İçeriğe atla

İbnü'l-Hattâb

İbnü'l-Hattâb
DoğumSamir Salih Abdullah Suvailem
14 Nisan 1969
Suudi Arabistan
Ölüm20 Mart 2002 (32 yaşında)
Çeçenistan
Ölüm sebebiZehirlenme
Bağlılığı Afgan mücahitler
Çeçen İçkerya Cumhuriyeti
Bosna-Hersek Bosna-Hersek Cumhuriyeti
Tacikistan Muhalefeti
 Azerbaycan
Çatışma/savaşları

Emir İbnü'l-Hattâb (tam adı: Samir Salih Abdullah Suvailem, Arapça: سامر صالح عبد الله السويلم‎) (14 Nisan 1969 - 20 Mart 2002),[1] Suudi savaşçı ve mücahit. Çeçen savaşlarına katılımıyla ünlüdür.[2]

Suudi Arabistan doğumlu olmasına rağmen Afganistan, Tacikistan, Bosna, Karabağ, Dağıstan ve Çeçenistan'da savaşmıştı. Arapça, Rusça, İngilizce, Farsça, Peştuca ve Kürtçeyi akıcı biliyordu. Cihatçı medyayı iyi kontrol ediyordu ve bu sayede kolayca çeşitli etnik gruplardan asker toplamıştı.[3]

Biyografi

İlk yılları

Hattab'ın kökeni tartışmalıdır, bazı kaynaklara göre Ürdün Çerkesi kökenli Araplaşmış bir aileden geliyordu.[4][5] Başka kaynaklar bu iddiayı reddetmiştir. Başka kaynaklara göre Türkmen asıllıdır. Hattab kendisini Arap olarak tanımlamış ve Ürdün ile Suudi Arabistan'ı ülkesi olarak gördüğünü söylemiştir.[6]

Yetenekli bir öğrenci olarak tanımlanmış ve ikincil okul sınavında 94 not almıştı. ABD'de okumak istiyordu. Kardeşleri onun dini duyarlılığından etkilenerek ona ikinci halife Ömer ibn Hattab'dan esinlenerek Hattab ismini verdiler. Bu ismi savaşçı ismi olarak aldı.[7]

Kariyeri

Sovyet-Afgan Savaşı, Tacikistan İç Savaşı, Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı'na katılmış mücahittir. Çeçen Mücahitler Örgütü'ne finansman sağlamıştır. Çeçenistan'daki Arap mücahitler'in komutanlığını yapmıştır. 1999 yılında gerçekleşen Dağıstan Operasyonu'nda Rusya'ya karşı savaşmıştır. FSB soruşturmasında Hattab'ı Eylül 1999'daki 307 kişinin öldüğü Rusya'daki apartman bombalamaları'ndaki arkasındaki fikir adamı olarak adlandırdı. Ancak 14 Eylül 1999'da Hattab, Grozni'deki Rus Interfax haber ajansına Moskova patlamalarıyla hiçbir ilgisinin olmadığını ve "Uyuyan sivilleri bombalarla, top mermileriyle öldürmek benim tarzımda eylem değil Rus tarzı bir eylemdir. Onlara benzemek istemeyiz" dedi.

Bu saldırıdan sonra Rusya, Dağıstan İşgali ve İkinci Çeçen Savaşı'nı başlattı. Hem Batılı hem de Rus bazı gazeteciler ve tarihçiler, bombalamaların aslında Çeçenya'daki askeri faaliyetlerin yeniden başlamasını meşrulaştırmak amacıyla FSB tarafından gerçekleştirilen bir "Sahte bayrak" saldırısı olduğunu iddia etti. Bunlar arasında akademisyen David Satter, tarihçiler Yuri Felshtinsky, Karen Dawisha ve eski FSB subayı Alexander Litvinenko da var.

