İçeriğe atla

İkincil oyuncu

Kontrol Edilmiş

İkincil oyuncu veya Deuteragonist (Yunanca: δευτεραγωνιστής, deuteragonistes, ikinci aktör), edebiyatta üçüncü aktör olan tritagonistten önce gelen ikinci en önemli karakterdir.[1] Deuteragonist kurgudaki komplo ve uyuşmazlıklara göre ana karakter olan protagonistten yana veya karşıt durumda rol alabilir. Kurguyu geliştirebilmek için başvurulan ikinci en önemli karakterdir.

Tarihçe

Aristoteles eseri Poetika'da şöyle söylemektedir;

Καὶ τό τε τῶν ὑποκριτῶν πλῆθος ἐξ ἑνὸς εἰς δύο πρῶτος Αἰσχύλος ἤγαγε καὶ τὰ τοῦ χοροῦ ἠλάττωσε καὶ τὸν λόγον πρωταγωνιστεῖν παρεσκεύασεν (1449a15).[2]
Yunan Draması sadece bir aktör (protagonist) ve dansçıların korosu ile başladı. Oyun yazarı Eshilos deuteragonist'u tanıttı.

Böylece ilk defa bir oyunda aktörlerin sayısını birken ikiye çıkartan kişi Eshilos olmuştur. Ayrıca oyunun (1449a15). kısmında koronun rolünü kısıtlayarak diyolog hakkını başrole vermiştir.[2]

Eshilos'un çabaları, karakterler arasındaki etkileşim ve diyologları ön plana çıkartmıştır ve Sofokles ve Euripides gibi çağın diğer önemli oyun yazarlarına öncü olarak sembolleşmiş oyunların çıkartılmasını sağlamıştır..[3]

Dramada

Eski Yunan draması sadece üç aktör (protagonist, deuteragonist ve tritagonist) ve ilave olarak bir korodan oluştuğu için, oyunlarda her oyuncu genellikle birkaç parça birden oynadı. Örneğin, Sofokles'in Kral Oedipus oyununda, protagonist en çok rol alan Kral Oedipus'dur. Deuteragonist ise Jocasta rolüyle Kral'ın annesi ve karısı rolünde olduğu kadar çoban ve mesajcı rollerini de oynar. Oidipus'un birçok kez karşısında yer aldığı ve hikâyenin orta kısmını dolduran bir oyunculuk sergilediği için Jocasta bu oyunda kesinlikle temel rollerden birisidir. Jocasta'nın arka planda kaldığı vakitler ise çoban ve mesajcı sahnededir ve bu iki rol de aynı aktör tarafından canlandırılabilir..[4]

Edebiyatta

Edebi olarak, ikincil oyuncu genellikle protagonist için "yardımcı" rolünü üstlenir. Huckleberry Finn'in Maceraları romanında, Huckleberry Finn, protagonist (ana karakter)'ken, O'na sürekli eşlik eden karakter Jim'dir. Bu hikâyede Tom Sawyer, tritagonist (üçüncül karakterdir).[5] Bazen de deuteragonist, Harry Potter ve Felsefe Taşı'ndaki Profesör Quirrell'ın, Voldemort'u gizlemesinde olduğu gibi, gerçek karşıt kişiyi gizleyen karşıt kişi olarak rol alabilir.

Televizyon ve Filmlerde

Pek çok film ve televizyon dizileri, ikincil oyuncu karakterini, daha karmaşık bir komplo örmek ve ana karakterizasyonun ilerleyebilmesi için kullanırlar. Alias dizisinden Michael Vaughn, Avatar: Son Havabükücü filminde Prens Zuko, Fullmetal Alchemist mangasında Alphonse Elric ve Code Geass animesinde Suzaku Kururugi bunlara örnek olarak verilebilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Bartleby.com (2006). Deuteragonist 22 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b Perseus Digital Library (2006). Aristotle, Poetics 15 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ TheatreHistory.com (2006). "Aeschylus and his Tragedies" 7 Şubat 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Wayne S. Turney (2006). Sophokles' Oedipus Rex 19 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Dr. L. Kip Wheeler (2006). Literary Vocabulary 18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

