İçeriğe atla

İdrar Vergisi

İdrar Vergisi (Latince Vectigal Urinae) Roma İmparatoru Nero tarafından 1. yüzyılda idrarların toplanması için zorla alınan bir vergidir. Roma toplumunun alt sınıfları idrarlarını bir kabın içine yapar ve foseptiğe dökerdi. Sıvı olanı daha sonra halk tuvaletlerinden toplanır ve birçok kimyasal işlem için hammadde olarak kullanılırdı. Örneğin; tabaklama işlemi için ve aynı zamanda Roma çamaşırhaneleri tarafından amonyak kaynağı olarak, yünden toga'ların beyazlatılması için kullanılırdı.

Neticede bu vergiden vazgeçildi ama Nero'nun vergi-aç'ı halefi Vespasian tarafından tüm halk tuvaletlerinde tekrar uygulandı. Romalı tarihçiler Suetonius ve Dio Cassius anlattıklarına göre, Vespasian'ın oğlu Titus, verginin tiksindirici doğası hakkında şikayet ettiğinde, babası bir altın sikke alır ve "Non olet! ("kokmuyor!") der. Bu deyim günümüzde bile paranın kaynağını önemsemeden hepsinin eşit derecede kirli (ya da temiz) olduğunu anlatmak için kullanılır. Vespasian'nın adı hala Fransa'da (vespasiennes) ve İtalya'da (vespasiani) olarak halk tuvaletleriyle ilişkili olarak kullanılır.

Kaynakça

  • Ivar Lissner, "Güç ve Delilik: Sezarların Hikayesi".(İngilizce)
  • Dio Cassius, lxvi, 14. (Latince ve İngilizce çeviri)
  • Suetonius, "De Vita Caesarum--Divus Vespasianus" (Latince ve İngilizce çeviri
  • Dominique Laporte, "Dışkının Tarihi" (İngilizce)

Dış bağlantılar

Dio Cassius'un "Tarih" çevirisi (İngilizce)

  • Dio Cassius [2]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jül Sezar</span> Romalı asker ve Roma Cumhuriyetinin son diktatörü olan politik lider (MÖ 100–44)

Jül Sezar, Romalı asker ve Roma Cumhuriyeti'nin son diktatörü olan politik liderdir. Aynı zamanda iyi bir hatip ve güçlü bir yazar olan Sezar, dünya tarihinin en etkili insanlarından birisi olarak kabul edilir. Eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde ve evlatlığı Augustus'un ilk Roma imparatoru olmasını sağlayacak olayların başlamasında kritik bir rol oynamıştır.

Pecunia non olet, kalıplaşmış bir Latince deyiştir.

<span class="mw-page-title-main">Neron</span> 5. Roma imparatoru (s. 54–68)

Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus, esas adı Lucius Domitius Ahenobarbus olan ve aynı zamanda Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus olarak da bilinen, Julio-Claudian Hanedanı'nın beşinci ve son Roma imparatoru. Nero, büyük amcası Claudius tarafından tahtın vârisi olarak evlatlık edinilmiştir. Nero Claudius Caesar Drusus olarak, İmparator Claudius'un ölümünün ardından, 13 Ekim 54'te Roma tahtına oturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Monumentum Ancyranum</span> Res Gestae Divi Augustinin Ankarada bulunan kopyası

Monumentum Ancyranum veya Ankara Anıtı; Res Gestae Divi Augusti'nin Ankara'daki Augustus Tapınağı'nın duvarlarına kazınmış olan ve metnin dünya üzerinde bilinen en eksiksiz kopyasıdır. İlk Roma İmparatoru olan Augustus'un yaptığı işleri anlatan yazıt, 14 Ekim 1972 tarihinde tapınakla birlikte tescillenerek birinci derece kültür varlığı ilan edilmiştir. Orijinali kayıp olmakla birlikte; diğer kopyaları Isparta'daki Antiokheia ve Apollonia antik kentlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vitellius</span> Roma İmparatoru (15-69)

Aulus Vitellius Germanicus, Dört İmparator Yılı olarak bilinen MS 69 yılında 17 Nisan'dan aynı yılın 22 Aralık tarihine kadar görev yapan Roma imparatorudur. Lucius Vitellius'un oğlu olup Sextilia ile evlidir ve Genç Lucius Vitellius adında bir kardeşi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Titus (Roma imparatoru)</span>

Titus Flavius Vespasianus, Titus adıyla da bilinen Flavius Hanedanı mensubu, Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Galba</span>

Servius Sulpicius Galba, 8 Haziran 68-15 Ocak 69 yılları arasında hüküm sürmüş, Neron'nun intiharının ardından tahta çıkmış, Dört İmparator Yılı'nın ilk imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Vespasianus</span>

Imperator Caesar Vespasianus Augustus, Asıl adı Titus Flavius Vespasianus olan, 69 - 79 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru. Vespasian, etkili ancak kısa ömürlü bir hanedan olan ve yerine geçen oğulları Titus ve Domitian'ında dahil olduğu Flavian Hanedanı'nın kurucusudur. İmparatorluğa, gürültülü Dört İmparator Yılı'nın sonunda yükseldi. Vespasian'ın yönetiminde Julio-Claudian Hanedanı'nın sona ermesinden sonra en bilinen reform, Yahudiler'e karşı savaş ve Colosseum'un yapımına başlanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Domitianus</span> Roma İmparatoru

Titus Flavius Domitianus, Batı'da genellikle Domitian adıyla bilinen Flavius Hanedanına mensup, Roma imparatoru.

