Vakit gazetesinde yayımlanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.