İçeriğe atla

İlori Kilisesi

Günümüzde İlori Kilisei
17. yüzyıl
1884
Kilisenin tarihsel resimleri

İlori Aziz Yorgi Kilisesi (Gürcüce: ილორის წმ. გიორგის ეკლესია) Gürcistan/Abhazya'nın Oçamçıra rayonundaki İlori köyünde konumlanmış bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesiydi. Kilise, 11. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilmiştir ve batı Gürcistan mimarisinin en önemli simgelerinden biridir. Ayrıca, Orta Çağ Batı Gürcistan'ının en önemli dini konumlarından biri olarak kabul edilir. Yapı, tek nefli bir tasarıma sahiptir.

Kilise, uzun tarihi boyunca birçok önemli mimari tadilattan geçti ve 17. yüzyılda II. Levan tarafından tamir edildi, ancak 1736'da Osmanlı Türkleri tarafından yakıldı. Bina, aynı yüzyılın ikinci yarısında Odişi Prensleri tarafından tekrar restore edildi.[1][2]

9 Şubat 2011'de Abhaz hükûmeti, kiliseyi Abhaz Ortodoks Kilisesi'ne kalıcı olarak devretti.[3]

2010 restorasyon tartışmaları

2010 yılında kiliseye restorasyon yapıldı. Gürcistan hükûmetine göre bu restorasyon, kilisenin tarihi karakterinde ciddi hasarlara yol açtı. Gürcistan hükûmeti Abhaz hükûmetini, Gürcü yazıtları ve fresklerini barındıran kilisenin iç ve dış kısımlarını sıvamak ve Gürcü tarzı kubbeyi Rus tarzı bir kubbe ile değiştirmekle suçladı. Gürcistan hükûmeti uluslararası koruma örgütlerini ve özellikle de UNESCO'yu duruma müdahale etmesi için çağırdı.[2][4][5][6]

Abhazya'nın Kültürel Mirasını Korunma Dairesi başkanı Demur Bzhania, kilisenin rahibinin yeniden yapılanmayı ofisi ile beraber koordine etmediğini açıkladı ve kubbenin yerleşiminin düzeltilmesi gerektiğini kabul etti. Ancak, kilisenin iç kısımlarına dokunulmadığını ve kilisenin dışından çekilmiş eski fotoğrafların hiçbirinde Gürcüce yazıt veya duvar resmî gözükmediğini iddia ederek duvarların sıvanmasını savundu.[6] Abhaz Ortodoks Kilisesi başkanı Vissarion Aplaa'ya göre, kilisenin aslen kubbesi yoktu ve kilisenin tarihi karakteri ilk olarak, Gürcü otoriteler tarafından 1940 ve 1950'lerde kiliseye Gürcü tarzı bir kubbe yerleştirilmesiyle bozulmuştu. Bu kubbe, 1992-1993 yıllarındaki Gürcü-Abhaz savaşı sırasında çökmüştür. Günümüzdeki yerel rahip, kiliseyi su basmaması için eski kubbeyi yenisi ile değiştirmiştir.[7]

Mesele, Gürcistan delegasyonu tarafından Çuburhindji'deki olayın önlenmesi için 22 Şubat 2011 tarihinde düzenlenen toplantıda da gündeme getirildi ve kiliseye ortak bir ziyarette bulunulması talep edildi.[8] Abhazya Cumhurbaşkanının özel elçisi Viaçeslav Çirikba, toplantıda Gürcistan'ın konuyu gündeme getirme yetkisi olmadığını ve EUMM başkanı Hansjörg Haber ve BM özel temsilcisi Antti Turunen’i gayriresmî ziyaretler sırasında kilisenin tarihi karakterinin tehlikeye girmediğine ikna etme fırsatı bulduklarını belirtti. Kilise, 18 Şubat'ta AB özel temsilcisi Pierre Morel tarafından da ziyaret edildi.[9]

Günümüzdeki durumu

Bölge günümüzde Rusya tarafından işgal edilmiş durumda; bu yüzden çalışmaları incelemek ve yürütmek imkânsızdır.

Ancak 2010'da Abhaz ayrılıkçıların ve Rusların, dış cephelerde yer alan tüm Gürcü izlerini silmek için Gürcü kilisesine Rus kubbesi yerleştirdiği bilgisine sahibiz; iç kısımlar kısmen beyaza boyandı, doğu cephedeki Gürcüce yazıtlar oyuldu ve tamamen sıvandı. Kiliseye aynı döneme ait klimalar yerleştirilmiştir.

