İçeriğe atla

İberler

Madrid Müzesi'nde yer alan Lady of Elx büstü

İberler (İspanyolca: los iberos), antik çağda bugünkü İber Yarımadası'nın doğusunda ve güneydoğusunda yaşamış bir halktır. Günümüzde İberler, bu yarımadada yaşayan topluluğun yerli halkı olarak kabul edilebilir.

İberler, boylar halinde ve izole topluluklar halinde yaşamıştır. Metal işleme, bronz ve tarımda gelişmiş bir toplumdur. Sonraki dönemde gelişerek yüksek medeniyet seviyesinde şehirleşmeye ulaşmışlardır. El sanatlarında da oldukça ilerlemişlerdi. Metal başta olmak üzere Fenikeliler, Yunanlar ve Kartacalılar'la ticaret yapmışlardır. Yine Yunan kolonistler başta olmak üzere bu halkların kültüründen de faydalanmışlardır. Kendilerine has bir yazı sistemleri vardı.

Daha sonraları, Keltlerin İberlerle karışarak kaynaşmasından Keltiberler olarak adlandırılan halk ortaya çıktı.

Dış bağlantılar

Fotoğraflar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tunç Çağı</span> Tarihsel dönem (yaklaşık MÖ 3300-1200)

Tunç Çağı veya Bronz Çağı, bölgeden bölgeye fark etmekle birlikte yaklaşık olarak MÖ 3300'den MÖ 1200'e kadar süren, bronz kullanımı, bazı bölgelerde yazı'nın varlığı ve diğer erken kentsel uygarlığın özellikleriyle tanımlanan tarihi bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Sanskrit</span>

Sanskrit, Hint-Avrupa dil ailesinin Hint-İran koluna bağlı bir dildir. Sanskrit ve lehçeleri, Antik Hindistan'da lingua franca statüsüne sahip olmuştur. Dil aynı zamanda Hititçe ve Miken Grekçesinden sonra kaydedilmiş en eski Hint-Avrupa dili olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fenikeliler</span> Antik Akdeniz kavmi

Fenikeliler, Antik Çağ'da yaşamış Sami dillerine mensup bir dil konuşan Akdenizli kavimdir. Bereketli Hilal'in Akdeniz'e bakan kıyılarında gelişen bu uygarlık, talassokrasik bir yapıda şekillenmiştir. Fenikeliler, Doğu Akdeniz'den tüm Akdeniz kıyılarına hatta Atlas Okyanusuna yayılarak en bilineni Kartaca olan çeşitli şehir devletleri kurmuştur.

Aramiler, MÖ 11. yüzyıl ve MÖ 8. yüzyıl arasında Kuzey Suriye, Mezopotamya, Doğu Akdeniz kıyıları ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşamış, bölgede bazı devletler ve şehirler kurmuş halk.

<span class="mw-page-title-main">Asur</span> Irakta bulunan antik kent.

Asur, Mezopotamya'nın kuzey kısmında, günümüzde Musul yöresinde, Dicle Irmağı'na bakan bir plato üzerinde kurulmuş antik bir kenttir. Bölgedeki arkeolojik kazılar, MÖ 3. binyılın başlarında burada bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Ancak yayılma alanı ve diğer nitelikleri hakkında kesin bilgilere ulaşılamamıştır. Bugüne kadar tespit edilen yapı kalıntıları, antik Mezopotamya'da yapıldığı gibi, eski yapıların üstüne aynı tarzda inşa edilmiş olan bir İştar tapınağı altında kalmış temellerdir. Asur, Kalah ve Ninova kentleri Asur'un başlıca kentleridir.

<span class="mw-page-title-main">Endülüs</span> 711–1492 yılları arasında İber Yarımadasında Müslümanların hakimiyeti altındaki bölgeler

Endülüs, 711-1492 yılları arasında İber Yarımadası'nda Berberi milletinin de katkısı ile Arapların etkisi altında bulunan bölgelere verilen isimdir. Müslümanların İber Yarımadası'ndaki varlığı en son Moriskoların 1609 yılında İspanya'dan Müslümanlığı bırakmadıkları için göçe zorlanarak sınır dışı edilmesiyle son bulmuştur.

Demir Çağı, demirin çeşitli alet ve silah yapımında esas malzeme olarak kullanıldığı bir arkeolojik devirdir.

<span class="mw-page-title-main">İskandinavya</span> Avrupanın kuzeyinde bir bölge

İskandinavya, Kuzey Avrupa'da, kendisini oluşturan halklar arasında güçlü tarihi, kültürel ve dilsel bağları olan bir alt bölgedir. İngilizce kullanımında, İskandinavya genellikle Danimarka, Norveç ve İsveç'i ifade eder. Bazen daha geniş anlamda Finlandiya, İzlanda ve Faroe Adaları'nı da kapsayacak şekilde ifade edilebilir. Bu ülkelerin dilleri Fince dışında birbirine benzemektedir. Bu dillere Kuzey Cermen dilleri veya İskandinav dilleri denir. Danimarka Danca, Norveç Norveççe, İsveç İsveççe, İzlanda İzlandaca dillerini kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Salamanca</span> İspanyanın Salamanca ilinde belediye

Salamanca, İspanya'nın Kastilya Leon özerk topluluğu içinde bir şehir. Aynı adı taşıyan ilin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Logroño</span> İspanyanın La Rioja ilinde belediye

Logroño, İspanya'nın La Rioja Özerk Bölgesinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Konsül (Roma)</span>

Konsül, Antik Roma medeniyetinin cumhuriyet ile yönetildiği dönemdeki en üst düzey yöneticileri ifade eder. Geç Antik Çağ'a değin varlığını sürdüren konsüller, İmparatorluk dönemi sonrası sahip olduğu gücü ciddi ölçüde yitirmiştir.

