İçeriğe atla

İfigenia

İfigenia veya İphigenia, Miken Kralı Agamemnon ile Clytemnestra'nın kızıdır. Kardeşleri ise Elektra, Orestes ve Khrysothemis'tir.

Agamemon, Artemis Korusunda avlanırken kutsal bir geyiği öldürüp, böbürlendiği için tanrıça Artemis'i kızdırır. Böylece Akha Ordusunun Aulis'ten Truva'ya açılmasını sağlayacak uygun rüzgarlar çıkmaz. Agamemnon böylece ordunun bilicisi Kalkhas'a danışır. Kalkhas, düş yorumcularının en büyüğüdür; geçmişi, geleceği, şimdiyi bilmektedir. Ona, bu hüneri Apollon vermiştir.[1] Kalkhas, tanrıça Artemis'in Agamemnon'a sinirli olduğunu, eğer kızını tanrıçaya kurban ederse yola çıkmasını sağlayacağını söyler.

Bunun üzerine kızı İphigenia'yı Miken'den Akhilleus ile evlendireceğini bahanesi ile getirtir ve onu Artemis'e kurban ederek uygun rüzgarların çıkmasını sağlar. Bu hikâye özellikle Euripides'in İphegenia Aulis'te isimli oyununda anlatılır. Truva Savaşı'nın başlaması, Yunan prenses İphigenia'nın kurban edilmesi ile olur.[2] Yine Truva Savaşı'nın bitimi ise, Truvalı prenses Polyksena'nın kahraman Akhilleus'un mezarında kurban edilmesi ile sonlanır. İki kadın da, herkesi hayran bırakacak bir şekilde, ölümlerine isteyerek, omuzları dik giderler ve erkeklerin hayranlığını kazanırlar.[3]

Kızının ölümüne çok üzülen Clytemnestra ise Agamemnon Truva Savaşı'ndan döndükten sonra onu öldürecektir. Böylece oğulları Orestes de kız kardeşi Elektra ile birlikte, annesi Clytemnestra'yı ve aşığını öldüreceklerdir.[4][5]

Başka bir versiyona göre, İphegenia, Aulis'te ölmez; Artemis onu kurtarır ve onu Tauris'e götürerek Artemis rahibesi yapar. İphegenia, buradaki tapınakta gemileri batıp, Tauris'e çıkan yabancıları kurban etmektedir. Günün birinde kardeşi Orestes ile arkadaşı Pylades gelirler. Delphoi kahininin verdiği görev, buradaki Artemis Heykeli'ni Yunanistan'a götürmektir. İphigenia onlara yardım eder ve birlikte Yunanistan'a kaçarlar. İphigenia, Pylades ile evlenir. Bu hikâyede yine Euripides'in İphigenia Tauris'de isimli oyununda anlatılır.[6]

Epik Döngü'nün kayıp destanlarından Cypria'da İphigenia'nın kurbanından bahseder. Kahin Kalkhas, Artemis'i yatıştırmak için kızın kurban edilmesi gerektiğini bildirir. İphigenia, Akhilleus ile evlendirilme bahanesi ile getirilir ve kurban edilmeden önce, Artemis, kızın yerine bir geyik koyarak, kızı Tauris'e kaçırır ve orada onu ölümsüz yapar.

İphigenia'nın öldürülmesi ile ilgili eserler

  • Antakya Arkeoloji Müzesi, İphigenia Aulis'te Mozaği
    Antakya Arkeoloji Müzesi, İphigenia Aulis'te Mozaği
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Britanya Müzesi
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Britanya Müzesi
  • İphigenia'nın Kurban Edilmesi
    İphigenia'nın Kurban Edilmesi
  • Akhilleus'un Öfkesi, Jacques-Louis David
    Akhilleus'un Öfkesi, Jacques-Louis David
  • İphigenia'nın kurban edilmesi, Pietro Paolo Raggi
    İphigenia'nın kurban edilmesi, Pietro Paolo Raggi
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, 1653, Sebastien Bourdon
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, 1653, Sebastien Bourdon
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Gabriel-François Doyen
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Gabriel-François Doyen
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Jan Havickszoon Steen
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Jan Havickszoon Steen
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi
    İphigenia'nın Kurban edilmesi
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Maulbertsch
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Maulbertsch
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Flemalle
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Flemalle
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi
    İphigenia'nın Kurban edilmesi
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Terwesten Augustin, Büyük Peterhof Sarayı, 1690
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Terwesten Augustin, Büyük Peterhof Sarayı, 1690
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Jacopo Amigoni, 1740
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Jacopo Amigoni, 1740
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Giovanni Battista Tiepolo
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Giovanni Battista Tiepolo
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Francesco Fontebasso
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Francesco Fontebasso
  • İphigenia'nın Kurban edilmesini betimleten krater
    İphigenia'nın Kurban edilmesini betimleten krater
  • İphigenia'nın Kurban edilmesi, Giovanni Battista Tiepolo
    İphigenia'nın Kurban edilmesi, Giovanni Battista Tiepolo
  • İphigenia'nın kurban edilmesi
    İphigenia'nın kurban edilmesi
  • François Perrier, Iphigenia'nın kurban edilmesi, 17.yy
    François Perrier, Iphigenia'nın kurban edilmesi, 17.yy
  • Iphigenia'nın kurban edilmesi, Pompeii'den antik bir fresk süslemesi
    Iphigenia'nın kurban edilmesi, Pompeii'den antik bir fresk süslemesi
  • Antakya Arkeoloji Müzesi, İphigenia Mozaği
    Antakya Arkeoloji Müzesi, İphigenia Mozaği

