İçeriğe atla

İhtilalin Mantığı

İhtilalin Mantığı
YazarŞevket Süreyya Aydemir
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
Yayım1973
YayımcıRemzi Kitabevi

İhtilalin Mantığı, Şevket Süreyya Aydemir'in 27 Mayıs Darbesini anlattığı 1973 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan kitabı.

Şevket Süreyya Aydemir bu kitabında 27 Mayıs Darbesi'ni bir ihtilal olarak değerlendirmesini yapıp bu darbenin neden ve nasıl bir ihtilal olduğunu oldukça uzun bilgiler vererek açıklamaya çalışmıştır.

Kitabının araka kapağındaki yazıyla okuruna 27 Mayıs 1960 Darbesi'ni bir ihtilal olarak değerlendirilmesinin sebeplerini Tarihsel Materyalizm açısından ele alarak diğer ihtilaller ile de kıyaslayarak Marksizm ve Sosyalizm açısından ihtilal kavramlarını ele almakla birlikte Kemalist Devrim açısından "27 Mayıs"'ın ifade ettiği önemi vurgulamıştır.

Yukarıda belirtillenler hakkında Şevket Süreyya Aydemir'in kitabının arka kapağına yazıdığı sözler daha bilgilendiricidir ;

“İhtilâl, toplum yapısında biriken çelişmelerin bir gün patlayışıdır. ıyi ya da kötü olduğuna göre değil, şartlar tamam olduğu için ihtilâl olur. ışte, şartların tamam oluşu ile ihtilâl arasındaki bu zaruret, bağıntı veya illiyettir ki, tarihî determinizm açısından, ıhtilâlin Mantığını teşkil eder. Bu bakımdan 27 Mayıs İhtilâli, şartları tamam olan bir ihtilâldi“. “Her toplum nasıl kendi tarihinin ve jeopolitik ortamının koşulları içinde şekilleşiyorsa, her biri bir sosyal hareket ve yapı değişmesi olan ihtilâller de kendilerini doğuran koşulların hasılası olarak kendilerine özgü nitelikler taşırlar. “Toplumlar ise, homogen değildirler. Yani her toplumu oluşturan sosyal tabakalarla, bu tabakalar arasındaki ilişkiler ile müesseseler ve nihayet topluma hâkim olan değer ölçüleri diğer toplumlarla aynı değildir. Ama bütün toplumların yapılarında, kendi aralarında çatışan çelişkiler mutlaka vardır. Fakat bütün toplumlar için bu çelişkilerin mutlaka ihtilâller yolu ile çözümlenmesi şart mıdır, kaçınılmaz mıdır? Yahut ihtilâl toplumsal bir kader ve bütün toplumlar için mukadder midir? Hayır!“

İlgili Araştırma Makaleleri

Matematiksel mantık, biçimsel mantığın matematiğe uygulanmasıyla ilgilenen bir matematik dalıdır. Metamatematik, matematiğin temelleri ve kuramsal bilgisayar bilimi alanlarıyla yakınlık gösterir. Matematiksel mantığın temel konuları biçimsel sistemlerin ifade gücünün ve biçimsel ispat sistemlerinin tümdengelim gücünün belirlenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kemalizm</span> Türkiye Cumhuriyetinin kurucu ideolojisi

Kemalizm, 1935'ten 1937'ye kadar Kamâlizm veya Atatürk'ün ölümü sonrası yaygınlaşan bir diğer adıyla Atatürkçülük; Türkiye Cumhuriyeti'nin, Atatürk İlkeleri'ni esas alan kurucu ideolojisidir. Kemalizm, Mustafa Kemal Atatürk tarafından uygulandığı şekliyle laikliğe ve Batı demokrasisine dayanan ulusal ve üniter bir cumhuriyet rejiminin kurulması, ekonomik kalkınma ve sanayileşme, yüksek öğrenime ve bilimsel faaliyetlere devlet desteği, spora ve sanata teşvik, ücretsiz ve zorunlu eğitim gibi kapsamlı siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel ve dinî reformları içermektedir. Reformların amacı Atatürk'ün ifadesiyle "muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkmak", çağdaş bir hayat tarzını benimsemektir.

