İçeriğe atla

İberyalı Petrus

İberyalı Petrus
Kudüs'teki Kutsal Haç Manastırı 'nda İberyalı Petrus'un freskleri
Doğumc. 417
İberya Krallığı
Ölüm2 Aralık,[1] 491
Yavne-Yam
KutsayanlarDoğu Hristiyanlığı
Yortu2 Aralık (Gürcü Kilisesi)[1]
27 Kasım & 1 Aralık (Süryani Hıristiyanlığı)[2]
İhtilafKristoloji

İberyalı Petrus (Gürcüce: პეტრე იბერი) (c. 417-491) (c. 417-491), erken Hıristiyanlığın önde gelen isimlerinden ve Hristiyan Neoplatonizminin kurucularından biri olan bir Gürcü kraliyet prensi, ilahiyatçı ve filozoftur. Bazılarına göre, geleneksel olarak Areopagite Pseudo-Dionysius olarak bilinen yazardır.[3]

Çalışmaları arasında Beytüllahim'deki ilk Gürcü manastırını kurmak ve Gazze yakınlarında Majuma'nın piskoposu olmak yer almaktadır. En eski Gürcüce yazıt olan Bir el Qutt yazıtlarında babasıyla birlikte Petrus'tan bahsedilir.

Yaşamı

İberya krallarının (Doğu Gürcistan) Kraliyet Chosroid hanedanlığında doğdu ve başlangıçta İberıa Prensi (Kartli) Murvan (alternatif olarak Nabarnugios) olarak adlandırıldı. Babası İberya Kralı Bosmarios, Lazika'dan ünlü filozof Mithradates'i Murvan'ı eğitmesi için davet etti. Perslere rehin olarak teslim edilmemesi için çocuk bir süre gizli tutuldu.[4]

Prens, 423 yılında beş yaşındayken siyasi rehin olarak İberya'nın Perslere değil Bizanslılara bağlılığını sağlamak için Konstantinopolis'e gönderildi.[5] Burada II . Theodosius'un eşi Roma imparatoriçesi Aelia Eudocia'nın kişisel himayesinde mükemmel bir eğitim aldı.

Biyografi yazarı John Rufus'a göre, Petrus münzevi disiplinini baltalayacağı için evine mektup yazmayı veya evden mektup almayı reddetti.[6] Yirmi yaşlarında genç prens, akıl hocası Mithradates ile birlikte saraydan ayrıldı ve Filistin'e hacca gitmek için kaçtı ve Kudüs'te Petrus adıyla bir keşiş oldu. 430'da Beytüllahim'de (daha sonra Beytüllahim Gürcü Manastırı olarak anılacaktır) kendi manastırını kurdu. 445'te rahip olarak atandı. Mithradates (şimdiki adı Yuhanna) eşliğinde, Yakın Doğu'nun çeşitli ülkelerini gezdi ve sonunda Gazze yakınlarındaki Majuma'ya yerleşti.

452'de Patrik Theodosius tarafından Majuma piskoposu olarak kutsandı. Yerel hükümdarın emriyle bazı Hristiyanlar sürgün edilmeden önce sadece altı ay hizmet etti. Petrus, Enaton'a sığındığı Mısır'a kaçtı, ancak on yıl sonra Filistin'e geri döndü. Çok sayıda takipçi ve mürit edindi. Orta Çağ kaynaklarına göre, birçok ünlü dini eserin yazarıydı. Ancak hiçbiri Petrus adıyla bilinmedi.

491'de eski Iamnia limanı Yavneh-Yam'da öldü ve Gazze yakınlarındaki manastırına gömüldü.[6]

Kalsedon inancının tenkitleri

Çeşitli doğu kiliseleri onun en:Chalcedonian doktrininden sapmış olabileceğini düşünmektedir. Bu Kiliseler (Ermeni, Kıpti vb.) İberyalı Petrus'un bir Miafizit ve bir Keldani karşıtı olduğuna inanırken, bu görüş Gürcü Ortodoks Kilisesi tarafından paylaşılmamaktadır. Biyografileri bu konuyu tartışmasa da, Ermeni kaynaklarının yanında yer alan akademisyenlerin bir kısmı[] onun Keldani karşıtı olduğu fikrini kabul ederken, diğerleri etmemektedir. Örneğin, David Marshall Lang kendisinin bir Monofizit[7] olma olasılığına inanırken, Shalva Nutsubidze[8] ve Ernest Honingmann[9] Neoplatonik bir filozof olduğuna inanmaktadır.[10]

