İçeriğe atla

İhbar tazminatı

İhbar tazminatı, işçinin işten haber verilmeksizin veya ihbar süresi bitiminden önce çıkarılması durumunda işveren tarafından işçiye ödenmesi gereken tazminat.

Bu durumun tam tersi de geçerlidir. Yani işçinin kanunda belirtilen süreler dahilinde haber vermeden işi bırakması durumunda işverene ihbar tazminatı ödemesi söz konusu olacaktır.

İhbar tazminatı ile ilgili kanun maddesi

MADDE 17. - Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.[1]

İş sözleşmeleri;

a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,

b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,

c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,

d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,

Feshedilmiş sayılır.

Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir.

Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.

İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.

İşverenin bildirim şartına uymaması veya bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi, bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddesi hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz. 18 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. Fesih için bildirim şartına da uyulmaması ayrıca dördüncü fıkra uyarınca tazminat ödenmesini gerektirir.

Bu maddeye göre ödenecek tazminatlar ile bildirim sürelerine ait peşin ödenecek ücretin hesabında 32 nci maddenin birinci fıkrasında yazılan ücrete ek olarak işçiye sağlanmış para veya para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve Kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur.

Koronavirüs gibi dayalı işçilerin işten çıkarılması sözkonusu olamayacağı gibi bu durumda işçi işten çıkarılırsa işçinin işe iade davası açma, işverenden ihbar ve kıdem tazminatı isteme hakkı olacaktır.[2]

İhbar tazminatının hesaplanması

İhbar tazminatı işçinin çalıştığı yıl süresine bağlı olan ihbar süresi kullanılarak hesaplanır.

  • Öncelikle giydirilmiş aylık brüt ücret bulunur.
  • Giydirilmiş aylık brüt ücretin bir güne tekabül eden tutarı hesaplanır.
  • Elde edilen sonuç ile İş Kanunu m.17’de belirtilen süreler çarpılır.
  • Elde edilen tutardan gelir ve damga vergisi çıkartılır.

Bu adımlar izlenerek yapılan hesaplama sonucu net ihbar tazminatı elde edilir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "ilgili kanun mevzuatı". 7 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2012. 
  2. ^ "Bilgi". []
  3. ^ "İhbar Tazminatı Nedir ? İşçinin Hakları ve İşverenin Yükümlülükleri". Avukat Suat KOCA. 17 Mart 2023. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Vade ya da mühlet, günlük kullanımda; bir işin yapılması veya bir borcun ödenmesi için, taraflarlarca belirlenen ya da mevzuat veya yetkili bir makam tarafından borçluya tanınan süreyi ve borcun doğumu ile ifa edileceği gün arasındaki zaman zarfını ifade eder. Bu anlamda ‘bir borcun vadesi’ denildiğinde, borcun ödenmesi için borçluya tanınan zaman aralığı ifade edilir.

Finansal kiralama veya İngilizce adıyla leasing, işletmelerin kuruluş veya büyüme dönemine geçtiklerinde, yatırımlarını gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları orta vadeli finansman yöntemlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İş Kurumu</span> Türkiye Cumhuriyetinin Kamu İstihdam Kurumu

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye'de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere kurulmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

Katma Değer Vergisi veya kısaca KDV, yapılan mal ve hizmet teslimlerinde, mal ve hizmeti teslim edenin ödediği ancak teslim alana yüklenen bir harcama vergisidir. %1'den %20'ye kadar değişmektedir.

<i>Work and Travel</i>

Work and Travel, hem Amerikan kültürünü daha yakından tanımak hem de Amerika Birleşik Devletleri'ndeki alt sektörlerin sezonluk yükselen işçi açıklığını kapatmak amacıyla, 1961'den beri Birleşik Devletler Dışişleri Departmanı tarafından yürütülen kültürel değişim programıdır.

