İçeriğe atla

İguana Geceleri (film)

İguana Geceleri
The Night of the Iguana
"İguana Geceleri" (The Night of the Iguana) filminin sinema afişi
YönetmenJohn Huston
YapımcıJohn Huston
Ray Stark
SenaristAnthony Veiller
John Huston
Tennessee Williams (oyun)
OyuncularRichard Burton
Ava Gardner
Deborah Kerr
Sue Lyon
Skip Ward
MüzikBenjamin Frankel
Görüntü yönetmeniGabriel Figueroa
StüdyoMetro-Goldwyn-Mayer MGM

Seven Arts Productions

DağıtıcıMGM

WB

CinsiSinema filmi
TürüDram
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1964
Çıkış tarih(ler)i6 Ağustos 1964, ABD
18 Mart 1968, İstanbul (Kent Sineması)
Süre125 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce,yer yer İspanyolca
Bütçe3 milyon $
Hasılat12 milyon $ (1970'e kadar)
Diğer adlarıİguana Geceleri (Türkiye)
Ateşli Geceler (Türkiye)
La nuit de l'iguane (Fransa)
La notte dell'iguana (İtalya)
La noche de la iguana (İspanya)
Die Nacht des Leguan (Batı Almanya)

İguana Geceleri[1][2] 1964 ABD yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı The Night of the Iguana olan film 18 Mart 1968'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti.[3] Filmin Türkiye'de Ateşli Geceler adıyla da gösterilmiş olduğuna dair bazı kayıtlar vardır.[4][5]

Senaryosunu Anthony Veiller'in John Huston'la birlikte, Tennessee Williams'ın 1961'de yazdığı aynı adlı oyunundan uyarlayıp yazdıkları filmi John Huston yönetmiş, önemli rollerinde Richard Burton, Ava Gardner, Deborah Kerr, Sue Lyon ve Skip Ward oynamışlardır. Müzikleri Benjamin Frankel 'e ait olan filmin yapımcısı da John Huston'dır.[6]

Film 1965 yılında "en iyi yardımcı kadın oyuncu", "en iyi sanat yönetimi" ve "en iyi sinematografi" dallarında Oscar'a aday gösterilmiş, "en iyi kostüm - siyah beyaz" dalında bu ödülü almıştı.

Giriş

Film, 1940'ların Meksika'sında geçer. Filmin baş karakteri, eski papaz, yeni turist rehberi Dr. T.Lawrance Shannon (Richard Burton)'dır. ABD'nin Virginia eyaletinde görevli iken kendi deyimi ile "çok çok genç yaşta bir papaz okulu öğretmeni" ile uygunsuz ilişki kurduğu için aforoz edilmiştir. Artık Texas'ta bulunan "Blake Tours" için turist rehberliği yapan Shannon bir grup din okulu öğretmenini Meksika'nın Puerto Vallarta bölgesine getirir. Bu yolculuk sırasında grubun başkanı Judith Fellows (Grayson Hall) tarafından on yedi yaşındaki yeğeni Charlotte Goodall (Sue Lyon)'ı baştan çıkarmaya çalışmakla suçlanır -gerçekte durum tam tersinedir- ve işten kovulur. Bir umutsuzluk anında da Shannon tur otobüsünün içindeki yolcularla birlikte kaçırarak dobra bir kadın olan Maxine Faulk (Ava Gardner)'un sahibi olduğu Mismaloya'daki Costa Verde Oteli'ne getirir. Kadınlara ve alkole olan zaafı yüzünden Shannon adeta bir ipin ucunda debelenmektedir, tıpkı Maxin'in yardımcılarının yakalayıp boyunlarından iple bağladıkları iguanaların debelendikleri gibi. Shannon alkol, umutsuzluk ve cinnet dolu bir geceyi, önce gezgin ressam Hannah Jelkes (Deborah Kerr)'in öğütleri ve himayesi, sonra Jelkes'in büyükbabası Nonno (Cyril Delevanti)'nun şiirleri, nihayetinde de Maxine'in göstermekten esirgemediği dostluğu sayesinde atlatmayı bilir.

