İçeriğe atla

İkinci Meksika İmparatorluğu

İkinci Meksika İmparatorluğu
Imperio Mexicano (İspanyolca)
Empire du Mexique (Fransızca)
1864-1867
İkinci Meksika İmparatorluğu
İkinci Meksika İmparatorluğu
TürBağımsız monarşi, İkinci Fransız İmparatorluğu'na bağlı devlet
BaşkentMeksiko
Yaygın dil(ler)İspanyolca
HükûmetFederal parlamenter anayasal monarşi
İmparator 
• 1864-1867
I. Maximilian
Naip 
• 1863-1864
Juan Almonte, José Mariano Salas, Pelagio Antonio de Labastida y Dávalos
Başbakan 
• 1864-1866
José María Lacunza
• 1866-1867
Teodosio Lares
• 1867
Santiago Vidaurri
Tarihî dönemYeni Sömürgecilik
• Kuruluşu
10 Nisan 1864
• Dağılışı
19 Haziran 1867
Para birimiMeksika pesosu
Günümüzdeki durumuMeksika

İkinci Meksika İmparatorluğu (İspanyolca: Imperio Mexicano, 1864-1867), Meksika'nın İkinci Fransız müdahalesi sırasında Meksika Asilzadeler Meclisi tarafından İkinci Fransa İmparatorluğu çıkarları doğrultusunda ilan edilen anayasal irsi monarşi altındaki adıdır.[1] III. Napolyon, Amerika Birleşik Devletleri'nin büyüyen gücünü sınırlamak adına Amerika'da monarşist bir müttefik kurmak istemiştir. Meksika imparatoru olarak Avusturyalı Arşidük Ferdinand Maximilian seçilmiştir.

Fransızların yanı sıra Avusturya ve Belçika tahtlarının desteği ile güçlü ve muhafazakâr Meksika elitlerince tanınan müdahale, 300 yıl boyunca Yeni İspanya'nın valiliğinde ve İmparator I. Agustin'in hükümdarlığında olduğu gibi Meksika'da monarşik sistem kurmaya çalıştı. Fransa'nın bu çabası Meksika'da iç savaşı tetikledi ve kısa bir süre Fransız birlikleri çekildi. İmparator Maximilian'ın Meksika Cumhuriyeti hükûmeti tarafından idam edilmesi ile İmparatorluk 19 Haziran 1867'de son buldu.[2]

Kaynakça

  1. ^ Guedalla, Philip (1923). The Second Empire. Hodder and Stoughton. s. 322. 
  2. ^ Fehrenbach, T.R. (1995). Fire and Blood: A History of Mexico. Da Capo Press. s. 320. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Bancroft, Hubert Howe (1887). History of Mexico Volume VI 1861-1887. San Francisco: The History Company. ss. 171-173. 
  • Barker, Nancy N. : The Factor of 'Race' in the French Experience in Mexico, 1821-1861", in: HAHR, no. 59:1, pp. 64–80.
  • Blumbeg. Arnold: The Diplomacy of the Mexican Empire, 1863-1867. Florida: Krueger, 1987.
  • Corti, Egon Caesar: Maximilian and Charlotte of Mexico, translated from the German by Catherine Alison Phillips. 2 Volumes. New York: Knopf, 1928.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Second Mexican Empire ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Meksika</span> Kuzey Amerika yer alan bir ülke

Meksika, resmî adıyla Birleşik Meksika Devletleri (İspanyolca: Estados Unidos Mexicanos,

<span class="mw-page-title-main">Meksiko</span> Meksikanın başkenti

Meksiko, Meksika'nın 32 federal yapılanmasından biri, ülkenin başkenti ve nüfus bakımından en büyük şehri. "Alfa" bir küresel şehir olup, Amerika kıtasının en önemli finansal merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız sömürge imparatorluğu</span> 17. asırdan 20. asıra kadar sürdüğü düşünülen Fransa sömürgesi altındaki Afrika bölgeleri

