İçeriğe atla

İkili ön eki

İkili ön eki; veri işleme, veri iletimi ve dijital bilgilerdeki, özellikle bit ve bayttaki birimlerin katları için 2'nin üsleri ile çarpmayı belirtmek için kullanılan bir birim ön ekidir.

Bilgisayar endüstrisi tarihsel olarak kilobayt, megabayt ve gigabayt birimlerini ve bunlara karşılık gelen KB, MB ve GB sembollerini en az iki farklı ölçüm sisteminde kullanmıştır. Ana bellek (RAM) kapasitesi alıntılarında, gigabayt geleneksel olarak 1073741824 bayt anlamına gelir. Bu 1024'ün katı ve 1024'te ikinin kuvveti (2 10) olduğundan, bu kullanıma ikili ölçüm denir.

Diğer bağlamların çoğunda, endüstri kilo, mega, giga vb. çarpanları Uluslararası Birimler Sistemindeki (SI) anlamlarıyla tutarlı bir şekilde, yani 1000'in kuvvetleri olarak kullanır. Örneğin, 500 gigabaytlık bir sabit disk 500000000000 bayt tutar ve 1 Gbit/sn (saniyede gigabit) Ethernet bağlantısı verileri 1000000000 bit/s nominal hızda aktarır. İkili ön ek kullanımının aksine bu şekilde kullanım ondalık ön ek olarak tanımlanır; çünkü 1000, 10'un (10 3) kuvvetidir.

Aynı birim öneklerinin iki farklı anlamda kullanılması kafa karışıklığına neden olmuştur. 1998'den başlayarak, Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) ve diğer bazı standartlar ve ticaret kuruluşları yalnızca 1024'ün güçlerine atıfta bulunan bir dizi ikili önek için standartlar ve öneriler yayınlayarak belirsizliği ele aldı. Buna göre ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), SI öneklerinin yalnızca ondalık anlamda kullanılmasını önermiştir.[1] Kilobayt ve megabayt, sırasıyla bin baytı ve bir milyon baytı (SI ile tutarlı) belirtirken, kibibyte, mebibyte ve gibibyte (sembolleri KiB, MiB ve GiB) ile sırasıyla 1024 bayt, 1048576 bayt ve 1073741824 bayt belirtilmelidir.[2] 2008'de IEC önekleri, Uluslararası Miktarlar Sistemi ile birlikte kullanılan uluslararası standart birimler sistemine dahil edildi (bkz. ISO/IEC 80000).

IEC 60027-2 A.2 ve ISO/IEC 80000:13-2008'in belirli birimleri
IEC öneki temsiller
isim Sembol Taban 2 Taban 1024 Değer Taban 10
kibi Ki 2 101024 11024= 1,024 x 103
mebi Mi 2 201024 210485761,049 x 106
gibi gi 2 301024 310737418241,074 x 109
tebi Ti 2 401024 410995116277761,100 x 1012
pebi Pi 2 501024 511258999068426241,126 x 1015
exbi Ei 2 601024 611529215046068469761,153 x 1018
zebi Zi 2 701024 711805916207174113034241,181 x 1021
yobi Yi 2 801024 812089258196146291747061761,209 x 1024

Ayrıca bakınız

  • İkili mühendislik gösterimi
  • ISO/IEC 80000
  • Nibble
  • sekizli

Kaynakça

  1. ^ "SI prefixes". The NIST Reference on Constants, Units, and Uncertainty: International System of Units (SI). National Institute of Standards and Technology. 2 Mayıs 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2017. 
  2. ^ "International System of Units (SI): Prefixes for binary multiples". The NIST Reference on Constants, Units, and Uncertainty. National Institute of Science and Technology. 2 Mayıs 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2007. 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sabit disk sürücüsü</span> veri depo cihazı

Sabit disk ya da Hard disk kısaca HDD ya da Türkçesi ile sabit disk sürücüsü veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Önceleri büyük boyutları ve yüksek fiyatları nedeni ile sadece bilgisayar merkezlerinde kullanılan sabit diskler, cep telefonları ve sayısal fotoğraf makineleri içine sığabilecek kadar küçülen boyutları ile günlük hayatımıza girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bayt</span> 8 bite eşit dijital bilgi birimi

Bayt, elektronik ve bilgisayar bilimlerinde genellikle 8 bitlik dizilim boyunca 1 veya 0 değerlerini bünyesine alan ve kaydedilen bilgilerin türünden bağımsız bir bellek ölçüm birimi. Bir bayt, Latin alfabesini baz alan 8-bitlik bir kodlamada herhangi bir harfi temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Kilobayt</span>

Kilobayt, dijital bilginin temel birimi olan baytın katıdır.

