İçeriğe atla

İkinci Bud Dajo Muharebesi

İkinci Bud Dajo Muharebesi
Tarih18- 26 Aralık 1911
Bölge
Bud Dajo, Jolo Island, Filipinler
Sonuç ABD Zaferi
Filipinler'in tamamı ABD'nin hükmüne girdi.
Taraflar
Moro isyancıları ABD
Komutanlar ve liderler
BilinmiyorJohn J. Pershing
Güçler
800[1]:225 1256[1]:225
Kayıplar
12[1]:226 3 Yaralı[1]:226

İkinci Bud Dajo Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı'nın Moro İsyanı aşamasında, Aralık 1911'de Amerikan askerleri tarafından yerli Morolara karşı yapılan bir kontrgerilla eylemiydi.

11 Kasım 1909'da Tümgeneral John J. Pershing, Moro eyaletinin valisi olarak göreve başladı. 8 Eylül 1911'de, tüm Moroların tamamen silahsızlandırılmasını emreden 24 Sayılı Kararname çıkardı. Amerikan askerleri, Amerikan yönetimine karşı çıkan Morolarca gerçekleştirilen juramentado ve amok saldırılarına maruz kaldı. Pershing, Amerikan yönetimini sürdürmenin çözümü olarak tamamen silahsızlanmayı gördü. Silahsızlanma için son tarih 1 Aralık 1911 idi.[2]

Bu emrin uygulanmaya çalışılması ise İkinci Bud Dajo Muharebesi'ni beraberinde getirdi. Aralık 1911'de, tahminen 800 Moro, sığınmak için kutsal bir yer olan sönmüş yanardağın tepesine çıkıp yine tahkimat kurmaya çalıştı.[3] Ancak Pershing bu sefer, Moroların kalelerine yeterince tahkimat kuracak vakti olmadığını fark ederek, iki piyade taburu, bir makineli tüfek müfrezesi, 2. Süvari Alayın'dan altı birlik, bir sahra topçu bataryası, Filipinli Milislerden beş bölük ve bir Moro Polis teşkilatı bölüğü kullandı. :225Pershing, savaşmaya gerek kalmadan müzakereler yoluyla, toplanan Moroların çoğunu eve dönmeye ikna etmeyi başardı. :226

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d Arnold, J.R., 2011, The Moro War, New York: Bloomsbury Press, 9781608190249
  2. ^ "Swish of the Kris: Kris versus Krag". 12 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2008. 
  3. ^ Pershing and the Disarmament of the Moros.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şato</span>

Şato, bir lorda veya krala ait konut görevi gören bir tahkimat türüdür. Şatolar bulundukları bölgenin ekonomik, siyasi ve idari merkeziydi. İçinde saray halkının ikamet etmesinin yönüyle kaleden, bir savunma yapısı olması yönüyle saraydan farklıydı ve de bir müstahkem şehirden farklı olarak kamuya ait bir savunma değildi.

<span class="mw-page-title-main">Kadeş Muharebesi</span> Dünyadaki ilk bilinen savaş

Kadeş Muharebesi, Hitit Krallığı ile Yeni Mısır Krallığı arasında yapılan ve o döneme dek toplanan en büyük iki ordunun karşı karşıya geldiği savaş.

<span class="mw-page-title-main">Plevne Savunması</span> 93 Harbi sırasında yaşanmış bir kuşatma savaşı

Plevne Savunması ; 93 Harbi sırasında Plevne kentinin Rus İmparatorluk Ordusu tarafından kuşatılmasının ardından, kentin Gazi Osman Paşa komutası altındaki Osmanlı Ordusu tarafından Rus ve daha sonra Rumen taarruzlarına karşı 19 Temmuz ve 10 Aralık 1877 arasında 145 gün boyunca savunmasıyla gerçekleşen, 93 Harbi'nin en önemli muharebelerinden biridir. Osmanlı Ordusu, 145 gün boyunca sayıca kendisinden kalabalık olan Rus ve Rumen ordularının gerçekleştirdiği üç büyük taarruzu püskürtmüş ve Plevne'yi başarılı bir şekilde savunmuştur. Ancak, tüm bu taarruzlardan sonra Osmanlı kuvvetlerinin yiyecek ve cephaneleri tükenmiş ve buna ek olarak kış mevsiminin gelmesiyle şiddetli soğukla karşı karşıya kalıp bitap düşmüşlerdir. Kuşatmayı yarmak için düzenledikleri son bir huruç harekâtının da başarısızlıkla sonuçlanması ile, Osman Paşa kenti Rus ve Rumen ordularına teslim etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ardenler Taarruzu</span> 1944te II. Dünya Savaşının sonlarına doğru Batı Cephesinde Ardenler ormanı boyunca yapılan Alman taarruzu (Bulge Muharebesi olarak da bilinir.)