Fransız sömürge imparatorluğu, 19. ve 20. yüzyılda Britanya İmparatorluğu'nun ardından Dünya'nın en büyük ikinci sömürge imparatorluğuydu. İmparatorluğunun yüzölçümü, anavatan ile birlikte 1900 ile 1939 yılları arasında 13.500.000 km²ye ulaştı. Bu büyüklük toplam karasal alanının %10'u idi. İlk Fransız sömürge imparatorluğu, zirvesinde (1680), 10.000.000 km²'nin üzerine yayıldı, o zamanlar dünyanın sadece İspanyol İmparatorluğu'nun arkasındaki en büyük ikinci imparatorluğu. Fransız Sömürge İmparatorluğu'nun toplam alanı, birinci ve ikinci Fransız sömürge imparatorluklarının bir araya gelmesiyle, dünyanın en büyük ikinci olan 24.000.000 km²'ye ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Fransız İmparatorluğu</span> 1852-1870 yılları arası Fransa

İkinci Fransız İmparatorluğu, Fransa'da 1852-1870 yılları arasında uygulanan imparatorluk yönetimidir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Roma İmparatorluğu</span> Avrupada 962-1806 yılları arasında hüküm sürmüş bir devletçikler bütünü

Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, 962-1806 yılları arasında 844 yıl boyunca Orta Avrupa'da hüküm sürmüş bir monarşi. Alman Krallığı temelinde olsa da, aslında bir devletçikler bütünüdür. Daha doğrusu imparatorluk toprakları tek bir hanedanın malı değildi. Ülke toprakları birçok federal hanedanlık tarafından yönetiliyordu. Kutsal Roma İmparatorluğu'nu oluşturan bu hanedanlıklar şunlardı:

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Meksika imparatoru)</span> Meksika imparatoru (1864–1867)

I. Maximilian Avusturya İmparatorluk ailesi olan Habsburg-Lorraine'in bir üyesi olarak dünyaya geldi. Fransa imparatoru III. Napolyon'un ve bir grup Meksikalı monarşi yanlısının desteği ile 10 Nisan 1864'te Meksika İmparatoru ilan edildi. Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok yabancı devlet hükümdarlığını reddetti. Başlarında Benito Juárez olan Cumhuriyetçiler tarafından yakalanıp Santiago de Querétaro'da 1867 yılında kurşuna dizilerek infaz edildi.

<i>İmparator I. Maximilianın İnfazı</i>

İmparator I. Maximilian'ın İnfazı, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1868 yılında çizdiği tablosu. Eser, I. Maximilian'ın Meksikalı Cumhuriyetçiler tarafından infaz mangası tarafından kurşuna dizerek infaz edilmesini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meksika'ya Fransız müdahalesi</span> 19. yüzyılda Fransanın Meksikayı işgal etme süreci

Meksika'ya Fransız müdahalesi, 19. yüzyılda İkinci Fransız İmparatorluğu tarafından Meksika'nın işgal edilmesi sürecini anlatır. İşgal harekâtı ilk başlarda Birleşik Krallık ve İspanya tarafından desteklenmiştir. İşgal kararı Meksika Devlet Başkanı Benito Juárez'in 17 Temmuz 1861 tarihinde aldığı dış borçların faizlerini ödemeyi reddeden karar üzerine alınmıştır.

Meksika'nın tarihi, Kuzey Amerika'nın güney kısmında bulunan bir ülke olan Meksika'nın, üç bin yıl olarak bilinen sürecini kapsamaktadır. İlk olarak 13,000 yıl önce uygarlıklar tarafından bulunulmuştur. Bölge, 16. yüzyılda İspanyollar tarafından işgal edilmeden önce, Meksika Kızılderilileri ve Aztekler olarak anılan yerli uygarlıklar bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Bolillo</span>

