İçeriğe atla

İbrahim Karaca

Prof.Dr. İbrahim Karaca
Ege Üniversitesi 8. Rektörü
Görev süresi
10 Subat 1980 - 31 Temmuz 1982
Yerine geldiğiHakkı Bilgehan
Yerine gelenSermet Akgün
Atatürk Üniversitesi Rektörü
Görev süresi
15 Ekim 1961 - 16 Aralık 1961
Yerine geldiğiBekir Sıtkı Baykal
Yerine gelenEyüp Hızalan
Kişisel bilgiler
Doğum 20 Nisan 1926(1926-04-20)
Sivrihisar, Türkiye
Ölüm 30 Nisan 2014 (88 yaşında)
Vatandaşlığı Türkiye Türkiye
Evlilik(ler) Sebahat Karaca (1926-1995)
Mesleği Akademisyen

İbrahim Karaca (20 Nisan 1926, Sivrihisar - 30 Nisan 2014, Bornova), Ege Üniversitesi'nin 8. rektörü ve Ziraat Fakültesi eski dekanıdır.

Hayatı

İbrahim Karaca 20 Nisan 1926 tarihinde Sivrihisar ’da dünyaya geldi.[1] Babası Fevzi Karaca, Annesi Gülsüm Eroğlu'dur. İlkokulu Sivrihisar Kızılbel Atatürk İlkokulu'nda okuyan İbrahim Karaca, orta ve lise öğrenimini Eskişehir Atatürk Lisesi'nde tamamlamıştır. 1943 yılında Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü (Ziraat Fakültesi) Ziraat Bölümünde parasız yatılı olarak okumaya başlamış ve 1947 yılında birincilikle mezun olarak Yüksek Ziraat Mühendisi unvanını kazanmıştır.

Akademik kariyer

İbrahim Karaca, 1947 yılında mezun olduğu Ankara Ziraat Fakültesi Bitki Hastalıkları Bölümüne asistan olarak tayin edilmiştir. Bölüm Başkanı Prof.Dr.Bekir Alkan ile birlikte çalışmaya başlayan Karaca, Alkan hocanın nezaretinde başladığı doktora çalışmasını 1953 yılında tamamlayarak, pekiyi dereceyle Ziraat Doktoru unvanını almıştır. İbrahim Karaca 1955 yılında Viyana’dan gelen misafir profesör Dr.Kurt Lohwag’ın dersini tercüme etmiş ve Dr.K.Lohwag ile birlikte Viyana’ya giderek 1955-1956 tarihleri arasında Doçentlik tezi çalışmalarına başlamıştır. 1956 yılında yurda dönen Karaca, aynı yıl gerekli sınavları vererek Doçentlik unvanını kazanmıştır. Doçent olarak 31 yaşında askere giden Karaca, askerliğini Ankara Yedek Subay Okulunda ve Etibank’ta geçirmiştir. Doç.Dr.İbrahim Karaca, 1957 ve 1958 yıllarında yeni kurulmuş olan Ege Üniversitesi'ne, her yıl birer ay süreyle, yoğun programla Bitki Hastalıkları dersini vermek üzere davet edilmiştir. Askerlik sonrası Ankara Üniversite'sindeki görevine yeniden atanıp, çalışmalarını sürdürürken, Erzurum Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Sabahattin Özbek’ten gelen teklifi değerlendirerek, iki yıllığına geçici görevle 15 Nisan 1960 tarihinde Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde göreve başlamıştır. Karaca’nın Erzurum Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanlığına atanmasını ardından Üniversite Rektörü tarafından profesörlüğe yükseltilme işlemlerine başlanmıştır.

27 mayıs 1960 günü radyolardan askeri darbenin bildirileri anons edilirken, Erzurum Sıkıyönetim Komutanı Orgeneral Ragıp Gümüşpala’nın özel izniyle (sokağa çıkma yasağı olduğu için) juri üyeleri, Atatürk Üniversite'sinde Karaca’nın sınavını yapıyorlardı. İbrahim Karaca, doçentlikte bekleme süresi olan beş yıl yerine, başarılı doçentler için uygulanan 6990 sayılı kanunun özel maddesinden yararlanarak üç yılda profesörlüğe yükseltilmiş ve kararnameyle Erzurum Ziraat Fakültesi Dekanı olmuştur. İbrahim Karaca, 15 Ekim 1961 tarihinde Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof.Dr.Bekir Sıtkı Baykal’ın Kurucu Meclis’te görev alması üzerine, henüz 34 yaşında Erzurum Atatürk Üniversitesi Rektör'lüğüne atanmıştır.[2] İbrahim Karaca Atatürk Üniversitesinin 5. Rektörüdür.[3]

