İçeriğe atla

İSKİ yolsuzluk skandalı

İSKİ skandalı, İSKİ genel müdürünün İSKİ ihalelerini paravan olarak kurduğu şirketlere vermesi ve bu ihalelerde büyük yolsuzluklar yapması olayıdır.

Arka plan

1989 yılında İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı seçilen SHP'li Nurettin Sözen; 70'li yılların sonlarına doğru başlatılan ve o dönem Düzenleme Kurulu Başkanlığı görevini üstlendiği Taksim Toplantıları'ndan arkadaşları Ergun Göknel'i İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi genel müdürlüğü, Tuncer Çelik'i de İstanbul Gaz Dağıtım Sanayii ve Ticaret A.Ş. genel Müdürlüğü görevine getirdi.

Skandal

1990'lı yılların başlarında tarihinin en susuz dönemini yaşayan İstanbul'un içme suyu temin etmekle görevli kurumu İSKİ'nin Genel Müdürü Ergun Göknel'in, kurumun ihalelerini paravan olarak kurduğu şirketlere verdiği ve bu ihalelerde büyük yolsuzluklar yaptığı ortaya çıktı. Olayın ortaya çıkması ise Göknel'in eşi ile olan ilişkisinin bozulmasına dayanıyor. Zira bir akşam vakti Ergun Göknel, işten eve dönmüş ve eşi Nurdan Erbuğ'la beraber akşam yemeğine oturmuştu. Tam bu sırada eşine boşanmayı teklif etti ve böylece Türkiye genelinde SHP ve sosyal demokratların imajını çok şiddetli sarsan skandalın fitili böylece ateşlenmiş oldu. Bu teklifi duyan eşi de yaşadığı şok karşısında düşüp bayılmıştır. Bu boşanma teklifinin nedeni, Göknel'in İSKİ'de sekreterliğini yapan ve kendisinden 29 yaş küçük olan Feray Karvar ile aşk ilişkisi yaşamaya başlamış olmasıydı. Göknel, eşi Erbuğ'a, boşanmak için de 1 milyon dolara yaklaşan bir tazminat ödemeyi de kabul etmiş, ancak "herhangi bir açıklama yapmadan sessiz sedasız boşanmak" şartını koşmuştu. Bu tazminat değeri, Göknel'in genel müdürlükten aldığı maaşın hayli üzerindeydi. Dolayısıyla Göknel'in bu parayı nereden bulduğu sorgulanmaya başlandı. Göknel'in koyduğu şartlardan hoşnut olmayan Nurdan Erbuğ, eski eşi Ergun Göknel'in yaptığı yolsuzlukları ortaya çıkardı. Olaylar kısa sürede medyanın ilgisini mıknatıs gibi çekti. Dönemin belediye başkanı Nurettin Sözen de iddiaların araştırılması için Ergun Göknel'i İçişleri Bakanlığı'na şikayet etti.

Dava

Sanıklar ilk olarak 25 Ekim 1993'te satın alınan klorun bedelinin yüksek gösterilerek yolsuzluk yapıldığı suçlamasıyla hakim karşısına çıktı. 6 Aralık 1993'te davanın tutuklu sanıklarından Ergun Göknel'in İsviçre'de bulunan Amerikan Discon Bank'ta 30000 Amerikan doları ve 670000 Alman Markı bulunduğu saptandı. Göknel'in tüm hesaplarına el konulurken, İsviçre'deki paranın da iadesi istendi. Ayrıca "Eşiyle yaptığı sözlü boşanma protokolüne uymadığı" gerekçesiyle Göknel tarafından Erbuğ'a ödenen 1 milyon dolara yaklaşan tazminata da Mali Şube aracılığıyla el kondu. Göknel, Ağustos 1998 yılına kadar Bayrampaşa Cezaevi ve Eskişehir Kapalı Cezaevi ile Keçiören ve Kalecik Açık Cezaevlerinde kaldı. Ağustos 1998’den sonra tekrar kendi şirketinde çalışmaya başladı.[1]

Murat Karayalçın, Nurettin Sözen ve Yüksel Çengel, İSKİ davasından beraat etmiştir.

