İçeriğe atla

İki Artı Dört Antlaşması

İki Artı Dört Antlaşması
Yazılma13 Şubat 1990
İmzalanma12 Eylül 1990
YerMoskova, SSCB
Yürürlük15 Mart 1991

İki Artı Dört Antlaşması (AlmancaZwei-plus-Vier-Vertrag), 1990'da Batı Almanya ve Doğu Almanya ile Fransa, SSCB, ABD ve Birleşik Krallık arasında müzakere edilen antlaşma. Bunun sonucunda adı geçen dört ülke, Almanya'daki tüm haklarından vazgeçti ve Almanya birleşerek bağımsız bir devlet oldu.

Uygulanması ve antlaşmanın ihlal edildiği iddiaları

2005 yılında akademisyen Stephen F. Cohen, NATO'nun asla doğuya genişlemeyeceği konusunda söz verildiğini öne sürdü,[1] fakat o zamanlar İki Artı Dört görüşmelerinde yer almış bir Dışişleri Bakanlığı çalışanı olan Robert Zoellick'e göre, bu bir yanlış algıydı ve bu tarz bir resmî söz verilmemişti.[2] Eski Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Mihail Gorbaçov, Mayıs 2008'de böyle bir söz verildiği yönündeki görüşünü yineledi ve "Amerikalılar Soğuk Savaş sonrasında NATO'nun Almanya sınırlarını aşmayacağına söz verdi." ifadelerini kullandı.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Cohen, Stephen F. (24 Şubat 2005). "Gorbachev's Lost Legacy". The Nation. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2014. 
  2. ^ Zoellick, Robert B. (22 Eylül 2000). "The Lessons of German Unification". The National Interest. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2014. 
  3. ^ Blomfield A and Smith M (6 Mayıs 2009). "Gorbachev: US could start new Cold War". Paris: The Telegraph. 4 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. 

Bibliyografya

  • Full Text of the Treaty7 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (US Embassy in Germany Web site)
  • Philip Zelikow and Condoleezza Rice, Germany Unified and Europe Transformed: A Study in Statecraft (Harvard University Press, 1995 & 1997).
  • Charles S. Maier, Dissolution: The Crisis of Communism and the End of East Germany (Princeton University Press, 1997).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı</span> 1939-1945 yılları arasındaki küresel savaş

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu. 30'dan fazla ülkeden gelen 100 milyondan fazla personelin doğrudan katıldığı bu topyekûn savaşta, savaşın büyük tarafları tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel kapasitelerini savaş için seferber ettiler. 70 ila 85 milyon ölümle sonuçlanan II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en ölümcül savaştı ve savaş boyunca askerî personelden daha çok sivil kayıp verildi. Milyonlarca insan soykırımdan, planlanmış açlık ölümlerinden, katliamlardan ve hastalıklardan öldü. Tanklar, zırhlı araçlar, savaş uçakları, stratejik bombardımanlar, uçak gemileri, radar ve sonar, nükleer silahların geliştirilmesi ve roketler gibi birçok savaş teknolojisi savaşta önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">NATO</span> uluslararası askerî ittifak

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü veya NATO, 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 20 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">Ukraynaca</span> Ukraynanın resmi dili

Ukraynaca, Doğu Slav dillerine ait bir dil. Ukrayna'nın resmî dilidir. Türkçede bu dilin adı için Ukrain/Ukrayn millet adından hareketle Ukraince veya Ukraynca kullanımı da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Almanlar</span> Almanya vatandaşları

Almanlar, Almanya'nın yerlileri veya sakinlerine ve bazen daha geniş olarak Almanca kökenli bir dili veya Almanca dilini anadili olarak konuşan kişilere denir. Almanya anayasası Almanya'da yaşayanları Alman vatandaşı olarak tanımlar. Bugün, Alman dili, Alman kimliğinin birincil kriteri olarak görülmektedir. Dünyadaki toplam Alman sayısına ilişkin tahminler 100 ile 150 milyon arasında değişmektedir ve çoğu Almanya'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Versay Barış Antlaşması</span> I. Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşması

Versay Barış Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonunda İtilaf Devletleri ile Almanya arasında imzalanan barış antlaşmasıdır. 18 Ocak 1919'da başlayan Paris Barış Konferansı'nda müzakere edilmiş, 7 Mayıs 1919'da son metin Almanlara deklare edilmiş, 23 Haziran'da Alman Parlamentosu'nca kabul edilmiş ve 28 Haziran'da Paris'in Versay banliyösünde imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Ablukası</span>

Berlin Ablukası, 1948'de başlayıp 1949'da biten, Sovyetlerin Berlin'i kontrol altına almak ve Batı ittifakına gözdağı vermek için şehrin her türlü kara yolu ve demir yolu bağlantısını kesmesi olayı.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Savaşı</span>

Kosova Savaşı veya 1998-1999 Kosova Savaşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı yürüttüğü operasyon ve buna karşı NATO'nun başlattığı müdahaledir.

<span class="mw-page-title-main">Josef Dietrich</span> Alman Waffen-SS generali, Oberstgruppenführer

Josef Dietrich, Alman Waffen-SS generali, Oberstgruppenführer. 1929 yılı öncesinde Adolf Hitler'in şoförü ve korumasıydı. Nazi döneminde SS komutanı olarak Uzun Bıçaklar Gecesinde SA'nın temizlemesinde etkin rol oynadı. II. Dünya Savaşı'nda 1. SS Panzer Tümeni "Leibstandarte SS Adolf Hitler"in komutanı olarak tanındı. Askerler tarafından ona "Papa Sepp" diye hitap edildi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği liderleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sovyetler Birliği'nin yaklaşık yetmiş yıllık tarihinin hiçbir döneminde ülkenin resmî bir lideri olmadı ve devlet başkanı de facto olarak yöneticilik yaptı, çünkü ülkedeki siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem pratikte üst düzey liderler bulunmaktaydı ve bu liderlerin genellikle Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliği makamları vasıtasıyla sorumlukları ve yetkileri bulunurdu. Devletin kuruluşunda Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) öncü parti ilkesine uygun olarak devletin ana yönetim organı olarak konumlandı ve bu durum Sovyet Anayasası 6. maddesi ile anayasal olarak koruma altına alındı. Böylelikle SBKP toplumunda öncü rolü oynayan parti olarak tek parti yönetimi ile devlet yönetiminde söz sahibi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Demir Perde</span> Soğuk Savaş döneminde Avrupayı bölen düşünsel-politik çatışmayı ve fiziksel sınırı simgeleyen kavram

Demir Perde, II. Dünya Savaşı'nın sonu olan 1945 yılından Soğuk Savaş'ın sonu olan 1991 yılına kadar Avrupa'yı iki ayrı bölüme bölen ideolojik çatışma alanlarını ve fiziksel sınırları tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer paylaşım</span> NATOnun nükleer caydırıcılık politikasında bir konsept

Nükleer paylaşım, NATO'nun nükleer caydırıcılık politikasında bir konsept. Buna göre nükleer silahı olmayan NATO üyesi ülkeler kendi topraklarında nükleer silahı olan NATO üyesi ülkelerin nükleer silahlarını bulundurmaktadır. NATO'da nükleer silaha sahip ülkeler ABD, Birleşik Krallık ve Fransa'dır; ancak nükleer paylaşıma sadece ABD silah sağlamaktadır. Kasım 2009 itibarıyla Almanya, Belçika, Hollanda, İtalya ve Türkiye ABD'nin nükleer silahlarına ev sahipliği yapmaktadır. Kanada 1984'e kadar, Yunanistan ise 2001'e kadar nükleer silahlara ev sahipliği yapmıştır.

Stephen Frand Cohen, Amerikalı Rus bilimi uzmanıdır. Çalışmaları, 1917 yılındaki Ekim Devrimi'nden sonra Rusya'da yaşanan gelişmelere ve ülkenin ABD ile olan ilişkilerine odaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Zoellick</span>

Robert Bruce Zoellick, Amerikalı bankacı. ABD Başkanı George W. Bush tarafından 30 Mayıs 2007'de aday gösterildiği Dünya Bankası Grubu Başkanlığını 1 Temmuz 2007 ile 30 Haziran 2012 arasında üstlendi. Öncesinde Goldman Sachs'ta çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Bloku'nda göç ve iltica</span>

Doğu Blok'undan göç ve iltica Soğuk Savaş döneminin en çok tartışma yaratan konularından birisiydi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Doğu Bloku'na bağlı ülkelerde göç ve göçmenlik konusunda kısıtlamalar getirildi. Bu kısıtlamalar Sovyetler Birliği ile onun Orta ve Doğu Avrupa'daki tüm uydu devletlerinde uygulamaya konuldu. Oysa yasal yollardan yapılmakta olan göçler ve yer değiştirmeler, savaş sebebiyle parçalanan aileleri birleştirmenin ya da terk etmek zorunda kaldıkları topraklarına dönme arzusunda olan etnik azınlıkların yegane umuduydu.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 1. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP) I. Kongresi Rus İmparatorluğu'nun Minsk şehrinde 1-3 Mart 1898 tarihinde, Rumyantsev isimli bir demiryolu işçisinin evinde, büyük bir gizlilik içinde yapıldı. Öncelikle, Kongrenin yapılmasına yol açan tarihsel gelişimelere kısaca göz atmak faydalı olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer silaha sahip devletler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nükleer silahları başarılı bir şekilde kullanmış olan sekiz egemen devlet bulunmaktadır. Bunlardan beşi, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması uyarınca "nükleer silahlı devlet" olarak kabul edilmektedir. Nükleer silah edinme sırası şu şekildedir: ABD, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa, Çin.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Partisi</span>

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde cumhuriyet seviyesindeki kolu. RSFSC Komünist Partisi 1990 yılında kuruldu. Bu noktada, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin toplam üyesinin yaklaşık % 58'ine RSFSC Komünist Partisi sahipti.. Parti halk arasında 'Rus Komünist Partisi' olarak biliniyordu. Parti, siyasi olarak, Gorbaçov iktidarına muhaliflerin merkezi oldu.

<span class="mw-page-title-main">İskoç Ulusal Partisi</span> Birleşik Krallıkta İskoç milliyetçisi, sosyal demokrat siyasi parti

İskoç Ulusal Partisi (SNP), Birleşik Krallık'ta İskoç milliyetçisi, sosyal demokrat siyasi parti. SNP 1934 yılında kuruldu ve 1967 seçiminden beri Birleşik Krallık Parlamentosu'nda sürekli olarak temsil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Liberya-Türkiye ilişkileri</span>

Liberya-Türkiye ilişkileri, Liberya ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Gana Büyükelçisi 2013'ten beri Liberya'ya akredite edilmiştir. Brüksel'deki Liberya Büyükelçilisi ise Türkiye'ye akredite edilmiştir. 22 Haziran 2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan karara göre Türkiye en kısa zamanda Liberya'nın başkenti Monrovia'da büyükelçilik açacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Norman Naimark</span> Amerikalı profesör

Norman M. Naimark, Amerikalı bir tarihçidir. Stanford Üniversitesi'nde Robert ve Florence McDonnell Doğu Avrupa Çalışmaları Profesörü ve Hoover Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırmacıdır. Modern Doğu Avrupa tarihi, soykırım ve bu bölgedeki etnik temizlik üzerine yazmaktadır.