İPHİGENİA TAURİS'DE İLE İLGİLİ ESERLER

  • Iphigenia Tauris'de (1893), Valentin Serov
    Iphigenia Tauris'de (1893), Valentin Serov
  • Iphigenia Tauris'de, Alessandro Marchesini
    Iphigenia Tauris'de, Alessandro Marchesini
  • Iphigenia Tauris'de, Pompeii'den dekorasyon
    Iphigenia Tauris'de, Pompeii'den dekorasyon
  • Iphigenia Tauris'de, Pompeii'den dekorasyon
    Iphigenia Tauris'de, Pompeii'den dekorasyon
  • Iphigenia Tauris'de, Ecole Française
    Iphigenia Tauris'de, Ecole Française
  • Pylades ve Orestes mahkum olarak İphigenia'nın önüne getirildiğinde, (1766), Benjamin West
    Pylades ve Orestes mahkum olarak İphigenia'nın önüne getirildiğinde, (1766), Benjamin West
  • Pompeia. Orestes ve Pylades
    Pompeia. Orestes ve Pylades
  • Orestes ve Iphigenia, mozaik (MüzeCapitolini)
    Orestes ve Iphigenia, mozaik (MüzeCapitolini)
  • Anselm Feuerbach - Iphigenia
    Anselm Feuerbach - Iphigenia
  • Anselm Feuerbach - Iphigenia
    Anselm Feuerbach - Iphigenia
  • Orestes ve İphigenia heykeli çalarken, Louvre
    Orestes ve İphigenia heykeli çalarken, Louvre
  • Anselm Feuerbach - İphigenia, 1871
    Anselm Feuerbach - İphigenia, 1871
  • Herbert-Schmalz, İphigenia
    Herbert-Schmalz, İphigenia

Kaynakça

  1. ^ Homeros (2016). İlyada. Erhat, Kadir, Azra, A. tarafından çevrildi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. s. 70: 5. 
  2. ^ İphigenia Avlis'te, Euripides. İş Bankası Yayınları. 
  3. ^ Hekabe, Euripides. İş Bankası Yayınları. 
  4. ^ Orestes, Euripides. 
  5. ^ Elektra, Sofokles. 
  6. ^ İphigenia Tauris'te, Euripides. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İlyada</span> Truva Savaşını anlatan bir destan

İlyada, Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır. Yunancada Odysseia ile birlikte en eski destan olduğu düşünülen, epik bir şiirdir. Eldeki veriler ışığında Homeros tarafından MÖ 7. ya da 8. yüzyılda yazıldığı düşünülen Antik Yunan edebiyatının temel eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Odisseus</span> Yunan mitolojisinde İthaka kralı

Odisseus, Yunan mitolojisinde İthaka kralıdır. Laertes ile Antikleia'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Agamemnon</span> Yunan Mitolojisinde Miken Kralı

