İçeriğe atla

İbn-i Şeddad

İbn-i Şeddad
Doğum7 Mart 1145
Musul
Ölüm8 Kasım 1235
(90 Yaşında)
Halep
MilliyetArap
VatandaşlıkEyyubi Devleti
EğitimNizamiye Medreseleri
Kariyeri
Dalıİslam alimi, tarihçi ve biyografi yazarı

İbn-i Seddad veya Bahaddin İbn-i Şeddad (d. 1145 Musul – ö. 1235 Halep) (Arapça: بهاء الدين ابن شداد‎), Arap yazar ve devlet adamı. Siretü Selahaddin (Selahaddin'in Hayatı) adlı eserin yazarıdır.[1] Tam adı 'Yusuf bin Rafı bin Temim bin Utbe bin Muhammed bin Attab'dir. Künyesi 'Ebu’l Mehaşin' olup lakabı 'Bahauddin'dir.

Hayatı

İbn-i Seddad, Musul'da 7 Mart 1145'te doğdu.[2] Küçük yaşta iken babasını kaybetti. Seddad oğulları denilen dayılarının yanında yetişti. Bu sebeple İbn-i Seddad diye bilinir. Eğitimini o kentte bitirdikten sonra, Bağdat Nizamiye Medresesi'ne devam etti. Çok geçmeden "muid" (molla) unvanı ile medresede ders vermeye başladı. Yaklaşık 1173'te Musul'a dönüp oradaki medresede "müderris" olarak göreve başladı. Sonra Bağdat'a döndü Bağdat Nizamiye Mederesesi'nde müderrisliğe devam etti. 1118'de Hicaz'a Hacca gitti.[2]

Hacdan Bağdat'a döndükten hemen sonra Ekim 1187'de Kudüs'ü eline geçirmiş olan Mısır Eyyubiler Sultanı Selahaddin Eyyubi İbn-i Seddad'ın o zamanki ününü duyup eserlerini okumuş olduğunu bildirip onu yanında devamlı olarak memuriyete davet etti. İbn-i Seddad bunu kabul etikten sonra Kadiasker rütbesi ile devamlı olarak Sultan Selahaddin Eyyubi yanında bulundu. Onun gayet yakın sırdaşı, yakın bir danışmanı, hatıralarının yazarı ve şahsi arkadaşı oldu. Bu görevde iken Üçüncü Haçlı Seferi'nin tüm gelişmelerini Sultan'ın yakın danışmanı olarak izledi. Bu izlenimlerini olaylar gelişmekte ve son bulmasindan hemen sonra hazırlamakta olduğu hatıra kitabına geçirdi. Bu Haçlı Seferi'nde Akka Kuşatması ve Arsuf Muharebesi'nde Sultan'ın yanında idi. Sultan Selahaddin Eyyubi'nin Şam'da 4 Mart 1193'te ölümüne kadar sultanın yakın sırdaşı ve danışmanların başında olarak görevde kaldı.[2]

Sultan'ın ölümünden sonra İbn-i Seddad'a Halep Kadısı görevi verildi. Bu görevde iken 8 Kasım 1234'te Halep'te 89 yaşında iken vefat etti.[3]

Eserleri

  • Melce'ul Hukkam İltibas'il Ahkam: Hükümlerle alâkalıdır, iki cilddir.
  • Delail'ul Ahkam: Ahkam hadîs-i şerîfleri ve onlar hakkındaki açıklamalardır.
  • El Mucez'ül Bahir: Fıkıh ilmine dâirdir.
  • Siret-u Selahaddin İbn-i Eyyub ve Arapça El-Nawadir El-Sultaniyya ve l-Mahasim El-Yusufiyya

Kaynakça

  1. ^ "Britannica maddesi". 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021. 
  2. ^ a b c R. İzady, Mehrdad (1991). The Kurds: a concise handbook (İngilizce). 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015. 
  3. ^ Gabrieli, Francesco (1984). Arab Historians of the Crusades (İngilizce). Londra: Routledge and Kegan Paul. ISBN 978-0-7102-0235-2. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Selçukluları</span> 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devleti

Suriye Selçukluları, 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

Muizzuddin El-Mansur Aybeg, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Türkmen kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü.

Kürboğa ; Büyük Selçuklu Devleti'nin Musul atabeyi ve deneyimli bir kumandandı. Bazı kaynaklarda "Kerboğa", "Kurboğa", "Gürboğa" olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nizâmülmülk</span> Büyük Selçuklu Devletinin başveziri

Nizâmülmülk veya gerçek adıyla Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî, Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun baş veziri ve Siyâsetnâme adlı eserin yazarı olan Fars devlet adamı ve siyaset bilimcisidir. Devlet yönetiminde bir hayli etkili olan Nizâmülmülk; Alp Arslan ve Melikşah dönemlerinde vezirlik yapmıştır. "Nizâmülmülk" ismi, "devletin düzeni" anlamına gelir.