Hattab, 20 Mart 2002'de Dağıstanlı bir elçinin zehirli bir mektup vermesi sonucu zehirlenerek hayatını kaybetti. Çeçen kaynaklar, mektubun "hızlı etkili bir sinir gazı, muhtemelen sarin veya bir türevi" ile kaplandığını söyledi. Bu durum Tokyo Metrosu sarin gazı saldırısı'na benzetildi. Olaydan sonra Ibragim Alauri olarak bilinen Dağıstanlı elçi, rutin kurye görevi nedeniyle FSB tarafından görevlendirildiği düşünüldü. Hattab, Suudi Arabistan'daki annesinden mektuplar alıyordu ve FSB, Hattab'ı öldürmek için bunun en uygun an olduğunu düşünüyordu. İbragim Alauri'nin işe alınıp FSB'de çalıştırılması ve zehirli mektubun teslim edilmesi operasyonunun yaklaşık altı ay süren bir hazırlık süreci aldığı bildirildi. Alauri bir ay sonra Şamil Basayev'in emriyle Bakü'de Azerbaycan'da öldürüldü.

Rusya ile Çeçenistan arasında 1999 yılında çıkan İkinci Çeçen Savaşı savaşı sonrasında Rusya'nın en çok aranılanlar listesinin başında bulunuyordu. ABD tarafından, Hattab'ın Usame bin Ladin'e bağlı El-Kaide örgütü ile ilişkisi olduğunu iddia edilmiştir.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Alexievich, Svetlana (24 Mayıs 2016). Secondhand Time: The Last of the Soviets. ISBN 9780399588815. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023. 
  2. ^ Muhammad al-`Ubaydi. "Khattab" (PDF). Combating Terrorism Center. 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  3. ^ Muhammad al-`Ubaydi (1 March 2015), "Khattab (Jihadi Bios Project)" 31 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., pp. 2–3, Combating Terrorism Center. Retrieved 15 May 2020.
  4. ^ "U.S. PAPER GETS VIDEOTAPE LINKING KHATTAB AND BIN LADEN." Jamestown. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Mairbek Vatchagaev, "Security Services May Be Threatening Official Clergy in North Ossetia" 20 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Eurasia Daily Monitor Volume: 13 Issue: 10, 2016
  6. ^ Bodansky, Yossef (2009). Chechen Jihad: Al Qaeda's Training Ground and the Next Wave of Terror. HarperCollins. s. 40. 
  7. ^ Mowaffaq Al-Nowaiser (4 May 2002), "Khattab, The Man Who Died For The Cause Of Chechnya" 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Arab News. Retrieved 15 May 2020.
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şamil Basayev</span> Çeçen komutan

Şamil Salmanoviç Basayev, Çeçen direniş lideri ve Çeçen İçkerya Cumhuriyeti silahlı kuvvetleri komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan</span> Rusya Federasyonunda idari bir bölge

Çeçenistan, resmî adıyla Çeçen Cumhuriyeti, yaygın olarak bilinen şekliyle Çeçenya, Rusya Federasyonu'nun federal bölgelerinden (cumhuriyet) birisidir.

Çeçenler, Kafkasya’nın kuzeydoğu kesiminde, Sunja ve Argun ırmakları civarında yaşayan yerli Kafkasya halkı. Kendilerini Nohçi olarak adlandırırlar. Bu ad, Çeçenlerin Nohçmekhahoi adlı kabilesinden ve bu kabilenin topraklarından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Mansur</span> General ve politikacı

Şeyh Mansur veya doğum ismiyle Uşurma, Çeçenistan, Çerkesya ve Dağıstan ordularına komutanlık etmiş Çeçen İslam âlimi, asker ve Kuzey Kafkasya'nın 1. İmamı. Kuzey Kafkasya'da Rus emperyalizmine karşı cihat hareketinin başlatıcısı olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dağıstan</span> Rusyaya bağlı özerk ülke

Dağıstan, resmî adıyla Dağıstan Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'nın Kuzey Kafkasya kısmında, Hazar Denizi kıyısında bulunan Rusya'ya bağlı, özerk bir cumhuriyettir. Kuzey Kafkasya Federal bölgesinin bir parçasıdır ve Büyük Kafkas Dağları'nın kuzeyinde konumlanır. Rusya'nın en güneyinde yer alan Dağıstan, güney ve güneybatıda Gürcistan ve Azerbaycan ile, batı ve kuzeyde Rusya'ya bağlı cumhuriyetler olan Çeçenistan ve Kalmukya ile kuzeybatıda ise Stavrapol Krayı ile sınır komşusudur. Mahaçkale, başkenti ve en büyük kentidir. Diğer büyük kentleri ise Derbent, Kizlyar, İzberbaş, Kaspiysk, Buynaksk'tır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya Emirliği</span>

