İçeriğe atla

İbrahim Topçuoğlu

İbrahim Topçuoğlu
Doğum1905
Ölüm28 Mart 1984 (79 yaşında)
İzmir
MeslekSiyasetçi
yazar
Tanınma nedeniNeden 2 Sosyalist Partisi 1946: TKP Kuruluşu ve Mücadelesinin Tarihi (1914 - 1960)

İbrahim Topçuoğlu veya İbrahim Sırrı Topçuoğlu (1905, Rostov, Rus İmparatorluğu - 28 Mart 1984, İzmir), Türk sosyalist yazar ve siyasetçi.

Aslen Rize, Pazar'ın Kuzika köyü nüfusuna kayıtlı bir babanın çocuğu olarak babasının ticaret yaptığı Rostov'da dünyaya geldi. Babası ve Türkiye'deki ilk emekçi kadın direnişini örgütleyecek kız kardeşi Safiye Topçuoğlu ile birlikte İzmir'e gideceği 1927 yılına kadar Rusya'da kaldı ve öğrenimini burada tamamladı. 1921 yılında Türkiye Komünist Fırkası'nın kurucularından olan abisi Osman Topçuoğlu hastalanarak Stavropol kentinde öldü.[1] 1933 yılında İzmir'de İzmir İşçileri Sendikası Birliği'ni kurduğu için komünist olması gerekçe gösterilerek eşi Melek ile birlikte 4 yıl hapise mahkûm edildi.[2] Aylarca hapiste kaldıktan sonra 2330 sayılı Af Kanunu ile tahliye edildi ve Çamaltı Tuzlası'nda çalışmaya başladı. Siyasete Türkiye Komünist Partisi'nde başladı. 1946 yılında Türkiye Sosyalist Partisi'nin kurucu kadrosu arasında yer aldı.[3] Türkiye Sosyalist Partisi'nin İzmir il başkanlığını yaptı. Eş zamanlı olarak ve sonraki yıllarda müteahhitlik yaptı.[4] 1975 yılında ilk kitabı olan Türkiye'de İlk Sendika Sarıkışla'da 1932 yayımlandı. Birikim dergisi yazarı Mete Tunçay, Topçuoğlu'nun 1976 yılında yayımlanan Neden 2 Sosyalist Partisi 1946: TKP Kuruluşu ve Mücadelesinin Tarihi (1914 - 1960) isimli kitabını, solun Mustafa Suphici tarihi şeklinde tanımladı.[5][6] 1978 yılında yayımlanan Savaş Yarası - Anı 2 isimli kitabında komünizm propagandası yaptığı gerekçe gösterilerek kamu davası açıldıysa da, kitap sıkı yönetim ilanından 3 aydan daha uzun süre önce yayımlandığı için herhangi bir ceza almadı.[7] 1984 yılında İzmir'de ölen Topçuoğlu, Yeşilyurt Mezarlığı'na defnedildi.

Eserleri

  • Türkiye'de İlk Sendika Sarıkışla'da 1932 (1975)
  • Neden 2 Sosyalist Partisi 1946: TKP Kuruluşu ve Mücadelesinin Tarihi (1914 - 1960) (1976)
  • Savaş Yarası - Anı 1 (1977)
  • Savaş Yarası - Anı 2 (1978)
  • Savaş ve Dostluk : Türk Sovyet İlişkileri (1979)

Kaynakça

  1. ^ "TKF Kurucusu Bir Laz: Osman Topçuoğlu". kolkhoba.org. 24 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  2. ^ Nilgün Koç (2016). "Türkiye'de Tek Parti'den Çok Partili Hayata Geçiş; Bir "Söylem": Türk İşçisi" (PDF). acikerisim.akdeniz.edu.tr. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  3. ^ "16 Aralık 1946 - Sıkıyönetim Komutanlığı, Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi, Türkiye Sosyalist Partisi, İstanbul İşçi Sendikalar Birliği ve İstanbul İşçi Kulübü'nü kapattı". yurtsever.org.tr. 16 Aralık 2015. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  4. ^ "Arşiv: Yön Bildirisi Ve İmzalayanlar" (PDF). sosyologca.orgsosyologca.org. 2016. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  5. ^ Mete Tunçay. "Solun Suphici tarihi" (PDF). Birikim dergisi. 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  6. ^ Mete Tunçay. "Komintern ve Türkiye" (PDF). Birikim dergisi. 20 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 
  7. ^ "İbrahim Sırrı Topçuoğlu dava" (PDF). kararlar.uyusmazlik.gov.tr. 1981. Erişim tarihi: 23 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist İktidar Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1993–2001)