İbrahim Karaca, Erzurum’daki görevinin sona ermesi üzerine, Amerika Nebraska Üniversitesi'yle Atatürk Üniversitesi arasındaki işbirliği antlaşması uyarınca Amerika’daki Üniversitelerin kuruluş ve işleyişlerini yerinde incelemek için ABD’ye gönderilmiştir. Bu çerçevede ABD’de dokuz ay kalarak önemli 15 Üniversiteyi ziyaret etmiş ve incelemiştir. Amerika dönüşü Ankara Üniversitesi'ndeki görevine yeniden başlayan Karaca, bu defa da Ege Üniversitesi'nden teklif almış, Ege Üniversite'nin Fitopatoloji ve Zirai Botanik Kürsüsünde açılan kadroya aday gösterilmiştir. İbrahim Karaca, Atatürk Üniversitesi'nde kazandığı ve iki yıl kullandığı Profesörlük unvanını bırakarak, Ege Üniversitesi'ne doçent sıfatıyla başvurarak profesörlüğünün yeniden denenmesini istemiştir. Burada kurulan komisyonca tüm süreç yeniden tekrarlanarak ikinci kez profesörlüğe yükseltilmiştir. 19 Eylül 1963 tarihinde adı geçen kürsü profesörlüğüne atanmıştır.[4] Bu tarihten itibaren, söz konusu Kürsünün kuruluşu, dersleri, kadrosu, yerleşim mekanı, serası ve deneme alanlarıyla, laboratuvarlarını çalışır hale getirilmesi amacıyla uzun vadeli plan ve programlar yaparak bunların yürürlüğünü, denetim ve planlanmasını üstlenmiştir.

İbrahim Karaca 10 yıl içerisinde mükemmel bir kürsü kurmayı başarmıştır. Bir yandan öğrenci yetiştirip, yüksek lisans ve doktora yaptırırken, bir yandan da kürsüde seçkin bir öğretim elemanları kadrosunu oluşturmaya gayret etmiştir. Karaca, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yönetim Kurlu üyeliği, Ege Üniversitesi Senato üyeliği, Ziraat Fakültesi Dekanlığı yapmıştır. 1974 yılında Ege Üniversitesi Senatosu tarafından Rektör Yardımcılığına seçilmiş ve 1977 yılına kadar bu görevi gerçekleştirmiştir.[5] 1980 yılında Ege Üniversitesi Rektör seçimlerine aday olan İbrahim Karaca seçimi kazanarak, o dönemde Ege Bölgesinin tek üniversitesi olan Ege Üniversitesi’nin 8. Rektörü olmuştur.[6][7][8][9] 1982 yılında YÖK tarafından Ziraat Fakültesi Dekanlığına ikinci kez yeniden atanan Karaca, 1985,1988 ve 1991 yıllarında aynı göreve üst üste üç kez daha atanmış olup, 1 Ocak 1993 tarihinde yaş haddinden emekli oluncaya kadar Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanlık görevini sürdürmüştür.

Akademik başarıları

1963 yılında kurmuş olduğu ve sonra adı Fitopatoloji olan Ana Bilim Dalının 30 yıl başkanlığını yaparak, bu Anabilim Dalı içinde 10 Profesör ve 2 doçent yetiştirmiştir. 1970 yılında Türkiye Fitopatoloji Derneğini kurarak 10 yıl başkanlık yapmıştır. Karaca'nın 1970 yılında kurduğu ve yabancı dille yayın yapan ‘The Journal of Turkish Phytopathology’ dergisi yayın hayatını başarıyla sürdürmektedir. 1969-1975 yılları arasında TÜBİTAK Bilim Kurulunca iki kez Tarım ve Ormancılık Çalışma Grubu üyeliğine seçilerek, yurt ölçüsünde bu alanda yapılan araştırmaların yönetiminde görev üstlenmiştir. Türkiye Elektrik Kurumu’nda (TEK) 6 yıl danışmanlık yaparak, termo elektrik santrallerinin çevreye zarar vermeden çalıştırılması konusunda yardımcı olmuştur. Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nde altı yıl Botanik dersi vermiştir. Karaca, önceleri Etibank’a sonraları Karadeniz Bakır İşletmeleri AŞ ye bağlı Murgul Bakır İşletmesi izabehanesinin çevreye yaydığı zehirli gazların zarar ve ziyanının ‘Hakem Bilirkişi’ sıfatıyla tespit ve tayini işini 1953 yılından başlayarak 45 yıl aralıksız sürdürmüştür. Karaca’nın Türkçe ve yabancı dilde yurt içinde ve dışında yayınlanan 95 adet araştırma ve derleme yazısı ile 10 adet kitabı vardır. Ayrıca 61 kişiye master ve doktora yaptırmıştır. Kendisi bazı dış ülkelerde müşterek çalışma yapmış, tetkik ve incelemelerde bulunmuş, uluslararası kongre ve sempozyumlara katılmış ve Türkiye’yi temsil etmiştir.