Ardenler Taarruzu, II. Dünya Savaşı'nda Normandiya Çıkarması sonrasında, Avrupa cephesindeki en büyük muharebedir. Almanya'nın kullandığı harekât adı: Unternehmen Wacht am Rhein yani Ren Savunma Harekâtı, ABD'nin kullandığı harekât adı: The Battle of the Bulge yani Çıkıntı Muharebesi'dir. Rundstedt Taarruzu olarak da bilinir. O dönem kamuoyunda Alman Büyük Taarruzu da denildi.

<span class="mw-page-title-main">Moro İslami Kurtuluş Cephesi</span>

Moro İslami Kurtuluş Cephesi Filipinler merkezi hükümetinden Mindanao bölgesinde yaşayan Moro halkı için özerk bölge isteyen teşkilat. Uzun yıllar Moro halkı için bağımsızlık isteyen Moro İslami Kurtuluş Cephesi 2010 yılında bu hedefinden vazgeçerek geniş kapsamlı özerkliği yeni hedef olarak benimsedi. Teşkilat 2016'da Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino III ve MİKC lideri Hacı Murat İbrahim'in de katıldığı bir törenle silah bıraktı. Bu teşkilat Bangsamoro, Mindanao, Sulu Takımadaları, Palawan, Basilan bölgelerinde ve diğer çevre adalarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tahkimat</span> savunma savaşı ve üsler için tasarlanan savunma yapıları

Tahkimat veya istihkâm, savaşlarda kullanılmak üzere savunma amaçlı inşa edilmiş askerî yapılar ve binaları tanımlar. İnsanoğlu binlerce yıllık uygarlık tarihinde çok çeşitli şekillerde savunma amaçlı yapı inşa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Condottieri</span>

Condottieri, Orta Çağ'da Rönesans dönemi boyunca Papalık Devleti de dahil olmak üzere İtalyan şehir devletleri tarafından kullanılan sözleşme usulü çalışan paralı asker liderlerini ve kurumlarını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Hetaireia</span>

Hetaireia ya da Hetaeria, Bizans İmparatorluğu döneminde bir muhafız birliği için kullanılan terim. "Bölük" anlamına gelir, antik Makedon muhafız atlı birliği ve Antik Yunanistan aristokratlarının katıldığı Sempozyum yansımasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika praetoria idaresi</span>

Afrika praetoria idaresi, Mağrip'de kurulu Doğu Roma İmparatorluğu'nun ana idari bölümlerinden biridir. İdare merkezi Kartaca'dır. 533-534 yıllarında Kuzeybatı Afrika'nın Vandallardan geri alınmasından sonra kurulmuştur. 580lerin sonlarına kadar varlığını sürdürmüş, sonra yerini Afrika Eksarhlığı'na bırakmıştır.

Solomon, kuzey Mezopotamya'dan bir Doğu Roma (Bizans) generalidir, 533–534 yıllarında Vandallar Savaşı ve Kuzey Afrika'nın yeniden ele geçirmesinde öne çıkmıştır. Sonraki on yılın çoğunu, magister militum askeri görevi ile Praefectus praetorio sivil görevinin birleştirilmesiyle asker vali olarak Afrika'da geçirmiştir. Solomon, başarılı bir şekilde büyük ölçekli Moro isyanıyla mücadele etti, ancak 536'nın baharında ordu isyanının ardından kaçmak zorunda kaldı. Afrika'da ikinci görev dönemi 539 yılında başladı ve bu dönem Bizans'ın durumunu güçlendirdiği Morolara karşı zaferler içerir. Birkaç yıl refah izledi, ancak yeniden alevlenen Moro isyanı 544'teki Cillium Muharebesi'nde Solomon'un yenilgisi ve ölümüyle kısa kesildi.

<span class="mw-page-title-main">Kıta Ordusu</span> Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında sömürge ordusu

Kıta Ordusu, Amerika Birleşik Devletleri'ni oluşturan eski Britanya kolonilerinin Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı başlatmasının ardından, İkinci Kıta Kongresi tarafından kurulan ordudur. 14 Haziran 1775 tarihinde Kongre kararı ile kurulan Kıta Ordusu, On Üç Koloni'nin askeri çabalarını Büyük Britanya yönetimine karşı başkaldırılarında koordine etmek için oluşturuldu. Kıta Ordusu, eyaletlerin bireysel kontrolü altında kalan veya başka şekilde bağımsız olan yerel milisler ve gönüllü birlikler tarafından desteklendi. General George Washington, savaş boyunca ordunun baş komutanı olarak görev yaptı.