Özet

Küçük bir din okulunun çalışanları olan bir grup orta yaşlı kadının tur rehberliğini yapan rahip Shannon (Richard Burton), grubun lideri Bayan Fellowes'in (Grayson Hall) sorumluluğuna verilmiş olan alımlı, seksi bir lolita olan yeğeni Charlotte'un (Sue Lyon) ısrarlı sataşmaları sonucunda başı iyice belaya girer. Örtülü bir lezbiyen olan Bn.Fellowes bu duruma öfkelenerek Shannon'u mahvedeceğini açıkça ilan eder. Shannon, Bn.Fellowes'in patronunu arayarak kendisini kovdurmasını önlemek için otobüsü Meksika körfezinde Fred isminde eski bir arkadaşının işlettiği ucuz ve telefonu olmayan (ki yanılıyordur, telefonu vardır) bir otele kaçırır. Buraya geldiklerinde Shannon, arkadaşı Fred'in ölmüş olduğunu ve otelin şimdi Fred'in güzel ve seksi dul eşi Maxine Faulk (Ava Gardner) tarafından işletildiğini öğrenir. Bir sinir krizinin eşiğinde, bir yandan kendisinden nefret eden turistleri diğer yandan da Maxine'i idare etmeye çalışırken otele şair büyükbabası Nonno (Cyril Delevanti) ile gelen bakire güzel, gezgin ressam Nantucketli Hannah Jelkes'e (Deborah Kerr) tutulur. Hannah ve büyükbabasının paraları yoktur fakat Shannon, Maxin'i yine de onlara bir oda vermesi için ikna eder. Zorlu geçen buhranlı bir gecede genç kız Shannon'a yine zor anlar yaşatır. Cinnet geçiren Shannon'u Maxine'in yardımcıları hamağa bağlarlar. Hamağa bağlı iken Hannah'ın ona içirdiği haşhaş çayı ve bir vaiz gibi içten nasihatleri onu sakinleştirir. Shannon ve Hannah arasında oluşan bağ Maxine'i umutsuzluğa sürükler. Şimşeklerle dolu fırtınalı bir gecede büyükbaba ölür. Ertesi gün her şey aniden durulur.

Oyuncu kadrosu

Saturday Evening Post dergisinin filmle ilgili Temmuz 1964 sayısının kapağı. Kapakta Richard Burton'ın filmden alınmış bir görüntüsü kullanılmıştır.
Aktör/Aktris Rolü
Richard BurtonPeder T. Lawrence Shannon
Ava GardnerMaxine Faulk
Deborah KerrHannah Jelkes
Sue LyonCharlotte Goodall
Skip WardHank Prosner
Grayson HallJudith Fellowes
Cyril DelevantiNonno

Film hakkında notlar

  • Tennessee Williams bu oyunu 1961'de yazmıştı (Penguin Yayınları'ndan o yıl çıktı). Aynı yılın 28 Aralığında da New York Royale Tiyatrosunda sahnelenmişti. O zaman Shannon rolünü Patrick O'Neal, Maxine rolünü de Bette Davis üstlenmişlerdi.
  • Orijinal piyeste'ki Nazi turist karakterler film versiyonundan çıkarılmışlar.
  • Film Meksika 'nın Mismaloya körfezinde Puerto Vallarta20°40′K 105°16′B / 20.667°K 105.267°B / 20.667; -105.267'nın hemen güneyinde çekilmişti. O yıllarda (1963) filmin aktörü Richard Burton ile aktris Elizabeth Taylor arasında ateşli bir aşk yaşandığı için film setine sayısız paparazzi akın etmişti, bu da filmin çekildiği Puerto Vallarta'nın dünya çapında tanınmasını sağlamıştı(O sırada Elizabeth Taylor Eddie Fisher'le 4. evliliğini sürdürmekte idi, zaten bu yılda da (1964) Richard Burton ile 5. evliliğini yapacaktır.)
  • Filmin çekildiği küçük tenha körfez şimdilerde Mismaloya köyü olmuştur ve yerliler turistik amaçla film setine dokunmayıp restoran haline getirmişlerdir.
  • Yörenin yöneticileri,şimdiki şöhretlerini borçlu oldukları Yönetmen John Huston'un bir heykelini Puerto Vallarta'ya dikmişlerdir.
  • 3 Milyon dolarlık film bütçesinin yarısı oyuncuların ücretleri olarak ödenmiştir.
  • Filmin tek Oscar ödülünü kostüm tasarımı dalında Dorothy Jeakins almıştır
  • Filmin lolitası Sue Lyon bu filmden iki yıl önce Stanley Kubrick'in, Vladimir Nabokov'un ünlü romanından uyarlayıp çektiği Lolita adlı filmde ünlenmişti (1962)
  • Ücra bir mekanda yapılan çekimlerin yarattığı gerilimi hafifletmek için çekimler başlamadan yönetmen John Huston tüm oyunculara birer altın kaplama tabanca ve üzerinde oyuncuların isimlerinin yazıldığı kurşunlardan vermiştir. Böylelikle oyuncular birbirlerini öldürmeye karar verirlerse adlarının yazılı olduğu kurşunları kullanabileceklerdir. Film bittiğinde bu yöntemin işe yaradığı anlaşılmış, ekip arasında önemli bir sürtüşme yaşanmamıştır.
  • Deborah Kerr'ın de 16 Ekim 2007'de ölmesi ile dört başrol oyuncusundan bugün için (Haziran 2009) sadece 1946 doğumlu Sue Lyon hayattadır.

