İçeriğe atla

İnce Memed IV

İnce Memed IV
YazarYaşar Kemal
Kapak sanatçısı
Resim: Avni Arbaş
Tasarım: Yeşim Balaban
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürRoman
Yayım1987
YayımcıToros Yayınları
Yapı Kredi Yayınları
Sayfa639
ISBN978-975-08-0699-5
OCLC122087824
İnce Memed serisi
İnce Memed III
(3. kitap)
İnce Memed IV
(4. kitap)

İnce Memed IV, Yaşar Kemal'in yazdığı İnce Memed serisinin dördüncü ve son romanıdır. 1987 yılında Toros Yayınları tarafından yayımlanmıştır. Seri bu romanın yayımlanmasıyla otuz iki yılda tamamlanmış oldu.[1][2] Yaşar Kemal tarafından "Anadolu'nun destanı" olması istendi.[3]

Konu

Jandarmalardan kaçan İnce Memed ile Müslüm, bir köye sığınır ve taktığı yüzük sayesinde tanınarak bir köylüye konuk olur. Murtaza Ağa'nın İnce Memed korkusuna bir de Topal Ali korkusu eklenmiştir ve Topal Ali'nin gönlünü alıp, onu yanına çekmeye çalışır. Köylünün gözünde efsane olmuş, kurşun değmeyen atın öldürülmesi istenir. Sebebi ise köylüye göre Memed'in canı bu atta olmasıdır. At için para ödülü konulur. Parayı gözüne kestiren köylüler yılkıya bırakılmış ne kadar at varsa yularından tuttuğu gibi kasabaya getirirler. Jandarma komutanlığının önünde sıraya geçerler. At daha da efsaneleşir. Memed ve Müslüm, Abdülselam Hoca'nın köyüne giderler. Portakal bahçesi ve ev alıp artık eşkıyalığı bırakmak isteyen Memed, Müslüm'ü Seyran ve Hürü Ana'yı getirmesi için gönderir. Eşyasının büyük bölümünü Zeynullah'ın dükkânından alır. Zeynullah'ın dükkânı aynı zamanda kasabada ve civarında yaşanan tüm olayların, dedikoduların yayıldığı bir mekandır. Memed sık sık bu mekâna da gider. İnce Memed çetesinin yaptıklarını da yine burada öğrenir.

Seyran ile Hürü Ana, Memed'in yanına köye gelirler. Ağalara, haksızlığa ateş püsküren aydın bir insan olan Öğretmen Zeki Nijad ile Memed çok iyi anlaşır. Öğretmen, köye çeltik eken Şakir Ağa yüzünden herkes sıtma olmuştur. Sıtmadan ötürü birçok kişi ölür. Memed, Nijad, yüzbaşı, albay, sağlık müdürü dahil birçok kişi Şakir Ağa'ya karşı birlik olur. Memed ve Nijad, Ankara'ya telgraf üstüne telgraf çekerler. Bunun sonucu öğretmen öldürülür. Müslüm, Şakir Ağa'yı öldürmek için İnce Memed'ten izin ister. Memed'in çetesine yeni kişiler katılır.

Kadınlar Memed'in atı hakkında türlü efsaneler söyler fakat kasabada at hakkında konuşmak yasaklanmıştır. Toros köylerindeki bütün çocuklar, herkes "Memed" adını almaktadır. Eşraf, ağalar sıkıntılıdır. Topal Ali, İnce Memed'in eşkıyalığı bıraktığını Hüsne Hatun ile Murtaza Ağa'ya söyler. Memed kimseyle konuşmaz, Seyran ve Hürü Ana, Memed'in haline üzülürler. Irgatlar paralarını alamayınca ayaklanır. Memed bu duruma sevinir. Kır bir Arap atı alır, silahlarını kuşanır, sevdikleriyle vedalaşır, Zeynullah'ın dükkanına gelir, Şakir Ağa'yı öldürür, atını Hemite dağına sürer. Zülfü, Taşkın Bey, Muallim Rüstem, Molla Duran, Murtaza Ağa gizlice toplanırlar. Uzun Cabbar'ın yanına adam verirler, Arif Saim Bey'i soydururlar. Soygunu da İnce Memed üzerine yıkarlar. Fakat Arif Saim gerçeği bilmektedir. Eski eşkıya Bayramoğlu'nu kandırarak İnce Memed'in peşine düşürür. Fakat çıkan çatışmada öldürülür. Memed, Arif Saim'i; Topal Ali de Murtaza'yı öldürür. Köylü Dikenlidüzü'nü doldurur, çakırdikenleri, karaçalılar, devedikenleri toplanır, ateş yakılır, davullar çalınır.

