İllegal pullar - Turkipedia

İllegal pullar bağımsız ülkelerin veya bölgelerin, bağımsız olduğu iddiasındaki varlıkların veya tamamen uydurulmuş ülke isimleri kullanılarak hazırlanan Posta pulu görünümündeki etiketlerdir. Dünya Posta Birliği-UPU kuruluşu kendilerine bildirilen bu etiketleri diğer üye ülkeleri uyarmak amacıyla yayınladığı "Uluslararası büro sirküleri" aracılığı ile duyurur ve bu illegal pullar Filatelik taklit ve sahtekarlıkların bir alt grubudurlar.

Bu etiketler halkı, posta idaresini ve pul koleksiyoncularını aldatmak ve dolandırmak amacı ile kullanıldıkları gibi, tanınmayan bölgelerin iç kullanımı amacı ile basılmışda olabilirler. Bazen bu etiketler yalnızca propaganda amacı ile de basılabilirler. UPU bu illegal pulların pazarının yıllık yaklaşık 500 milyon $ olduğunu tahmin etmektedir.

İllegal pulları tanımlayabilmek

İllegal pulları tanımlayabilmek için kesin bir yöntem söz konusu değildir.

Bugün İllegal pulların çoğunluğu Afrika ülkelerinin veya eski Sovyetler Birliği üyelerinin veya dünyanın değişik yerlerinde bulunan ada devletlerinin adları kullanılarak bastırılmaktadır. 1970 öncesinde illegal pullar Arap ülkelerinin adlarını kullanmakta idiler.
Pulların tasarımları o gün için popüler olan konulardan seçilmektedir. Hayvanlar, spor yıldızları, sinema yıldızları ve müzik yıldızları, illegal pullarda sıkça kullanılan konular olduğu için bu pulların katalogda olup olmadığı almadan önce kontrol edilmelidir.
İllegal pullar pul kataloglarında bulunmazlar, (Scott's, Stanley Gibbons, Yvert and Tellier, Michel).
Dünya Filateliyi Geliştirme Birliği (ing. World Association for the Development of Philately (WADP)) ve Dünya Posta Birliği, (Union postale universelle, Universal Postal Union - UPU) tarafından kurulan WADP Numaralandırma Sistemi-WNS katalogunda UPU üyesi olan ülkelerin çıkardığı pullar bulunur. Ancak bütün UPU üyeleri henüz sisteme katılmamış durumdadır.
UPU periyodik olarak çıkardığı sirküler ile üyesi olan ülkeler tarafından bildirilen illegal pulların listelerini bütün üyelerine göndermektedir.
UPU korsan olarak Kıbrıs Cumhuriyeti adını kullanan Kıbrıs Rum Cumhuriyeti'nin bildirimleri yüzünden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından basılan bütün pullarıda illegal pul olarak sirkülerlerinde üye ülkelere duyurmaktadır.

İllegal pul alımının sonuçları

İllegal pulları alan pul koleksiyoncuları aslında hiçbir değeri olmayan veya çok düşük değeri olan illegal pulları alarak dolandırılmış olurlar. Tecrübesiz veya bilgisiz pul meraklıları değersiz olan bu ürünleri alarak dolandırıldıkları için, güzel bir uğraşıya yeni başlarken başlarına gelenler yüzünden koleksiyon yapmaktan bile vazgeçebilirler.

Posta idareleri ise kendileri tarafından basılanlar yerine illegal pulları alanlar neticesinde gelir kaybına uğrarlar.

Pul satıcıları/tüccarlarıda illegal pullar yüzünden şöhretlerinin kirlenmesi riski ile karşılaşabilirler.

Son olarak illegal pullarda kullanılan resimler yüzünden sanatçılar ve fotoğrafçılar telif kaybına uğrarlar.

Kaynakça

Dış bağlantılar

UPU illegal pul sirkülerleri 12 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
UPU 1996-2003 sirkülerleri pdf olarak 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pul koleksiyonculuğu</span>

Posta pullarını ve posta pullarıyla ilgili zarfları ve benzeri nesneleri toplama ve biriktirme işlemine pul koleksiyonculuğu böyle koleksiyon yapan kişilere ise pul koleksiyoncusu denir. Dünyada günümüzde yüz milyon civarında pul koleksiyoncusu olduğu tahmin edilmektedir.

