İçeriğe atla

İbrahim Şevki Atasagun

İbrahim Şevki Atasagun
Cumhuriyet Senatosu Başkanı
Görev süresi
2 Aralık 1965 - 19 Kasım 1970
Yerine geldiğiMehmet Enver Aka
Yerine gelenTekin Arıburun
Türkiye Sağlık Bakanlığı Müsteşarı
Görev süresi
16 Ocak 1958 - 14 Temmuz 1960
Kişisel bilgiler
Doğum 1899
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 28 Mayıs 1984 (85 yaşında)
Defin yeri Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara
Bitirdiği okul Darülfünun Tıp Fakültesi
Mesleği Hekim, siyasetçi
Askerî hizmeti
Bağlılığı Türkiye Türkiye

İbrahim Şevki Atasagun (1899; İstanbul - 28 Mayıs 1984; Ankara), Türk siyasetçi ve doktordur. 2 Şubat–28 Mart 1966 tarihleri arasında Cemal Gürsel'in bitkisel hayata girmesi sebebiyle cumhurbaşkanı vekili olarak görev yapmıştır.[1]

Hayatı

İstanbul Nişantaşı Sultanisinden ve askerî öğrenci olarak girdiği Darülfünun Tıp Fakültesinden mezun oldu. Tabip teğmen rütbesiyle Batı Cephesi'nde Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı ve üsteğmenliğe yükseltilerek İstiklâl Madalyası'yla ödüllendirildi. Askerî Tıbbiye Okuluna müzakereci hekim olarak atandı, 1926’da iç hastalıkları uzmanı eğitimini tamamladı. Genelkurmaydan izinli olarak girdiği tıp fakültesi hijyen doçentliği sınavını kazanınca ordu ile bağlantısı saklı kalmak üzere beş yıl izinli sayıldı. 3 Ekim 1933’te Erzurum Askeri Hastanesine atandı. 1934'te binbaşı oldu. Tekirdağ Askerî Hastanesi'nin ardından Siirt Askerî Hastanesi'nde görevlendirildi. 1941'de yarbaylığa atanmasından sonra doğu hizmetinde bulundu. Ankara Harp Okulu Baştabipliğine alındı. Askeri Mevki Hastanesi 2. Tabipliğine atandı. Genelkurmay Sağlık Dairesinde çalıştı. Gülhane Askeri Tıp Akademisi hijyen profesörlüğüne getirildi. 1953’te tuğgeneral, 1956’da tümgeneralliğe yükseltildi. Kara Kuvvetleri Sağlık Dairesi Başkanlığına atandı. 21 Eylül 1957 tarihinde emekliye ayrıldı. 1958 - 1960 arası Sağlık Bakanlığı Müsteşarlığı görevini yürüttü.

15 Ekim 1961’de yapılan seçimde Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi adayı olarak Cumhuriyet Senatosu Nevşehir üyeliğine seçildi. 2 Haziran 1968'deki üçte bir yenileme seçiminde yeniden seçildi ve bu görevi 5 Haziran 1977’deki yenileme seçimlerine kadar devam etti. 1963 ve 1964 yıllarında Millî Savunma Komisyonu başkanı olarak görev yaptı. 4 Haziran 1962 - 7 Şubat 1963 tarihleri arasında partisinden ayrılarak bağımsız kaldı. Bir süre sonra partisine döndü ancak 25 Şubat 1964’te tekrar ayrıldı ve 9 Nisan 1964’te Adalet Partisi'ne katıldı. 28 Ekim 1961’de yapılan ilk Cumhuriyet Senatosu Başkanlık Divanı seçiminde başkanvekili oldu. 2 Kasım 1962’deki seçime kadar bu görevi yürüttü. 2 Aralık 1965’te de Cumhuriyet Senatosu Başkanlığına seçildi[2] ve bu görevi 9 Kasım 1970 gününe kadar devam etti.

Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in tedavi amacıyla Amerika Birleşik Devletleri'ne gittiği 2 Şubat 1966 tarihinden TBMM tarafından görevden alındığı 28 Mart 1966 tarihine kadar cumhurbaşkanlığına vekillik etti.[3][4][5] Parlamento başkanlarının çağrılısı olarak Berlin, Polonya[6], Çekoslovakya[7], İran, Pakistan ve Macaristan’ı resmen ziyaret eden Senato heyetlerine başkanlık etti.

Ölümü

28 Mayıs 1984'te Ankara’da öldü, Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.[8]

Kaynakça

  1. ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ". www5.tbmm.gov.tr. 6 Temmuz 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  2. ^ Seçkin, Nalȧn (1970). İlk meclis'den kalanlar 1920-1970. Divan Matbaası. 
  3. ^ Güven, Cemal (26 Kasım 2016). Anayasalar Kanunlar ve TBMM Kararları Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Araştırmaları İçin Seçilmiş Tam Metin / (1876-2016). Eğitim Yayınevi. ISBN 978-605-9831-85-7. 
  4. ^ Şeyda, Emre (14 Ocak 2021). Türkiyenin Bakanları (1920-2021). Emre ŞEYDA. 
  5. ^ Tamkoç, Metin (1976). The Warrior Diplomats: Guardians of the National Security and Modernization of Turkey (İngilizce). University of Utah Press. ISBN 978-0-87480-115-6. 
  6. ^ Akay, İhsan (2000). Kültür anıları. T.C. Kültür Bakanlığı. ISBN 978-975-17-2508-0. 
  7. ^ Dilde, fikirde, işde birlik: aylık dışpolitika dergisi. Necip Hablemitoğlu. 1977. 
  8. ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Mehmet Enver Aka
Cumhuriyet Senatosu Başkanı
2 Aralık 1965 - 19 Kasım 1970
Sonra gelen:
Tekin Arıburun
Hükûmet görevi
Önce gelen:
Ekrem Tok
Türkiye Sağlık Bakanlığı Müsteşarı
16 Ocak 1958 - 14 Temmuz 1960
Sonra gelen:
Nusret Fişek

