İçeriğe atla

İhsan Özsoy

İhsan Özsoy
Doğum1867
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1944
İstanbul, Türkiye Cumhuriyeti
UyrukTürk
AlanıHeykeltıraş
Sanat eğitimiSanayi-i Nefise Mektebi
Katıldığı akımlarNaturalizm

İhsan Özsoy (1867, İstanbul-1944, İstanbul), Türk heykeltıraş.

Türkiye'de batılı anlamda sanat eğitimi veren ilkokul olan Sanayi-i Nefise'nin heykel bölümünün ilk Türk öğrencisidir. Sanayi-i Nefise'de heykel bölümü başkanlığı, İnas Sanayi-i Nefise Mektebi'nde öğretmenlik yapan sanatçı, Türkiye'deki tanınmış heykeltıraşların öğrenimlerine katkıda bulunmuştur.

Yaşamı

1867 yılında İstanbul'da doğdu. İlköğrenimini tamamladıktan sonra on üç yaşında iken Sanayi-i Nefise Mektebi'ne girdi ve bu okulun heykel bölümünün ilk Türk öğrencisi oldu. Yeni yapılmış olan okulun binalarını gezerken okulun ilk heykel öğretmeni Osgan Efendi'nin dikkatini çektiği ve onun ilgilenip öğrenci olmasını teklif etmesi üzerine okula kaydolduğu anlatılır.[1]

1883'te girdiği okuldan 1891 yılında mezun oldu. Kazandığı bir sınav sonucu devlet bursu ile Paris'e gönderildi. Paris'te önce Jean Baptise Gustav Deloye'nin atölyesine girdi; daha sonra oradan ayrılarak École des Beaux-Arts'a devam etti. Carpeaux, Falguiere gibi akademisyenlerden dersler aldı. 1893 ve 1894 Paris Güzel Sanatlar Sergileri'nde eserleri sergilendi.[1]

1895'te eğitimini bitirerek döndü. Bir arkadaşıyla İstanbul'da özel bir heykel atölyesi açtıysa da, toplumun heykel sanatı karşısındaki olumsuz tutumu nedeniyle, atölyeyi kapatmak zorunda kaldı.[2] bir süre özel işlerde çalıştı. Bu dönemde iç mekan alçı süslemeleri ve dekorasyon işleri ile uğraştı ayrıca memur olarak da görev yaptı.[1] 1897'de Asar-ı Atika Müzesine eski eser onarımcısı olarak atandı. Osman Hamdi Bey ile birliket Sayda kazılarında yer aldı. İskender Lahdi'nin onarımında hocası Osgan Efendi ile birlikte çalıştı.[2]

1904 yılından itibaren Sanayi-i Nefise Mektebi Heykel Bölümünde öğretmen yardımcılığı yaptı. Osgan Efendi'nin 1914'te emekliye ayrılması üzerine heykel bölümünde tek öğretmen olarak kaldı ve Heykel Bölümün Türk asıllı ilk atölye sorumlusu olarak tarihe geçti.[2] İnas Sanayi-i Nefise Mektebi'nde de hocalık yapan İhsan Bey, 1933'te emekli oldu. 1944 yılında İstanbul'da öldü.