4 Ağustos, Miladi takvime göre yılın 216. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 149 gün vardır.

30 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 150. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 215 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mel Gibson</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Mel Columcille Gerard Gibson, Avustralya asıllı Amerikalı oyuncu, film yönetmeni ve yapımcıdır. Aksiyon kahramanı rolleriyle, özellikle de kıyamet sonrası aksiyon serisi Mad Max'in ilk üç filmindeki Max Rockatansky ve dost polis aksiyon-komedi film serisi Lethal Weapon'daki Martin Riggs rolleriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Eshilos</span> Antik Yunan oyun yazarı

Eshilos ya da Aiskhylos, Antik Yunan oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunanistan</span> İlk Çağdaki Yunan medeniyeti

Antik Yunanistan, bugünkü Yunanistan toprakları ile Küçük Asya'da (Anadolu) yaşayan toplumların kurduğu devlet ve uygarlıkların, MÖ 756 ile MÖ 146 tarihleri arasında hüküm sürdükleri bölgenin adı.

<i>V. Henry</i> (oyun) Shakespearein bir oyunu

V. Henry, William Shakespeare'in İngiltere kralı V. Henry'nin hayatına dayanarak yazdığı tarihsel bir oyundur. Agincourt Savaşı öncesi ve sonrası olayları konu alır. 1599 yılının ilk aylarında yazıldığı düşünülmektedir. Kendi başına ayrı bir oyun olmayıp bir dörtlü oyun grubunun birinci oyunu olduğu iddia edilmektedir. Bu Henriad oyun grubunun diğerleri esere konu olan kralın hükümdarlığa geçiş tarihi itibarıyla şöyle sıralanabilir: IV. Henry, Bölüm 1, IV. Henry, Bölüm 2 ve V. Henry.

<span class="mw-page-title-main">Celal Kadri Kınoğlu</span> Türk oyuncu, tiyatro yönetmeni, akademisyen

Celal Kadri Kınoğlu Türk oyuncu, tiyatro yönetmeni.

Protagonist, birinci şahıs ya da eksen karakter olarak da bilinir. Hikâyenin ana kahramanıdır. Hikâyeye yön verecek önemli kararları alır, en çok engelle karşılan karakterdir ve hikâyeyi ileriye doğru hareket ettirir. Bir hikâyenin içinde altplan varsa ya da anlatı birden fazla her hikâyeden oluşuyorsa her hikâyenin kendi protagonisti olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü oyuncu</span>

Tritagonist ya da üçüncü oyuncu, yazında protagonist ve ikincil oyuncudan sonraki en önemli karakterdir.

Karakter, bir kişinin, roman, tiyatro veya film gibi anlatı veya etkileyici bir sanat türünde sunum şekline denir. Eski yunanca olan kharaktêr (χαρακτήρ) kelimesinden türeyen kelimenin bu anlamdaki ilk kullanımı İngilizcenin restarasyon döneminde görülmüştür. Özellikle 1749 yılında Henry Fielding'in eseri olan The History of Tom Jones adlı kitapta gözüktükten sonra yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Karakter kelimesinin yaygın bir şekilde kullanımından sonra, "bir oyuncu tarafından oynanan kısmı" duygusu gelişmiştir. Karakter özellikle tiyatro veya sinemada bir oyuncu tarafından canlandırıldığı vakit insana ait olma özelliği içermektedir. Edebiyatda, karakterler, okuyuculara hikâye boyunca, kısımları anlamaları ve temaları düşünebilmeleri için kılavuz olurlar. 18.Yüzyılın sonlarından itibaren karakter ifadesi bir oyuncu tarafından etkili bir kimliğe bürünmeyi tanımlayabilmek için kullanılmıştır. 19.Yüzyıldan itibaren oyuncu ve yazarların karakter yaratmak sanatlarına karakterizasyon ismi verildi.

