İçeriğe atla

İdil Tatarları

Kontrol Edilmiş
İdil Tatarları


İdil Tatarları.
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Rusya5,554,601[1]
 Özbekistan467,829
 Kazakistan203,371
 Ukrayna73,304[2]
Diller
Din
Kazan Tatar kadını (18. yüzyıl)

İdil Tatarları ya da Volga Tatarları, günümüzde Rusya’ya bağlı özerk Tataristan Cumhuriyeti’nde ve Volga Nehri boyunca yerleşmiş olan Kazan veya İdil Tatarları'na verilen genel addır. Volga Nehri boyunca yerleştikleri için bu adı almışlardır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей". Demoscope.ru. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2011. 
  2. ^ "About number and composition population of Ukraine by data All-Ukrainian census of the population 2001". Ukraine Census 2001. State Statistics Committee of Ukraine. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tataristan</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan federe yapı

Tataristan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı ve Volga Federal Bölgesi'nin coğrafi sınırları içinde bulunan federal yapıdır. Rusya Federasyonu 2010 yılı nüfus sayımına göre 3.786.488 nüfusu ve 67.836 km2 alanı olan petrol ve maden zengini devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Hakaslar</span> Rusyada etnik grup

Hakaslar, Sayan dağlarından kuzey denizine doğru Yenisey Nehri boyunca uzanan bölgede oturan göçebe Türk boylarına denir. Hakaslar, Abakan Türkleri, Yenisey Kırgızları, Minusinsk Tatarları veya Abakan Tatarları gibi değişik adlarla da anılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Çuvaşlar</span>

Çuvaşlar (Çăvaşsem), Orta Volga bölgesinde özerk Çuvaşistan Cumhuriyeti'nde yaşamakta olan, Çuvaşça konuşan yaklaşık 2 milyon nüfuslu bir Türk halkıdır. Ortodoks Hristiyan olan iki Türk halkından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tatarlar</span> Doğu Asyadan köken alan etnik grup

Tatarlar veya Tatar Türkleri, "Tatar" ismini taşıyan farklı Türki etnik gruplar için kullanılan bir şemsiye terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Volga</span> Rusyadaki bir nehir ve Avrupanın en uzun nehri

Volga ya da İdil Avrupa'nın en uzun ırmağıdır. Rusça Volga adı Ana Slavca Vlga'dan (nem) gelir. Baltık-Fin dilleri kökenli valkea (beyaz) ve "Valgõ" sözcüklerinden de adının geldiği iddia edilmektedir. Uzunluğu yaklaşık 3531 km olan Volga, Moskova ile Sankt-Peterburg arasındaki Valday Tepeleri'nden doğar. Deniz seviyesinden 28 metre aşağıda olan Hazar Denizi'ne dökülür. Valday tepelerinde bulunan birçok göl ve bataklıktan gelen kaynak kollarının birleşmesiyle meydana gelen Volga, Rjev'den itibaren ulaşıma elverişli bir hâlde akar. Moskova Kanalı'yla birleştiği yerden sonra genişliği 230 metreyi bulur. Bundan sonra nehirde düzenli bir ulaşım sağlanır. Volga'nın yatağı üzerinde beş adet baraj bulunur. Bu barajlardan Volgograd Baraj Gölü'ndeki santral, dünyanın belli başlı hidroelektrik tesislerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İdil Bulgar Devleti</span> 7. yüzyılda kurulmuş bir Türki devleti

İdil Bulgar Devleti, 9. yüzyılda kurulmuş bir Türk Devleti. Büyük Bulgarya Hanlığı'nın Hazarlar tarafından dağıtılıp Ön Bulgarlar halkının bölünmesinden sonra meydana gelmiştir ve 13. yüzyılda Moğollar devleti yıkıncaya kadar ayakta kalmayı başaran bir devlet olmuştur. İslamiyeti kabul eden ilk müslüman Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Kabardeyler</span> Çerkes boyu

Kabardeyler veya Kabartaylar, Kuzey Kafkasya'nın yerlisi olan Çerkesleri oluşturan 12 boydan biridir. Rusya içindeki özerk Kabardey-Balkarya Cumhuriyeti'ne adını veren halklardan biridir. Nüfuslarının bir kısmı başta Kabartay-Balkar Cumhuriyeti olmak üzere Kuzey Kafkasya ve Rusya Federasyonu içinde olmakla birlikte, büyük bir kısmı 19. yüzyıl sonunda yaşanan soykırım ve sonrasındaki Büyük Çerkes Sürgünü ile birlikte diyasporada yaşamaktadır. Türkiye, Mısır, Suriye ve Ürdün gibi Orta Doğu ülkeleri diyaspora Kabardeylerinin yoğunluk kazandığı yerler olmakla birlikte Avrupa ve Kuzey Amerika'da da önemli sayıda Kabardey nüfusu bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çuvaşistan</span>

Çuvaşistan veya Çuvaş Cumhuriyeti, , Rusya'nın içinde yer alan federe cumhuriyettir. Cumhuriyetin adını aldığı Çuvaşlar, Türk halklarından biridir. Çuvaşistan, Rusya’nın orta kesiminde yer alır ve Haziran 1920’de kurulmuştur. Yüzölçümü 18.300 km²'dir. Nüfusu yaklaşık 1.350.000'dir. Başkenti Çeboksarı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ulyanovsk Oblastı</span> Rusyanın Volga Federal Bölgesinde bulunan oblast