Agamemnon, Yunan mitolojisinde Miken Kralı, Sparta Kralı Menelaos'un büyük kardeşi, orduları Truva (Troya) savaşına götüren kumandan. Atreus ve Aerope'nin oğludur. Yunan orduları Avlid'de Truva'ya yola çıkmak için toplandıklarında hiç rüzgâr olmadığı için Agamemnon Av Tanrıçası Artemis rüzgârları serbest bıraksın diye kızı İphigenia'yı kurban vermeye yönelir. Ancak İphigenia, kurban olarak kesileceği sırada Artemis, bir dişi geyik göndererek kızın yerine onu kurban ettirdi ve kızı Artemis tapınağına rahibe yaptı. Böylece Artemis rüzgârları serbest bıraktı. Truva savaşında kazanılan zaferden sonra Agamemnon güzel Kassandra'yı da yanına alıp evine döndü. Agamemnon'un kızları İphigenia'yı öldürmeye teşebbüs etmesini ve Kassandra'yla dönmesini sindiremeyen, Agamemnon'un karısı Clytemnestra, sevgilisi Aigisthos ile birlikte Agamemnon'u öldürdüler. Homeros'un Odysseia destanında baş karakter İthake kralı Odysseus, ölüler ülkesinde Agamemnon'un ruhuyla konuşur, Agamemnon ölümünden şöyle bahseder:

''Çok kurnaz Odysseus, tanrıya denk Laertesoğlu,

gemilerimde alt etmiş değil Poseidon beni

uğursuz yellerin azgın soluğunu salıp üstüme,

beni düşman adamlar da yok etmiş değil karada,

Aigisthos'tur hazırlayan bana ölümü ve eceli,

o öldürdü beni hain karımın yardımıyla,

evine buyur etmiş oturtmuştu beni sofrasına,

öldürdü yemek yerken, boğazlar gibi ağılda bir sığırı.

Ben yürekler acısı bir ölümle böyle öldüm işte.''

<span class="mw-page-title-main">Elektra</span>

Elektra, Yunan mitolojisinde, Agamemnon ile Clytemnestra'nın kızıdır. Babaları öldürüldüğünde, kardeşi Orestes'i uzaklaştırarak yaşamını kurtarır. Orestes döndüğünde, annesiyle sevgilisinin öldürülmesinde ona yardım eder, daha sonra Orestes'in arkadaşı Pylades ile evlenir.Ayrıca Günümüzde Gerçek Kişiliği Değiştirilerek Bir Hayal Kahramanı Olarak Filmi Yapılmaktadır. Freud'un Oedipus kompleksi diye adlandırdığı komplekse pek çok yerde karşılık gelen Elektra kompleksi, içerik bakımından Oedipus kompleksi ile benzerlik gösterse de, Freud, bu komplekse Elektra kompleksi ismini vermeyi reddetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Orestes</span> Agamemnon ve Klytemnestranın oğlu

Orestes, Truva Savaşı'nda savaşan Miken kralı Agamemnon ve Klytemnestra'nın oğludur. Çılgınlığı ve arınması, birçok Antik Yunan oyununa ve efsanesine konu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Diomidis</span> Yunan Mitolojisinde Argos Kralı

Diomedes ya da Diomede Truva Savaşı'na katılmasıyla tanınan Yunan mitolojisinde bir kahramandır.

<span class="mw-page-title-main">İphigenia Tauris'te</span>

İphigenia Tauris'te Christoph Willibald Gluck tarafından Fransızca olarak hazırlanmış 4 perdelik bir trajedik opera. Eserin librettosu Nicolas-François Guillard tarafından Fransızca olarak Yunanca antik klasik trajedi yazarı Euripides'in "İphigenia Tauris'te" trajedisinden uyarlanarak' yazılmıştır. Eserin prömiyeri 18 Mayıs 1778'da Paris'te "Académie Royale de Musique" tarafından verilmiştir. Bu eser Fransız opera sahnesinde temsil edilen 5. Fransızca opera eseri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İphigenia Aulide'de</span>

İphigenia Aulide'de Christoph Willibald Gluck tarafından Fransızca olarak hazırlanmış 4 perdelik bir trajedik opera. Eserin librettosu Nicolas-François Guillard tarafından Fransızca olarak tanınmış Fransız trajedi yazarı Jean Racine'in antik Yunan mitinden uyarlanarak yazdığı "İphigenie (1674)" trajedisinden uyarlanarak yazılmıştır. Eserin prömiyer temsili 19 Nisan 1774'te Paris'te "Académie Royale de Musique" tarafından yapılmıştır. Bu eser Fransız opera sahnesinde temsil edilen ilk Fransızca opera eseri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hekabe (oyun)</span> Evripides trajedisi

Hekabe, Euripides tarafından MÖ 424'te yazılmış trajedidir. Truva Savaşı'ndan sonra, Yunanlar Truva'dan ayrılmadan önce gerçekleşir. Ana karakter, düşmüş Truva Şehri'nin kraliçesi Hekabe'dir. Hikâye kısaca, Hekabe'nin kızı Polyksena'nun Akhilleus'un mezarına kurban edilmesinden ve oğlu Polydoros'un öldürülmesinden intikamını nasıl aldığını anlatır.