İoannes Troglita, Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης Τρωγλίτης) 6. yüzyıl Bizanslı generaldir. Vandallar Savaşı'na katıldı ve Sasani İmparatorluğu ile yapılan savaşlar için doğuya gönderilmeden önce 533-538 yılları arasında Kuzey Afrika'da bölgesel bir askerî vali olarak görev yaptı. Dux Mesopotamiae olarak, birkaç savaşta sivrildi ve Bizans imparatoru I. Justinianus'un adamları tarafından fark edildi. 546 yazında Justinianus, yerli Moro kabilelerinin ve imparatorluk ordusunun kendisinin isyanlarının Bizans pozisyonunu ciddi şekilde azalttığı Afrika'daki Bizans kuvvetlerinin genel komutanı olarak İoannes Troglita'yı seçti. Troglita 546/547 kışında Byzacena Morolara karşı hızlı bir şekilde ilk zaferi aldı, ancak 547 yazında Tripolitanya kabileleri tarafından mağlup edildi ve Afrika bir kez daha yıkıcı baskınlara açık hale geldi. Troglita ordusunu yeniden düzenledi ve bazı kabile liderlerinin yardımını sağladı ve 548 yazında Cato Tarlaları'nda kabile koalisyonuyla yüzleşti ve kesin bir galibiyet kazandı. Bu zafer, Moro isyanının sonunu ve Afrika için bir barış dönemini gösterir. Troglita aynı zamanda Gotlar Savaşı'nda da yer aldı ve iki kez askerlerinin bir kısmını Ostrogotlara karşı yardım için İtalya'ya gönderdi.

Amerika Birleşik Devletleri savaş suçları, Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetlerinin 1899 ve 1907 Lahey Sözleşmelerinin imzalanmasından sonra işlediği savaş kanunlarının ve geleneklerin ihlalidir. Bunlar, yakalanan düşman savaşçıların infaz edilmesini, sorgu sırasında mahkûmlara kötü muameleyi, işkencenin kullanımını ve sivillere ve savaşçı olmayanlara karşı şiddet kullanımını ve tecavüzü içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Moro İsyanı (1899-1913)</span>

Moro İsyanı (1899-1913) Filipin-Amerikan Savaşı sırasında Moro halkı ile ABD ordusu arasında yaşanan silahlı bir çatışmadır. Özerk fiilen bağımsız konumdaki Moroların Filippinlerle birlikte, kendi bölgelerinde ABD işgaline uğraması neticesi başlayan bu ayaklanma, ABD ordusunca güç kullanılarak bastırılmış, bölgenin tümden ABD işgaline uğraması ve sonuçta Moroların özerkliklerini ve fiili bağımsızlıklarını tamamen kaybetmesi ile son bulmuştur. "Moro" kelimesi - İspanyolca "Moor" - Mindanao, Jolo ve komşu Sulu Takımadalarını içeren bir bölge olan Güney Filipinler'de yaşayan Müslüman halk için kullanılan bir terimdir. Sulu müslümanları olarak da bilinmektedir. II. Abdülhamid'in halife sıfatıyla Morolara yönelik olarak ABD Büyükelçisinin İstanbul'daki diplomatik faaliyetleri neticesinde, ABD lehine hazırlamış olduğu, sözde dini özgürlüklerine izin verilmiş olmak kayıtlı Abd'ye karşı gelmemelerini belirten fetva da Moroların o sırada ABD'ye karşı mücadele veren Hristiyan Filipinliler ve diğer yerli halk ile birleşmesini de engelleyerek bu isyanın başarısız olmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bud Dajo Muharebesi</span>

Moro Krateri Katliamı olarak da bilinen Birinci Bud Dajo Muharebesi, Mart 1906'da Filipinler'in güneybatısındaki Moro İsyanı sırasında Birleşik Devletler Ordusu tarafından Morolara karşı yapılan bir kontrgerilla eylemiydi. Bud Dajo sakinlerinin ABD kuvvetlerine düşman olup olmadıkları tartışmalıdır, zira Jolo Adası sakinleri daha önce kutsal saydıkları bu krateri İspanyol saldırıları sırasında sığınak olarak kullanmışlardır. Olayın meydana geldiği Sulu Eyaleti Yöneticisi Binbaşı Hugh Scott, kratere kaçanların "savaşmak gibi bir niyetleri olmadığını beyan ettiklerini, oraya sadece korkudan kaçtıklarını, [ve] bazı ekinler ektiklerini ve onları yetiştirmek istediklerini " anlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bud Bagsak Muharebesi</span>

Bud Bagsak Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı'nın Moro İsyanı safhasında 11 Haziran ve 15 Haziran 1913 tarihleri arasında gerçekleşen bir muharebedir. Bölgeyi savunan Moro savaşçıları Sulu, Jolo adasındaki Bagsak Dağı'nın tepesinde tahkim kurmuşlardı. Saldıran Amerikalılar General John 'Black Jack' Pershing tarafından yönetiliyordu. Buradaki Morolar, liderleri Datu Amil de dahil olmak üzere tamamen ortadan kaldırıldı.