Deniz ticareti hukuku, deniz üzerinde yürütülen ticari ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. 29/06/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda deniz ticaretini konu alan bazı başlıklar şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">İş hukuku</span>

İş hukuku, işçi hakları, çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren-işçi ilişkileri ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır. İş hukuku Kara Avrupası hukuk sistemlerine dahil ülkelerde genellikle milli iş kanunları ile düzenlenmektedir. İş uyuşmazlıkları kural olarak iş mahkemelerinde görülmektedir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İşçi hakları</span>

İşçi hakları, işçi ve işveren ilişkisinde, işçilere tanınan ve insan hakları kapsamına giren yasal haklardır. 1848 de Karl Marx ve Friedrich Engels ile hiddet bulan işçi ve emekçilere gerekli yetki, haklarının verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.

Türkiye'de Mavi Kart, doğumla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup ancak çıkma izni alarak Türk vatandaşlığından ayrılan kişilere ve üçüncü dereceye kadar olan altsoylarına verilen resmi bir kimlik belgesidir. Kimlik gösterilmesi gereken durumlarda nüfus cüzdanı yerine geçer. Mavi Kart sahibi kişiler bazı istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan bütün haklardan yararlanabilirler. Mavi Kart sahipleri resmiyette yabancı olarak işlem görmez.

Akreditif, finansal bir kurum tarafından, ismi geçen lehtara, belirtilen belgeleri ibraz etmesi karşılığında, gene belirtilen miktardaki ödemenin yapılması için düzenlenmiş bir belgedir. Aynı zamanda şartlı bir banka kredisidir. Uluslararası ticarette, vesikalı kredi, kredi mektubu, vesikalı kredi mektubu, ticari kredi mektubu gibi çeşitli deyimlerle anılan akreditif, mal bedellerinin ödenmesi konusunda geliştirilmiş özel bir finansman tekniğidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yargı teşkilatı</span>

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.” Ancak, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkındaki Kanun içinde yer alan bazı belirleyici hükümler haricinde tüm yargı teşkilatının görev ve yetkisini belirleyen kapsayıcı ve genel bir yasal düzenleme yapılmamıştır. Dolayısıyla, hangi durumda hangi mahkemenin yetkili olacağı çeşitli kanunlarda dağınık ve sistematikten uzak bir biçimde yer aldığından mevcut mevzuat konuya genel bir bakış sağlamaktan uzak bir görüntü sunmaktadır.

Tacir ya da tüccar, başkası tarafından üretilen malların ticaretini yapan kimse.

Kıdem tazminatı, çalışan işçinin hizmet süresi boyunca verdiği emeğin karşılığını almasını sağlayan yasal bir sistemdir.

Türkiye'de asgari ücret, Türkiye'de bir işçinin kanunca 30 gün üzerinden minimum alması gereken brüt ücrettir. Asgari ücretin günlük olarak belirlenmesi esastır. Günlük hesap üzerinden de “Aylık” ve “Saat” ücreti hesaplanmaktadır. Haftalık standart çalışma saati 45'tir, bu süre haftanın diğer günlerine sadece bir gün izin yapıldığı varsayılarak eşit dağıtılması durumunda günlük 7 saat 30 dakikadır. Kısmi zamanlı çalışma 30 saate kadar ve 30 saat dahil çalışmadır, bunun üzerindeki 45 saate kadar olan haftalık çalışma süresi içeren işler tam zamanlı çalışmadır. Mesai günleri içinde yapılan molalar çalışma süresine eklenmez. Yasal olarak kullandırılması zorunlu en az bir günlük haftalık izin, sanki işçi o gün çalışmış gibi ücretlendirilir. Devlete verilen vergiler kesilerek işçiye "net asgari ücret" ödenir. Kısaca asgari ücret, iş hayatının temel unsurlarından biridir ve uygulanması en düşük sınırı ifade eder.

İsveç Modeli Danimarka, Norveç, Finlandiya, İzlanda ve İsveç gibi kuzey ülkelerinde uygulanan benzer iş gücü, eğitim ve sosyal politikalar için kullanılan bir üst terimdir. Bu model politik konsept olarak bu ülkelerdeki refah devletinin temelini oluşturur.