Sanatında Yunan ve Roma heykel sanatının, İtalyan Rönesansı'nın ve 17.yüzyıl Fransız heykeline bağlı Natüralizmin etkileri gözlenmektedir.[1] Hitit ve Mısır heykellerine ve modern sanata da ilgi duymuştur. Günümüze kalan eserleri: İstanbul'da Süreyya Sineması'nın sahnesi önündeki Dans Eden Çocuklar isimli friz ve giriş cephesindeki müzik ve sahne sanatlarını temsil eden kabartma figürler, İstanbul Resim Heykel Müzesi'ndeki Nimet Hanım ve Uzun Saçlı Kadın Büstü adını taşıyan Kerime Salahor (Osman Hamdi Bey'in kızı) büstüdür. Sanatçı, Süreyya Sineması'na yaptığı rölyefle, figürlü bir kabartmanın büyük halk kitlelerinin yaşamına doğrudan katılmasını başarmıştır.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Uzun-Aydın, Derya. "Sanayi-i Nefise mektebi'nin Türk Heykel Sanatındaki Yeri ve İlk Heykeltraşlar". Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi, 2013. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2020. 
  2. ^ a b c Kuzucular, Şehamettin. "İhsan Özsoy İlkTürk Heykel Sanatçısı Ve Hocası". Edebiyatvesanatakademisi.com sitesi 8 Ocak 2013. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2020. 
  3. ^ Giray, Kıymet. "Heykel Sanatında Gerçekçi Yorumlar" (PDF). Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Portalı Projesi, Kasım 2009. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sanâyi-i Nefîse Mektebi</span> Osmanlı güzel sanatlar yüksek okulu

Sanayi-i Nefise Mektebi, güzel sanatlar alanında eğitim vermek üzere II. Abdülhamit döneminde İstanbul’da 1882’de kurulmuş bir yüksekokuldur.

Fatma Nazlı Ecevit, Türk ressam. TBMM VII. ve VIII. dönem Milletvekili Fahri Ecevit'in eşi ve 16. Türkiye Başbakanı Bülent Ecevit'in annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Osgan Efendi</span>

Oskan Efendi ya da Yervant Osgan, (1855-1914) Osmanlı-Ermeni heykeltıraş ve müzeci.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Lifij</span> Çerkes asıllı Türk vatandaşı ressam

Hüseyin Avni Lifij, Çerkes asıllı Türk vatandaşı ressam.

Ömer Adil, Türk ressam, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Feyhaman Duran</span> Türk ressam ve hattat

Feyhaman Duran, Türk ressam ve hattat. Türk Resim Sanatı'nda, portre sanatının ilk ve en önemli temsilcisi sayılır. 1914 Çallı Kuşağı ressamlarındandır. Özellikle Atatürk ve İnönü portreleriyle ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Faik İzer</span>

Zeki Faik İzer, Türk ressam.

Mihri Rasim ya da bilinen ismiyle Mihri Müşfik Hanım, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Nazmi Ziya Güran</span> Türk ressam ve sanat eğitimcisi

Nazmi Ziya Güran, Türk ressam ve sanat eğitimcisi.

<span class="mw-page-title-main">Ali Sami Boyar</span> Osmanlı Türkü ressam

Ali Sami Boyar, Türk ressam ve müzeci.

Sabiha Ziya Hanım, Türk ressam ve heykeltıraş. Sanayi-i Nefise Mektebi'nin heykel bölümünden mezun olan ilk kadın sanatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Anka Özkan</span> Türk heykeltıraş

Hüseyin Anka Özkan,, Türk heykeltıraş.

Ratip Aşir Acudoğu,, Türk heykeltıraş. Serbest figüratif heykelleri ve anıt çalışmalarıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi</span> Osmanlı güzel sanatlar üniversitesi

İnas Sanayi-i Nefise Mektebi, kadınlara güzel sanatlar eğitimi vermek için İstanbul'da 1914 yılında kurulan ve 1920’lerde kız-erkek ayrımının kalkmasına kadar hizmet veren okuldur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de heykel</span>

Türkiye'de heykelcilik 19. yüzyılın ilk yıllarına dayanmaktadır.

<i>Kızlar Atölyesi</i>

Kızlar Atölyesi, Ömer Adil'in 1919-1922 yılları arasında yaptığı düşünülen tablo.

Salvatore Valeri, İtalyan ressam.

Müzdan Arel, Osmanlı ve cumhuriyet döneminin ilk kadın ressamlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Resim ve Heykel Müzesi heykel koleksiyonu</span>

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi (İRHM) heykel koleksiyonu, geç Osmanlı döneminden 1980’lere kadar çağdaş Türk heykel sanatına yön vermiş olan önemli heykel sanatçılarının eserlerini içeren sanat koleksiyondur.