İçeriğe atla

İbrahim Hakkı Paşa

İbrahim Hakkı Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
12 Ocak 1910 - 30 Eylül 1911
Hükümdar V. Mehmed
Yerine geldiğiHüseyin Hilmi Paşa
Yerine gelenMehmed Said Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum 1863
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 29 Temmuz 1918
Berlin, Alman İmparatorluğu
Defin yeri Yahya Efendi Tekkesi Haziresi, İstanbul
Bitirdiği okul Mülkiye Mektebi

İbrahim Hakkı Paşa (d. 1863, İstanbul - ö. 29 Temmuz 1918, Berlin) V. Mehmed saltanatında 12 Ocak 1910 - 30 Eylül 1911 tarihleri arasında bir yıl sekiz ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Meşrutiyet yıllarında Maarif ve Dahiliye Nazırlıkları yapan İbrahim Hakkı Paşa, 1910 yılında sadrazamlığın yanı sıra Hariciye ve Nafia Nezaretlerini de yönetmiş; Trablusgarp Savaşı sırasında istifa etmiştir. Devlet adamlığını sürdürürken çeşitli konularda ders kitapları da kaleme almıştır.

Yaşamı

Sadrazam İbrahim Hakkı Paşa, 1910

1863 yılında İstanbul'da doğdu. Babası İstanbul Şehremaneti Meclis Reisi (Belediye Meclisi Başkanı) Sakızlı Mehmed Remzi Efendi'ydi.[1]

1882'de Mülkiye Mektebi'ni bitirdi. 1884'te Mâbeyn-i Hümâyun tercümanı oldu. II. Abdülhamid'e polisiye romanlar çevirdi.[2] Bir yandan da Hukuk ve Ticaret Mekteplerinde dersler verdi. 1894'te Babıâli Hukuk Müşavirliğine getirildi. 30 kadar diplomatik komisyonda başkan ve üye olarak bulundu. İkinci Meşrutiyet'in ilânından önce Girit ve Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderildi.[2]

1908 yılında II. Meşrutiyet’in ilanından bir gün önce kurulan 7. Sait Paşa kabinesinde Maarif Nazırı, iki gün sonra kurulan Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa kabinesinde Maarif ve Dahiliye Nazırlıklarını üstlendi. Bu görevde kalmak istemediğinden[2] Aralık 1908'de bakanlıktan ayrıldı. Osmanlı Devleti'nin Roma büyükelçiliği görevini üstlendi. 1909 sonuna kadar bu görevi sürdürdü.

Hüseyin Hilmi Paşa’nın sadrazamlıktan istifası üzerine 1910 yılında da sadrazam oldu. Aynı zamanda Hariciye ve Nafia Nazırlığını da birlikte yürüttü. 1911’de İtalyanların Trablusgarp’a saldırması üzerine bakanlıktan istifa etti.

1913 yılında İngiltere’ye giden İbrahim Hakkı Paşa, pek çok görüşme yapıp anlaşmalar imzaladı. I. Dünya Savaşı başlayınca İstanbul’a döndü.[1]

1915'te Berlin Büyükelçiliği'ne atandı. Ek olarak 1917’de Meclis-i Âyan üyeliğine atandı. Brest Litovsk Barış Antlaşması'nın görüşmeleri sırasında Osmanlı heyetinde görev yaptı. Berlin'e döndükten kısa bir süre sonra 29 Temmuz 1918 günü yaşamını yitirdi. Cenazesi İstanbul'a getirilerek Yahya Efendi Tekkesi'ne defnedildi.

Devlet adamlığının yanı sıra bilim alanında çalışmaları da olan İbrahim Hakkı Paşa, ders kitabı tarzında eserler yazmıştır.

Eserleri

  • Medhal-i Hukuk-u Düvel, 1885
  • Tarih-i Hukuk-u Beyneddüvel, 1885
  • Küçük Osmanlı Tarihi, 1890
  • Tarih-i Umûmi, 3 cilt, 1887-1888

Kaynakça

  1. ^ a b "Hasan Yüksek, 19. Yüzyıl Osmanlı Tarihçiliği, Temmuz 2006". 6 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2011. 
  2. ^ a b c "Mustafa Ergün, II. Meşrutiyet Devrinde Eğitim Hareketleri (1908-1914), Ankara, 1996" (PDF). 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2011. 