Türkiye'de arabuluculuk, 22.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) ile bir "alternatif uyuşmazlık çözümü" yolu olarak uygulanmaya başlamıştır. 6325 sayılı Kanunla yeni bir serbest meslek ihdas edilmiş ve arabuluculuk mesleğini icra edecek kişilere "arabulucu" unvanını kullanma yetkisi tanınmıştır

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Sosyal Şartı</span>

Avrupa Sosyal Şartı 1961 yılında Torino'da imzaya açılan ve 1965 yılında uygulamaya konulan, Avrupa Konseyi'ne üye devletlerin ve bu "şartnameyi" imzalayan devletlerin uymayı kabul ve taahhüt ettikleri, temel sosyal ve ekonomik hakları koruyan, medeni ve politik hakları garanti eden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni takviye eden bir Avrupa Sözleşmesi’dir. Avrupa Konseyi’nin bağlayıcı bir sözleşmesi olarak Avrupa Sosyal Şartı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin, ekonomik ve sosyal haklar alanındaki karşılığı olarak görülebilir. Bu sözleşme 1996 yılında revize edilmiş, 1999 yılından bu yana kademeli olarak eskisinin yerini almıştır. Bu sözleşmeyle insan hakları ve özgürlüklerle ilgili konular ve sözleşmeye taraf olan ülkelerin bu konulardaki uygulamalarını denetleyecek mekanizmalar ele alınmıştır.

Yenilik doğuran haklar, inşâî haklar olarak da bilinir. Yenilik doğuran haklar, bir kere kullanılmaya müsait haklardır. Kullanılmakla sona ererler. Kullanılan bir yenilik doğuran hakkın sonradan kullanımının geri alınması mümkün değildir. Amaç, muhatabın korumasız bırakılmamasıdır. Örneğin, bir kira sözleşmesinde kiracı lehine fesih hakkı doğduğunda, eğer kiracı fesih hakkını kullanırsa, daha sonra bu hukuki fiilini geri alamaz. Burada amaç, sözleşmenin muhatabını mağdur olmaktan korumaktır. Örneğin, Türkiye'de gerçekleştirilen içtihatlarda bu esas bir tabiat kuralı olarak kabul edilir. Ancak bunun istisnâları vardır. Şâyet muhatap, yenilik doğuran hakkın kullanımının geri alınmasına müsaade etmişse veyâ muhatap, yenilik doğuran hakların kullanılması için gerekli şartların oluşmadığını ileri sürerek hakkın kullanılmasına itiraz etmişse, bu durumda yenilik doğuran haklar kullanılamaz.

Eşit işe eşit ücret, aynı iş yerindeki kişilere eşit ücret verilen işçi hakları kavramıdır. Çoğunlukla cinsiyete dayalı ücret farkı ile ilgili olarak cinsel ayrımcılık bağlamında kullanılır. Eşit ücret, temel ücret, aylık dışı ödemeler, ikramiyeler ve ödenekler dahil olmak üzere tüm ödeme ve yardımlarla ilgilidir. Bazı ülkeler, eşit ücret konusunda diğerlerinden daha hızlı hareket etti.

İnşaat hukuku; inşaat, mühendislik ve ilgili alanlarla ilgili konuları inceleyen bir hukuk dalıdır. Özünde sözleşme hukuku, ticaret hukuku, planlama hukuku, iş hukuku ve haksız fiil hukukunun bir karışımıdır. İnşaat hukuku, sözleşme, ihmal, garantiler ve kefaletler, hacizler ve diğer teminatlar, ihale, inşaat alacakları ve ilgili danışmanlık sözleşmeleri dahil olmak üzere çok çeşitli hukuki konuları kapsar. İnşaat hukuku, finans kurumları, bilirkişiler, metraj uzmanları, mimarlar, inşaatçılar, mühendisler, inşaat işçileri ve planlamacılar dahil olmak üzere inşaat sektöründeki birçok katılımcıyı etkilemektedir.