Kaynakça

  1. ^ "İnce Memed 4 Yayınlandı" (PDF). 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 
  2. ^ Kemal, Yaşar (2004). Zulmün Artsın. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 9789750807497. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 
  3. ^ "Toros Yayınları'nda Yeni Baskılar" (PDF). Cumhuriyet. 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Tekintüre</span> Türk söz yazarı, besteci ve müzisyen

Ali Tekintüre, Türk, söz yazarı, şair, besteci ve müzisyendir.

<i>Acı</i> (film, 1971) Yılmaz Güneyin 1971 yapımı filmi

Acı, Türkçe bir film. Filmin ana teması pişmanlık üzerine kurulmuş. 15 yıllık hapislik yaşamından sonra, yıllar önce öldürdüğü adamın ailesine gidip bağışlanmasını isteyen, düşman kapısında it olmaya bile razı olan Çiçek Ali rolüyle ilginç bir tip çizmiştir Yılmaz Güney. Filmin son sahneleri oldukça hareketlidir. Dağlarda silahıyla atış talimleri yapan Güney, giydiği beyaz giysileriyle samuraylara gönderme yapmaktadır. Ağaç dallarına, kayalara ve gerdiği iplere çanları bir bir dizer ve çan sesinin geldiği yöne çanlara doğru ateş eder. Önce "Çan" adı altında yazılan filmin adı daha sonra "ACI" olarak değiştirilmiştir.

<i>İnce Memed I</i> Yaşar Kemalin romanı

İnce Memed I, Yaşar Kemal'in İnce Memed serisinin ilk kitabıdır. 1955 yılında yayımlandı. Yaşar Kemal’in baş yapıtı olarak değerlendirilen eser, Çukurova köylüsünün ağalığa karşı mücadelesini anlatır. Yazarın ilk romanıdır. 1953-1954’te Cumhuriyet gazetesinde tefrika edilmiş; 1955’te Çağlayan Yayınları tarafından iki cilt olarak kitap halinde basılmıştır. Eser, Varlık dergisinin düzenlediği 1956 yılı Varlık Roman Armağanı ile ödüllendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Yaşar Kemal</span> Türk yazar ve şair (1923–2015)

Kemal Sadık Gökçeli veya bilinen adıyla Yaşar Kemal, Kürt kökenli Türk roman ve hikâye yazarı, şair ve aktivisttir. Türk edebiyatının en önde gelen yazarlarından biri olarak kabul edilen Yaşar Kemal, yaşamı boyunca pek çok ödül almış ve Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilmiştir. En ünlü eseri, yaklaşık 32 yılda tamamladığı İnce Memed roman serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Topal Osman</span> Türk milis lideri

Hacı Topal Osman Ağa, Kurtuluş Savaşı'nda Doğu Karadeniz'de faaliyet gösteren mahallî milis güçlerinin reisi ve muhafız taburu komutanı.

<i>Teneke</i> (roman) Yaşar Kemal tarafından yazılan roman

Teneke, Yaşar Kemal'in 1955 tarihli romanı. Çukurova'daki çeltik ağalarına karşı mücadele eden köylünün yanında yer alan idealist kaymakamın trajik öyküsü anlatılmaktadır. Yazarın İnce Memed sonrasındaki ikinci romanıdır. İlk olarak Varlık Yayınları'nda yayımladı. Sonraları birçok yayınevi tarafından yayımlanan eser 2004’ten günümüze ise Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmaktadır.