Bolillo veya pan francés, Meksika mutfağına özel geleneksel bir ekmek türüdür. Baget ekmeğinin bir çeşidi olup, boyu kısadır ve çoğunlukla bir taş fırında pişirilir. İmparator Maximilian'ın aşçılar topluluğu tarafından 1860'larda Meksiko'ya getirilmiş, kullanımı hızlı bir şekilde ülke çapında yaygınlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Meksika birası</span> Vikimedya liste maddesi

İspanyolların Amerika'ya gelişinden çok önce Mezoamerikan kültürde fermente edilmiş alkollü içkiler ve mısır birası bilinirken, Meksikalılar arpa ile hazırlanan Avrupa usulü birayla Hernán Cortés'in gelişiyle tanıştı. Bira üretimi malzeme yetmezliğinden dolayı sömürge döneminde ve İspanyol sömürgeciler tarafından ürüne konan ağır kısıtlamalar ve vergilerden dolayı sınırlıydı. Meksika Bağımsızlık Savaşı yaşandıktan sonra bu kısıtlamalar kayboldu ve endüstri gelişim için olanak sağladı. Ayrıca buraya gelen Alman göçmenler ve Meksika İmparatoru I. Maximilian, 19. yüzyılda ülkenin çeşitli yerlerinde bira fabrikasının açılabilmesi için teşvik sağladı. Ancak Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok yabancı devlet hükümdarlığını reddetti. Başlarında Benito Juárez olan Cumhuriyetçiler tarafından yakalanıp Santiago de Querétaro'da 1867 yılında kurşuna dizilerek infaz edildi. 1918'de 36 bira şirketi vardı ama 20. yüzyılda bugüne kadar sağlam iş şirketinden sadece iki tane kaldı. Bunlar, ülkedeki bira piyasasının yaklaşık %90'ını kontrol eden Grupo Modelo ve FEMSA'dır. Bu endüstri çeşidi ülkede en yaygın olanlardan biridir. Meksika nüfusunun %63'ünden fazlası bira satın alıyor. Bira ayrıca ülke için en önemli ihracatlardan biridir. Bu biraları en çok ithal eden ülke ise Amerika Birleşik Devletleri'dir. Ancak bira dünyada 150'den fazla ülkede mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Taquito</span> Meksika Yiyeceği

Taquito, taco dorado, rolled taco, veya flauta, genelde küçük haddelenmiş tortilla ve sığır eti, peynir veya tavuk da dahil olmak üzere herhangi bir tür doldurulmuş etten yapılan bir Meksika yiyeceği. Doldurulmuş tortilla kızartılır. Yemeğin üzerine sık sık ekşi krema ve guacamole gibi çeşniler eklenir. Mısır tortilla'ları genelde taquito yapımında kullanılır; yemek eğer normal taquito'lardan daha büyük olursa daha yaygın olarak flauta ismiyle bilinir ve hem un hem de mısır tortilla'ları ile yapılabilir ama yine de mısır kullanımı daha gelenekseldir. New Mexico gibi bazı bölgelerde, taquito haddelenmiş tortilla yemeği olarak değil de, taco'nun küçük bir versiyonu olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte (Meksika imparatoru eşi)</span> Meksika İmparatoru I. Maximilianın eşi olan Belçika prensesi

Marie Charlotte Amélie Augustine Victoire Clémentine Léopoldine veya tahta çıkış adıyla Carlota, sonradan Meksika İmparatoru I. Maximilian'ın eşi olan Belçika prensesi. Belçika Kralı I. Léopold ile eşi Louise'in kızıydı ve Saxe-Coburg ve Gotha Hanedanı'na mensuptur.