Biyografiler

Petrus'un Vita'sı, Maiuma piskoposu olarak sonradan onun halefi olan müridi Yuhanna Rufus (Beth Rufina Yuhanna) tarafından yazılmıştır.[5]

  • Yunanca orijinal Yuhanna Rufus'un Süryanice versiyonu 8. yüzyıla kadar uzanmaktadır.
  • Petrus'un çağdaşı, Midilli piskoposu Zacharias Rhetor tarafından Yunanca olarak yazılmış Gürcü versiyonu, M.Ö. 13. yüzyıl.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Bishop Anania Saint Petre Iberi 16 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2015, Tbilisi
  2. ^ Peter the Iberian 2 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Syriac Biographical Dictionary
  3. ^ Sh. Nutsubidze. "Mystery of Pseudo-Dionys Areopagit (a monograph), Tbilisi, 1942; E. Honigmann, Pierre l'Iberian et les ecrits du Pseudo-Denys l'Areopagita. Bruxelles, 1952.
  4. ^ "Lives and Legends of the Georgian Saints, (David Marshall Lang, trans.)". 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  5. ^ a b ""Peter the Iberian", Kofsky, Aryeh" (PDF). 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2013. 
  6. ^ a b Horn, Cornelia B. and Phenix, Robert R., The Lives of Peter the Iberian, Theodosius of Jerusalem, and the Monk Romanus, Society of Biblical Lit, 2008 12 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 9781589832008
  7. ^ Lang, D M. "Peter the Iberian and his biographers." Journal of Ecclesiastical History, 1951: 158-168
  8. ^ Gürcistan, 1942
  9. ^ Belçika, 1952
  10. ^ Horn (2006), p. 167

Bibliyografya

Konuyla ilgili yayınlar

  • David Marshall Lang, "İberyalı Peter ve Biyografileri". Kilise Tarihi Dergisi, cilt. 2 (1951), s. 156-168
  • Jan-Eric Steppa, John Rufus and the World Vision of Anti-Chalcedonian Culture, (Gorgias Press, 2002), xxvii + 199 s. 1-931956-09-XISBN 1-931956-09-X
  • Ernest Honigmann, Pierre l'iberian et les ecrits du Pseudo-Denys l'Aréopagite, Bruxelles, 1952 (Fransızca)
  • Petre Iberi. Works, Tiflis, 1961 (Gürcü)
  • Shalva Nutsubidze. Pseudo-Dionys Areopagit'in Gizemi, Tiflis, 1942 (Gürcüce, İngilizce özet)
  • Shalva Nutsubidze. İberyalı Peter ve Areopajiti sorunları. - Tiflis Devlet Üniversitesi Tutanakları, cilt. 65, Tiflis, 1957 (Rusça)
  • A. Kofsky. "İberyalı Peter ve Kutsal Yerler Sorunu", Cathedra 91 (1999), s. 79-96 (İbranice).
  • Besik Khurtsilava. B'ir el-Qutt'taki Gürcü Manastırı yazıtları ve kronolojisi, "Ortadoğu'da Hıristiyanlık", № 1, Moskova, 2017, s. 129-151
  • ქართული ლიტერატურის ქრესტომათია. ტ. Ben შედგ. ს. ყუბანეიშვილის მიერ. ტ. I. თბ. 1944.
  • ძველი ქართული აგიოგრაფიული ლიტერატურის ძეგლები, ი. აბულაძის რედაქციით, II ტ. თბ. 1967.
  • ძველი ქართული აგიოგრაფიული ლიტერატურის ძეგლები, IV, ე. გაბიძაშვილის და მ. ქავთარიას რედაქციით, ტ. თბ. 1968.
  • ცხოვრება პერტე იბერისა, ასურული რედაქცია გერმანულიდან თარგმნა, გამოკვლევა, კომემტარები და განმარტებითი საძიებლები დაურთო ი. ლოლაშვილმა, თბილისი, 1988.
  • პეტრე იბერიელი (ფსევდო-დიონისე არეოპაგელი). შრომები. თარგმ. ეფრემ მცირისა. ს. ენუქაშვილის გამოც. თბ. 1961.
  • შ. ნუცუბიძე. პეტრე იბერი და ანტიკური ფილოსოფიური მემკვიდრეობა. შრომები. ტ. V. თბ. 1975.
  • ს. ყაუხჩიშვილი. ბერძნული ლიტერატურის ისტორია. ტ. III. თბ. 1973.
  • Н. Марр. Житие Петра Ивера, царевича — подвижника ve епископа Мойюмского V века. Православный палестинский сборник. 1896 г. т. 16.
  • მ. თარხნიშვილი, ახლად აღმოჩენილი ქართული მონასტერი ბეთლემში, ბედი ქართლისა, 16, 1954.
  • გ. წერეთელი, უძველესი ქართული წარწერები პალესტინიდან, თბილისი, 1960.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan</span> Kafkasyada bir ülke

