İçeriğe atla

İki parmaklı tembel hayvanlar

İki parmaklı tembel hayvanlar
Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus hoffmanni)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Üst takım: Xenarthra
Takım: Pilosa (Dişsiz memeliler)
Alt takım: Folivora (Tembel hayvanlar)
Familya: Choloepodidae
Delsuc vd., 2019
Cins: Choloepus
(İki parmaklı tembel hayvan)
Illiger, 1811
Türler

Metne bakınız

Bayağı iki parmaklı tembel hayvan (Choloepus didactylus)

İki parmaklı tembel hayvanlar (Choloepodidae ve Choloepus), dişsiz memeliler takımından bir tembel hayvan familyası ve cinsi. İki parmaklı ismi tam olarak doğru sayılmaz çünkü sadece ön ayaklarında ikişer parmakları, arka ayaklarında ise üçer parmakları bulunur. Familya birçok soyu tükenmiş türü, ama sadece iki yaşayan türü kapsar: Bayağı iki parmaklı tembel hayvan (Choloepus didactylus) ve Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus hoffmanni).

Özellikleri

Ağaca asılı yaşam şekline uyum sağlamış bir vücut yapısına sahiptir. Renkleri sarımsı ile gri-kahverengi arası değişir. Postları arasında büyüyen yosunlardan dolayı yeşilimsi bir renk de alabilirler. Üç parmaklı tembellerden farklı olarak ön ve arka bacakları aynı uzunluktadır. Ön ayaklarında ikişer, arka ayaklarında ise üçer parmağı bulunur. Her parmaklarında uzun keskin pençeleri olur. Kulakları dıştan görünmez ve kafatası gayet kısa ve yuvarlaktır. Kesme ve koparma dişleri eksiktir. Sadece Üstte 10 ve altta 8 ila 10 çiğneme dişi bulunmaktadır. İki parmaklı tembeller 54 – 75 cm uzunluğa ve ortalama 6 kg ağırlığa ulaşır.

Yayılım

İki parmaklı tembel hayvanlar Orta ve Güney Amerika'nın tropik ormanlarında yaşar. Nikaragua'dan Peru'ya ve Brezilya'ya varan bir coğrafyada yaygındırlar.

Yaşam şekli

İki parmaklı tembeller neredeyse bütün hayatlarını ağaçta asılı şekilde geçirirler. Az besinli gıdadan dolayı enerji tasaruflu bir yaşam şekli sürdürürler. Üç parmaklı akrabaları kadar yemek seçmedikleri için onlardan biraz daha hızlı oldukları kabul edilir. Uyku, beslenme, çiftleşme ve hatta doğurma da ağaca asılı şekilde gerçekleşir. Düşük metabolizmalarından dolayı sadece haftada bir kez gerekli olan tuvalet ihtiyaçları veya başka bir ağaca ulaşmak gereksinimi nadir yere inmelerinin tek sebepleridir. Ağacın üstünde bir gün içinde 40 m civarında hareket edebilirler. Yerde sürünerek ilerlerler ama suda iyi yüzerler. Günün 15 saatini uyku ile geçirirler ve daha çok geceleri aktif olurlar. Genelde yalnız yaşarlar. Ancak bazen birkaç dişiyle birlikte aynı ağaçta bulmak mümkündür. Pençeleri ile kendilerini savunabilirler ama ağacın üstünde kamuflaj olarak hiç bulunmamayı tercih ederler.

Beslenme

İki parmaklı tembeller üç parmaklı akrabaları kadar yemek seçmezler; meyveler, yapraklar ve tomurcuklar ile beslenirler. Ara sıra böcek ve diğer küçük hayvanlarda yerler.

Üreme

İki parmaklı tembellerin çiftleşmesi de ağaca asılı şekilde gerçekleşir. 6 aylık bir gebelikten sonra 25 cm uzunlukta ve 300 gr ağırlıkta tek bir yavru doğar. İlk haftalarını annesinin karnına tutunarak geçirir. İki yaşında tamamen yalnız yaşama hazır olurlar.

Tehdit

Tropik ormanların diğer canlıları gibi iki parmaklı tembeller için de ormanların daraltılması en büyük sorunlarıdır. Ayrıca etleri lezzetli olduğu için insanlar tarafından avlanılmalarıda tehditlerini artırmaktadır.

Sınıflandırma

Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus didactylus)

Yaşayan türler

Bugün yaşayan cinsi iki türe ayrılmaktadır:

  • Bayağı iki parmaklı tembel hayvan veya Unau (Choloepus didactylus)
  • Hoffmann tembel hayvanı (Choloepus hoffmanni)

Kitaplar

  • Ronald Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, ISBN 0-8018-5789-9

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kunduzgiller</span> kemirici familyası

Kunduzgiller, kemiriciler takımına bağlı bir familya. Kuyrukları geniş ve üstten basıktır. Gözler ve kulaklar küçük, bacaklar kısadır. Uzun süre su altında kalabilirler. Familyanın mevcut tek cinsi, yalnızca iki türü içeren Castor'dur.