Elektromanyetizmada yalıtkanlık sabiti veya dielektrik sabiti, bir malzemenin üzerinde yük depolayabilme yeteneğini ölçmeye yarayan katsayı. Başka bir ifade ile yalıtkanlık sabiti, bir elektriksel alanın etkilerinin veya yalıtkan bir ortam tarafından nasıl etkilendiğinin ölçümüdür. Bir ortamın yalıtkanlık sabiti, ortamdaki birim yük başına, elektrik alanının ne kadar oluştuğudur. Elektrik akısının bulunduğu bir ortamda, birim yük başına düşen yalıtkanlık sabiti, kutuplanma yoğunluğundan dolayı büyük olur. Yalıtkanlık sabiti, elektriksel alınganlık ile doğrudan ilişkilidir. Bu, bir yalıtkanın kutuplanma yoğunluğunun elektriksel alanı karşı tepkisinin ne derece olduğunu ölçer.

<span class="mw-page-title-main">İmparatorluk birimleri</span>

İmparatorluk birimleri, emperyal birimler veya imparatorluk sistemi, İlk olarak 1824 İngiliz Ağırlık ve Ölçüleri Yasasında tanımlanan ve bir dizi ölçü ve değişiklikleriyle geliştirilmiş birimler sistemidir. İmparatorluk birimleri, 1588'den 1825'e kadar geçerli olan Winchester Standartları'nın yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Doğruluk ve kesinlik</span> bir niceliğin ölçüm değerinin asıl değerine olan yakınlık derecesi

Mühendislik, endüstri ve istatistikte, bir ölçüm sisteminin doğruluğu, bir niceliğin ölçüm değerinin asıl (gerçek) değerine olan yakınlık derecesidir. Bir ölçüm sisteminin kesinliği, aynı şartlardaki ölçümlerin aynı sonucu verme derecesidir. Gündelik dilde iki terim eş anlama gelebilmekteyse de bilimsel yöntemde ikisi özellikle ayrı ayrı kullanılımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyüklük kıyaslaması (kütle)</span>

Farklı büyüklükteki kütleleri kıyaslamak için aşağıdaki listede 10−36 kg ve 1060 kg. arasındaki nesnelerin karşılaştırılması yapılmıştır.

Fizikte Planck zamanı (tP), Planck birimleri olarak bilinen doğal birimler sisteminde zaman birimidir. Işığın bir vakumda bir Planck uzunluğu mesafesini kat ettiği süredir. Birim, onu ilk kullanan Max Planck'ten sonra adlandırılmıştır.

Planck sıcaklığı (TP), Planck birimleri olarak bilinen doğal birimler sisteminde sıcaklık birimidir.

Atomik birimler (İngilizcesi: Atomic units), atom fiziği hesaplamaları için uygun olan doğal birimlerin bir sistemini oluşturmaktadır. Atomik birimlerin iki ayrı türü bulunmaktadır: Hartree atomik birimleri ve Rydberg atomik birimleri. Bu birimlerdeki farklılık yük ile kütle seçimindeki farklılıktan ileri gelmektedir. Bu makalede, Hartree atomik birimleri ile ilgilenilmiştir. Atomik birimlerdeki, aşağıdaki dört temel fiziksel sabitin sayısal değerlerinin tanımı aşağıda gösterildiği gibidir:

<span class="mw-page-title-main">Metrik sistem</span> Metre, metrekare, metreküp gibi kökü metreye dayanan ölçü sistemi

Metrik sistem veya metrik birimler, 1795 yılında Fransızlar tarafından tanıtılan, uzunluk için metre ve ağırlık için kilogram temel birimlerine dayalı, uluslararası kabul görmüş ondalık tabanlı ölçüm sistemidir. Yıllar içinde, metre ve kilogram tanımları revize edilmiş ve metrik sistem diğer birçok birimleri de içine alacak şekilde genişletilmiştir. Metrik sistemin on dokuzuncu yüzyılın sonları ve yirminci yüzyılın başlarında değişik varyantları görülmüş olsa da terim şimdi sıklıkla dünyanın hemen hemen her ülkesinde resmî ölçüm birimi olan "Uluslararası Birimler Sistemi" ("SI") ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

SHA-2, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından tasarlanmış kriptografik özet (hash) fonksiyonları kümesidir. Kriptografik özet fonksiyonları, hesaplanmış “özet” ile bilinen ve beklenen özet değerinin karşılaştırılmasıyla, dijital veri üzerinde yürüyen matematiksel operasyonlardır. Özet fonksiyonları ile bir kişi verinin bütünlüğüne karar verebilir. Örneğin, yüklenmiş bir dosyanın özet değerini hesaplamak ve sonucu önceden açıklanmış özet sonucu ile karşılaştırmak, yüklemenin değiştirilip değiştirilmediğini veya üzerinde oynama yapılıp yapılmadığını gösterebilir. Kriptografik Hash fonksiyonlarının kilit noktası çakışma dirençleridir: hiç kimse aynı özet çıktısı veren iki farklı girdi bulamamalıdır.

