İçeriğe atla

İbn Yunus

İbn Yunus Mısırlı astronomi ve matematik bilgini. İsmi Ali bin Abdurrahman bin Ahmed bin Yunus Sadefî’dir. Ancak İbn-i Yunus diye tanındı. Avrupa'da ise "Aben Jenis" adıyla tanınıyor. Kaynaklarda doğum tarihi hakkında net bir bilgi yoktur. Ancak 950'de doğduğu tahmin edilmektedir. Mısır'ın Said bölgesine bağlı bir köyde doğdu 1008 veya 1009 yılında ölmüştür.

İbn-i Yunus 978 yılında Kahire'de yaptığı astronomi gözlemler neticesinde ay ve güneş tutulmalarını en ince hesaplarla tespit etmesiyle şöhreti yayıldı. Çünkü o zamana kadar bu şekilde hassas ve dakik hesaplama henüz yapılmamıştı. Yaptığı rasadlar sonunda bir Zic adlı eser hazırladı.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Astronomi</span> kökenleri, evrimleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile gök cisimlerini açıklamaya çalışmak üzere gözleyen bilim dalı

Astronomi, gök bilimi ya da gökbilim gök cisimlerinin kökenlerini, evrimlerini, fiziksel ve kimyasal özelliklerini açıklamaya çalışan doğa bilimi dalıdır. Astronominin sınırlı ve özel bir alanı olan gök mekaniği ile karıştırılmaması gerekir. Astronomi daha açık bir deyişle, yörüngesel cisimleri ve Dünya atmosferinin dışında gerçekleşen, yıldızlar, gezegenler, kuyrukluyıldızlar, kutup ışıkları, gökadalar ve kozmik mikrodalga arkaalan ışınımı gibi gözlemlenebilir tüm olay ve olguları inceleyen bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">İbn Sina</span> Fars tıp bilgini ve filozof (980–1037)

İbn Sînâ veya Ebu Ali Sînâ ya da Batılıların söyleyişiyle Avicenna, İslam'ın Altın Çağı döneminin en önemli doktorlarından, astronomlarından, düşünürlerinden, yazarlarından ve bilginlerinden biri olarak kabul edilen Fars polimat ve "polimerik erken tıbbın babası" olarak bilinen tabiptir.

<span class="mw-page-title-main">İbn Bacce</span> yüzyıldan kalma filozof, doktor, astronomer, araştırmacı, müzisyen ve El-Endülüs şair

İbn Bacce tam adı Ebû Bekr Muhammed bin Yahya bin es-Saig olan Endülüs'lü, Arap filozof ve bilim insanı. Batıda Avempace olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Abbas ibn Firnâs</span> Arap Müslüman bilgin adam

Abbas Kasım İbn Firnas ; Berberî astronom, simyacı, fizikçi, şair ve İslam bilginidir.

Nureddin Batruci (Tam adı: Cafer Nureddin Ebu İshak el-Batruci el-İşbili), Modern astronominin kurucusu sayılan bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Felsefe tarihi</span>

Felsefe tarihi, felsefenin mantık, epistemoloji, ontoloji, etik, estetik gibi alt bölümlerinden birisidir. Genel olarak felsefe derslerinin başlangıcında verilir. Bunun temel nedeni, felsefe tarihinin içeriğiyle ilintilidir. Felsefe tarihi, felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından, çeşitli felsefe ögretilerinin tarihsel yerlerinin ve öğretisel ayrımlarının belirlenmesine ve bu öğretilerin felsefenin alt bölümleri açısından değerlendirilip ortaya konulmasına kadar çok yönlü ve çok boyutlu bir içeriğe sahiptir. Felsefe tarihi bu anlamda sadece bir mevcut felsefelerin ansiklopedik bir araya getirilmesi meselesi değildir; felsefenin ne olduğunun tanımlanmasından neyin felsefe-içi neyin felsefe-dışı sayılacağına değin bir dizi kuramsal/felsefi sorunla yüz yüzedir. Bu anlamda, felsefenin bir altbölümü olarak felsefe tarihi, hem felsefi çalışmanın başlangıcı hem de en önemli alanıdır. Genelde felsefe tarihi kitapları, bu bakımdan öğretilerin ve bunların felsefi sorunları çözme denemelerinin art arda etkileşimlerle gelişen tarihini ele alır. Bu tarihin hazırlanmasında hem düşünürlerin metinleri hem de bu metinlerin tarihsel toplumsal koşulları iç bağlantıları açısından değerlendirilir, öğretilerin birbirine etkileri ve karşıtlıkları, benzerlikleri ve ayrımları serimlenir. Dolayısıyla, genel anlamda felsefe tarihinin varlık, bilgi ve değerlerle ilgili soruları ve sorunları belirli özgül yöntemlerle değerlendiren ya da inceleyen ve bu incelemeyi sonuçları bakımından da sistemaktikleştirilmesine yönelik çalışan bütün düşünce girişimlerini ortaya koymayı hedeflediği söylenebilir.