Dış bağlantılar

  • Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
  • Danișmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi
  • Kuneralp, Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, İstanbul:ISIS Press,, ISBN 9784281181.
  • İnal, İbnülemin Mehmet Kemal, (1964) Son Sadrazamlar 4 cilt, Ankara: Millî Eğitim Basimevi, (Dergah Yayinevi 2002) (Google books [1]12 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,
  • Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [2]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Hüseyin Hilmi Paşa
Osmanlı Sadrazamı
12 Ocak 1910 - 30 Eylül 1911 		Sonra gelen:
Mehmed Said Paşa
Önce gelen:
Mehmed Rifat Paşa		Osmanlı Hariciye Nazırı
1911 		Sonra gelen:
Mustafa Asım Bey
Önce gelen:
Reşid Akif Paşa		Osmanlı Dahiliye Nazırı
1908 		Sonra gelen:
Hüseyin Hilmi Paşa

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">V. Mehmed</span> 35. Osmanlı padişahı (1909–1918)

V. Mehmed ya da Mehmed Reşad, Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahı ve 114. İslam halifesi.

<span class="mw-page-title-main">Recaizade Mahmud Ekrem</span> Türk şair ve yazar (1847-1914)

Recaizade Mahmud Ekrem, Türk şair ve yazardır. 19. yüzyıl Osmanlı dönemi Türk edebiyatının önde gelen isimlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Reşid Paşa</span> 180. Osmanlı sadrazamı

Koca Mustafa Reşid Paşa, Osmanlı sadrazamı, devlet adamı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Sarim Paşa</span> 181. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Sarim Paşa, Osmanlı devlet adamı ve diplomattır. Abdülmecid saltanatında 29 Nisan 1848-12 Ağustos 1848 tarihleri arasında üç ay on üç gün sadrazamlık yapmıştır. Ayrica Hariciye Nazırlığı, Maliye Nazırlığı ve Ticaret Nazırlığı görevleri yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Nedim Paşa</span> 189. Osmanlı sadrazamı

Mahmud Nedim Paşa, Abdülaziz saltanatında 2 değişik dönemde toplam bir yıl yedi ay on bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Edhem Paşa</span> 194. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Edhem Paşa 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı Devleti'ne 5 Şubat 1877 - 11 Ocak 1878 arasında sadrazamlık, hükûmet nazırlığı, Şura-yı Devlet reisliği ve büyükelçilik gibi birçok yüksek kademe görevlerde hizmet vermiş bir devlet adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Esad Safvet Paşa</span> 198. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Esat Safvet Paşa, Osmanlı hükûmetinde çeşitli nazırlıklarda ve II. Abdülhamit döneminde 4 Haziran 1878 - 4 Aralık 1878 arasında altı ay sadrazamlık görevinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır. Tanzimat döneminin en mühim simalarındandır. Hürriyet gazetesinin kurucusu Sedat Simavi'nin dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Cenanizade Mehmed Kadri Paşa</span> 202. Osmanlı sadrazamı

Cenanizade Mehmed Kadri Paşa, II. Abdülhamid saltanatında 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 tarihleri arasında üç ay üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Ayrıca 6 Ağustos 1874 - 7 Eylül 1874 ve 11 Şubat 1876 - 4 Şubat 1877 tarihleri arasında İstanbul Şehremini olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Paşa</span> 204. Osmanlı sadrazamı

Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde 4 kez sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Said Paşa</span> 201. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Said Paşa, Osmanlı devlet ve siyaset adamı. II. Abdülhamid saltanatında yedi kez ve İkinci Meşrutiyet döneminde iki kez olmak üzere, toplam dokuz dönemde dokuz yıla yakın sadrazamlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Hilmi Paşa</span> 208. Osmanlı sadrazamı

Hüseyin Hilmi Paşa, II. Abdülhamid saltanatında, 31 Mart Ayaklanması döneminde 14 Şubat 1909 - 13 Nisan 1909 tarihleri arasında ve V. Mehmed saltanatında 5 Mayıs 1909 - 28 Aralık 1909 tarihleri arasında iki kez toplam on ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi</span>

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Münif Paşa</span>

Mehmed Tahir Münif Paşa veya kısaca Münif Paşa (1830-1910), Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Avlonyalı Ferid Paşa</span> 207. Osmanlı sadrazamı

Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa, Arnavut asıllı Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Hariciye Nezâreti</span> Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürüten kurum

Hariciye Nazırlığı ya da Hariciye Nezareti Son dönem Osmanlı Hükümetlerinde devletin dış siyasetini yürütmekle görevli, günümüzdeki Dışişleri bakanlığı'na karşılık gelen kurumdur. İstanbul'da günümüzde İstanbul Valiliği işlevini gören Babıali binasında sadrazamlıkla aynı binayı paylaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Paşa</span>

Hasan Fehmi Paşa Osmanlı Devleti'nde valilik, çeşitli nazırlıklar ve adalet kurumlarında görev yapmış bir Osmanlı devlet adamı ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nail Bey</span> Osmanlı siyaset ve devlet adamı

Mustafa Nail Bey, Osmanlı devlet adamı. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra kısa bir süre maarif nazırlığı yapmış ve bu süre içinde daha sonraki İkinci Meşrutiyet eğitiminin temellerini atmıştır.

Gelenbevizade Mehmet Said, Osmanlı devlet adamı ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Adil Arda</span> Osmanlı ve Türk siyasetçi

Hacı Mehmed Adil Arda, Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.