Dünya Posta Birliği, Dünya çapında posta sistemine ek olarak, posta politikaları konusunda üye ülkeler arasında koordinasyonu sağlayan Birleşmiş Milletler ajansıdır. DPB Kongresi, İdare Konseyi (CA), Posta İşletme Konseyi (POC) ve Uluslararası Büro (IB) olmak üzere dört kuruldan oluşur. Fransızca UPU'nun resmi dilidir. İngilizce 1994 yılında çalışma dili olarak eklenmiştir.

Posta pulu, posta gönderilerinde posta ücretinin ödendiğini göstermek amacı ile kullanılan bir tarafı yapışkanlı, diğer tarafı çoğunlukla resimli ve yazılı kâğıt etiket. Posta pulları geçmişte gönderinin posta ücretini ödemenin en çok kullanılan şekliydi. Günümüzde ise gönderiler çoğunlukla damga makinesinden geçirilmekte ve kâğıt pul taşımamaktadır. Ayrıca posta idareleri tarafından hazırlanan antiye zarf ve antiye kart gibi ayrıca ek bir ücret veya pul gerektirmeyen yazı malzemeleri de postada kullanılmaktadır.

Konulu veya tematik pul koleksiyonculuğu belirli bir konu veya fikir ile ilgili olan Posta pullarını toplayarak koleksiyon yapılmasına verilen addır. Konular pullarda kuşlardan, meşhur doktorlara veya belirli bir coğrafi bölgenin tarihi gibi hemen hemen her şeyi kapsayabilir.

Fiskal Pul, Harç Pulu, Damga Pulu veya Yardım Pulu harç, vergi, resim, bağış ve benzeri ücretlerin toplanması için kullanılan yapışkanlı bir etiket çeşididir. Dünyanın pek çok ülkesinde değerli kâğıtlar, tütün/sigara, içki, ilaç, oyun kâğıtları, avlanma ruhsatları ve çeşitli hizmetlerden alınacak harç, vergi, resim ve bağışlar için kullanılmışlardır. Fiskal pullar posta pullarına benzeseler de postada kullanılmak amacı ile değildirler ve posta damgaları ile damgalanmazlar. Buna karşılık fiskal pullarda çeşitli damgalar ile veya imzalanarak veya delinerek tekrar kullanılmamaları için iptal edilirler.

Damga, bir gönderi üzerindeki posta pulu veya bir antiye postaya verildiğinde onun kullanıldığını belli etmek ve bir daha kullanılmasına engel olmak amacı ile kullanılan bir posta işaretlemesidir. Günümüzde posta damgalarında, gönderildiği postahane ve tarih bulunmaktadır.

WADP Numaralandırma Sistemi veya kısaltılmış adı ile WNS 1 Ocak 1992 tarihinden sonra dünyada basılan bütün Posta pullarının kayıt edilmesi için bir projedir.

Filatelik yayınlar filateli konusu ile ilgili olarak hazırlanan yayınlardır, esas olarak Posta pulları ve Posta tarihi konularında bilgi vermek için çıkartılırlar.

Aerogram uçak postası ile yollanmak üzere özel olarak hazırlanmış ince, hafif ve kenarları zamklanmış bir kâğıttır. Aerogramda kâğıt ve zarf aynı kâğıttan oluşur, mektup yazıldıktan sonra katlanarak zarf hâline getirilir ve zamklı yerleri ıslatılarak yapıştırılır. Hava taşımacılığının başladığı dönemde taşınabilen ağırlık kısıtlı olduğu için postanın hafif olması çok önemliydi, aerogramda amaçlanan hafif bir mektup ile indirimli tarife sağlanması olduğundan içine başka şeyler konması yasaklanmıştır.

Cemaat Meclisi sosyal yardım pulları 1970 yılında Kıbrıs Türkleri tarafından yardım ve posta gönderilerinde kullanılmak amacı ile çıkarılan pullardır.