Filmin karakterleri

Tennessee Williams'ın sinemaya uyarlanmamış eseri yok gibidir. Adeta Freud'un tiyatrodaki takipçisi olan Williams'ın karakterlerinin ortak özellikleri cinsel saplantlarının esiri, sinirli, gergin, dengesiz kişiler olmalarıdır. Eserleri de genellikle bir "karakter çalışması" özelliği taşır. "İguana Geceleri" de bu kalıplara uyar. Aslında sinemaya uyarlanmaya uygun olmayan eserin dramatik bir yapısı yoktur. Bu nedenle film bir 'karakterler tahlili' şeklinde devam eder. Filmin karakterleri Williams'ın her zamanki dengesiz ve patolojik karakterleri birtakım simgelerle (iguanalar gibi) desteklenmişlerdir. Bu filmdeki başlıca karakterler şöyle sıralanabilir;

  1. Genç kızlara olan düşkünlüğü yüzünden işinden uzaklaştırılmış alkolik bir rahip (Richard Burton).
  2. Issız bir köydeki tenha otelinde 2 yerli uşağı ile alem yapan dul bir kadın (Ava Gardner).
  3. Çok yaşlı şair büyük babası ile dünyayı dolaşan evde kalmış kız kurusu (Deborah Kerr).
  4. Dişiliğini erkekleri etkilemek için cömertçe kullanan şımarık zengin kızı (Sue Lyon).
  5. Lezbiyen bir öğretmen (Grayson Hall).
  6. Esrarkeş Çinli aşçı.

Adlandırma

Eserin Penguin Yayınevinden çıkan bir baskısı

Oyuna ve oyundan yapılan sinema uyarlamasına Türkiye'de verilen değişik adlar topluca gösterilmiştir:

Verilen ad Notlar
The Night of the Iguana1961 tarihli Tennessee Williams oyununun özgün adı
The Night of the Iguana1964 tarihli sinema uyarlamasının özgün adı (ABD)
İguana Gecesi1966'da Türkiye'de Altın Kitaplar'ın verdiği Türkçe ad
İguananın Gecesi1990'da Türkiye'de Can Yayınları'nın verdiği Türkçe ad
İguana GeceleriFilmin Türkiye'deki adı
Ateşli GecelerFilmin Türkiye'deki alternatif adı

Kaynakça

  1. ^ Mitos ve Kuşku, Atilla Dorsay, 1977. Görsel Yayınlar s. 292 Türkçe isim için referans 1
  2. ^ 100 Yılın 100 Yönetmeni, Atilla Dorsay, 1995. Remzi Kitabevi s. 247 Türkçe isim için referans 2
  3. ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2010. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009. 
  5. ^ http://www.digiturk.gen.tr/tvProgram/progDetail.aspx?contentID=6052[]
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Angelina Jolie</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Angelina Jolie, Amerikalı oyuncu, film yapımcısı ve hayırsever. Üç Altın Küre, iki Sinema Oyuncuları Derneği Ödülü ve bir de Oscar sahibidir. Hayırsever çalışmalarıyla da tanınan Jolie, pek çok kez dünyanın en çekici insanları listelerinde yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Helena Bonham Carter</span> İngiliz oyuncu