<span class="mw-page-title-main">Aile</span> aralarında yakın akrabalık bağı bulunan kişiler grubu

Aile veya ocak, toplumun en küçük birimi olarak kabul edilen sosyal bir yapı. En küçük, yani "çekirdek" olarak adlandırılan bir aile; baba, anne ve çocuklardan oluşur.

22 Şubat Olayı; 1962'de, Kara Harp Okulu Komutanı Kurmay Albay Talat Aydemir ve arkadaşlarının, ordu içindeki 27 Mayısçılar'ın tasfiyesi için 20 Şubat günü başlatılan atama ve gözaltına almalara karşı direnişi olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Louis Althusser</span> Fransız filozof (1918-1990)

Louis Pierre Althusser, Fransız marksist filozof.

<span class="mw-page-title-main">27 Mayıs Darbesi</span> Demokrat Parti hükûmetinin artan otoriterleşmesine karşı yapılan askerî darbe

27 Mayıs Darbesi, 27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ilk askerî darbe. Ayrıca 27 Mayıs Askerî Müdahalesi, 27 Mayıs İhtilali veya 27 Mayıs Devrimi olarak da anılır. Darbe emir komuta zinciri içinde yapılmamıştır, 37 düşük rütbeli subayın planları ile Tümgeneral Cemal Madanoğlu'nun komutanlığında icra edilmiştir. Kritik mevziler bu subayların ellerindeki asker ve silahlarla önce ordudaki Komuta Kademesinin etkisiz hâle getirilmesi ile ele geçirilmiştir. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes ve bazı hükûmet üyeleri tutuklanmıştır. 235 general ve 3.500 civarında subay emekliye sevk edilmiş, üniversitede bulunan 147 öğretim görevlisi görevden alınmış ve bazı üniversiteler kapatılmıştır. Bununla beraber 520 savcı ve yargıç görevden alınmıştır.

<i>Kadro</i> (dergi)

Kadro, Ocak 1932-Ocak 1935 arasında yayınlanan aylık fikir dergisi. Kadrocular olarak da anılan Kadro dergisinin kurucuları Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Şevket Süreyya Aydemir, Vedat Nedim Tör, Burhan Asaf Belge, İsmail Hüsrev Tökin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Üretim biçimi</span> Ekonomik Teori

Üretim biçimi ya da başka bir deyişle Üretim tarzı, Marksist teoride genel olarak belirli bir tarihsel dönemdeki üretimin niteliğini ya da üretimin karakteristik formunu ifade etmek anlamında kullanılır. Esas itibarıyla üretim sürecinin nihai sonucuyla üretim araçları arasındaki ilişkiyi belirtir. Bu kategori, Marks'ın şekillendirdiği tarih anlayışının temel kavramlarındandır. Kavramın içerimleri farklı şekillerde ele alınıp farklı vurgularla değerlendirilmekle birlikte, genel anlamda, tarihsel gelişmenin Marks'ın formüle ettiği anlamda Materyalist bir şekilde açıklanmasında bu kavram temel bir rol oynar. Ekonomi-politiğe ait bir kavram olmakla birlikte, Marks'ın kuramında bu terim çok daha genel bir kuramsal yapının ögesi durumundadır. Üretim ilişkileri ve üretici güçler kavramları, belirli bir tarihsel andaki ilişkileriyle üretim biçiminin niteliğini belirlerler.

<span class="mw-page-title-main">Altyapı ve üstyapı</span> Marksist toplum kuramında, insan öznelliği ve toplumun maddi varlığının birlikteliğinin özgün biçimi

Marksist üstyapı, Marksist toplum kuramında, insan öznelliği ve toplumun maddi varlığının birlikteliğinin özgün biçimidir. Biçim bir dereceye kadar nesnel bir dereceye kadar özneldir. Altyapı, üretici güçler ve üretim ilişkilerinden oluşur. Marksist teoride altyapı, üstyapıyı oluşturan kültür, kurumlar, siyasi iktidar ilişkileri, roller, ritüeller, devlet gibi toplumun diğer ilişkilerini ve düşüncelerini belirler. Üstyapı ve altyapı arasındaki ilişkinin diyalektik olduğu, "dünya"daki gerçek varlıklarla arasında bir ayrım olmadığı düşünülmektedir.

