Uygur Kağanlığı, 8.ve 9. yüzyılların ortaları arasında yaklaşık bir yüzyıl boyunca var olan bir Türk imparatorluğuydu. Çinliler tarafından Jiu Xing, dokuz Oğuz veya Dokuz Tuğluk olarak adlandırılan bir kabile konfederasyonuydu.
Göktürk Kağanlığı, asıl ismiyle Türk Kağanlığı Göktürkler tarafından kurulmuş ve 552-744 yılları arasında Orta ve İç Asya'da hükümdarlık sürdürmüş bir Türk imparatorluğudur ve bozkırların ilk model devletidir. Asya Hun İmparatorluğu'ndan sonra 2. Büyük Devlet lakabını almıştır.
Tūnyokuk, Göktürk Kağanlığının yabgusudur. "Aşina" ailesinin akrabalarından Göktürk "Aşide" ailesindendir. Göktürkler ve diğer Türk göçebe imparatorluklarının kurucusu ve yönetenleri, Aşina sülalesindendir.
Bumin Kağan veya İllig Kağan, Türk adıyla kurulmuş ilk devlet olan ilk Göktürk Kağanlığı'nın kurucusudur.
Kül Tigin veya Köl Tigin, d. 684 - ö. 27 Şubat 731), İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nı ağabeyi Bilge Kağan ile birlikte yöneten devlet başkanıdır. Kül Tigin, devletin askerî kanadını yönetiyordu.
Batı Göktürk Kağanlığı, Göktürk Kağanlığı'nın 582 yılında ikiye ayrılmasıyla bu ülkenin batısında Tardu tarafından kurulan tarihi Türk devletidir. 582-659 yılları arası varlığını sürdürmüştür.
İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı, Çin egemenliğine giren Göktürkler Kutluk Kağan zamanında yeniden bağımsızlığına kavuştu. Bu yüzden bu devlete "Kutluk Devleti" de denir.
İlteriş Kağan, İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kurucusu. Bilge Kağan ve Kül Tigin'in babasıdır. M.S. 681-693 yılları arasında egemenlik yapmıştır. 2022'de kendisi adına yazılan bir yazıt bulunmuştur.
Li Simo, Çelebi Kağan(Çince tam unvanı: Geleneksel: 乙彌泥熟俟利苾可汗 / Basit.: 乙弥泥熟俟利苾可汗, Wade-Giles: Iminishu Ch'ilipi K'ohan, Pinyin: yǐmíníshú qílìbié kěhàn, Orta Çağ Çincesi: : dʐʰĭə˥-lĭək-bʰĭĕt kʰɑ˥-ɣɑn˩˥, aslı adı: 阿史那思摩 Ashina Simo, Çince adı: 李思摩 Li Simo, d. 583 - ö. 647; Changan), İl Kağan'ın babası olan Yami Kağan'ın kuzeni Tuğluk Şad (咄六設)'ın oğlu. Doğu Göktürklerin Çin Tahakkümü Devri (630-681)'nde, önce Tang Hanedanı'nın generali ve daha sonra 639 - 644 yılları arasında Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kağanı.
Çebi Kağan, Çin kaynaklarında kişisel adı Aşina Hubo, hükümdar adı ise Yiçü Çebi Kağan (乙注車鼻可汗/乙注车鼻可汗)'dır. Seyanto Kağanlığı'nın dağılmasının ardından "Doğu Türklerinin Kağanı" iddiasıyla ortaya çıkan Türk devlet adamıdır. Dağılan Göktürk Devleti'nden kalan toprakların doğusunda kısa bir süre de olsa Doğu Türk Kağanlığı'nı yeniden kurumsallaştırmaya çalışmıştır. Tang Hanedanı'na bağlı Gao Kan komutasındaki birliklerin MS 650'de Çebi'nin ordularını mağlup etmesiyle bu amacını gerçekleştirememiştir.
Göktürk İç Savaşı, Taspar Kağan'ın ölümünden sonra başlayan taht mücadelelerinin neden olduğu iç savaştır. 584'te, İşbara Kağan'ın ordularının Apa Kağan'ın egemenliğindeki topraklara saldırmasıyla tırmanan gerilim; 587'e hem İşbara hem de Apa Kağan'ın ölmesiyle azalmıştır. Ancak, iç savaş yıllarında zayıflayan Göktürk Kağanlığı iyice güç kaybetmiş ve ikiye ayrılmıştır. Bu siyasi istikrarsızlık sonunda 630 yılında Doğu Göktürk 658 yılında da Batı Göktürk devleti ortadan kalkmış, İkinci Göktürk devletine kadar Ulus Bunalımı Yılları başlamıştır.
Ériş Kül Kağan, 7. yüzyılda Batı Göktürk Kağanlığı'nda hüküm süren Göktürk Kağanı. Kimi tarihçilere göre ise adı, "kar kaplanı" anlamına gelen "İrbiz"dir. Bazı tarihçiler tarafından Hazarların ilk kağanı olarak gösterilmiştir.
Tang Hanedanı'nın ordusunun önemli bir bölümü, Çin kaynaklarında "Tujue" olarak adlandırılan Türk savaşçılardan oluşmuştur. Kuzey Çin'deki Tang elitleri Türk kültürüne aşinaydır. Bu durum, Türk savaşçılarının Tang ordusuna katkı sağlamasında önemli bir etmendir. Tang İmparatoru Li Shimin, "Kutsal Kağan" unvanını benimsemiş ve devletini kozmopolit bir kültürün üzerine inşa etmiştir. Li, düzenli olarak askeri kadrolar ihdas etmiş ve Türk kökenlilerin ordu içerisinde istihdam edilmesini desteklemiştir.
İli Nehri Antlaşması (638), Batı Göktürk Kağanlığı'nın On-ok ve Tuğluk urukları arasındaki iç savaşı sonlandıran boylar meclisi antlaşmasıdır. Bu antlaşmaya göre, kurucu boylar Batı Göktürk Devleti'nin konfederatif bütünlüğünü desteklemek ve garanti etmekle sorunlu tutulmuştur. Ancak buna bağlı olarak, On-oklar ve Tuğluklar, antlaşma uyarınca konfederasyona bağlı tam bağımsız iki devlet teşkil etmiştir.
Toy ya da kengeş, İslamiyet öncesinde Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşülüp ve tartışıldığı aynı zamanda yasama, yürütme ve yargı yetkisini kullanan meclistir. XIII. yüzyılın ortalarından itibaren Türkçe kaynaklarda geçmeye başlayan kurultay kelimesi, toy yerine kullanılmaya başlanmış ve toy sadece yemekli eğlenceler için kullanılan bir kelime hâline gelmiştir.
Bilge İşbara Tamgan Tarkan ya da Taçam Bey, İkinci Göktürk Kağanlığı döneminde yaşamış olan bir Göktürk devlet adamıdır.
Kargan Savaşı, Bilge Kağan liderliğindeki Göktürkler ile Uygurlar arasında 717'de baş veren savaştır. Savaş, kesin Göktürk zaferiyle sonuçlanmıştır.
İrbiş, bir dizi Rus kaynağına göre Hazar Kağanlığı'nın kurucusudur. Hazarlar, kökenlerini Aşina soyuna dayandırmaktadır.
İdi Kağan (也咥可汗), kişisel adı Yişibo (乙失缽), yedinci yüzyılda Seyanto'nun Türk siyasi lideriydi ve han unvanını alan ilk kişiydi.
İpi İşbara-Yabgu Kağan - Batı Göktürk Kağanlığı'nda On-ok boyunun bir kağanıydı.