Çin Operası Çin’de popüler bir drama ve müzikal tiyatro formudur. Çin’de değişik bölgelerde, kimileri kökeni yüzlerce yıl öncesine dayanan operalar bulunmaktadır. Bunlar arasında Pekin Operası ve Kunqu sayılabilir.

Batı edebiyatlarının temelini Yunan ve Latin edebiyatı oluşturur. Yunan Edebiyatı'nda İlyada ve Odise destanlarıyla Homeros, trajedileriyle Aiskhilos, Sophokles ve Euripides, komedileriyle Aristophanes, tarih eserleriyle Herodot, felsefe eserleriyle Eflatun, Aristoteles, fablleriyle Ezop kendinden sonrakileri etkilemiştir. Yunan edebiyatı MÖ 2. yüzyılda biter.

<span class="mw-page-title-main">İspanya tarihi</span>

İspanya tarihi, İspanya'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.

Brutus Antik Roma'da Junius ailesinden bir dizi siyasetçinin kullandığı bir soyadı idi.

<span class="mw-page-title-main">Kolomb öncesi Amerika</span>

Kolomb öncesi Amerika, Amerika olarak adlandırılan bölgede Avrupalı sömürgecilerin varlığının hissedilir derecede olan döneme kadarki tarihsel dönemi kapsar. Bu uzun dönem Eski Taş Çağından Orta Çağa kadar uzanır. Teknik olarak Kolomb öncesi dönem Kolomb'un 1492 ile 1504 yılları arasında yaptığı yolculuklara vurgu yapsa da bu tarihsel dönem yerli Amerika halkların egemenliğinin Avrupalılarca sona erdirilmesine kadar sürer, bu bazı durumlarda Kolomb'un Yeni Dünya'ya gelişinden sonra birkaç yüzyıl sürmüştür.

Kassitler, Birinci Babil Hanedanı'nın yıkılışından sonra MÖ 1531-1155 yılları arasında Babil topraklarına hakim olan Antik Çağ halkıdır. Orta Kronolojiye göre Kassitler'in Babil yönetimi MÖ 1595'te başlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zidritler</span>

Zidritler Klasik Antik Çağ'da Kolhis'te yaşamış eski topluluklardan biriydi. Yaşadıkları bölgenin kuzey sınırını Karadeniz, güney sınırını ise Apsarus Nehri oluşturmaktadır. Batıda Mahelonlar, doğuda ise Lazlarla komşulardı. 2. yüzyılın başlarında yaşamış Romalı yazar Arrianus, batıdan doğuya doğru sıralayarak birçok komşu ve etnik açıdan bağlantılı olması muhtemel kabileleri şöyle listelemiştir: Sanniler (Sanigler), Drilae, Maçelonoi, Henioçoi, Zudreitai ve Lazlar. 4. yüzyılın sonlarında yaşamış Periplus Ponti Euxini bu halkın daha güneyde ve Akamosis ve Arçabis nehirleri arasında yaşadığını iddia etmiştir. Zidritlerin sosyal ve politik hayatı hakkında çok az şey biliniyor, ancak MS 130'lu yıllarda doğu Gürcistan’daki İberya kralına itaat ettikleri düşünülmektedir.

Marlar, Hekataios'un yazıtlarıyla bilinen bir antik Kolhis halkıdır. Halkı kısaca tanımlayan Hekataios, Marların, antik Kartveli halkları Makronlar ve Mosiniklerin arasında yaşadıklarını belirtmiştir. Karadenizin güneydoğusunda yaşamış olan bu halk, daha spesifik olarak diğer Antik Kartveli halklarının da yaşadığı Kuzeydoğu Anadolu Dağları ve Güney Kafkasya'da yaşamıştır. Herodot'a göre Marlar, Kolhislilerin liderine bağlıydılar. Ahameniş İmparatorluğu'nun hızlı yükselişinden sonra, diğer Kartveli halkları ile birlikte XIX. Satraplığa bağlandılar.

<span class="mw-page-title-main">Covadonga Muharebesi</span>

Covadonga Muharebesi, Asturias Krallığı'nın kurucusu ve ilk kralı olan Vizigot kökenli asilzade Pelayu ile Endülüs Emevî Devleti arasında 718 veya 722 yılında yapılan muharebedir. Cantabria Dağlarındaki Picos de Europa Tepelerindeki Covadonga yakınlarında gerçekleşen muharebe Pelayu komutasındaki ordu galip gelmiştir. Müslüman fetihlerine karşı Hristiyanların kazandığı bu önemli zafer sayesinde Hristiyanlar İber Yarımadasından atılmaktan kurtulmuştur. Uzunca bir süre önemli bir direniş noktası olan Asturias Krallığı, kıtanın yeniden Hristiyan egemenliğine girdiği süreç olarak tariflenen Reconquista'nın ilk dayanak noktası olarak tanımlanır.