Fiziksel sabit ε0, yaygın olarak vakum geçirgenliği, serbest uzayın geçirgenliği veya elektrik sabiti olarak adlandırılır. Bu ideal fiziksel sabit klasik vakumun dielektrik sabitinin mutlak değeridir. e0 sabitinin sayısal değeri:

e0 = 8.854 187 817... × 10-12 F·m-1 (metre başına farad).
<span class="mw-page-title-main">Kütle-yük oranı</span>

Kütle-yük oranı (m/Q), yüklü parçacıkların elektrodinamiğinde elektron optiği ve iyon optiği gibi alanlarda en yaygın şekilde kullanılan fiziksel niceliktir. Elektron mikroskobu, katot ışını tüpleri, hızlandırıcı fiziği, nükleer fizik, Auger elektron spektroskopisi, kozmoloji ve kütle spektrometrisi gibi bilimsel alanlarda görülür. Klasik elektrodinamiğe göre yük-kütle oranının önemi, aynı yük-kütle oranına sahip iki parçacığın, aynı elektrik ve manyetik alanlara maruz kaldıklarında bir vakumda aynı yolda hareket etmeleridir. SI birimi kg/C. Nadir durumlarda kütle spektrometrisi birimi olarak Thomson kullanılmıştır.

Proton-elektron kütle oranı, atomlarda bulunan bir baryon olan protonun durgun kütlesinin, atomlarda bulunan bir lepton olan elektronunkine oranıdır. Boyutsuz bir nicelik olup, değeri şu şekildedir:

μ = mp/me = 1836,15267343(11)
<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Birimler Sistemi</span> metrik sistemin çağdaş biçimi

Milletlerarası Birimler Sistemi veya Uluslararası Birimler Sistemi, metrik sistemin günümüz dünyasına entegre edilmiş çağdaş biçimidir. Dünyanın hemen her ülkesinde kabul görmüş tek resmî ölçü sistemi konumundadır. Yedi temel birim ve özel adlar ve sembollerle türetilmiş 22 birim, diğer türetilmiş birimleri ifade etmek için kombinasyon hâlinde kullanılmaktadır.

Giga ( veya ), metrik sistemde, milyara (109 veya 1.000.000.000) karşılık gelen çarpandır. Sembolü G’dir.

Metrolojide ölçüm belirsizliği, ölçülen bir niceliğe atfedilen değerlerin istatistiksel dağılımının ifadesidir. Tüm ölçümler belirsizliğe tabidir ve bir ölçüm sonucu yalnızca standart sapma gibi bir belirsizliğin gösterilmesiyle tamamlanır. Uluslararası anlaşmaya göre, bu belirsizliğin olasılıksal bir temeli vardır ve söz konusu değerin eksik bilgisini yansıtır. Negatif olmayan, pozitif bir parametredir.

<span class="mw-page-title-main">Bölüm</span>

Aritmetik disiplininde, 'bölüm' terimi, iki rakamın bölme işlemi neticesinde ortaya çıkan nicelik olarak tanımlanır. Matematiğin çeşitli alanlarında yaygın olarak kullanılan bu terim, iki farklı şekilde ifade edilebilir: bir bölme işleminin tam sayı kısmı veya genel bir bölme işleminde elde edilen bir kesir ya da oran olarak. Mesela, 20 (bölünen) değeri 3 (bölen) ile bölündüğünde, ilk tanım çerçevesinde elde edilen bölüm 6'dır ve ikinci tanımda şeklinde belirtilir.

Astronomide gezegensel kütle, gezegen benzeri astronomik cisimlerin kütlesinin bir ölçüsüdür. Güneş Sistemi içindeki gezegenler genellikle kütle biriminin Güneş'in kütlesi (M) olduğu astronomi birimler sisteminde ölçülür. Ötegezegenlerin incelenmesinde ise ölçü birimi olarak genellikle büyük gaz devleri için Jüpiter'in kütlesi (MJ) ve daha küçük kayalık karasal gezegenler için Dünya'nın kütlesi (M🜨) kullanılır.