İçeriğe atla

İlyas Salman

İlyas Salman
Doğum1950 (73-74 yaşında)[1]
Asar, Arguvan,[2] Malatya, Türkiye[3]
MeslekOyuncu, senarist, yönetmen
Etkin yıllar1977-günümüz
Önemli eser(ler)Talihli Amele, Çiçek Abbas, Fikrimin İnce Gülü - Sarı Mercedes
Siyasi partiTürkiye Komünist Partisi
DinAteist
Evlilik
Gülser Salman (e. 1975)
Çocuk(lar)2
ÖdüllerTüm Liste

İlyas Salman[4] (1950, Malatya[3]), Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu[5] ve yönetmen.

Hayatı

Malatya ili Arguvan ilçesi Asar köyündendir ve orada dünyaya gelmiştir.[2] Nüfus cüzdanında doğum tarihi 14 Ocak 1954 olarak yazmaktadır ama 3-4 yıl önce doğmuştur.[6] Arguvan ilçesi Asar mahallesi nüfusuna kayıtlıdır. Uzun yıllardır oynadığı Kürt tiplemeleri nedeniyle Kürt olarak kabul edilmiş ve bunu açıkça yazanlar da olmuştur.[7][8] Ancak 2007 yılında kendi yazısında[9] ve kitabında[10] Alevi Türkmen bir aileden gelen bir ateist olduğunu belirtti.

Malatya Turan Emeksiz Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Devlet Konservatuvarı'nı son sınıfta bıraktı. Oyunculuğa İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu'nda başladı. Uzun yıllar sinema oyunculuğunda, köylü tiplemeleri ile tanındı. Sinema oyunculuğunun yanı sıra yönetmenliğini yaptığı iki sinema filmi bulunmaktadır. Ayrıca çeşitli tarzda şiirleri ve türkü albümleri bulunmaktadır. Ankara Birlik Tiyatrosu'nda 1997'den 2000 yılına kadar sahneye çıkmıştır. Son olarak Hasretim Sansürlüdür isimli bir şiir kitabı ve Türksolu dergisindeki makalelerinden oluşan Kırmızı Beyaz isimli bir kitabı çıkmıştır.

Kendisi sol görüşlüdür. Türkiye Komünist Partisi üyesidir. Türkiye Komünist Partisi'nin Kartal'da yaptığı 1 Mayıs mitingine katılmıştır.[11] Türksolu dergisinde yazılar yazmıştır.[12] 2023 Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimleri için kurulan Sosyalist Güç Birliği'nin kuruluşunda yapılan ortak açıklamaya aralarında kamuoyunun yakından tanıdığı akademisyen, sanatçı, gazeteci, hukukçu, siyasetçi gibi isimlerin bulunduğu 226 isimle birlikte imzasının yer aldığı metne imzasını atmıştır.[13]

Gülser Salman ile evlidir ve Devrim adında bir kızı, Temmuz Ali adında bir oğlu vardır.

31 Mart 2023 tarihinde "Söz veriyorum: Sarayın dalkavuğu değil, halkın soytarısı olacağım" diyerek Türkiye Komünist Partisi'nden İstanbul milletvekili adayı olduğunu açıklamıştır.[14]

Çalışmaları

Son Çalışması: Karanfil Kokuyor Cıgaram

1 Ekim 2009 tarihinden itibaren Bakırköy Sanat Merkezi'nde Ahmed Arif'in "Hasretinden Prangalar Eskittim" kitabından şiirler okuyacağı "Karanfil Kokuyor Cıgaram" isminde bir gösteri sahnelemeye başlamak istemişti. Gösterinin görsel yönetmeni oğlu Temmuz Salman'dı. Kızı Devrim Salman ise gösteride solistlik yapacaktı. Ancak İlyas Salman'ın bazı geçici sağlık sorunları sebebiyle bu çalışma bahsi geçen sanat merkezinde sunulamayıp bir süre ertelenmiştir.[15]

Oyuncu[16] olarak

Oynadığı Klipler

  • 2015: Arpak Kardeşler
  • 2015: Tolga Sağ - Dilo

Senarist[16] olarak

  • 1990: Aile Bağları
  • 1990: Yaşanan Dünya
  • 1990: Zavallı

Eser[16]

  • 1990: Zavallı

Yönetmen[16] olarak

  • 1990: Aile Bağları
  • 1990: Yaşanan Dünya
  • 1990: Zavallı

Tiyatrocu olarak

  • Canavar Cafer: Refik Erduran - Ankara Birlik Tiyatrosu - (2000)
  • Gurbet Kuşları Sławomir Mrożek - Ankara Birlik Tiyatrosu - (1999)
  • Bin Yıl Önce Bin Yıl Sonra: - Şan Tiyatrosu - 1985
  • Bir Neşe-i Muhabbet: Şan Tiyatrosu - 1982
  • Yedi Kocalı Hürmüz: Sadık Şendil - Şan Tiyatrosu 1980
  • Aslan Aser Şvey Hitlere Karşı: Bertolt Brecht - İstanbul Şehir Tiyatrosu 1978
  • Ay Işığında Şamata: Haldun Taner - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1977

Müzik-Şiir albümleri

  • Aramayın Beni Başka Yerde
  • Dağların Ardı Nazlıdır
  • Doğdukları Yerde Doymayanlar
  • İnadına Türküler
  • Söze Güneş Doğdu
  • Türkülerimiz Var Söylenecek
  • Yaram Sızlar

Kitapları

  • 2006: Hasretim Sansürlüdür
  • 2018: Faşo Ağalara Karşı Birleşelim!

Yazıları

  • 2007: Kırmızı Beyaz/Türksolu
  • 2009: Hem Sosyalistim Hem de Kemalist

Ödülleri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "İLYAS SALMAN "MEZARA GİDEN FİKRİN KİMSEYE FAYDASI YOK!" 163s". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  2. ^ a b "Sinema sanatçısı İlyas Salman, kökeniyle ilgili paylaşımlara tepki gösterdi". 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023. 
  3. ^ a b "İLYAS SALMAN "MEZARA GİDEN FİKRİN KİMSEYE FAYDASI YOK!" 116s". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  4. ^ "T.C. YÜKSEK SEÇİM KURULU Karar No: 2023/643" (PDF). 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ "TSA' da İlyas Salman". tsa.org.tr. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2023. 
  6. ^ "İLYAS SALMAN "MEZARA GİDEN FİKRİN KİMSEYE FAYDASI YOK!" 170s". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.youtube.com vasıtasıyla. 
  7. ^ Metin Sever, Kürt Sorunu: Aydınlarımız Ne Düşünüyor, Cem Yayınevi, 1992, s. 125.
  8. ^ "Kürtçü bilinen hangi ünlü sanatçı Türk milliyetçisi bir dergide yazıyor?". Oda TV. Erişim tarihi: 25 Eylül 2009. "[...] ve Kürt kimliğiyle tanınıyor [] []
  9. ^ Niye soldayım? 2 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türksolu dergisinde yazdığı bir metinde: "İnsanlık elbisesinin yanına Türkmen olduğumdan dolayı Türk elbisesi giyindim."
  10. ^ Kırmızı Beyaz 2 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İleri Yayınları'ndan çıkan kitabının 22. sayfasında şöyle der: "Emeksiz yemek olmaz anlayışına ulaştığım zaman bu merhemin solda olduğunu gördüm. Bunu gördüğüm an baktım ki bir keşmekeş yaşanıyor. Kimi Türk ırkçılığının kimi Kürt ırkçılığının peşine düşmüş. Yalpalayıp duruyor. Hangi rüzgâr onları nereye götürürse oraya gitmeye çalışıyorlar. Ben yerimi seçmek zorundayım. Seçme zorunluluğum olmamasına rağmen. Ya Türk olacaktım ya da Kürt... Halbuki ben dünyaya gelmeden önce anneme babama mektup yazmadım. Faks çekmedim. Telefon etmedim. Telgrafla bildirmedim. Alevi, Sünni, Türk, Kürt olarak dünyaya geleyim diye. Ben çırılçıplak bir insan olarak dünyaya gelmiştim. Sonradan bana bir takım elbiseler giydirmeye çalıştılar. Alevi, Sünni, Türk, Kürt, Laz, Çerkez... Ben bütün bu elbiseleri yırttım. İnsanlık elbisesi giydim. İnsanlık elbisesinin yanına Türkmen olduğumdan dolayı Türk elbisesi giyindim. Aslımı inkâr edemezdim."
  11. ^ Hürriyet[] 1 Mayıs yine olaylı (01/05/2006)
  12. ^ "Türksolu Dergisi". 8 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2007. 
  13. ^ Gazetesi, Evrensel. "Sosyalist Güç Birliği kuruluşunu ilan etti". Evrensel.net. 20 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022. 
  14. ^ "İlyas Salman TKP adaylığı". 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Bakırköy Sanat Merkezi internet sitesi". 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020. 
  16. ^ a b c d "Sinematürk' te İlyas Salman". sinematurk.com. 22 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Haldun Ulvi Alacakaptan, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu.