Kafkasya Emirliği veya Kafkas Emirliği veya Kafkasya İslam Emirliği, İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'nin ardılı kabul edilen, 31 Ekim 2007 tarihinde eski Çeçenistan lideri Dokka Umarov tarafından ilan edilen devlettir. Devlete bağlı askeri birlik Kafkasya Cephesi'dir. Kafkasya Emirliği'nin toprakları Çeçenistan, İnguşetya, Dağıstan, Karaçay-Çerkez, Kabardin-Balkar, Doğu Osetya (İriston) ve Stavropol eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Çeçen Savaşı</span> Rus-Çeçen Savaşı

İkinci Çeçen Savaşı, 29 Eylül 1999 tarihinde Rus ordusunun Çeçenistan'a girmesiyle başlayan ve Nisan 2009'a kadar süren savaş. Rusya'nın Çeçenistan'a girme nedeni, Çeçenistan'daki Mashadov hükûmetinin Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Dağıstan'ı işgal etmeye başlayıp burada Radikal İslamcı bir yönetim kurmasını engellemekte başarısız olmasıydı. Rusya Çeçenistan'ın ana hatlarına hava saldırısı düzenledikten sonra askeri kara operasyonlarına başladı. Rus ordusu teçhizat,sayı,askeri araç ve hava gücü bakımından çok daha üstündü,yaklaşık 1,5 yıl içinde Çeçen yerleşimleri Rusların eline geçti. Şehirlerdeki direnişçiler ve Yabancı Mücahitler dağlarda gerilla savaşı vermeye başladı. Çeçen savaşçılar ve Mücahitler Rus ordusuna vurkaç taktikleri ve pusular ile kayıp verdirmeye başladı. 2009 yılında Rusya savaşın bittiğini açıkladı. 2017 yılında da çatışmalar sona erdi ve silahlı Çeçenler ve Yabancı savaşçıların sayısı sıfırlandı.

Dağıstan Operasyonu, Dağıstan Savaşı veya Dağıstan'ın İşgali, 1999'da Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Çeçenistan topraklarından Dağıstan'da bazı köyleri işgal etmeye başlamasının ardından Rusya Silahlı Kuvvetleri tarafından Dağıstan'da İslami bir devlet kurulmasını engellemek ve kaybedilen bölgeleri geri almak için başlatılan operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi</span>

Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi veya Sovyet-Afgan Savaşı, Sovyet kontrolündeki Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nde (DRA) 1979'dan 1989'a kadar süren uzun süreli bir silahlı çatışmaydı. Savaş, Soğuk Savaş'ın büyük bir çatışmasıydı, çünkü DRA, Sovyetler Birliği ve müttefik paramiliter gruplar arasında Afgan mücahitlere ve onların müttefik yabancı savaşçılarına karşı yoğun çatışmalar yaşandı. Mücahitler çeşitli ülke ve kuruluşlar tarafından desteklenirken, desteklerinin çoğunluğu Pakistan, ABD, İngiltere, Çin, İran ve Basra Körfezi'ndeki Arap ülkelerinden geldi. Yabancı güçlerin katılımı, savaşı ABD ile Sovyetler Birliği arasında bir vekalet savaşı haline getirdi. Çatışmalar 1980'ler boyunca çoğunlukla Afgan kırsalında gerçekleşti. Savaş yaklaşık 3.000.000 Afgan'ın ölümüyle sonuçlandı, milyonlarcası da mülteci olarak ülkeden kaçtı. Ülke dışında yerinden edilen Afganların çoğu Pakistan ve İran'a sığındı. Afganistan'ın 1979 nüfus sayımına göre 13,5 milyonluk eski nüfusunun yaklaşık %6,5 ila %11,5'inin çatışma sırasında öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Sovyet-Afgan Savaşı, Afganistan genelinde büyük yıkıma neden oldu ve bilim adamları tarafından Sovyetler Birliği'nin dağılmasına ve Soğuk Savaş'ın resmen sona ermesine katkıda bulunan önemli bir faktör olarak gösterildi.