Helena Bonham Carter, İngiliz oyuncu. Oyuncu olarak ilk çıkışını K. M. Peyton'ın A Pattern of Roses adlı eserinin televizyon uyarlamasında, sinema kariyerindeki çıkışını ise Lady Jane filminde başrolde yer alarak gerçekleştirdi. Manzaralı Oda, Dövüş Kulübü, Zoraki Kral ve Harry Potter serisinde canlandırdığı Bellatrix Lestrange gibi çeşitli rollerde oynadı. Yönetmen Tim Burton'la sık sık işbirliği içinde bulundu ve onunla birlikte Maymunlar Gezegeni, Büyük Balık, Ölü Gelin, Charlie'nin Çikolata Fabrikası, Sweeney Todd: Fleet Sokağının Şeytan Berberi, Alis Harikalar Diyarında ve Karanlık Gölgeler gibi filmlerde çalıştı. 2012'de Büyük Umutlar'da Bayan Havisham rolünü üstlendi, Sefiller'de Madame Thénardier ve Sindirella'da (2015) Peri Anne karakterlerini canlandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Comte de Lautréamont</span>

Comte de Lautréamont gerçek adı Isidore Lucien Ducasse'dır. Fransız şair.

<span class="mw-page-title-main">Max von Sydow</span> İsveçli oyuncu (1929-2020)

Max Carl Adolf von Sydow, hayatının son dönemlerinde Fransa'ya taşınan ve Fransız vatandaşı olan İsveçli aktördür. Avrupa ve Amerikan sinema, televizyon ve tiyatroda 70 yıllık bir kariyeri vardı, 150'den fazla filmde ve çok sayıda televizyon dizisinde birden çok dilde rol aldı. Fransız vatandaşı oldu ve hayatının son on yıllarını Fransa'da yaşadı.

<i>Batman</i> (film, 1989)

Batman, Tim Burton tarafından yönetilen bir süper kahraman filmidir. DC Comics'in aynı isimli karakterinden uyarlanmıştır. Filmde Batman'i Michael Keaton, Joker'i Jack Nicholson canlandırmıştır. Kim Basinger, Michael Gough ve Robert Wuhl yardımcı rollerdedir. Warner Bros. şirketinin ilk Batman filmidir.

<i>Mulholland Çıkmazı</i> 2001 çıkışlı Amerikan–Fransız yapımı film

Mulholland Çıkmazı, yönetmenliğini ve senaristliğini David Lynch'in üstlendiği; psikolojik gerilim, gizem ve dram türlerindeki 2001 çıkışlı bir Amerikan-Fransız filmidir. Başlıca rollerinde Naomi Watts, Laura Elena Harring ve Justin Theroux yer alır. Kara film unsurları, ilgisiz gibi görünen fakat birbirleriyle bağlantılı vinyetler ve gerçeküstü öğeler barındıran film, Los Angeles'a gelip halasının evinde kalırken hafızasını kaybedip aynı evde saklanan Rita ile karşılaşan ve onunla arkadaş olan Betty Elms adlı, gözü yükseklerde bir oyuncunun hikâyesini anlatır.

<i>Barton Fink</i> safter inan 01-02/1976 van erciş doğumlu olup ağrı patnos nıfüsuna kayıtlıdır Evli 4 kız babasıdır

Barton Fink, Ethan ve Joel Coen kardeşler'in yazdığı, yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği 1991 ABD yapımı filmdir.

<i>Batman</i> (film serisi) DC Comicsin uyarladığı Batman süper kahramanın filmleri

Batman film serisi, DC Comics şirketinin kurgusal bir karakterinin uyarlandığı altı filmden oluşur. Bu filmlerin yapımcılığını ve dağıtımcılığını Warner Bros. Pictures yaptı.

<i>İguananın Gecesi</i>

İguananın Gecesi, Amerikalı oyun yazarı Tennessee Williams'ın 1961 tarihinde yayımladığı tiyatro oyununun adıdır. Williams, özgün adı The Night of the Iguana olan oyununu 1948'de yazmış olduğu bir kısa hikâyesine dayandırmıştır. Oyun ilk kez 1961 yılında Penguin Yayınları'ndan çıktı, aynı yılın 28 Aralığında da Broadway'de New York Royale Tiyatrosunda sahnelendi. Oyun yine o yıl New York Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödülünü aldı.

