İçeriğe atla

İlia Abuladze

İlia Abuladze
Doğum24 Kasım 1901(1901-11-24)
Zeda Sakara, İmereti, Kutaisi Guberniyası
Ölüm9 Ekim 1968 (66 yaşında)
Tiflis, Gürcistan SSC
Defin yeriDidube Panteonu
MilliyetGürcü
MeslekTarihçi ve filolog
Tanınma nedeniAlban alfabesini yeniden keşfetmesi

İlia Abuladze (Gürcüce: ილია აბულაძე) (24 Kasım 1901 - 9 Ekim 1968) Gürcü tarihçi, filolog ve halk figürüdür.

Abuladze, İmereti'deki küçük bir köyde doğdu. 1927'de Tiflis Üniversitesinden (TSU) mezun oldu ve 1932'de akademik çalışmalarına başladı. Eski Gürcü edebiyatı tarihi ve Gürcü-Ermeni edebi ve kültürel ilişkilerinde uzmanlaştı. Kafkasya Albanlarının kullandığı kayıp Alban alfabesini yeniden keşfetmesiyle tanınmaktadır.

1950'de Gürcistan Bilimler Akademisi'nin Sorumlu Üyesi seçildi. 1958'de GAS El Yazmaları Enstitüsü'nü (şimdiki Gürcistan Millî El Yazmaları Merkezi) kurdu ve öldüğü tarihe kadar yöneticiliğini yaptı. 1938'den 1968'e kadar Tiflis Üniversitesinde akademisyen olarak çalıştı.

Ermeni kaynaklarına özel bir ilgi duran Abuladze, Kartlis Tshovreba'yı Orta Çağ Ermenicesine çevirdi. Ayrıca Eski Gürcü Dili Sözlüğü'nü (ძველი ქართული ენის ლექსიკონი; ölümünden sonra 1973'te yayımlandı) yeniden derledi.[1][2]

Kaynakça

  1. ^ Rapp, Stephen H. (2003), Studies In Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts, p. 16. Peeters Bvba 90-429-1318-5
  2. ^ İlia Abuladze, Eski Gürcü Dili Sözlüğü („ძველი ქართული ენის ლექსიკონი“), Tiflis, 1973.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çoruh</span> Gürcistan ve Türkiyede nehir

Çoruh, Türkiye'nin kuzey-doğusundaki Erzurum ili sınırları içerisindeki Mescit Dağları'ndan doğan bir nehirdir. Kelkit-Çoruh Fayı boyunca Bayburt, İspir, Tortum, Yusufeli ve Artvin şehirlerinden akarak Gürcistan'a ulaşır ve buradan; yani Batum'un hemen güneyinden, Türkiye-Gürcistan sınırının birkaç kilometre kuzeyinden, Karadeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Yürekli, Şenkaya</span>

Yürekli, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Ağıllar, Artvin</span>

Ağıllar, Artvin ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Karlıyazı, Göle</span>

Karlıyazı, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Süngülü, Posof</span> Posof ilçesinin köyü

Süngülü, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Eski Gürcüce</span>

Eski Gürcüce, Gürcücenin en eski biçimi olup 5. yüzyıldan 11. yüzyıla kadar eski Gürcistan krallıklarında kullanılan Gürcü edebi dilidir. Dil, Gürcü Ortodoks Kilisesi'nin ibadet dili olarak kullanılmaya devam ediyor ve dilin büyük bir bölümü günümüzde hala anlaşılabilmektedir. Eski Gürcüce içerisine bazen 11.-17. yüzyıllar arasındaki Orta Gürcüce de dahil edilir. Modern Gürcüce dönemi ise 17. yüzyıldan itibaren başlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Barbare Corcadze</span>

Barbare Corcadze, Gürcü yazar, şair ve kadın hakları savunucusu. Gürcü mutfağı konusunda yazdığı kitap, yüzyılı aşkın bir süre sonra, unutulmuş Gürcü yemeklerinin yeniden hayata döndürülmesini sağlamıştır.

İberyalı Petrus, erken Hıristiyanlığın önde gelen isimlerinden ve Hristiyan Neoplatonizminin kurucularından biri olan bir Gürcü kraliyet prensi, ilahiyatçı ve filozoftur. Bazılarına göre, geleneksel olarak Areopagite Pseudo-Dionysius olarak bilinen yazardır.

<span class="mw-page-title-main">İvane Cavahişvili</span> Gürcü tarihçi ve dilbilimci (1876-1940)

İvane Cavahişvili, Gürcü tarihçi ve çalışmaları Gürcistan tarihi ve Gürcistan kültürünün modern bilimini büyük ölçüde etkileyen bir dilbilimciydi. Tiflis Devlet Üniversitesi'nin (1918) kurucularından ve 1919'dan 1926'ya kadar rektörlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Zakaria Çiçinadze</span>

Zakaria Çiçinadze kendi kendini yetiştirmiş Gürcü edebiyat eleştirmeni, kitapsever, tarihçi ve kitap yayıncısıdır.

Anton Kiziria, Gürcü filolog.

Akaki Uruşadze, Gürcü edebiyat eleştirmeni ve filolog.

Şukia Apridonidze Gürcü filologdur.

Korneli Danelia Gürcü dilbilimci ve filologdur.

Avazan Yaylası, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Çevreli köyünde konumlanmış bir yayladır.

Gürcü Dilinin Açıklamalı Sözlüğü, Gürcü dilinin başlıca açıklamalı sözlüklerinden biridir. Sekiz ciltten oluşur ve yaklaşık 115.000 kelime içerir. Sözlüğün baş editörü Arnold Chikobava'ydı. Sözlüğün tamamlanması 1950'den 1964'e kadar sürdü ve bu sözlük üzerine yaklaşık 150 bilim insanı çalıştı. Her bir kelime için sistematik bir dokümantasyona sahip olan ilk Gürcüce sözlüktür. Kelimeler alfabetik olarak düzenlenmiştir. İlk cilt, Gürcü dilinin gramerinin kısa bir izahını içerir.

Arila Kalesi, tarihsel Samtshe bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı ve eski adı Arila olan Süngülü köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir.

Kisha Kilisesi veya Kiska Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Kisha / Kiska olan Şenyurt köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kilisedir.

Kartsha Harabeleri, Kisha Kalıntıları olarak da bilinir, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Kartsha olan Şenyurt köyünde eski yapı kalıntılarıdır.

Ube Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Ube olan Oba köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş bir Gürcü kilisesidir. Bulunduğu yer itibarıyla Vanisa Kilisesi olarak da bilinir.