Haçlı seferleri kronolojisi:

<span class="mw-page-title-main">Râşidüddîn Sinân el-İsmâîlî</span>

Raşidüddin Sinan (Arapça: رشيد الدين سنان ; Rašīd ad-Dīn Sinān) ; 1126'lı yıllarda Basra yakınlarında Vâsıt yolu üzerindeki Akrüssûdan Köyü'nde İmamiye Şiası'na mensup bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Nizari İsmailiyye'ce genellikle Sinan Râşidüddin diye anılır. Aynı zamanda "Dağın Yaşlısı" ve "Öğretmen" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

Mustarşid veya Ebû el-Mansur "el-Mustarşid Billâh", Abbâsî Hâlifelerinin yirmi dokuzuncusudur. 1118–1135 döneminde Bağdat'ta Abbasi halifesi olarak hüküm sürmüştür.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Necmeddin Eyyub</span> Selahaddin Eyyubinin babası olan Kürt komutan

Necmeddin Eyyub veya tam adıyla Necmeddin Eyyub bin Şadi bin Mervan, Selahaddin Eyyubi'nin babası ve Eyyûbîler Hanedanı'nın atası olan Kürt komutandır. İbn Hallikân Necmeddîn Eyyûb'un, Duvîn'in girişindeki bütün halkı Ravadî Kürtleri olan Ecdânekân Köyü'nde dünyaya geldiğini aktarmaktadır

<span class="mw-page-title-main">Âdıd</span>

Âdıd veya El-Âdıd li-Din-Allâh Tam künyesi: Ebu MuHammed El-Âdıd li-Din-Allâh, Abdullah İbni Yusuf el-Ḥafıẓ.

Nasır Davud, babası ölünce 1227 – 1229 döneminde kısa bir süre beşinci Eyyubiler Suriye Sultanlığı yapmış; bu sultanlıktan azlinden sonra 1229 – 1248 döneminde Kerek Emirliği görevine geçmiş; 1248'de bu emirlikten azledilikten sonra 21 Mayıs 1259'da Moğollardan kaçmakta iken Şam yakınlarında Buvayda köyünde ölmüştür.

Kemaleddin Musa bin Yunus Astronom, matematikçi ve İslam bilgini.

Aksungur el-Porsuki, 1113 ile 1114 ve tekrar 1124 ile 1126 yılları arasında Musul emiri.

Esâdüddîn Şirkuh bin Şadhi,, kısaca Şîrkûh el-Mansûr veya Şirkuh, Kürt askeri komutan ve Selahaddin Eyyubi'nin amcasıdır. Mısır'daki askeri ve diplomatik çabaları, Eyyubi ailesinin o ülkede eğemenlik kurmasında kilit bir faktördü. Eyyûbî ailesi önceleri Duvîn'de Şeddâdîler'in hizmetinde bulunuyordu. Bağdat şahnesi Bihrûz el-Hâdim'in yakın dostu olan Şâdî, oğulları Necmeddin Eyyûb ve Şîrkûh'la beraber onun hizmetine girdi. Bihrûz'un Tikrît'e vali tayin ettiği Şâdî'nin ölümünün ardından bu göreve oğlu Necmeddin Eyyûb getirildi. Şîrkûh da ağabeyine yardımcı olarak onunla birlikte kaldı. Bir müddet sonra Bihrûz'la araları bozulan iki kardeş 532 (1137) yılında Musul'a gidip İmâdüddin Zengî'nin hizmetine girdi ve onun Haçlılar'la mücadelesinde aktif rol oynadı. İmâdüddin Zengî'nin öldürülmesinin ardından (541/1146) Halep'te yönetimi ele geçiren Nûreddin Mahmud Zengî'nin en büyük yardımcısı Şîrkûh oldu. İmâdüddin Zengî'nin ölüm haberini alan Urfa Kontu II. Joscelin'in iç kale dışında Urfa'yı zaptetmesi üzerine Nûreddin Mahmud ve Emîr Savar ile Şîrkûh Urfa'ya gidip şehri kurtardılar. Receb 543'te Antakya yakınlarındaki Yağra'da ve Safer 544'te Azâz yakınlarındaki İnnib'de (İnab) Haçlılar'ı ve İsmâilîler'i mağlûp ettiler. Gösterdiği kahramanlıktan dolayı Nûreddin Mahmud, Artah Kalesi'ni Şîrkûh'a verdi

Muhammed ibn Hamed Isfahani, bilinen adıyla Imad ad-din el-Isfahani Pers kökenli bir tarihçi, bilgin ve hatipti. Birçok tarihî eser ve değerli bir Arap şiir antolojisi bıraktı. Zengiler ve Eyyûbîler döneminde edebiyatçıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.