Ulyanovsk Oblastı, Rusya'nın Volga Federal Bölgesi'nde bulunan oblast. Oblastın idarî merkezi Ulyanovsk şehridir. 19 Ocak 1943'te SSCB Yüksek Sovyet kararı ile yönetim merkezi oldu. Şehir adını burada doğan 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir İliç Lenin'nin asıl soyadı Ulyanov'dan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İdil Bulgarcası</span>

İdil Bulgarcası, Volga Bulgarcası veya İdil Bulgar Türkçesi, Türk dilinin eski dönemlerinde İdil sahasında konuşulmuş, Çuvaşçaya yakınlığı ile bilinen, Türk dilinin Oğur grubunun tarihî yazılı dillerinden biridir. Tümü Moğol istilasından sonraki dönemde (1281-1361) yazılmış, Tataristan başta olmak üzere, Tataristan'da, Başkurdistan'da, Udmurtya'da ve Çuvaşistan'da Tataristan yakınlarında bulunmuş, 13. ve 14. yüzyıldan kalma Arap harfli 88'inin tarihi belli toplam 139 mezar kitabesindeki sınırlı dil malzemesiyle İdil Bulgarcası bir dereceye kadar bilinmektedir. Günümüzde bu dile en yakın dil Çuvaşçadır. Çuvaşlar İdil Bulgarlarının torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Dzerjinsk</span>

Dzerjinsk, Rusya'nın batı kesimindeki Nijni Novgorod Oblastı'nda kent.

<span class="mw-page-title-main">Udegeyler</span> Rus Uzak Doğusunda yaşayan etnik grup

Udegeyler, Rus Uzak Doğusu'nda Primorski ve Habarovsk kraylarında yaşayan bir etnik gruptur. Ana dilleri Tunguz dil ailesine mensup olan Udegeyce'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dunganlar</span>

Dungan, Orta Asya'nın eski Sovyetler Birliği devletlerinde yaşayan Çin kökenli Müslüman bir halka ilişkin kullanılan bir terimdir. Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan Türki halklar da bu etnik grubun üyelerini "Dungan"/"Tunggan" olarak bilirler. Ancak hem Çin hem de eski Sovyetler Birliği'nde yaşayan bu etnik grubun üyeleri kendilerini Hui olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Bolgar, Spassky Bölgesi, Tataristan Cumhuriyeti</span> Rusyada bir kasaba

Bolgar Kazan'dan 140 km ve İdil Nehri'nin sol kıyısında kalan, Rusya, Tataristan Cumhuriyeti, Spassky Bölgesi'nin yönetim merkezi olan bir kasabadır. 2010 nüfus sayımına göre nüfusu 8,650'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım</span> Karadenizdeki bir yarımada

Kırım, Doğu Avrupa'da, Karadeniz'in kuzey kıyısında yer alan ve Karadeniz ile Azak Denizi tarafından çevrelenen Ukrayna’da bulunan bir yarımada. Ukrayna'nın Herson Oblastı'nın güneyinde ve Rusya'nın Kuban bölgesinin batısında bulunmaktadır. Perekop Kıstağı ile Herson Oblastı'na bağlanmaktadır ve Kerç Boğazı ile Kuban'dan ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şeksna Nehri</span>

Şeksna Nehri, Rusya'nın Vologda Oblastı'nda bulunan bir nehirdir. Nehir 139 km uzunluğunda olup Volga Nehri'nin sol koludur ve Beyaz Göl'den başlayarak İdil Nehri'ne dökülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Çeremşan Nehri</span>

Büyük Çeremşan Nehri, Rusya'nın Tataristan Cumhuriyeti ile Samara ve Ulyanovsk oblastlarında bulunan bir nehirdir. Nehir 336 km uzunluğunda olup Volga Nehri'nin sol koludur ve Kuybışev Baraj Gölü'ne dökülmektedir. Sağ kolu Küçük Çeremşan Nehri olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Kama Nehri</span> Rusyada bir nehir

Kama Nehri veya Çulman Nehri, Rusya'da Volga Nehri'nin sol kolu olan bir nehirdir. Nehir, 1,805 km uzunluğu ile Volga'nın en uzun sol koludur. Udmurtya'dan başlayarak Tataristan'da Volga Nehri'ne dökülmektedir.

İslam, Ukrayna'daki dördüncü en büyük din olup, nüfusun %0,6 -%0,9'unu temsil etmektedir. Dinin Ukrayna'da 15. yüzyılda Kırım Hanlığı'nın kuruluşuna kadar uzanan uzun bir tarihi vardır.

<span class="mw-page-title-main">İdil-Ural</span> Rusyada bulunan bir tarihi bölge

İdil-Ural, kelimenin tam anlamıyla Volga-Ural, Doğu Avrupa'da, bugün Rusya'da bulunan tarihi bir bölgedir. Adı tam anlamıyla Tatar dilinde Volga-Urallar anlamına gelir. Sık kullanılan Rusça versiyonu Volgo-Uralye'dir. İdil-Ural terimi genellikle bu bölgedeki Rusya'nın 6 cumhuriyetini belirtmek için kullanılır. Bunlar: Başkurdistan, Çuvaşistan, Mari El, Mordovya, Tataristan ve Udmurtya'dır.