<span class="mw-page-title-main">En İyi Film Kurgusu Akademi Ödülü</span>

1934'ten beri dağıtılan bu kategorideki "Oskar" ödül adaylıklarının En İyi Film Akademi Ödülü kategorisi ile yakın alakalı olduğu değerlendirilmektedir. 1981'den beri En İyi Film ödülünü kazananlar ayrıca En İyi Kurgu Oskarı'na da aday gösterilmiştir ve En İyi Film ödülünü kazananların üçte ikisi En İyi Kurgu dalında da ödül sahibi olmuşlardır.

<i>Volkanın Altında</i>

Volkanın Altında, 1984 ABD - Meksika ortak yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı Under the Volcano olan film sonraki yıllarda Türkiye televizyonlarında Yanardağın Altında adıyla da gösterilmiştir. Bu ad, filmin uyarlandığı romanın Türkiye'deki adlarından biridir.

Bu sayfa 1952 yılında dünyada sinema alanındaki olayları içermektedir.

<i>Hail, Caesar!</i>

Hail, Caesar!, Coen kardeşlerin yazıp yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği 2016 yapımı Amerikan komedi filmi. Filmde Josh Brolin, George Clooney, Scarlett Johansson, Tilda Swinton ve Ralph Fiennes gibi yıldız oyuncular yer alıyor. Film 1950'lerde Hollywood film endüstrisinde ''iş bitirici'' olarak çalışan Eddie Mannix'in hayatını konu alıyor.

<span class="mw-page-title-main">The One with Ross's Wedding</span> Friends bölümü

The One with Ross's Wedding, Amerikan televizyon durum komedisi Friends'in (1994-2004), toplamdaki 96. ve 97. bölümü ve 4. sezon finali olan iki kısımlık bölümdür. İlk olarak 7 Mayıs 1998'de NBC'de yayınlanan bölümde Ross Geller, Monica Geller, Joey Tribbiani, Chandler Bing ve daha sonradan Rachel Greene ; Emily Waltham ve Ross'un Londra'daki düğünleri için İngiltere'ye uçarlar. Ross ve Emily'nin evlilik sözleri, Ross'un Emily'i eşi olarak kabul ederken yanlışlıkla Emily yerine Rachel'ın ismini söyleyerek "I, Ross, take thee Rachel" demesi üzerine bozulmuştur. Evlendirme memuru, Ross'un yanlışlıkla Rachel'ın adını söylemesinin ardından Emily'e nikâha devam edip etmemesi gerektiğini sorsa da bölüm, beşinci sezonun yayınlanmasıyla sona erecek bir belirsizlikle sona erer. Bölümde ayrıca Monica ve Chandler arasında daha sonradan uzun süreli bir ilişki hâlini alacak tek gecelik bir ilişki yaşanmıştır.

Bu liste, Billboard dergisinin Dance Club Songs listesinde bir numaraya ulaşan kayıt sanatçılarının bir listesidir. Billboard, 26 Ekim 1974 tarihinde sona eren haftada dans müziği sıralamasına başladı ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gece kulüplerinde oynamak için standart müzik müzik listesi yayınladı.

Tuhaf Günler, James Cameron ve Jay Cocks tarafından yazılan, yapımcılığını Cameron ve Steven-Charles Jaffe tarafından gerçekleştirilen, yönetmenliğini Kathryn Bigelow'un yaptığı 1995 Amerikan bilimkurgu gerilim filmidir. Başrollerinde Ralph Fiennes, Angela Bassett, Juliette Lewis ve Tom Sizemore yer almaktadır. 1999 yılının son iki gününde geçen film, bir fahişe cinayetinin ardındaki gerçeği ortaya çıkarmaya çalışırken, bir kaydedicinin anılarını ve fiziksel duyumlarını deneyimlemesine izin veren bir karaborsacının hikâyesini takip ediyor.

21. Akademi Ödülleri töreni 24 Mart 1949 tarihinde yapılmıştır ve Akademi Ödülleri tarihi bakımından birçok ilki barındırır. İlk kez Hollywood dışı bir yapım (Hamlet) En İyi Film ödülünü kazandı ve ilk kez bir kişi Oscar ödüllü bir performansta kendini yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Gene Tierney</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1920 – 1991)

Gene Eliza Tierney, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu. Döneminde güzelliğiyle övgü toplayan, bir kadın başrol olarak anılmaktadır. Tierney en iyi Laura (1944) filmindeki baş karakteri canlandırması ile tanınmış ve Leave Her to Heaven'daki (1945) Ellen Berent Harland rolüyle En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiştir.