İçeriğe atla

İmadeddin el-Isfahani

İmadeddin el-Isfahani
Doğum1125
İsfahan, Büyük Selçuklu İmparatorluğu
Ölüm1201 (76 yaşında)
Kahire
BağlılığıEyyûbîler
BirimiKral Muhafızı
Çatışma/savaşlarıMarj Ayyun Muharebesi
Hıttin Muharebesi
Kudüs Kuşatması (1187)
Üçüncü Haçlı Seferi

Muhammed ibn Hamed Isfahani (1125, İsfahan - 20 Haziran 1201, Kahire) (Farsça: محمد ابن حامد اصفهانی), bilinen adıyla Imad ad-din el-Isfahani (Farsça: عماد الدین اصفهانی) (Arapça: عماد الدين الأصفهاني) Pers kökenli bir tarihçi, bilgin ve hatipti.[1] Birçok tarihî eser ve değerli bir Arap şiir antolojisi bıraktı. Zengiler ve Eyyûbîler döneminde edebiyatçıydı.

Hayatı

1125 yılında İsfahan'da doğdu ve Bağdat'taki Nizamiye okulunda okudu. Bürokrasi okudu ve Basra ile Vasıt'ta yargıçlık yaptı. Daha sonra Vezir Awn al-Din ibn Hubeyra'nın yardımcısı oldu. İbn Hubeyra'nın ölümünden sonra 1166'da Şam'a gitti ve Şam kadısı Kemaleddin'in hizmetine girdi. Kadı İmadeddin'i, Nûreddin Mahmud Zengî ile tanıştırdı, daha sonra onun onuruna İmadiyye okulu olarak anılacak olan okula müderris olarak atadı. Nureddin'in 1174'te ölümünden sonra İmadeddin tüm bürokratik görevlerinden uzaklaştırılarak saraydan sürgün edildi. Musul'a yerleşti ve daha sonra Mısır Sultanı Selahaddin Eyyubi'nin hizmetine girdi. Selahaddin, Şam'ı ele geçirdiğinde İmadeddin, Selahaddin'in veziri Kadı el-Fadıl tarafından birlik komutanı olarak atandı ve aynı zamanda el-Fadıl'ın yardımcısı oldu. Selahaddin, sadece bir katip olmasından değil savaş bilgisinden de yararlandığı için, İmadeddin kısa sürede sultanın favori adamlarından biri oldu. Birlik komutanı olarak, meclis katiplerinin günlük görevlerini yerine getirmek zorunda değildi.

O dönemden itibaren tüm seferlerinde Selahaddin Eyyubi'ne eşlik etti. Bir baskından sonra mahkûmlardan birini öldürmek üzere görevlendirildi, ancak mahkûm bir çocuktu ve bunun yerine Haçlılar tarafından tutulan Müslüman bir mahkûmla takas edildi. İmadeddin, Marj Ayyun Muharebesi, Hıttin Muharebesi ve Haçlıları Kutsal Topraklardan kovma seferlerinde yer aldı. 1187'de Kudüs'ün Fethi'nde Sarazen birliklerine komuta etti.[2]

1201'de Kahire'de öldü.

Popüler kültürdeki yeri

  • İmadeddin el-Isfahani kurguyla karışık anlatıldığı bir yapım olan 2005 yılı çıkışlı Ridley Scott filmi Cennetin Krallığı'da Alexander Siddig tarafından canlandırıldı.
  • İmadeddin el-Isfahani ayrıca Tarık Ali'nin "İslam Beşlisi" olarak bilinen eserin ikinci bölümü olan "Selahaddin Eyyubi: Roman"da da tasvir edilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Donald S. Richards, "Emad al-Din Kateb Esfahani" in Encyclopedia Iranica. "The family of Persian origin into which ʿEmād-al-Dīn Kāteb was born had a tradition of administrative service for the Saljuq dynasty and the caliphate." [1] 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Claude Cahen, "Une chronique syrienne du VIe/VIIe siècle: Le Bustān al-Jāmiʿ", Bulletin d'études orientales 7/8 (1937/1938), 113–158. JSTOR 41603412

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Artuklu Beyliği</span> Güneydoğu Anadoluda hüküm sürmüş bir Türk beyliği (1102–1409)

Artuklu Beyliği ya da diğer adıyla Artuklular, Harput, Mardin ve Hasankeyf bölgelerinde 1102-1409 yılları arasında hüküm sürmüş bir Oğuz Türkmen beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

<span class="mw-page-title-main">Antakya Prensliği</span> 1098-1268 arası Levanttaki Haçlı devleti

Antakya Prensliği, Birinci Haçlı seferi sonrasında Antakya kenti civarında Haçlılar tarafından kurulmuş bir devletti.

Haçlı seferleri kronolojisi:

Melik Aziz İmadeddin Ebu'l Feth Osman bin Selahaddin Eyyubi Selahaddin Eyyubi'nin ikinci oğlu olup onun 4 Mart 1193'te ölümünden sonra Eyyubiler Mısır Sultanı oldu. 1198'de bir attan düşme kazası geçirerek öldü ve yerine oğlu Mansur bin Aziz geçti.

<span class="mw-page-title-main">Râşidüddîn Sinân el-İsmâîlî</span>

Raşidüddin Sinan (Arapça: رشيد الدين سنان ; Rašīd ad-Dīn Sinān) ; 1126'lı yıllarda Basra yakınlarında Vâsıt yolu üzerindeki Akrüssûdan Köyü'nde İmamiye Şiası'na mensup bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Nizari İsmailiyye'ce genellikle Sinan Râşidüddin diye anılır. Aynı zamanda "Dağın Yaşlısı" ve "Öğretmen" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İbn-i Şeddad</span> Kürt tarihçi ve bilim adamı, Selahaddinin biyografi yazarı (1145–1234)

İbn-i Seddad veya Bahaddin İbn-i Şeddad, Arap yazar ve devlet adamı. Siretü Selahaddin adlı eserin yazarıdır. Tam adı 'Yusuf bin Rafı bin Temim bin Utbe bin Muhammed bin Attab'dir. Künyesi 'Ebu’l Mehaşin' olup lakabı 'Bahauddin'dir.

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">III. Muhammed (Haşhaşi)</span> hükümdar

Alâ'ed-Dîn Muhammed ya da Alâ’ed-Dîn III. Muhammed bin Celâl’ed-Dîn Hasan-ı Sâlis ( Doğum: Hicrî 609 / M. 1213 - Ölüm: Hicrî 653 / M. 1255 ) Hicrî 618-653 / M. 1221-1255 yılları arasında Elemûtlar-Nizârî Devleti hükümdârı ve Nizârî Bâtınî-İsmâ‘îl’îyye Mezhebi'nin Yirmi Altıncı İmâm-ı Zamânı.

<span class="mw-page-title-main">Necmeddin Eyyub</span> Selahaddin Eyyubinin babası olan Kürt komutan

Necmeddin Eyyub veya tam adıyla Necmeddin Eyyub bin Şadi bin Mervan, Selahaddin Eyyubi'nin babası ve Eyyûbîler Hanedanı'nın atası olan Kürt komutandır. İbn Hallikân Necmeddîn Eyyûb'un, Duvîn'in girişindeki bütün halkı Ravadî Kürtleri olan Ecdânekân Köyü'nde dünyaya geldiğini aktarmaktadır

<span class="mw-page-title-main">Âdıd</span>

Âdıd veya El-Âdıd li-Din-Allâh Tam künyesi: Ebu MuHammed El-Âdıd li-Din-Allâh, Abdullah İbni Yusuf el-Ḥafıẓ.

Mucireddin Abak, Türk asıllı altıncı Böriler Şam atabeyi. 1140-1154 arasında, Büyük Selçuklu Devleti devletine tabi Böriler Şam Atabeyliği yapan hükümdardır.

İsmet Hatun veya tam adıyla İsmetüddin Amine bint Üner ed-Dımaşkıyye, Nureddin Mahmud Zengi'nin ve daha sonra Selahaddin Eyyubi'nin eşi.

<span class="mw-page-title-main">Nureddin el-Etâsî</span> Suriye Arap Cumhuriyeti 4. Cumhurbaşkanı

Nureddin Mustafa el-Etâsî, 1966-1970 yılları arasında Suriye'nin 17. devlet başkanı olarak görev yapmış Suriyeli siyasetçi.

Esâdüddîn Şirkuh bin Şadhi,, kısaca Şîrkûh el-Mansûr veya Şirkuh, Kürt askeri komutan ve Selahaddin Eyyubi'nin amcasıdır. Mısır'daki askeri ve diplomatik çabaları, Eyyubi ailesinin o ülkede eğemenlik kurmasında kilit bir faktördü. Eyyûbî ailesi önceleri Duvîn'de Şeddâdîler'in hizmetinde bulunuyordu. Bağdat şahnesi Bihrûz el-Hâdim'in yakın dostu olan Şâdî, oğulları Necmeddin Eyyûb ve Şîrkûh'la beraber onun hizmetine girdi. Bihrûz'un Tikrît'e vali tayin ettiği Şâdî'nin ölümünün ardından bu göreve oğlu Necmeddin Eyyûb getirildi. Şîrkûh da ağabeyine yardımcı olarak onunla birlikte kaldı. Bir müddet sonra Bihrûz'la araları bozulan iki kardeş 532 (1137) yılında Musul'a gidip İmâdüddin Zengî'nin hizmetine girdi ve onun Haçlılar'la mücadelesinde aktif rol oynadı. İmâdüddin Zengî'nin öldürülmesinin ardından (541/1146) Halep'te yönetimi ele geçiren Nûreddin Mahmud Zengî'nin en büyük yardımcısı Şîrkûh oldu. İmâdüddin Zengî'nin ölüm haberini alan Urfa Kontu II. Joscelin'in iç kale dışında Urfa'yı zaptetmesi üzerine Nûreddin Mahmud ve Emîr Savar ile Şîrkûh Urfa'ya gidip şehri kurtardılar. Receb 543'te Antakya yakınlarındaki Yağra'da ve Safer 544'te Azâz yakınlarındaki İnnib'de (İnab) Haçlılar'ı ve İsmâilîler'i mağlûp ettiler. Gösterdiği kahramanlıktan dolayı Nûreddin Mahmud, Artah Kalesi'ni Şîrkûh'a verdi

<span class="mw-page-title-main">II. İmâdüddin Zengî</span>

Ebul Fetih İmadeddin el-Malik el-Adil Zengi, Sincar merkezli Zengi hanedanının emiri ve Kutbüddin Mevdud'un ilk oğludur. 1171'den 1197'ye kadar Sincar'da ve 1181-83 arasında Halep'te hüküm sürdü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.