Sosyalist İktidar Partisi (SİP), Türkiye'de faaliyet yürüten siyasi parti. İsim değiştirerek Türkiye Komünist Partisi adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu</span> Türkiyede bir işçi sendikaları konfederasyonu

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İşçi Partisi (1961)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1961–1971, 1975-1981)

Türkiye İşçi Partisi (TİP), 1961 yılında Türkiye'de kurulan siyasi parti. 1946 sonrası çok partili dönemde TBMM'ye milletvekili seçtirebilen ilk sosyalist parti olmuştur. 12 Mart 1971 Muhtırası ve 12 Eylül 1980 Darbesi sonrasında kapatılmış, 1988 yılında TKP ile birleşerek TBKP kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Hüsnü Deymer</span> Türk siyasetçi ve yazar

Mehmet Şefik Deymer, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.

Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası (THİF), Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'da komünist faaliyet yürüten bir partidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist</span> 1972de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı Maocu komünist parti

Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği'dir (TMLGB).

Şoför İdris olarak bilinen İdris Erdinç, Türkiye Komünist Partisi mensubu işçi önderi ve sendikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Okuyan</span> Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi

Kemal İbrahim Okuyan, Türk siyasetçi ve yazar. Türkiye Komünist Partisi Merkez Komite üyesi, genel sekreteri ve genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ethem Nejat</span> Türk eğitimci ve komünist siyasetçi

Ethem Nejat veya Osmanlıca yazıma göre Edhem Nejad, Türk eğitimci ve komünist siyasetçi. Yaşadığı dönemde eğitimin çağdaşlaştırılması çalışmalarına büyük katkıda bulunmuştur. Türkiye Komünist Partisi'nin kurucularından ve ilk genel sekreteridir. TKP'nin ilk Merkez Komitesi Başkanı Mustafa Suphi ve 13 diğer TKP üyesi ile birlikte Karadeniz açıklarında öldürülmüştür.

Türkiye Sosyalist Partisi (TSP), 15 Mayıs 1946'da çok partili demokrasiye geçiş sürecinde Türkiye Komünist Partisi (TKP) kadroları içinden bir grup tarafından kurulmuş siyasi parti.

Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi (TSEKP), 20 Haziran 1946'da çok partili demokrasiye geçiş sürecinde Türkiye Komünist Partisi (TKP) kadrolarınca kurulan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Mehmet Maçoğlu</span> Türk laborant ve siyasetçi

Fatih Mehmet Maçoğlu, Kürt asıllı Türk laborant ve eski Tunceli Belediye Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Türkiye Komünist Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2014-2017)

Halkın Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Partisi'nde 2014 yılı Nisan ayında başlayan ayrışmanın ardından 12. Kongre etrafında toplanan Erkan Baş, Metin Çulhaoğlu, Kurtuluş Kılçer, Erkan Kılıç, Can Soyer ve Doğan Ergün'ün de dahil olduğu partililerin kurduğu Marksist-Leninist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Zehra Kosova</span>

Zehra Kosova, Türkiye’de işçi hakları ve sendikal mücadelesinin öncü isimlerinden biri ve ilk kadın sendikacılardandır.

Safiye Topçuoğlu veya kod adıyla Süheyla Türkiye'deki ilk emekçi kadın direnişini örgütlemesiyle bilinen Türk aktivist.

Mehmet Rasih Nuri İleri Türk komünist siyasetçi ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi/Birlik</span> Türkiyede yasa dışı bir siyasi parti (1980-1992)

Türkiye Komünist Partisi/Birlik (TKP/B), Türkiye Sosyalist İşçi Partisinden (TSİP) ayrılıp 1980'de kurulan yasa dışı Marksist-Leninist bir siyasi partidir. Örgütün gençlik yapılanması Sosyalist Gençlik Birliğidir. Örgütün üyesi olan Hüseyin Gökdemir ve Rıza Satılmış, Filistin ve Lübnan gibi ülkelere gitmiştir. Örgüt üyelerinin çoğu darbe olma durumunda yurt dışında kamp kurma hazırlığındayken, 12 Eylül Darbesi'ne örgüt üyeleri inanmamıştır. Örgütten bölünerek 1986'da Kürdistan Komünistler Birliği (YKK), 1989 yılında Devrimci Komünist Partisi kurulmuştur. Devrimci Komünist Partisinin genel sekreteri önceden örgütün genel sekreteri olan İbrahim Seven olmuştur. 1992 Tarihinde TKP/B kendini feshederek adını Türkiye Devrim Partisi (TDP) olarak değiştirmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.