Sonrası

Ergun Göknel skandaldan hemen sonra görevden alındı. Ancak hem bu olay hem de İstanbul'da baş gösteren ve çözülemeyen diğer sorunlar sosyal demokratların ve SHP'nin imajını büyük ölçüde sarstı. SHP'nin düşüşü en çok o yıllar yükseliş trendini yakalayan Refah Partisi'ne yaradı. O döneme kadar sosyal demokratların neredeyse hiçbirinin adı yolsuzlukla anılmıyordu. SHP'nin büyük bir zaferle ayrıldığı 1989 Türkiye yerel seçimleri sonrası başta Nurettin Sözen ve Murat Karayalçın olmak üzere birçok SHP'li belediye başkanı ve bürokrat "namus sembolü" olarak görülmekteydi. Nurettin Sözen 1994 yerel seçimlerinde aday olmazken İstanbul belediyesi SHP'den Refah Parti'li Recep Tayyip Erdoğan'a geçti. 1989 yerel seçimlerinde %35,95 olan SHP'nin oy oranı 1994'teki yerel seçimlerde %20,30'a düşmüştür. Üstelik bu düşüş sadece İstanbul ile sınırlı kalmadı. Bu skandal, SHP'li diğer belediyelerde de benzer olayların yaşanmış olabileceği iddiasını ortaya çıkardı. 1989 Türkiye yerel seçimlerinde başta 3 büyükşehir olmak üzere birçok şehri kazanan sosyal demokratlar, gelişen diğer siyasi olayların da etkisiyle 1994'teki yerel seçimlerde İstanbul ve Ankara gibi birçok büyük şehri kaybetti. Sosyal demokratlar, İstanbul'u ancak çeyrek asır sonra 31 Mart 2019 Türkiye yerel seçimlerinde Ekrem İmamoğlu'yla yeniden kazanabilecekti.

Ergun Göknel 5 Haziran 2023 tarihinde 85 yaşında hayatını kaybetti.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Eski İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel kimdir? Ergun Göknel neden hayatını kaybetti?". Cumhuriyet. 6 Mayıs 2023. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erdal İnönü</span> Türk fizikçi ve siyasetçi (1926–2007)

Erdal İnönü, Türk fizikçi, akademisyen ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün küçük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Baykal</span> Türk siyasetçi (1938–2023)

Deniz Baykal, Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.

Muzaffer Eryılmaz, Çankaya, Ankara ilçesinin eski belediye başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

Mehmet Ercan Vuralhan, Türk bürokrat. II. Özal Hükümeti’nin Millî Savunma Bakanı’dır.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bedrettin Dalan</span> Türk siyasetçi

Bedrettin Dalan, Türk mühendis, siyasetçi ve 1984-1989 arasında İstanbul'un ilk Büyükşehir Belediye Başkanı. Ayrıca İstek Vakfı ve Yeditepe Üniversitesinin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Nurettin Sözen</span> Türk politikacı

Nurettin Sözen, Türk hekim ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Murat Karayalçın</span> Türk siyasetçi

Murat Karayalçın, Türk siyasetçi. 1993–1994 arasında Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı, 1994-1995 arasında Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı, 1995-1999 arasında CHP Samsun Milletvekili, 1997-1999 arasında TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı ve 1989-1993 arasında SHP'den Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev yaptı.

Yusuf Günaydın Türk diş doktoru ve siyasetçi. 1989-1994 yılları arası Fatih (İstanbul) Belediye Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">İSKİ</span> İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı bir kurum

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), 1981 yılında, 2560 sayılı İSKİ Kanunu ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olarak kurulmuş, bağımsız bütçeli bir kamu kurumudur. Kuruluşun amacı, İstanbul'a içme suyu temin etmek, atık suları toplamak, arıtmak ve uzaklaştırmak, su havzalarını korumak ve dereleri ıslah etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Gusenbauer</span> 23. Avusturya şansölyesi

Alfred Gusenbauer, 2007 yılından beri 2008 yılına kadar Avusturya şansölyesi ve 2000 yılından 2008 yılına kadar Avusturya Sosyal Demokrat Partisi'nin başkanı oldu.

Fikret Ünlü,, Türk sosyal demokrat siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (2007)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokrat Parti, 23 Haziran 1983 tarihinde kurulan, 27 Mayıs 2007 tarihinde Demokrat Parti adını alan, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DP" şeklindedir. Simgesi kırattır. TBMM'de 3 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel Başkanı Gültekin Uysal'dır. Yargıtay kayıtlarına göre Türkiye'de kayıtlı olan en eski kuruluşlu siyasi partidir.

Mehmet Seyfi Oktay, Türk siyasetçi, Adalet eski Bakanı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Serbest Avukatlık, XVII., XIX. ve XX. Dönem Ankara Milletvekilliği ile 49. ve 50. Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinde Adalet Bakanlığı yaptı. Evli ve üç çocuk babasıdır.

Nesrin Baytok, Türk siyasetçi, TBMM 23. dönem milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Eşitlik ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2010–2012)

Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP), soldan birçok siyasal hareketin solda yeni parti arayışları içerisinde bir araya gelmesi sonucu 13 Mart 2010'da kurulmuştur. Yüksek Seçim Kurulu tarafından 12 Haziran 2011 Seçimleri'ne girebilmeye hak kazanmış 27 partiden biriydi.

İcen Börtücene Türk iktisatçı, planlamacı ve gazeteci.

Beyzade Özkahraman Türk bürokrat, akademisyen ve hekim.