<span class="mw-page-title-main">Tembel hayvan</span> Ağaçta yaşayan, yavaşlığıyla dikkat çeken memeliler grubu

Tembel hayvan veya miskin, Orta ve Güney Amerika'da yaşayan Megalonychidae ve Bradypodidae familyalarına ait 6 türü kapsayan orta büyüklükteki memelilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rakun</span>

Rakun (Procyon), rakungiller (Procyonidae) familyasından bir yırtıcı memeli cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Fare</span> kemiriciler (Rodentia) takımının Myomorpha alt takımından memeli hayvan

Fare, kemiriciler (Rodentia) takımından bir sıçangil cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Leopardus wiedii</span>

Margay, kedigiller (Felidae) familyasından Orta ve Güney Amerika'da yaşayan yırtıcı bir hayvan türü.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl tilki</span> bayağı tilki

Kızıl tilki, bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa'nın büyük bir farkla en sık rastlanılan vahşi köpekgildir. Bu yüzden Avrupa'da "tilki" denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Chiloé keseli sıçanı</span>

Chiloé keseli sıçanı, Güney Amerika'nın güneybatısına özgü keseli bir hayvan türü. Microbiotheria takımının tek familyası olan Microbiotheriidae'nin yaşayan tek türünü oluşturur. Her ne kadar sıçan adıyla bilinse de kemirgen takımından fare ve sıçanla yakın bir akrabalığı yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Kakım</span>

Kakım, sansargiller (Mustelidae) familyasından bir gelincik türü. Avrasya ve Kuzey Amerika coğrafyalarının orta-kuzey bölgelerinin yerlisidir. Kış aylarında postu bembeyaz bir renge bürünür.

<span class="mw-page-title-main">Galagogiller</span> Memeli familyası

Galagogiller, ağaçlarda yaşayan, noktürnal, iri gözlü, küçük bir nemli burunlu primat familyası. Afrika'da yaşarlar. Ayrıca bushbaby (çalıbebeği) ve nagapie isimleri ile bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Sumatra kaplanı</span>

Sumatra kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından yeryüzünde var olan en küçük kaplan alt türü.

<i>Ayı</i> memeli familyası

Ayılar veya Ayıgiller, Ursidae familyasının etçil memelileridir. Ayılar Köpeğimsiler veya köpek benzeri etoburlar olarak sınıflandırılır. Her ne kadar sadece sekiz ayı türü mevcut olsa da, Kuzey yarımkürede ve kısmen Güney yarımkürede çok çeşitli habitatlarda görülürler. Ayılar, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa ve Asya kıtalarında yaşarlar. Modern ayıların ortak özellikleri arasında, tıknaz bacaklı büyük gövdeleri, uzun burunları, küçük yuvarlak kulakları, tüylü saçları ve kısa kuyrukları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Xenarthra</span> memeli üst takımı

Xenarthra, memeliler sınıfının bir üst takımı. Karıncayiyenler ve tembel hayvanları içeren dişsiz memeliler (Pilosa) takımı ile hayatta kalan tek temsilcisi armadillo olan zırhlı memeliler (Cingulata) takımını kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Üç parmaklı tembel hayvanlar</span>

Üç parmaklı tembel hayvanlar, dişsiz memeliler (Pilosa) takımından bir familya ve cins. İki parmaklı tembel hayvanlar (Megalonychidae) ile birlikte tembel hayvanlar (Folivora) alt takımını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Karıncayiyengiller</span> Memeli ailesi ve alt takımı

Karıncayiyengiller (Myrmecophagidae), dişsiz memeliler takımına ait 4 türden oluşan bir memeli familyası ve alt takımı. Orta ve Güney Amerika'da yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">İndrigiller</span> primat familyası

İndrigiller (Indriidae) makimsiler (Lemuriformes) grubundan bir primat familyası. Familya üç yaşayan cinsten oluşmakta: Yünlü makiler, sifakalar ve indriler.

<span class="mw-page-title-main">Lorisiler</span> primat üst familyası

Lorisiler, primatlar (Primates) takımının bir infra takımı veye üst familyası. Lorigiller ve Galagogiller familyalarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Büyük karıncayiyen</span>

Büyük karıncayiyen, Orta ve Güney Amerika'ya özgü büyük böcekyiyen bir memeli türüdür. Yaşayan dört karıncayiyen türünden biridir ve tembel hayvanlar ile birlikte Dişsiz memeliler takımında sınıflandırılır. Ağaçlarda yaşayabilen diğer karıncayiyen ve tembel hayvan türleri ile karşılaştırıldığında bu tür daha çok yerde yaşamaktadır. Evrimsel olarak dağılımında Güney Amerika'da savanların yayılması etkili olmuş olabilir. Boyu 182 ila 217 cm ve ağırlığı erkeklerde 33 ila 41 kg, dişilerde ise 27 ila 39 kg arasında olan büyük karıncayiyen kendi familyası içinde en büyük türdür. Uzunca burnu, uzun tüylü kuyruğu, uzun ön pençeleri ve kıllarının kendine özgü renkleri ile kolayca ayırt edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Teropod</span> genel olarak etçil dinozorları içeren bir alt takım veya klad

Teropod veya Theropoda, kertenkele kalçalı dinozorlar (Saurischia) takımına bağlı, boş kemikleri ve üç parmaklı uzuvları ile karakterize edilen bir dinozor kladı. Karga boyutundaki Microraptor cinsi ile devasa Tyrannosaurus rex gibi boyutsal açıdan çeşitliliğe sahiptirler. Modern kuşlar da Theropoda kladına bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi anatomisi</span>

Evcil kedilerin anatomisi, Felis cinsindeki diğer üyeler ile benzerdir.

<i>Protylopus</i>

Protylopus, yaklaşık 46 ila 40 milyon yıl önce Kuzey Amerika'da orta ila geç Eosen dönemleri arasında yaşamış soyu tükenmiş bir topuktabanlı memeli cinsidir.