İbrahim Hakkı Akyol
| İbrahim Hakkı Akyol | |
|---|---|
 Coğrafyacı ve yazar İbrahim Hakkı Akyol. | |
| Doğum | 6 Temmuz 1888 Silistre, Bulgaristan |
| Ölüm | 19 Haziran 1950 İstanbul, Türkiye |
| Meslek | Yazar, coğrafyacı öğretim üyesi |
| Milliyet | Türk |
| Konu | Coğrafya |
İbrahim Hakkı Akyol (d. 6 Temmuz 1888 – ö. 19 Haziran 1950), Cumhuriyet döneminin ilk coğrafyacılarından biri.
Hayatı
İlk ve orta öğrenimini Silistre'de yapan Akyol, 1900 yılında iyi derece ile Silistre Ekalliyet Mektebi'nden diploma almıştır. Okuldaki başarısından dolayı hükûmet bursu ile Galatasaray Sultanisi'ne kabul edilen Akyol, meşrutiyetin ilk yılında Maarif Nezareti tarafından Avrupa'ya öğrenci göndermek için açılan sınavı kazanarak Lausanne Üniversitesi'nde üç yıl süresince fiziki ve doğa bilimler lisansını yaptı ve Balkan Harbi sırasında İstanbul'a döndü. Galatasaray dahil muhtelif liselerde Ulüm-u Tabiiye muallimliği yapan Akyol 1916 yılında Ziraat ve Maarif Nezareti (Tarım ve Maden Bakanlığı) tarafından maden mühendisliği tahsili için Almanya'ya gönderildi. Berlin'deki Techniche Houchscule'de üç yıl kaldı. 1923 yılında Darülfünun Edebiyat Fakültesi'nde fiziki coğrafya hocalığı için açılan sınava giren Akyol, sınavı kazanmış ve böylece Darülfünun ailesine katıldı. Coğrafyaya doğa bilimleri yoluyla giren Akyol, Türkiye'de fiziki coğrafyanın ve modern coğrafya fikrinin yerleşmesinde öncü coğrafyacılardan biri oldu. Gerek klasik çalışmalarının, gerekse tetkik ve araştırmalarının neticesi otuza yakın eserinde toplandı. Bu eserlerin isimleri ve yayın yılları Tedrisat Mecmuası'nın 11. Sayısı ile Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü tarafından çıkarılan Felsefe Arkici'nin 19 sayılı 1955 nüshasında yayımlanmıştır. Türk Coğrafya Kurumunun müessilerinden, Edebiyat Fakültesi coğrafya ordinaryüs profesörü İbrahim Hakkı Akyol 19 Haziran 1950 yılında 62 yaşında ölmüştür.[1]
Mesleki Hayatı
İbrahim Hakkı Akyol, 1940 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde düzenlenen Birinci Coğrafya Kongresinin, Türk Coğrafya Kurumunun ve Türk Coğrafya Dergisinin kurucuları arasında yer almıştır.[2]
Eserlerinden Bazıları - Çalışmaları[3]
- 1924, Anadolu İklimi, Anadolu Mecmuası, Sayı: 4, İstanbul
- 1925, Umumi Coğrafya (Tabii, Beşeri, İktisadi).(L. Gakouedec ve Maurette’den tercüme) İstanbul.
- Akyol, İ. H., Pamir, H.N., 1929, Tepeköy-Torbalı-İzmir Zelzelesi. İstanbul Jeoloji Enstitüsü Neşriyatı: 1, İstanbul.
- 1930, Belgrad Darülfünun Coğrafya Talebelerinin İstanbul’u Ziyaretleri, Darülfünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası: 7/4, İstanbul.
- 1940, Erzincan Zelzelesi ve Son Feyezanlar Dolayısıyla, Ülkü Dergisi, Sayı: 86, Ankara.
- Akyol, İ. H., Arda, A.M., 1941, Umumi Coğrafya, İstanbul.
- Akyol, İ. H., Arda, A.M., 1943, Genel Coğrafya, İstanbul.
- 1943, Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya 1: Mutlakiyet Devrinde Coğrafya, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 1, Ankara.
- 1943, Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya 2: Meşrutiyet Devrinde Coğrafya, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 2, Ankara.
- 1943, Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya 3: Cumhuriyet Devrinde Coğrafya, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 3-4, Ankara
- 1944, Türkiye’de Basınç, Rüzgarlar ve Yağış Rejimi, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 4-5, Ankara.
- 1944, Ölümlerinin Yıldönümü Münasebetiyle; Müderris Faik Sabri Duran ve Prof. Ernest Chaput, Türk Coğrafya Dergisi, sayı: 5-6, Ankara.
Kaynakça
- ^ Arda, A.M., 1955, İbrahim Hakkı Akyol: Coğrafya Ailesinin Büyük Kaybı, Türk Coğrafya Dergisi, sayı:13-14, İstanbul.
- ^ Ertek, T. A. ve Özbakan, F., 2012, Türk Coğrafya Kurumu Tarihçesi, Türk Coğrafya Kurumu Yayını, sf. 16, İstanbul.
- ^ Tuncel, H, Yiğit, A, Çelikbağ, S., 2010, Türkiye Coğrafya Bibliyografyası, Kitaplar ve Makaleler, Bilecik Üniversitesi Yay. No: 2, Ankara.
