İçeriğe atla

İbrahim Halil Soğukoğlu

Kürt Beyi · Hâfız Efendi
İbrahim Halil Soğukoğlu
Mürid Hareketi Şeyhi
Görev süresi
1930-1952
Başkan YardımcısıŞeyh Hanif (Dinî)
(1929-1947)

Reşid İbo (Askerî)

Bekir Fehmi Karayağ (Siyasî ve Askerî)
(?-1941)

Ali Galip (Siyasî)
(1930-1940)

Hatay Erginlik Cemiyeti Geçici Başkanı
Görev süresi
1937-1937
Kişisel bilgiler
Doğum 1897 veya 1901
Hamidiye, Gölcük,İzmit Sancağı,Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 24 Nisan 1952 (51 yaşında)
Manisa, Türkiye
Ölüm nedeni Suikast
Dini İslam

İbrahim Halil Soğukoğlu (1897[1] veya 1901, Kocaeli - 24 Nisan 1952, Manisa), Türkiye Gürcüsü[2] İslam âlimi, yazar, din adamı, gazi, vâiz, Nakşibendi şeyhi, Mürid Hareketi'nin lideri.[3][4]

Hayatı

İlk yılları ve Ailesi

İbrahim Halil Soğukoğlu, 1897 veya 1901 yılında Kocaeli,İzmit’in Gölcük ilçesine bağlı Hamidiye Köyü’nde dünyaya geldi.Babası Soğukoğullarından Said Hilmi, Borçka'da doğdu.93 Harbi sırasında Sultan Abdulhamid'in kurduğu Hamidiye köyüne yerleştirildiler.Bir müddet köyde kaldıktan sonra Osmanlı Devleti'nin yaptığı sınavı geçerek Arnavutluk'ta on iki yıl boyunca medresede talebe yetiştirdi.Memleketine geri dönünce İmamoğullarından Emine ile evlendi.(Bu evlilikten Zeynep, İbrahim Halil, Naime ve Ahmed Sadık adında dört çocukları oldu).1920 Yunan Yaz Taarruzu sırasında Yunanistan'a götürülüp üç yıl esir tutuldu.Daha sonra kaynının köyü Feyziye'ye taşındı.Daha sonraları Ankara ve Gaziantep'in çeşitli yerlerinde imamlık yaptı. Emine hanım Şahinbey'de vefat edince (1941) büyük oğlu İbrahim Halil'in yanına geldi iki yıl sonra da kendisi Manisa'da hayata gözlerini yumdu (1943)

Tasavvufi Eğitimi

13-14 yaşlarına kadar ilk eğitimini babasından alır, birçok hadisi ve Kuran-ı Kerimi ezberler. Rüyasında Hz. Fatıma’yı görür. Hz. Fatıma ona o dönemde İstanbul’da bulunan ve devrin önde gelen müfessirlerinden olan Seyyid Ahmed Hüsameddin Efendi’ye gitmesini söyler.[5] İbrahim Halil Efendi gördüğü rüya üzerine İstanbul’a gidip Şeyh Ahmed Hüsameddin'e bağlanır.İrşadı tamamlanınca şeyhi onu Manisa’ya Şeyh İzzeddin eş-Şâzelî’nin yanına gönderir. Ardından Mısır, Irak, Suriye, Hicaz ve Yunanistan’da çeşitli şeyhlere gönderilir.Her şeyhi kendisini kısa sürede irşad edip bir başka gönderir.Bu şekilde üç yıl altı ay on yedi günde kırk bir tarikatten irşad görevi ve icazet almış fakat daha çok Nakşibendîliğe bağlı kalmıştır .

Eserleri[6]

•Dîvân-ı Kenz-i Şumûs

•Hülâsatü’l-Âdâb fî Reddi’s-Serâb

•Kenzü’l-Maârif

•İlmihal

•Tulû‘

•Biliş ve Görüşlerim

•Muhtelif Risâleler

•Ma‘rifetü’l Enbiyâ

Kaynakça

  1. ^ Roger Lescot, Çiyayê Kurmênc û Tevgera Murûdan, wergerandin û perawêznivîsîna Amed; lênêrîna Zînê, Weşanên Komela Jinên Kurdistanê li Swêdê, Stockholm, Sweden, 1993
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  3. ^ "NE YAKIN NE UZAK BİR TARİHSEL HADİSE: İBRAHİM HALİL SOĞUKOĞLU VE KÜRTDAĞI MÜRİT HAREKETİ". Sever Işık. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi/Journal of Oriental Scientific Research (JOSR). Ağustos 2018. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
  5. ^ https://docplayer.biz.tr/storage/91/106041964/106041964.pdf[]
  6. ^ "SOĞUKOĞLU, İbrahim Halil". TDV İslâm Ansiklopedisi. 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Edebali</span> İslam bilgini ve Ahî şeyhi (1206–1326)

Şeyh Edebali (1206-1326), Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında yaşamış bir Ahi şeyhi.