Gürcistan, Karadeniz'in doğu kıyısında, Güney Kafkasya'da yer alan ülkedir. Eski Sovyet cumhuriyetlerinden biri olan Gürcistan'ın kuzeyinde Rusya, doğusunda Azerbaycan, güneyinde Ermenistan ve güneybatısında Türkiye yer alır. Ülkenin batı sınırını Karadeniz belirler.

<span class="mw-page-title-main">Gürcüler</span> Gürcistana özgü Kafkas etnik grubu

Gürcüler veya Kartveliler, günümüzde büyük bölümü Gürcistan’da yaşamakta olan Kafkasya halkı. Gürcüler ayrıca Azerbaycan, İran, Rusya, Türkiye, ABD ve Avrupa’nın bazı ülkelerine de dağılmıştır. Tarihsel antropoloji açısından Gürcüler; Svanlar, Lazlar ve Megreller ile aynı kökenden gelen bir Kartveli halkı olarak kabul edilir. Halkın büyük çoğunluğu bir Kartveli dili olan Gürcüce konuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kolhis</span> Antik Çağdaki bir krallık ve tarihsel bölge

Kolhis ya da Kolhis Krallığı, Karadeniz'in doğu kıyılarında, bugünkü Gürcistan'ın batısında kurulmuş Antik Çağ krallığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Gürcü Yazıtları</span>

Birü'l-Kutt yazıtları, Gürcü Asomtavruli yazısı ile yazılmış olan Eski Gürcü dilindeki en eski mozaik yazıtlarıdır ve İtalyan arkeolog Virgilio Canio Corbo tarafından 1952'de Yahudiye Çölü'nde, Birü'l-Kutt yakınlarında, Kudüs'ün 6 km güneydoğusunda ve Beytüllahim'in 2 km kuzeyinde bir Gürcü manastırındaki kazı çalışmasında gün yüzüne çıkarılmıştır. Gürcü yazıtları, mozaik zemin katında bulundu. İki yazıt, MS 430'a ve üçüncüsü de MS 532'ye tarihlendirildi. Birü'l-Kutt yazıtları, Gürcistan'da bulunan ve yine Asomtavruli ile yazılmış Bolnisi yazıtlarından yaklaşık altmış yıl daha eskidir.

<span class="mw-page-title-main">İoane Lazi</span> Filozof

İoane Lazi, Hierotheos veya günlük hayatta kullandığı adıyla Mithradates Lazi, İberyalı Petrus'un vaftiz babası ve akıl hocası olarak bilinen Laz filozof ve teolog. İberyalı Petrus ile birlikte Sahte Dionisos'un gerçek kimliği olabileceği kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ananias (Jafaridze)</span>

Ananias Gürcü Ortodoks Kilisesi Manglisi ve Tetritskaro Metropoliti. Aynı zamanda Tarih Bilimleri Kandidatı olan Ananias, Gürcistan tarihi ve Gürcü Kilisesi hakkında kırktan fazla bilimsel makalenin yazarıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.