İlori Kilisesine ulusal öneme sahip anıt statüsü verilmiştir.

Galeri

Kaynakça

  • Cultural Heritage in Abkhazia, Tbilisi, 2015
  1. ^ Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi, Book 5. 1980. s. 108. 
  2. ^ a b "Russian occupants violate Georgian monument in Abkhazia". 18 Kasım 2010. 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2010. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" Абхазской православной церкви переданы в безвозмездное бессрочное пользование 38 храмов и соборов.. Apsnypress (Rusça). 9 Şubat 2011. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011. 
  4. ^ (Rusça) В Тбилиcи озабочены ситуацией с грузинскими храмами в Абхазии 20 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 22 November 2010. Retrieved 23 November 2010.
  5. ^ (Rusça) Тбилиси обеспокоен уничтожением грузинских памятников в Абхазии - МИД 25 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 23 November 2010. Retrieved 23 November 2010.
  6. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" Грузия просит спасти Илорский храм в Абхазии. Caucasian Knot (Rusça). 4 Aralık 2010. 15 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2011. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya" Виссарион (Аплиа): "Грузинская церковь никакого отношения к абхазским святыням не имеет, и иметь не может". Apsnypress (Rusça). 3 Mart 2011. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2011. 
  8. ^ Kuchuberia, Anzhela (22 Şubat 2011). "Arşivlenmiş kopya" Абхазия требует от Грузии выдачи Дато Шенгелия. Caucasian Knot (Rusça). 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2011. 
  9. ^ Kuchuberia, Anzhela (19 Şubat 2011). "Arşivlenmiş kopya" Чирикба: Грузия не полномочна поднимать вопрос о ситуации с церквями в Абхазии. Caucasian Knot (Rusça). 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Vladislav Ardzınba</span>

Vladislav Ardzınba, eski Komünist Parti üyesi Abhaz politikacı ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">2001 Kodor krizi</span>

2001 Kodor Krizi, Gürcistan'ın ayrılıkçı kontrollü bölgesi, Abhazya'da, Ekim 2001'de etnik Çeçen savaşçıları Kodori geçitinde ayrılıkçı Abhaz kuvvetlerine bir saldırı başlattı. Kriz büyük ölçüde dünya medyası tarafından ihmal edildi, daha çok ABD-Afganistan savaşına dikkat edildi. Savaşta 40 insan öldü.

Abhazya Yahudilerinin nüfusu, Aşkenaz, Gurjim ve diğer Yahudilerden oluşmaktaydı. Abhazya'nın 19.yy'ın ortasında Rus İmparatorluğu'na katılmasıyla bölgedeki Yahudi nüfusu arttı. 1992-1993 Gürcistan-Abhazya çatışması sebebiyle çoğu Yahudi bölgeyi terk etti veya çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sohum Dranda Havalimanı</span>

Sohum Dranda Havalimanı veya diğer adıyla Sohum Babuşara Havalimanı (IATA: SUI,ICAO:UGSS Gürcistan'ın kuzey batı bölgesinde bağımsızlığını tek taraflı ilan eden Abhazya Cumhuriyeti'nin ana ve tek uluslararası havalimanıdır. Gulripş rayonu içinde, hem Dranda, hem de Babuşara köyleri havalimanı yakınlarındadır. Abhazya'nın başkenti Sohum'dan yaklaşık 20 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya pasaportu</span>

Abhazya pasaportu, Abhazya Cumhuriyeti vatandaşlarına yurt dışına seyahat ve ülke içerisinde kimlik bilgisi sağlamak amacıyla verilen pasaporttur. Abhazya sadece Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauru tarafından tanındığı için Abhazyalılar diğer ülkelere seyahat için Rus pasaportunu kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Bganba</span>

Valeri Bganba, Abhazya Halk Meclisi Başkanı ve Ocak-Nisan 2020 tarihleri arası Abhazya Cumhurbaşkanı vekiliydi. Evli ve 3 Nisan 2012 tarihinde meclis başkanı olarak seçildi. Bganba, 2014 Abhaz siyasi krizin bir sonucu olarak Aleksandr Ankvab'ın istifasının ardından, 1 Haziran 2014 tarihinde Cumhurbaşkanı vekili oldu. Bganba, 18 Eylül 2018 tarihinde başbakan olarak atanmıştır.