Abraham ben Meir ibn Ezra, orta çağ'ın en seçkin Musevilerinden biriydi. Felsefe, astronomi, astroloji, tıp, şiir, dilbilim dallarında çok bilgiliydi. Büyük, bilge, hayran olunan doktor olarak adlandırılırdı. Müslüman egemeliği altındaki Tudela'da doğdu. Yahudilerle yerli halk arasında çıkan sıkıntılar yüzünden Yahudilerin cezalandırılmasıyla 1140 dan önce yurdunu terk etmek zorunda kaldı ve durmadan dolaştı. Kuzey Afrika, Mısır, Filistin, İtalya, Güney Fransa, Kuzey Fransa, İngiltere yaşayacak yer ararkenki durakları oldu.

<span class="mw-page-title-main">Musul</span> Irakta bir şehir

Musul, Irak'ın en büyük şehirlerden birisi. Irak'ın kuzeyinde Dicle Nehri kıyısında bulunan Musul'da Araplar, Türkler ve Kürtler yaşamaktadır. Nüfusunun çoğunluğunu Araplar, Kürtler ve Türkler oluşturmaktadır.

Kâşî ya da tam künyesiyle Gıyâsüddîn Cemşîd bin Mes'ûd el-Kâşî 14. yüzyılın son yarısında, Kaşan'da doğmuş hekim, matematikçi ve gökbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman es-Sufî</span> Fars astronom

Abdurrahman es-Sufî, 10. yüzyılda yaşamış Farisi gökbilimci.

<span class="mw-page-title-main">Kutbüddîn Şîrâzî</span>

Kutbüddin Şirazî, İranlı din ve astronomi bilgini. Tam adı 'Kutbeddin Mahmud İbn Mes'ud İbn Muslih eş-Şirazî' olan alim, hicri 634 (1236) yılında güzümüzde İran sınırları içinde bulunan Şiraz şehrinde dünyaya gelmiştir. İlk eğitiminin ardından Anadolu'ya geçerek Sivas ve Malatya kadılıkların­da bulunmuştur. Ardından Şam'a gitmiş sonra ise Tebriz'e yerleşmiş ve hicri 710 (1310) yılında Tebriz'de, ölmüştür. Şafiî mezhebinden olan Kutbeddin Şirazî, Sadreddin Konevî'nin derslerinde bulunmuş ve Feth'ül Mennân isimli büyük bir tefsir yazmıştır. Tefsir, havass, felsefe ve astronomiye dair eserleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bilim insanı</span> bilimsel çalışmalarla uğraşan kimse

Bilim insanı, bilimci veya bilimadamı-bilimkadını, evrene ilişkin olgulara ve değişkenlere yönelik bilimsel veri elde etme yöntemlerini kullanarak sistematik bir şekilde bilgi elde etmeye çalışan kişidir. Daha sınırlı anlamda ise bilimsel yöntem kullanan bir bireydir. Kişi bilimin bir veya birden fazla alanında uzman olabilir. Bilim insanları; fiziksel, matematiksel ve sosyal alanlar da dâhil olmak üzere bilimin tüm alanlarında araştırmalar yaparlar. Onlar olaylar hakkında soru soran ve bu soruları sistematik olarak cevaplama yoluna giden insanlardır. Doğaları gereği meraklı ve iyi organize insanlardır. Diğer insanların aksine, bilim insanları bir şeyleri gözlemleme yeteneğine ve gözlemlediklerinde bir şeyler görebilme yetisine sahip olurlar.

Ebu Nasr Mansur ibn Ali ibn Irak bir Fars asıllı Müslüman matematikçi. Günümüzdeki sinüs teoremi ile yaptığı çalışmalarla tanınıyor.

Shams al-Dīn Muḥammad ibn Ashraf al-Ḥusaynī al-Samarqandī 13. yüzyılda Semerkant'ta yaşamış olan astronom ve matematikçi.

Kemaleddin Musa bin Yunus Astronom, matematikçi ve İslam bilgini.

Muhammed Rudani veya sadece Rudanî, astronom, gramerci, hukukçu, mantıkçı, matematikçi ve şair olarak faaliyet gösteren Faslı bir bilgin.

Zic Güneş, Ay, yıldızlar ve gezegenlerin konumlarının astronomik hesaplamaları için kullanılan parametreleri tablolaştıran İslami astronomi kitabıdır.

Abu-Abdullah Muhammed ibn İsa Māhānī Mahan'da doğan ve Abbasi Halifeliği Bağdat'ta aktif olan İranlı matematikçi ve astronomdur. Bilinen matematiksel çalışmaları arasında Öklid'in Elementleri, Arşimet'in Küre ve Silindir Üzerine ve İskenderiyeli Menelaus'un Sphaerica üzerine yorumları ve iki bağımsız inceleme yer alır. Arşimet'in ortaya koyduğu, bir küreyi belirli bir oranda iki cilde bölme sorununu çözmeye çalıştı, bu daha sonra 10. yüzyıl matematikçisi Ebu Ca'fer el-Hazin tarafından çözüldü. Astronomi üzerine hayatta kalan tek çalışması azimutların hesaplanması üzerineydi. Ayrıca astronomik gözlemler yaptığı biliniyordu ve arka arkaya üç ay tutulmasının başlangıç zamanlarına ilişkin tahminlerinin yarım saat içinde doğru olduğunu iddia etti.