Elektra tragedyası, Sofokles'in günümüze ulaşan yedi oyunundan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Orestes (oyun)</span> Evripides trajedisi

Orestes, Euripides Makedonya'ya göç etmeden önce Atina'da sergilenen son oyunudur. Bu oyunun M.Ö. 480 civarında sergilendiği düşünülmektedir. Adaletin koruyucusu mitolojik yaratıklar olan Erinyeler, Orestes'in işlediği cinayet yüzünden Orestes'in peşine düşerler. Ancak ona halisülasyonlar gördürür ve hem bedensel hem de zihinsel olarak zayıf düşmesini sağlarlar.

Euripides, İphigenia Aulis'te oyununu ömrünün son on sekiz ayını geçirdiği Makedonya'da yazmıştır. Adaşı olduğu oğlu, oyunu M.Ö. 405 yılında sergilemiştir. Korint'te Alkmaeon ve Bakkhalar adlı oyunları ile birlikte bir tetralojinin parçası olan oyunun, Euripides'in oğlu veya yeğeni tarafından yönetildiği düşünülmektedir. Oyun, Dionysia şehir festivali yarışmasında birincilik ödülünü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Poliksena</span> Yunan mitolojisinde Truva prensesi

Yunan mitolojisinde, Polyxena Truva Kralı Priamos ve kraliçesi Hekabe'nin en küçük kızıydı. Homeros, ondan bahsetmez ancak bazı diğer klasik yazarlar ondan bahseder. Bu yazarlara göre Polyksena'nın hikâyesi değişkenlik gösterir. Truva'nın düşmesinden sonra, nişanlısı olduğu ve birçok versiyonda ölümüne sebep olduğu Akhilleus'un mezarında kurban edilir.

<span class="mw-page-title-main">Pilades</span>

Yunan mitolojisinde, Pylades Phocian Kralı Strophius ve Anaxibia'ın oğludur. Anaxibia, Atreus'un kızıdır ve Agamemnon ile Menelaos'un kızkardeşidir. Daha çok Agamemnon'un oğlu olan kuzeni Orestes ile olan ilişkisiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Neoptolemos</span>

Neoptolemos, Yunan Mitolojisinde savaşçı Akhilleus ve prenses Deidamia'nın oğludur ve Oneiros'un kardeşidir. Antik Epirus'un Molosslularının hanedanının efsanevi atasıdır.

Nostoi ("Dönüşler"), aynı zamanda Yunanların Dönüşleri olarak da bilinir, antik Yunan edebiyatının kayıp bir destanlarından biridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunan'da daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan destanlardan biriydi. Nostoi'nin hikâyesi kronolojik olarak Iliou persis'ten sonra gelir ve onu Odysseia takip eder. Nostoi'nin yazarı belirsizdir: Antik yazarlar, şiiri Agias'a, Homeros'a ya da Eumelos'a 'a atfetmişlerdir. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış beş kitaptan oluşuyordu. Nostos kelimesi "eve dönüş" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kalhas</span>

Yunan mitolojisinde, Kalkhas Argoslu bir kahindir. Kalkhas'tan, İlyada'nın başlangıcında bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">İphigeneia Tauris'te</span> Evripides trajedisi

İphigenia Tauris'de, Euripides tarafından MÖ 414-412 arasında yazılmış ve günümüze kadar ulaşan trajedi oyunlarından biridir. Yine Euripides'in İphigenia Avlis'de adlı oyunundan sonraki zamanı anlatır. Aristotales, Poetika'sında oyuna sık sık değinir ve kardeşlerin birbirini tanıma sahnesini oldukça başarılı bulur. Oyun, Peloponez Savaşı esnasında sergilenmiştir. Oyun bir prologos, parados, 3 stasimon, 3 epeisodion ve ekodos'tan oluşur. Oyun sonunda, tanrıça Athena gelerek, kurguyu sonuca bağlar. Oyun, Tauris'teki Artemis Tapınağı önünde geçer.

<span class="mw-page-title-main">Klitemnestra</span> Yunan Mitolojisinden bir karakter

Clytemnestra, Miken Kralı Agamemnon'un karısıdır ve Helen'in kız kardeşidir.

Cypria(Greek: Kupria ; Latince : Cypria), Stasinus'a atfedilen ve klasik antik çağda oldukça iyi bilinen eski Yunan edebiyatının kayıp bir epik şiiridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi. Cypria'nın hikâyesi kronolojik olarak Epik Döngü'nün başında gelir ve onu İlyada takip eder. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış on bir şiir kitabından oluşuyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.