Şevket Altuğ, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Sözbir</span>

Oktay Sözbir, Türk oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Cezmi Baskın</span> Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

Cezmi Baskın, Türk oyuncu ve yönetmendir.

Mehmet Ali Erbil, Türk tiyatrocu, oyuncu, sunucu, yapımcı, komedyen, şovmen ve seslendirme sanatçısı. Ankara Devlet Konservatuvarı mezunudur. 30'dan fazla filmde, 10'dan fazla dizide ve tiyatro oyununda oynamış, 5'ten fazla televizyon programının sunuculuğunu yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kurçenli</span>

Yusuf Kurçenli, Türk film yönetmeni ve senarist.

<span class="mw-page-title-main">Talat Bulut</span> Türk oyuncu

Talat Bulut, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

Toprak Sergen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı.

Nilüfer Aydan, gerçek adıyla Aydan Canbula, Türk sinema ve televizyon dizi oyuncusu.

<i>Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor</i> Hababam Sınıfı serisinin beşinci filmi (1978)

Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor, 1978 yapımı komedi türünde sinema filmidir. Bu film serinin beşinci filmi olmak üzere İnek Şaban karakterini canlandıran Kemal Sunal'ın olmadığı ilk filmdir. Münir Özkul'un oynadığı son Hababam Sınıfı filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Murat</span>

Fatma Murat, tiyatro sinema ve televizyon oyuncusu.

<i>Erkek Güzeli Sefil Bilo</i>

Erkek Güzeli Sefil Bilo, Ertem Eğilmez'in yönettiği 1979 yapımı Türk filmidir. Senaryosunu Yavuz Turgul'un yazdığı filmin başrollerinde İlyas Salman ve Şener Şen oynamaktadır. Filmin yapımcılığını Nahit Ataman üstlenmiştir.

<i>Ya Ya Ya Şa Şa Şa</i>

Ya Ya Ya Şa Şa Şa, Ümit Efekan'ın yönettiği 1985 yapımı Türk filmidir. Senaryosunu Gökhan Akçura'nın yazdığı filmin başrollerinde İlyas Salman, Deniz Akbulut ve Münir Özkul oynamaktadır. Filmin yapımcılığını ise Ali Kocabekir üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tunca Yönder</span> yönetmen

Tunca Yönder, Türk oyuncu, yapımcı ve yönetmen.

Ümit Acar, Türk müzisyen, sinema ve dizi oyuncusu.

Selma Sonat, Türk sinema ve dizi oyuncusu.

Oya İnci, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur. 1979 yılında Devlet Tiyatroları'nda çalışmaya başladı. İlk sahne deneyimi "Düğün ya da Davul" adlı bir ortaoyununda köylü kızı oynayarak başladı. Ondan sonra yüzlerce oyunda oynadı. 1983 yılında İstanbul Devlet Tiyatrosu'na tayin oldu. Şimdiye kadar 35'in üzerinde farklı rol aldı. Nedim Saban'la Şen Makas oyunuyla en iyi kadın oyuncu ödülüne aday oldu. Devlet Tiyatrosu'ndan emekli olduktan sonra Nedim Saban'la Tiyatro Kare'de çalışmaya başladı. Metin Serezli, Suna Keskin gibi önemli oyuncularla çalıştı. Oya İnci 2 kez evlenmiş ve 2 oğlu vardır. Kendisi gibi oyuncu olan Derya Baykal'ın ablası, Derya Şensoy'un ise teyzesidir.

Ferdi Atuner, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. İstanbul Devlet Opera ve Balesi sanatçısı. Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu'nda oynadı. Bazı jeneriklerde adı hatalı biçimde Ferdi Altuner olarak geçer. 9 sinema filmi çevirdi.

Erdal Kahraman, Türk görüntü yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Ertunç Şenkay</span> Türk görüntü yönetmeni

Ertunç Şenkay, Altın Portakal En İyi Görüntü Yönetmeni Ödülü'nü 1990'da, 1991'de, 1995'te, 1998'de ve 2001'de 5 kere kazanan Türk görüntü yönetmeni. Şenkay, 27 Ocak 2022'de doğum yeri İstanbul'da 75 yaşında öldü. Cenazesi Feriköy Mezarlığı'nda toprağa verildi.