<span class="mw-page-title-main">Fabula palliata</span>

Fabula palliata, büyük oranda Yunan oyunlarının Romalılaştırılmış versiyonlarından müteşekkil bir Antik Roma Tiyatrosu türü. Palliata kelimesi, Yunan tarzı bir pelerin olan pallium'dan gelmektedir. Olasılıkla bu oyunlara fabula palliata denmesinin sebebi bu oyunlardaki aktörlerin bu tarz pelerinler giymiş olmalarıdır. Bir diğer olasılık da bizzat "fabula"nın Yunan stilinde mecazî olarak "örtülü" (palliata) olmasıdır. Bütün bir Roma dramasında olduğu gibi aktörler, oynadıkları tip karakterlere ait maskeler takarlardı.

<i>Kral Oidipus</i> (Sofokles) Sofokles trajedisi

Kral Oidipus veya Oedipus Rex, Yunanca "Oedipus Tyrannus" olarak da bilinen Sofokles tarafından yazılan ve MÖ 429'da sahnelenmiş bir Atina trajedisidir. Eski Yunanlılar oyunun ismini Aristo'nun Poetika eserinde de yer aldığı şekliyle yalnız "Oedipus" olarak bilmektedir. Ancak yine Sofokles tarafından yazılan Oedipus Kolonos'ta adlı oyun ile karıştırılmaması amacıyla "Oedipus Tyrannus" yani Tiran Oedipus olarak yeniden adlandırıldığı düşünülmektedir. Antik dönemlerde "tiran" herhangi bir yasaya dayanmaksızın gücü eline alan hükümdarları tanımlamak için kullanılmakla birlikte o dönem toplumlarında olumsuz bir anlam ifade etmemektedir.

Prens Hamlet, William Shakespeare'in 1600 yılında yazdığı Hamlet trajedisinin ana kahramanıdır. Danimarka Prensidir. Önceki Danimarka Kralı, Kral Hamlet'in oğlu ve tahtı gaspeden Claudius'un ise yeğenidir. Oyunun başlangıcında babasının öldürülmesinin intikamını alıp almayacağı ve nasıl alacağı ile ilgili mücadele verir. Hikâye boyunca kendi akıl sağlığı ile de uğraşır. Trajedinin sonunda Hamlet, Polonius, Laertes, Claudius ve çocukluktan beri tanıdığı iki kişi olan Rosencrantz ve Guildenstern'in ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca dolaylı olarak aşkı Ophelia'nın (boğulma) ve annesi Gertrude'nin ölümlerine de karışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dionisia</span>

Dionysia, antik Atina'da tanrı Dionysos onuruna verilen, trajedilerin teatral gösterimlerinin yapıldığı büyük bir festivaldir. MÖ 487'den sonra komediler de gösterilere eklenmiştir. Panathenaia'dan sonra en önemli ikinci festivaldir.

<span class="mw-page-title-main">İokaste</span>

Yunan mitolojisinde, İokaste veya Jocasta ve aynı zamanda Epikaste olarak da bilinir, Spartoi Ekhion soyundan gelen Menoekeus'un kızıdır, ve Thebai'nin kraliçesidir. Laios ile evlenerek Oidipus'u doğurmuştur. Sonra öz oğlu Oidipus ile evlenerek, Antigone, Eteokles, Polyneikes ve İsmene'nin hem annesi hem de büyükannesi olmuştur. Kreon'un kız kardeşidir ve Haimon'un hem teyzesi hem de kayınvalidesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kreon</span>

Kreon ya da Creon, Yunan mitolojisinde Thebai hükümdarı olarak bilinen bir figürdür.

<span class="mw-page-title-main">Atandwa Kani</span>

Atandwa Kani, Güney Afrikalı aktördür. Eski aktörlerden John Kani'nin oğludur.

Oresteia Eshilos tarafından MÖ. 5. yüzyılda yazılmış, Agamemnon'un Klytemnestra tarafından öldürülmesi, Clytemnestra'nın Orestes tarafından öldürülmesi, Orestes'in yargılanması, Atreus Evi üzerindeki lanetin sona ermesi ve Furie'lerin pasifleştirilmesini konu alan Yunan trajedilerinin bir üçlemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Salvatore Antonio</span>

Salvatore Antonio, Kanadalı aktör ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Roman Madyanov</span>

Roman Sergeeviç Madyanov, Sovyet-Rus aktör.