1990'lar, 1 Ocak 1990 tarihinde başlayan ve 31 Aralık 1999 tarihinde biten Miladi takvimin on yılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Irak'taki Kuzey Kafkasyalılar</span>

Irak'taki Kuzey Kafkasyalılar, Çerkesler, Çeçenler ve Dağıstanlılar da dahil olmak üzere Irak'ta yaşayan Kuzey Kafkasya kökenli insanlardır.

<span class="mw-page-title-main">İçkerya Çeçen Cumhuriyeti</span>

İçkerya Çeçen Cumhuriyeti, yahut farklı kullanım tarzlarıyla Çeçen İçkerya Cumhuriyeti, Çeçen Cumhuriyeti İçkerya, Kuzey Kafkasya'da 1991-2000 yılları arasında varlığını sürdürmüş tanınmamış bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Zelimhan Yandarbiyev</span> Çeçenistan eski cumhurbaşkanı

Zelimhan Abdulmuslimoviç Yandarbiyev, 1996 ile 1997 yılları arasında ayrılıkçı İçkerya Çeçen Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan bir yazar ve politikacıydı. 2004 yılında sürgünde olan Yandarbiyev'e Katar'da suikast düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kafkasya'da çatışmalar</span>

Kuzey Kafkasya'da çatışmalar, Rusya'nın Kuzey Kafkasya bölgelerinde hükûmet güçleri ile İslamcı militanlar arasında gerçekleşen çatışmalardır. Çatışmalar, resmî olarak 16 Nisan 2009 tarihinde sona eren İkinci Çeçen Savaşı'nın devamıdır.

Ebu Muhammed el-Makdisi, Filistin asıllı Ürdünlü İslamcı yazar. Aynı zamanda cihat teorisyeni ve Selefi ideolog.

<span class="mw-page-title-main">Junud al-Makhdi</span>

Katibat Junud el-Makhdi Tataristan ve Başkurdistan'dan Kuzey Suriye'ye gelen cihatçı Tatar ve Başkurt silahlı gruplarının birleşmesiyle oluşmuş mücahit grup.

Usame bin Ladin 1990'ların sonlarında iki fetva yazdı. İlki Ağustos 1996'da, ikincisi Şubat 1998'de yayınlandı. O zamanlar bin Ladin, memleketi Suudi Arabistan dışında hiçbir ülkede aranan bir adam değildi ve henüz uluslararası terör örgütü El-Kaide'nin lideri olarak bilinmiyordu. Bu nedenle, bu fetva, bin Ladin'in suçlandığı Ağustos 1998 ABD büyükelçiliği bombalamalarından sonrasına kadar nispeten az ilgi gördü. İddianamede ilk fetvadan bahsediliyor ve bin Ladin'in Londra'daki Tavsiye ve Reform Heyeti'nden Halid el-Favvaz'ın basına yapılan iletişime katıldığı iddia ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Çeçenistan'daki Arap mücahitler</span>

Çeçenistan'daki Arap Mücahitler, Çeçenistan'a savaşmaya gelen Araplar tarafından oluşturulan İslamcı bir Mücahid oluşumu. Fethi el-Ürdüni tarafından oluşturulan mücahit taburu, Birinci ve İkinci Çeçen Savaşında önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Kadirovtsı</span>

141. Özel Motorlu Alay veya gayriresmi adıyla Kadirovtsi, Rusya'nın Çeçen Cumhuriyeti'nde bulunan ve Çeçenistan cumhurbaşkanını koruyan paramiliter bir örgüttür. Terim, daha çok Çeçenistan'da cumhurbaşkanı Ramazan Kadirov'a bağlı silahlı Çeçen birliklerine atıfta bulunmak için yaygın olarak kullanılmaktadır.

Azerbaycan mafyası, Rusya Federasyonu'ndaki en büyük etnik organize suç grubu. Moskova, Sankt-Peterburg, Tümen, Surgut, Yekaterinburg, Omsk, Astrahan, Krasnoyarsk, Samara gibi büyük şehirlerde, çoğunluğu Azerilerden oluşan suç grupları için kullanılan genel bir terimdir. Rusya dışında, bu gruplar çoğunlukla eski SSCB, Avrupa, ABD ve Türkiye Cumhuriyeti'nde yaygın faaliyet göstermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.