Hâlidîlik, İslam'ın Sünnîlik mezhebine bağlı bir tarîkat olan Nakşibendîliğin en yaygın kollarından biridir. Kol, adını Kürt İslam âlimi Halid Bağdadî'den alır. Türkiye'de etkinlik gösteren Nakşibendî şeyhleri genellikle Halidî'dir.

Kronolojik sırayla Osmanlı Devleti şeyhülislamları listesidir.

Cerrahîlik bir İslâm tarikatı, Halvetîyye'nin kolu olan Ramazânîyye'nin alt şubesi. Cerrahîlik, adını kurucusu olan Nureddîn Muhammed ibn-i Abdullah er-Rûmî el-İstanbulî el-Cerrahî'den alır. 17. yüzyılın sonlarında kurulmuş olan Cerrâhî tarikatı, eski İstanbul'un en yaygın tarikatlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Merkez Efendi Camii</span>

Merkez Efendi Camii, İstanbul'un Zeytinburnu ilinde Merkez Efendi Türbesi'nde bulunan cami.

Galibîlik, Hacı Galip Hasan Kuşçuoğlu tarafından kurulmuş tarikattır. Kuşçuoğlu, 1993 yılında Kâdirî ve Rufaî tarikatlarının birleşiminden yeni bir kol olarak ayrı bir tarikat verildiğini ilân etti ve hâli hazırda var olan 12 tarike ek olarak kendi ismiyle anılan Gâlibîlik tarikatını 13. tarik olarak tanıttı.

Yesevîlik, adını Nakşibend’îyye tarikâtı şeyhi Yusuf Hemedanî'nin müritlerinden Hoca Ahmed Yesevî'den alan, İslâm'da kadın-erkek denkliğini yaşatan, Anadolu Alevîliği üzerinde bir hayli tesirleri olan, Bektâşî Tarikâtı'nın da beslendiği tasavvufî yol ve Türk tarikatı.

Klâsik Türk Müziği'nin önemli bestekârları alfabetik sıra ile gösterilmiştir. Belirtilen rakamlar bazıları takribi olmak üzere bestekârın ölüm yılını göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti, 1864 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti.

Taha Hakkârî son devir İslam âlimidir. Oğlu Şeyh Ubeydullah Nehri, devrin önde gelen siyasi figürlerinden biri olmuş; torunu Seyyid Abdülkadir ise siyasete girerek, 1908 âyân meclisi (senato) ve Şûrâ-yı Devlet (Danıştay) başkanlığı yapmıştır.

Muhammed Nur'ül Arabi, Son dönem melamiliğin piri. 1813-1887 arasında yaşamış sufi. Çeşitli sufi üstadlarından ders almış olan ve hayatının büyük kısmını Anadolu ve Rumeli topraklarında geçiren Seyyid Muhammed Nur, Abdülbaki Gölpınarlı tarafından Üçüncü Devir Melamiliği şeklindeki tanımlanan dönemin de öncüsü kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Ziyaüddin ed-Dağıstanî</span>

Ömer Ziyaüddin ed-Dağıstanî, İslam âlimi, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi.

Abdülaziz Bekkine, alim, muhaddis, mütefekkir (düşünür) ve mutasavvıftır.

<span class="mw-page-title-main">Müneccimbaşı Ahmed Dede</span>

Müneccimbaşı Ahmed Dede 17. yüzyıl Osmanlı tarihçisi. Çeşitli konularda çok sayıda eser vermiş olmakla birlikte, en tanınmış kitabı Osmanlı tarihinin önemli kaynaklarından biri olma konumunu günümüzde de sürdüren ve Arapça yazdığı Sahaifü'l-Ahbâr adlı eseridir. Aslında bir dünya tarihi olan söz konusu eser bu özelliği nedeniyle sonradan pek çok kaynakta "Câmiü’d-Düvel" adı ile anılagelmiştir. "Müneccimbaşı Tarihi" şeklinde de anılır.

Tavaşi Hasan Ağa Camii ya da İnadiye Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. Sokullu Mehmet Paşa'nın hazinedarı olan Tavaşi Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1587 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1588 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

Muhammed Sultan Bahaeddin Veled veya kısaca Sultan Veled, Mevlana Celaleddin Rumi'nin oğlu, Mevlevîliğin asıl kurucusu, ikinci piri ve divan şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Maliye Nezâreti</span>

Maliye Nâzırlığı veya Maliye Nezâreti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde maliye işlerinden sorumlu olan nâzırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Osman Dede</span>

Kutbü'n Nâyî Osman Dede (1652-1729), Mevlevî şeyhi, derviş, mutasavvıf, bestekâr.

'Mehmed Emin Tokadî, tam adı Mehmed Emin b. Derviş Hasan b. Ömer en-Nakkaş et-Tokadî, aslen Tokatlı, lakabı Cemaleddin, künyesi Ebul Emâne ve Ebu Mansur, mahlâsı Âriftir. Dedesi Ömer en-Nakkaş aslen Diyarbakırlı idi. Şeyhi Aziz Mahmud Ermevî'nin ölümü üzerine Tokat'a yerleşmiştir.

Muhammed Esad Erbilî veya Şeyh Esad Erbilî, Nakşibendi şeyhi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.