<span class="mw-page-title-main">Guadalupe Victoria</span> Meksikanın ilk devlet başkanı

Guadalupe Victoria, Meksikalı siyasetçi, asker ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Agustín de Iturbide</span> Kurtarıcı, Anavatanın Babası, Meksika ordusunun Generalisimo ve Amirali ve politikacı, İmparatorluğun Naibi ve Meksikanın İlk Anayasal İmparatoru (1783-1824)

Agustín de Iturbide, tam adı Agustín Cosme Damián de Iturbide y Arámburu ve daha sonra Meksika İmparatoru I. Agustín olarak bilinen, İspanyol kraliyet ordusunda subaydı. Meksika Bağımsızlık Savaşı sırasında başlangıçta İspanyol kraliyetine karşı ayaklanan isyancı güçlerle savaştı, 1820'de taraf değiştirdi ve Iguala Planı altında eski kraliyetçiler ve uzun süredir isyancılardan oluşan bir koalisyona liderlik etti. Iturbide komutasındaki birleşik güçler, Eylül 1821'de Meksika'ya bağımsızlığını kazandırdı. Meksika'nın İspanya'dan ayrılmasını sağladıktan sonra Iturbide, 1821'de Meksika İmparatorluğu Naibi ilan edildi; bir yıl sonra İmparator ilan edildi ve 19 Mayıs 1822'den tahttan çekildiği 19 Mart 1823'e kadar hüküm sürdü. Mayıs 1823'te Avrupa'ya sürgüne gitti. Temmuz 1824'te Meksika'ya döndüğünde tutuklandı ve idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Juan N. Méndez</span> 34. Meksika devlet başkanı

Juan Nepomuceno Méndez Meksikalı general ve siyasetçidir. Porfirio Díaz yanlısı olup Porfiriato döneminde birkaç ay boyunca geçici olarak Meksika başkanıydı. 6 Aralık 1876'dan 17 Şubat 1877'ye kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Jérôme Bonaparte</span>

Jérôme-Napoléon Bonaparte, I. Napolyon'un en küçük kardeşiydi ve 1807 ile 1813 yılları arasında I. Jerome Napolyon adıyla Vestfalya kralı olarak hüküm sürdü. Tarihçi Owen Connelly mali, askeri ve idari başarıları olduğunu ve Napolyon'a sadık, askeri açıdan yararlı biri olduğunu belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Antonio López de Santa Anna</span> 8. Meksika devlet başkanı

Antonio de Padua María Severino López de Santa Anna y Pérez de Lebrón, genellikle Santa Anna veya López de Santa Anna olarak bilinen, Meksikalı politikacı ve generaldi. On dokuzuncu yüzyılın ilk yarısında bağımsızlık sonrası Meksika siyaseti ve hükûmeti üzerindeki etkisi ile Meksika tarihçilerinin, sık sık bu dönemi "Santa Anna Çağı" olarak adlandırmalarına neden olmuştur "Kaderin Adamı" olarak anılmaktadır. Başlangıçta bağımsızlık sonrası dönemde kendisini bir federalist olarak tanımlamasına ve 1833'te muhafazakârları deviren bir darbeye katılmasına rağmen zamanla giderek daha muhafazakâr hâle gelmiştir. 1833'te başkan seçilen López de Santa Anna, 1855'te görevden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri</span> Amerika Birleşik Devletlerinin coğrafi bölgesi

Güneybatı Amerika Birleşik Devletleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin genellikle Arizona, New Mexico ve Kaliforniya, Colorado, Nevada, Oklahoma, Teksas ve Utah'ın bazı kısımlarını içeren coğrafi ve kültürel bir bölgedir. En büyük şehirleri; Phoenix, Las Vegas, El Paso, Albuquerque ve Tucson'dur. 1848'den önce, tarihi Santa Fe de Nuevo México bölgesinde ve Alta California ve Coahuila y Tejas'ın bazı kısımlarında, Nuevo México'nun Pueblos ve İspanyol veya Meksika belediyelerinin dışında yerleşim neredeyse yoktu. Bölgenin çoğu, Amerika Birleşik Devletleri 1848'de Guadalupe Hidalgo Antlaşması ve 1854'te Gadsden'in satın alımı ile bölgeyi alana kadar Yeni İspanya ve Meksika'nın bir parçasıydı.