Incitatus Roma İmparatoru Caligula'nın en sevdiği atının adıdır. Anlatıldığına göre atla 18 seyis ilgileniyordu ve altın yaprakcıklarla karıştırılmış yulafla besleniyordu. Tarihçi Suetonius'a göre Incitatus, fildişinden yemliği olan mermerden bir ahıra ve mor battaniyelerle birlikte kıymetli taşlarla süslü bir tasmaya sahipti. Suetonius, aynı zamanda Caligula'nın Incitatus'u Konsül yapmayı planladığını yazar. Caligula onun için Penelope adında bir kısrak eş bile ayarlamıştı. Söylendiğine göre Caligula atını 'Tüm tanrıların bir bileşimi' ilan etti ve bir çeşit tapınma sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Tiberius</span> İkinci Roma imparatoru

Tiberius Caesar Augustus, doğumda; Tiberius Claudius Nero, Augustus'un 14 yılında ölümünün ardından Roma İmparatorluğu tahtına çıkan ikinci Roma imparatoru. Tiberius Claudius Nero ve Livia Drusilla'nın oğlu olan Tiberius doğuştan Claudius ailesinin mensubuydu. Annesi, babasından boşanarak MÖ 39 yılında Augustus ile yeniden evlenmiştir. Tiberius, sonradan Augustus'un kızı ve üvey kız kardeşi Yaşlı Julia ile evlenmiş ve ardından Augustus tarafından evlat edinilerek Julius ailesi mensubu olmuştur. Tiberius'un ardından gelen imparatorlar bu iki aile arasındaki karışımı gelecek 40 yıl boyunca devam ettirmişler, tarihçiler de bu hanedanı Julio-Claudian hanedanı olarak adlandırmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Caligula</span> Roma İmparatorluğunun üçüncü imparatoru

Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus, daha çok Caligula takma adı ile bilinen, 37 - 41 yılları arasında görev yapmış, Julio-Claudian Hanedanı mensubu ve Roma İmparatorluğu'nun üçüncü imparatoru.

Caenis, eski bir köle, Antonia minor'un yardımcısı ve Roma İmparatoru Vespasian'ın metresi. Suetonius'un anlattığına göre Vespasian'ın karısı Yaşlı Domitilla'nın ölümünden sonra Caenis, 74 yılındaki ölümüne kadar onun ismi konulmamış karısıydı. Dikkat çekici bir hafızası, resmî işleri Vespasian adına yürütecek kadar imparatorluk yönetiminde hatırı sayılır bir etkisi vardı ve görünüşe göre pozisyonunun yardımıyla oldukça iyi para kazanmıştı. Her halukarda Vespasian'ın oğlu Domitian'dan saygısızca muamele gördü.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Roma Yangını</span> MS 64te başlayıp yaklaşık bir hafta süren büyük yangın

Büyük Roma Yangını, 19 Temmuz 64'te başlayıp yaklaşık bir hafta süren ve başkent Roma'nın üçte ikisinin yanmasına neden olan büyük yangın.

<span class="mw-page-title-main">Suetonius</span> Romanın en dikkat çeken tarihçisi ve biyografi yazarı

Gaius Suetonius Tranquillus, yaygın adıyla Suetonius, erken Roma İmparatorluk döneminde yaşamış Romalı tarihçiydi. Suetonius'un günümüze ulaşan en önemli eseri, Julius Caesar'dan Domitianus'a kadar 12 Roma hükümdarının biyografilerinden oluşan De vita Caesarum eseridir. Suetonius'un diğer eserleri Roma'da günlük yaşam, siyaset, hitabet ve şairler, tarihçiler ve gramerciler gibi ünlü yazarların yaşamlarını konu almaktadır. Bu kitaplardan bazıları kısmen günümüze ulaşabilmiş olsa da, büyük kısmı kaybolmuştur.

Quinquennial Neronia, İmparator Nero tarafından yaratılan Yunan tarzında büyük festival. Festival üç bölümden oluşurdu; ilk bölüm müzik, hitabet sanatı ve nazım, ikinci bölüm jimnastik ve üçüncü bölüm ise binicilik alanındaydı. 60 ve 65 yıllarından olmak üzere iki defa düzenlenmiştir.

Yaşlı Julia, Çağdaşları tarafından Julia Caesaris filia ya da Julia Augusti filia Roma İmparatorluğu'nun ilk İmparatoru Augustus'un ilk ve tek öz kızı. Augustus muhtelif zamanlarda yakın akrabalarının erkek çocuklarını kendi oğulları olarak evlatlık edinmiştir. Julia, Augustus'un ikinci evliliğini yaptığı Scribonia'dan doğmuştur ve doğumu Augustus'un Livia Drusilla ile evlenebilmek için annesi Scribonia'dan boşandığı güne rastlar.

Livia Drusilla, 14 yılından sonra Livia Augusta olarak bilinir, Roma İmparatorluğu'nun ilk imparatoru Augustus'un karısı ve birkaç kez imparator naipliği yapmış, imparatorun sadık danışmanı, 1. yüzyıl Roma'sının en güçlü kadını ve Roma imparatoriçesi olan Julio-Claudian Hanedanı mensubu Romalı kadın.

(Claudia) Livia Julia, Genellikle aile adı olan Livilla ile tanınan Nero Claudius Drusus ve Antonianın tek kızı.

<span class="mw-page-title-main">I. Vologases</span>

I. Vologases, 51 - 78 yılları arasında tahta çıkmış olan Part Kralı. Part Kralı II. Vonones'in Yunan bir cariyeden olan oğludur ve 51 yılında babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır. Medya Atropatena krallığını kardeşi II. Pakorus'a verirken diğer kardeşi I. Tiridatis için Ermenistanı işgal etmiştir. Bu işgal Roma ve Partlar arasında uzun yıllar (54–63) sürecek savaşlara neden olmuş ve Romalı general Corbulo'nun Ermenistanı fethetmesiyle sonuçlanmıştır.