Kişisel hayatı

Almanca ve İngilizce bilen Karaca’nın üç oğlu vardır. Emekli olduktan sonra kısa bir süre Doğru Yol Partisi Bornova ilçe başkanlığı yapmış ancak parti üst yönetimi ile anlaşamayarak bu görevden istifa etmiştir. İstiklal madalyası sahibidir. Bu madalya babasının Kurtuluş savaşındaki kahramanlıklarının karşılığı olarak verilmiş ve özel kanuna göre Karaca’ya intikal etmiştir. İbrahim Karaca'nın eşi Sebahat Karaca 10 Ocak 1995 tarihinde ölmüştür.

Fahri üyelik

Prof.Dr. İbrahim Karaca'nın üyesi olduğu dernekler:

  • Türkiye Fitopatoloji Derneği
  • Dünya Fitopatoloji Dernekleri Konfederasyonu
  • Türk Alman Biyoloji Derneği
  • Atatürkçü Düşünce Derneği
  • Sosyal Araştırmalar Vakfı
  • Çevre Koruma Vakfı
  • Ege Üniversitesi Yardım Derneği
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Vakfı
  • Konak Lions Club
  • Alsancak Rotary Club
  • Herboloji Derneği[10]
  • İzmir Milli Kütüphane Vakfı
  • Sivrihisarlılar Dayanışma ve Yardım Vakfı
  • İzmir Kızılay Derneği

Kaynakça

  1. ^ "Prof.Dr.İbrahim Karaca Özgeçmişi". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  2. ^ "Atatürk Üniversitesi - Rektörlerimiz". 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  3. ^ "Atatürk Üniversitesi'ne 15 rektör". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  4. ^ "Meslegimizin Duayenleri". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  5. ^ "Ege Üniversitesi - İbrahim Karaca". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  6. ^ "Ege Üniversitesi - Rektörlerimiz". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  7. ^ "Kuruluşundan Günümüze EÜ". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  8. ^ "Ege Üniversitesi AKM - Tarihçe". 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  9. ^ "EGE UNIVERSITY ATATÜRK CULTURE EXHIBITION CENTER". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  10. ^ "Türkiye Herboloji Derneği - Üyeler". 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Cemal Taluğ, Prof.Dr., Ziraat yüksek mühendisi, Akademisyen, Ankara Üniversitesi eski rektörü.

Mustafa Kemal Karhan, Türk siyasetçidir.

Necmi Sönmez, Türk siyasetçi.

Hikmet Koçak, Türk akademisyen.

Hikmet Ahmet Birand,, Türk akademisyen, üniversite idarecisi, botanik bilgini ve yazar.

Prof.Dr.Muharrem Şen Türk Akademisyen.

Prof. Dr. Nusret Aras, Türk akademisyen.

Prof. Dr. Ömer Yiğitbaşı, 1918 yılında Bolvadin, Afyonkarahisar'da doğmuştur. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1942 yılında mezun olmuştur. 1957 yılında doçent olarak İç Hastalıkları Kürsüsü’nü kurmak üzere Ege Üniversitesi’ne atanmıştır. 1962 yılında profesör olan Yiğitbaşı, 4 sene boyunca Ege’de senato üyeliği yapmıştır. 1966-1968 arasında Tıp Fakültesi Dekanlığı görevinde bulunan Yiğitbaşı, 1970 yılına kadar üniversitelerarası kurul üyeliği yaparken, 1973 yılında Ege Üniversitesi Rektör Yardımcılığı’na getirildi. 1979 yılında kendi isteğiyle emekli olan Yiğitbaşı, 1982 yılında bir grup arkadaşıyla birlikte Dokuz Eylül Üniversitesi’ni kurmuştur. Kurduğu üniversiteye rektör olan Yiğitbaşı, 1987’de yaş haddinden görevden ayrıldı. Aralık 1987'de ise cumhurbaşkanlığı kontenjanından YÖK Genel Kurul Üyesi seçildi ve 4 yıl sonra ayrılmıştır. 2006 yılında ölmüştür.

Bekir Sıtkı Baykal, Türk tarihçi, akademisyen, siyasetçi.

Mehmet Nuri Nas, , Türk Ziraat Mühendisi, akademisyen ve Şırnak Üniversitesi Rektörü.

Ömer Çomaklı, Türk akademisyen ve Atatürk Üniversitesi 16. Rektörü,

Prof. Dr. Günal Akbay, Türk ziraat mühendisi, akademisyen, üniversite idarecisi.

Prof. Dr. Emin Alıcı Türk tıp akademisyen, Dokuz Eylül Üniversitesi eski rektörü.

Prof. Dr. Ülkü Bayındır Türk tıp akademisyeni, Ege Üniversitesi eski rektörü.

Prof. Dr. Yaşar Sütbeyaz, Türk rektör.

Prof. Dr. Refet Saygılı Ege Üniversitesi eski rektör, tıp akademisyeni.

Prof. Dr. Adnan Şişman Türk akademisyen, eski rektör.

Prof. Dr. İbrahim Hasgür, Türk avukat, akademisyen, siyasetçi.

Hurşit Ertuğrul, Türk rektör.

Reşit Sönmez 17 Ekim 1967 ve 17 Ekim 1969 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi rektörlüğü yapmış Türk akademisyen.