<i>Üç Kağıtçı</i> (film) film

Üçkağıtçı; Kemal Sunal, Ülkü Özen, Turgut Özatay, Nizam Ergüden, Ali Şen ve Reha Yurdakul'un oynadığı, 1981 yapımı Türk filmidir.

Parmak Damgası, 1985 yılında TRT 1 ekranlarında yayımlanmaya başlayan, Halikarnas Balıkçısı'nın eserinden televizyona uyarlanmış Tarihî Türk dizisidir.

Nigâr Hanım ile Çiftçi Sadık Efendi'nin oğlu olarak 1923 yılında dünyaya gelen Yaşar Kemal, hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından; 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayımladı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Dört ciltten oluşan seri, otuz dokuz yılda tamamlandı. Teneke (1955), Dağın Öte Yüzü serisi, Üç Anadolu Efsanesi (1967), Binboğalar Efsanesi (1971), Yılanı Öldürseler (1976), Hüyükteki Nar Ağacı (1982) dahil olmak üzere yazarın birçok eseri, Çukurova'da geçmektedir. Ayrıca eserlerden sekizi tiyatro oyununa, on ikisi sinemaya ve ikisi baleye uyarlanmıştır. Yaşar Kemal'in ayrıca senaryosunu yazdığı filmleri de mevcuttur.

Yaşar Kemal (1923-2015), hayatı boyunca öykü, roman, çeviri, deneme, derleme, şiir ve röportaj alanlarında eser vermiştir. On altı yaşındayken 1939'da ilk şiiri "Seyhan"ı Görüşler adlı Adana halkevleri dergisinde yayımladı. Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurova'dan ile Toroslar'dan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, 1943 yılında Adana Halkevi tarafından basıldı. Kayseri'de askerliğini yaparken ilk hikâyesi olan "Pis Hikâye"yi (1946) yirmi üç yaşındayken yazdı. 1948’de "Bebek" hikâyesini ardından "Dükkancı"yı yazdı. 1940'larda Adana'da çıkan Çığ dergisi çevresinde Pertev Naili Boratav, Nurullah Ataç, Güzin Dino gibi isimlerle tanıştı. Özellikle, ressam Abidin Dino'nun ağabeyi Arif Dino'yla kurduğu yakınlık onun düşün ve yazın dünyasının gelişimini önemli bir ölçüde etkilemiştir. Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı ve 1951-1963 yılları arasında gazetede fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu dönemde Anadolu insanının iktisadi ve toplumsal sorunlarını dile getirdiği dizi röportajları ile tanınmaya başladı: Yanan Ormanlarda Elli Gün (1955), Çukurova Yana Yana (1955), Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün (1955), Peri Bacaları (1957). 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan "Bebek" öyküsü burada tefrika edildi. 1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54’te bitirdi. Roman, ağalara karşı Çukurova'nın yoksul halkına arka çıkan İnce Memed'in halkı için savaşmasını konu almaktadır.

Ortadirek, Yaşar Kemal'in Dağın Öte Yüzü üçlemesinin ilk romanıdır. 1959'da Cumhuriyet'te tefrika edildikten bir yıl sonra, 1960 yılında, yayımlanmıştır. Toros Dağları'nın bir yüzünde yaşayan köylülerin Çukurova'ya iniş süresince karşılaştığı güçlüklerin, insanın doğayla mücadelesini ele almaktadır. On sekiz bölümden müteşekkildir. İlk baskısı Remzi Kitabevi tarafından yapılmıştır.

Ölmez Otu, Yaşar Kemal'in Dağın Öte Yüzü üçlemesinin üçüncü romanıdır. 1968 yılında Ant Yayınları tarafından yayımlandı. Toplam kırk yedi bölümden oluşmaktadır. Üçlemesinin son eseri olan Ölmez Otu'nda serinin diğer romanlarından farklı olarak, Memidik'in Muhtar Sefer'den almak istediği intikam sonunda onu öldürmesi ve köylülerin Taşbaşoğlu mitini yok etmeleri anlatılır.