Türkiye Cumhuriyeti'nin 50. yılı anma pulları Kıbrıs Türk cemaatinin Posta İdaresi tarafından bastırılan ilk gerçek posta pullarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pul kataloğu</span>

Pul kataloğu, çeşitli posta pullarının listelendiği bir kitaptır. Temel olarak pulların resimleri, tanımları ve fiyatları bulunur, ancak pul koleksiyoncuları için nerede ise zorunlu bir araçtır.

Posta pulu karneleri genel olarak 10-20 posta pulundan oluşan bir veya daha fazla, küçük karne yaprağının karton bir kapak içinde kıvrılarak yerleştirilmesi ile oluşur. Tabaka pullardan küçük olması ve taşıma kolaylığı nedeni ile pek çok ülkede tercih edilen bir pul satın alma şeklidir.

<span class="mw-page-title-main">Europa posta pulları</span>

Europa posta pulları 1956 yılından başlayarak Avrupa ülkeleri, 1958 yılından sonra ise Avrupa ülkeleri arasında kurulan Avrupa Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Birliği kısa adı ile CEPT üyesi olan ülkeler tarafından ve 1993 yılından sonra ise yine Avrupa ülkeleri arasında kurulan Avrupa Posta Birliği - PostEurop üyesi ülkeler tarafından çıkartılmaktadır.

Türkiye'nin postacılık tarihi ve posta pulları Türkiye'nin pulculuk mirasının ve onun önceki devleti Osmanlı İmparatorluğu'nun bir yoklamasıdır. Türkiye'nin postacılık tarihi 18. yüzyıllara tarihlenir, bu zamanda Osmanlı İmparatorluğu içindeki yabancı ülkeler habercilik işlerini kendilerinin konsoloslukları ile sürdürüyorlardı. Postacılık servisinin gecikmiş olmasına karşın, 1863 yılında Türkiye Asya'da yapışkan posta pullarını basarak ikinci bağımsız ülke haline geldi. 1875 yılında Genel Posta Birliği'nin kurucu üyesi oldu. Daha sonra Dünya Posta Birliği oldu. Osmanlı Devleti 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti oldu ve onu takip eden yıllarda onun postacılık hizmetleri çok modern ve yeterli hale geldi ve kendi posta pullarını ustaca dizayn edip üretti.

Bu Rusya'nın posta pulları ve posta hizmetleri tarihinin bir araştırmasıdır. Geleneksel olarak pul meraklıları ayrıca bu kategoride Sovyetler Birliği'ni de hesaba katar.

Afganistan'ın erken posta tarihi ve posta pullarının tesisi için "Şer Ali Han"a Afganistan'daki Barakzay (kabile) sinin kurucusu Dost Muhammed Han'ın üçüncü oğlu. 1863'ten 1866 yılına ve 1868 yılından ölüm tarihi olan 1879 yılına kadar Afganistan emiri) saygınlık verilir ve kendisi Kabil Krallığı'nda modernleşme programının bir parçası olarak posta servisini kurmuştur.

Azerbaycan'ın posta tarihi ve posta pulları, Azerbaycan'daki posta sistemini ve posta pullarını tanımlar. Rusya İmparatorluğu posta damgası ve posta pulları 1858 yılından itibaren Azerbaycan'da kullanılıyordu. İlk posta damgaları farklı biçimlerdeki noktalardan oluşturuldu. Şehir isimli tarihli posta damgaları kısa süre sonra oluştu.

Zulular'ın ülkesi olan Zululand'in İngiliz toprağı olduğu dönemde, kendi posta sistemini işlettiler ve kendi posta pullarına sahiptiler.

<span class="mw-page-title-main">Tannu Tuva'nın posta tarihi ve posta pulları</span>

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1926 ve 1936 yılları arasında çeşitli posta pulları basmıştır. Tannu Tuva'nın belirsizliği ve egzotizmi, pulların ilginç ve renkli tasarımları nedeniyle yirminci yüzyılın ortalarında Batı dünyasında pul koleksiyoncuları arasında popülerdi. Tannu Tuva tarafından basıldığı ileri sürülen birçok pulun geçerliliği filatelistlerce sorgulanmıştır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.