Kadrocular ya da Kadro hareketi, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Şevket Süreyya Aydemir, Vedat Nedim Tör, Burhan Asaf Belge, İsmail Hüsrev Tökin tarafından Ankara'da 3 yıl süreyle çıkarılan Kadro dergisi etrafındaki harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Hiyerarşi</span> birbirine bağlı birden çok seviyeye veya kademeye sahip elemanlar sistemi

Hiyerarşi ya da aşama sırası, oluşum açısından kelimesine dayanan, bir toplumdaki ya da kuruluştaki bireylerin belirli faktörlere bağlı olarak statü, görev, alt ve üst arası ilişkiler sınıflandıran ve bu sınıflara bağlı standartlar sunan yapı.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Süreyya Aydemir</span> Türk ekonomist ve tarihçi

Şevket Süreyya Aydemir, Türk yazar, düşün insanı, iktisatçı ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Osman Köksal</span> Türk asker ve siyasetçi

Osman Köksal, Türk asker ve siyasetçi.

<i>İnkılap ve Kadro</i>

İnkılap ve Kadro, Şevket Süreyya Aydemir tarafından 15 Ocak 1931'de, Türk Ocakları Merkez Heyeti binasında verilen bir konferanstan yola çıkarak 1932'de yayınladığı kitap.

<i>Menderesin Dramı?</i>

Menderes'in Dramı?, Şevket Süreyya Aydemir'in 1969 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan kitabı.

<i>İkinci Adam</i>

İkinci Adam, Şevket Süreyya Aydemir'in, İsmet İnönü'nün hayatını anlattığı ve 1966-1968 yılları arasında üç cilt halinde Remzi Kitabevi tarafından yayımlanan biyografik kitaptır. Kitap ne bir övgü, ne de bir yergi kitabıdır. Yazar, kitapta İsmet İnönü´nün hayat hikâyesi etrafında, bir devrin akışını verir.

<span class="mw-page-title-main">Toplumsal tabakalaşma</span> bir toplumda benzer özelliklere sahip nüfus

Toplum biliminde ve diğer sosyal bilimlerde, toplumsal tabakalaşma kavramı hiyerarşik bir düzene ve toplum içerisindeki güç ve refahın bölümlenmesine, bireylerin bu bölümlenmedeki konumlarına atıfta bulunur. Kavram, sosyo-ekonomik bir içerik taşıyan sınıf kavramıyla ilişkilidir ve ekonomik, toplumsal, siyasi ve ideolojik eşitsizlikler ya da farklılıklar temelindeki sosyo-ekonomik koşulların farklı görüngüleri üzerine kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">26. Türkiye Hükûmeti</span> Türkiyenin ilk koalisyon hükûmeti (1961–1962)

26. Türkiye Hükûmeti veya VIII. İnönü Hükûmeti, 27 Mayıs Darbesi'nin ardından düzenlenen 1961 seçiminin ertesinde kurulan ilk hükûmettir. Sekizinci İnönü Hükûmeti olarak da bilinir. Cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükûmetidir. İsmet İnönü'nün başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi ile Adalet Partisi arasında büyük koalisyon hükûmetidir ve 20 Kasım 1961 - 25 Haziran 1962 tarihleri arasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dayanışma</span> ortak bir çıkar üzerinde duygu veya eylem birliği

Dayanışma, solidarizm veya solidarite; bir topluluğu oluşturan gruplar veya sınıflar arasında psikolojik bir birlik duygusu yaratan duygu, düşünce ve ortak çıkarlarla birbirlerine karşılıklı olarak bağlanmasıdır. Sınıf işbirliği savunur ve sınıf çatışmasını reddeder. Kolektivizmden farklı olarak dayanışmacılık, bireyleri reddetmez ve bireyleri toplumun temeli olarak görür. Toplum içindeki sosyal ilişkilerden yararlanarak insanların birbirlerine bağlı olduğunu savunur. Terim sosyal bilimlerde, özellikle sosyolojide ve psikolojide yaygın olarak kullanılır.

Sınıfsız toplum, toplumu oluşturan bireylerin statü,mülkiyet veya destekledikleri siyasi birlik gibi özelliklerle eşit olmayan konumlara dağılmadıkları toplum düzeni.