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye cumhurbaşkanları listesi, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olarak görev yapmış kişileri içeren listedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre cumhurbaşkanı, devlet ve hükûmet başkanıdır ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Günümüzde cumhurbaşkanı; kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilmektedir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda, yenisi seçilene kadar en yaşlı cumhurbaşkanı yardımcısı makama vekâlet eder.

<span class="mw-page-title-main">Cevdet Sunay</span> 5. Türkiye cumhurbaşkanı (1966–1973)

Ahmet Cevdet Sunay, Türk asker ve devlet adamı. Türkiye'nin 5. Cumhurbaşkanı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin 12. Genelkurmay Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Gürsel</span> 4. Türkiye cumhurbaşkanı (1961–1966)

Cemal Gürsel, Türk asker ve devlet adamı. 27 Mayıs Darbesi sonrası oluşturulan Millî Birlik Komitesi başkanı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin dördüncü cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lütfi Kırdar</span> Türk siyaset adamı

Mehmet Lütfi Kirdar, Türk hekim, devlet adamı, asker, Manisa ve İstanbul valisi, milletvekili ve sağlık bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Gürler</span> 15. TSK Genelkurmay Başkanı

Ömer Faruk Gürler, Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 15. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ragıp Gümüşpala</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Ragıp Gümüşpala, Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 11. Genelkurmay Başkanı. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra bu görevi yürüten Gümüşpala, Millî Birlik Komitesi tarafından emekliye sevk edildikten sonra darbeyle devrilen Demokrat Parti'nin siyasi mirasçısı olan Adalet Partisi'nin kurucu genel başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kâzım Orbay</span> 3. TSK Genelkurmay Başkanı

Mehmet Kâzım Orbay, Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 3. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Sadi Irmak</span> 17. Türkiye başbakanı

Mahmut Sadi Irmak, Türk tıp doktoru ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin 17. Başbakanı. Osmanlı vatandaşı olarak doğmuş son Türkiye Başbakanıdır.

Millî Birlik Komitesi, 27 Mayıs 1960 tarihinde Demokrat Parti Hükûmetini darbeyle devirerek siyasi iktidarı ele alan ve sonradan başına Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel'in getirildiği Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup otuz sekiz kişilik bir askerî cuntadır.

<span class="mw-page-title-main">İhsan Sabri Çağlayangil</span> Türk siyasetçi (1908–1993)

İhsan Sabri Çağlayangil, Türk siyasetçi ve diplomat. 1965-1971 ve 1975-1977 arasında Dışişleri Bakanlığı, 1979-1980'de Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı ve Cumhurbaşkanı Vekilliği yapmıştır.

Mustafa Kalemli,, Türk doktor, siyasetçi, eski Türkiye İçişleri, Orman, Sağlık ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı.

Salih Ragıp Üner Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Muzaffer Alankuş</span>

Mehmet Muzaffer Alankuş, Türk asker ve siyasetçi.

Tabii Senatörlük, 1961 Anayasası'na göre kurulan Cumhuriyet Senatosu'nu oluşturan üç çeşit üyeden biridir. Tabii Senatörler kendi içinde iki gruba ayrılıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Emin Erkul</span>

Emin Erkul, tıp doktoru, Kuvâ-yi Milliyeci ve siyaset adamı. "Kalpaklı Emin Bey" ve "Şehremini Emin Bey" olarak da tanınır. İstanbul'un, Cumhuriyet döneminde atanan ilk şehreminidir.

<span class="mw-page-title-main">Burhanettin Uluç</span> Türk askerî veteriner hekim ve siyasetçi

İsmail Burhanettin Uluç Türk askerî veteriner hekim ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">1966 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Türkiyenin 5. cumhurbaşkanını belirleyen seçim

1966 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi, 28 Mart 1966 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimidir. 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in sağlık sorunları nedeniyle görevini yapamamasından dolayı TBMM tarafından görevden alınmasından sonra yapılan seçimlere 634 milletvekilinin 532'si katıldı. Cevdet Sunay, 1. turda 461 oyla Cumhurbaşkanlığına seçildi.

Kontenjan Senatörlüğü, 1961 Anayasası ile ihdas edilen Cumhuriyet Senatosunda cumhurbaşkanı tarafından atanmış 15 üye için kullanılan görev tanımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Atakan</span> Türk asker

Hasan Fehmi Atakan Türk asker ve siyasetçi. Eski 3. Ordu Komutanı.

Bu sayfada, 1966 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.