Vladimir Delba, Abhazya geçici Başbakanı. Cumhurbaşkanı Sergey Bagapş Hükûmeti'nde Maliye Bakanı Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra, 10 Ekim 2011'de Alexander Ankvab hükûmeti tarafından Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak atandı.

Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Acyubja</span>

Adzyubzha Abhazya cumhuriyetinin Oçamçıra ilçesi'nde bulunan kırsal yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Afon</span> gürcistandaki kasaba

Yeni Afon Karadeniz kıyısında, Sohum'a 22 km (14 mi) uzaklıkta yer alan, Abhazya'nın Gudauta rayonunun bir şehri. Kasaba daha önce Nikopol, Acheisos, Anakopia, Nikopia, Nikofia, Nikopsis, Absara, Psyrtskha isimleri ile biliniyordu. Şehirde yer alan Yeni Afon Mağarası ve Simon Zealotes Kilisesi Abhazya'nın turistik/dini mekanlarındandır.

Artur Mikvabia, Abhazya'lı bir ekonomist, politikacı ve eski Başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya'daki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Abhazya'daki diplomatik temsilcilikleri listeler. Abhazya, Ağustos 1992'den Eylül 1993'e kadar süren savaşın ardından Gürcistan'dan ayrıldı. 2008 Güney Osetya Savaşından sonra Abhazya; Rusya, Nikaragua, Venezuela, Nauru ve Suriye tarafından da tanındı. Bunlardan Güney Osetya ve Rusya Abhazya'da, başkent Sohum'da elçilikler kurdular. Venezuela ve Nikaragua büyükelçileri Moskova'da bulunuyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Bedia Katedrali</span>

Bedia Katedrali, Abhazya'nın Tkvarçeli rayonuna bağlı Bedia köyünde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks katedralidir. Gürcistan'ın altbölümlerine göre Oçamçire Belediyesinde yer alan katedral, Karadeniz sahillerindeki tartışmalı bir bölgede yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mokvi Katedrali</span>

Mokvi Katedrali Gürcistan/Abhazya'nın Oçamçıra rayonundaki Mokvi köyünde konumlanmış bir Gürcü Ortodoks katedralidir.

<span class="mw-page-title-main">Simon Zealotes Kilisesi</span>

Simon Zealotes Kilisesi Gürcistan/Abhazya'nın Yeni Afon kentinde bulunan bir 9 veya 10. yüzyıl kilisesidir.

Abhaz neopaganizmi ya da diğer adıyla Abhaz yerli dini, Abhazların eski dinleri olan Paganizmi yeniden benimsemesine denir. Abhaz neopaganizmi, ilk 1980 yıllarında benimsenmeye başlandı. Dinin en önemli kutsal mekanı, Neopaganizm ritüelleri ve duaları yapılan ve 1990 yıllarında restore edilen Abhazların Yedi Türbesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Tkvarçeli</span> Gürcistandaki Şehir

Tkvarçeli Abhazya'da yer alan bir kasabadır. Kasaba içinde bir bölge olan Akarmara, 1990'ların başında gerçekleşen Abhazya Savaşı nedeniyle (1992-3) ıssız hale gelen terk edilmiş apartman ve fabrikalara sahip bir hayalet şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Abhaz Silahlı Kuvvetleri</span> Abhazya Cumhuriyetinin askerî kuvvetleri

Abhaz Silahlı Kuvvetleri Abhazya'nın askeri güçleridir. Kuvvetler, Gürcistan ile 1992-1993 savaşının patlak vermesinden sonra 12 Ekim 1992'de resmi olarak oluşturuldu. Silahlı kuvvetlerin temeli etnik Abhaz Ulusal Muhafızları tarafından oluşturuldu. Abhaz ordusu öncelikle bir kara kuvvetidir ancak küçük deniz ve hava birimlerini içerir. Abhazya Cumhuriyeti yetkililerine göre, Abhazya Kara Kuvvetleri İsviçre modeline göre örgütlenmiş durumdadır. 3.000 ila 5.000 aktif personel, 40-50.000 yedek personel görevlidir. Gürcistan, Abhaz silahlı kuvvetlerini "yasadışı askeri oluşumlar" olarak görüyor ve Rusya'yı Abhaz askerlerini tedarik etmek ve eğitmekle suçluyor.