Hassan ayaklanması ya da Hassan ayaklanması, Moro İsyanı 'nın bir parçası olarak Jolo'nun Moro halkı arasında bir isyandı. Büyük Raja Muda Ammang'ın en küçük oğlu Datu Hassan (Hasan) adlı Müslüman bir datu bu ayaklanmaya önderlik ediyordu. Panglima Hassan, Jolo'nun Krater Gölü bölgesinde, Jolo'da ABD'den topraklarını geri almaya yönelik mücadelede, saldırmaya hazırlanan takipçilerini toplamıştı. Ancak ABDliler ondan önce davrandı. Leonard Wood, Robert L. Bullard'ın 28. Piyade Bölükleri de dahil olmak üzere 1.250 kişilik bir ABD kuvveti, " Sulu Takımadaları'ndaki en güçlü cotta " olan "Hassan'ın Yeri" adı verilen kaleye yapılan bir saldırıda bulundular. Morolar kaçtı ve Amerikalılar kaleyi yaktı. Hassan teslim oldu, ama sonra kaçmayı başardı, bu da Wood'un karşılaştığı düşman gördüğü her Moro yerleşimi ve kalesini yok etmesine yol açtı ve bu faaliyeti Suliman Dağı'nda Datu Andung'un ölümüyle sonuçlandı. ABD'nin atadığı Bölge valisi Wood, bu yaptığı hareketlerle, Hasan'ı asla yakalayamamasına rağmen, aralarında kadın ve çocuklarında bulunduğu 1.500 Moro'yu öldürüp bir katliama imza attı.

<span class="mw-page-title-main">Leonard Wood (Asker)</span>

Leonard Wood Amerika Birleşik Devletler Ordusu'nda tümgeneral, doktor ve kamu görevlisiydi. Birleşik Devletler Ordusu Genelkurmay Başkanlığı, Küba Askeri Valiliği ve Filipinler Genel Valiliği görevlerinde bulunmuştur. Askeri kariyerine sınırda ordu doktoru olarak başladı ve burada Onur Madalyası aldı. İspanyol-Amerikan Savaşı sırasında, Theodore Roosevelt'in ikinci komutanı olduğu Rough Riders'a komuta etti. Wood, I. Dünya Savaşı'nda gerekli meziyetlere sahip olsa da ABD ordusunun başkomutanı yapılmadı, ancak daha sonra önde gelen bir Cumhuriyetçi Parti lideri ve 1920 başkanlık adaylığı için önde gelen bir aday oldu.

<span class="mw-page-title-main">Bayang Muharebesi</span>

Bayang Muharebesi ,Pandapatan Muharebesi, Moro İsyanı'nın fiili anlamda ilk büyük çatışmasıydı. Bu ABD iddialarına göre Moroların Malabang'da ve Parang'ın Mindanao adasında işlediği cinayetlere misilleme olarak Albay Frank D. Baldwin liderliğindeki ABDlilerce düzenlenen bir cezalandırma harekâtıydı. Albay Baldwin, özellikle Bayang köyü olan Lanao Gölü'nün güney kıyısında Morolara karşı 27. Piyade Taburu ve 25. Hafif Topçu Bataryası 'nın yedi bölüğüne liderlik etti. Amerikalılar, Fort Pandapatan'ı ve Datu Binadayan'ın cottasını (kalesini) alarak bu süreçte Bayang Sultanını öldürdüler.

<span class="mw-page-title-main">Datu Ali</span>

Datu Ali,, 1899'dan 1905'e kadar Buayan Sultanı olarak kuzeni Datu Uto'nun yerini almadan önce, büyük ayrıcalıklara sahip önde gelen bir Moro Reisi ve Tinukop'un Rajahmuda'sıydı. O, Datu Djimbangan ve Kudarangan Sultanı Tambilawan'ın kardeşiydi ve yükselen bir lider olarak Datu Ali, Kudarangan'ı yönetmek için kardeşlerini yenip liderliğe yükseldi.