Pis Hikâye, Yaşar Kemal'in yayımlanan ilk hikâyesidir. Kemal, hikâyeyi 1946'da yirmi üç yaşında Kayseri'de askerliğini yaparken yazdı. Hikâyede Fadık'ın kaçırılıp tecavüze uğraması anlatılır. Sarı Sıcak'ın (1955) bazı baskılarına Pis Hikâye ve Teneke de eklenmiş daha sonraları tekrar çıkartılıp bir kitap olarak basılmıştır. Ayrıca Notos tarafından aynı adla kitap olarak yayımlanmıştır.

Yılanı Öldürseler, Yaşar Kemal'in aşk, töre ve anne şefkati üçgeninde filmlere konu olmuş romanıdır. Eserde Yaşar Kemal'in doğup büyüdüğü Osmaniye'nin Hemite köyündeki Esme'nin hikâyesini anlatılır. Yazar, Yılanı Öldürseler'i 1950'de Kozan hapishanesinde yatarken tanıştığı bir çocuğun başından geçenlerden esinlenerek yazmıştır. 1976'da Cumhuriyet gazetesinde tefrika edildikten sonra aynı yıl Cem Yayınevi tarafından kitap olarak basılmıştır. 1982'de Türkan Şoray'ın yönetmenliğinde aynı adla sinemaya uyarlanan kitap, 1983 yılında Marianik Revillon tarafından Paris'te tiyatro oyunu olarak sahnelenmiştir. 1991 yılında Yaşar Kemal'in eşi Thilda Kemal tarafından To Crush the Serpent adıyla İngilizceye çevrilmiştir.

Kale Kapısı, Yaşar Kemal'in 1985'te yayımlanan romanıdır. Toros Yayınları'ndan çıkan kitap yazarın Kimsecik üçlemesinin ikinci kısmıdır. Yarı otobiyografik özellik gösteren Kale Kapısı 1986'da Orhan Kemal Roman Armağanı almıştır. Romanda, işlediği cinayetten sonra dağa çıkan Salman'ın saldığı korku anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Toros Yayınları</span>

Toros Yayınları, 1982'de Türkiye'de kurulmuş bir yayınevidir. Yaşar Kemal'in oğlu Raşit Gökçeli ile Alpay Kabacalı tarafından kurulmuştur.

<i>İnce Memed II</i> Yaşar Kemal romanı

İnce Memed II, Yaşar Kemal'in yazdığı İnce Memed serisinin ikinci romanıdır. İlkin gazetede tefrika edilen İnce Memed II, 1969 yılında kitap haline getirildi. Yazar, İnce Memed serisinde başkaldırıyı savunmuştur. İnce Memed I, Ağrıdağı Efsanesi, Kuşlar da Gitti, İnce Memed III eserleriyle birlikte yazarın en çok satan ilk beş kitabından üçüncüsüdür.

<i>İnce Memed III</i> Yaşar Kemal romanı

İnce Memed III, Yaşar Kemal'in yazdığı İnce Memed serisinin üçüncü romanıdır. 1984 yılında Toros Yayınları tarafından yayımlanmıştır.

<i>İnce Memed</i> Yaşar Kemalin 1955 ile 1987 arasında yazdığı ve dört ciltten oluşan roman serisi

İnce Memed, Yaşar Kemal'in 1955 ile 1987 arasında yazdığı ve dört ciltten oluşan roman serisidir. Serinin konusu Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında Çukurova'da geçmektedir. Seri, Anadolu halkının geri kalmışlığı, köy hayatının sefaleti ve ağaların tüm yöreye tamamen hakim olması üzerine bu duruma karşı bir isyan öyküsüdür. Yaşar Kemal, 1947'de serinin birinci romanını yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54'te bitirdi. Seri son romanının yayımlanmasıyla otuz dokuz yılda tamamlanmıştır. İnce Memed serisi Yaşar Kemal tarafından "Anadolu'nun destanı" olması istenmiştir. Hürriyet Pazar tarafından oluşturulan yüz kişilik jüri tarafından belirlenen "Türk Edebiyatının Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Romanı" listesinde bir numara seçilmiştir.

Kimsecik, Yaşar Kemal'in Yağmurcuk Kuşu (1980), Kale Kapısı (1985) ile Kanın Sesi (1991) kitaplarından oluşan üçlemesidir.