
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinelerden tek işlemcili, basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir ve özellikle akademik dünyada iş istasyonları üzerinde çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. UNIX, Interdata 7/32, VAX ve Motorola 68000 arasında hızla yayıldı.
macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

BeOS, ilk olarak Be Inc. tarafından 1990 yılında kişisel bilgisayar için geliştirilmiş UNIX türevi bir işletim sistemi'dir. BeOS, Be Incorporated firması tarafından 1991 yılında piyasaya sürülmüştür. Kendine ait bir dosya sistemine (BeFS) sahiptir. İlk başta Apple için AT&T Hobbit tabanlı donanım üzerinde çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve sonra PowerPC tabanlı işlemciler üzerinde çalışacak şekilde modifiye edilmiştir. Daha sonra BeBox için özel olarak geliştirilen BeOS, sonra diğer bilgisayarları da desteklemeye başlamıştır. BeOS multimedya, iş ve yüksek performans için geliştirilmiş bir işletim sistemidir. BeOS'un arayüzü temiz ve derli toplu olarak geliştirildi. BeOS kolay API programlama için C++ dilinde yazılmıştır. Büyük ölçüde POSIX uyumluluğu vardır.

Unix System V ya da SysV, daha seyrek olarak System 5 olarak adlandırılan, UNIX işletim sisteminin sürümlerinden biridir. Esasen AT&T tarafından geliştirilmiş olup 1983 yılında piyasaya sürülmüştür. 4 ana versiyonuyla piyasaya sürülen sistem birçok Unix özelliğini içinde barındırmaktadır: IBM'in AIX, Hewlett Packard Enterprise'ın HP-UX ve Oracle'ın Solaris, ayrıca OpenSolaris'ten kısımlanmış ücretsiz yazılım illumos.

CentOS, Red Hat firmasının dağıtımı olan Red Hat Enterprise Linux (RHEL) kaynak kodları üzerine kurulu ve artık geliştirilmeyen, dağıtımı durdurulan bir Linux dağıtımıdır. Bağımsız bir grup tarafından geliştirilen işletim sisteminin isminin açılımı "Community Enterprise Operating System"dır. Ocak 7, 2014 tarihli bir bildiri ile CentOS geliştirici lideri Karanbir Singh, CentOS'un RedHat ekibine dahil olduğunu bildirmiştir.

AmigaOS, Amiga kişisel bilgisayarının işletim sistemidir. Grafik arabirimi olan Workbench, CLI komut satırı arabirimi ile birlikte AmigaDOS ve çoğu Amiga modelinde ROM'da yer alan Kickstart'tan oluşur.

POSIX, UNIX için "taşınabilir işletim sistemi arabirimi".

Syllable, İntel x86 Pentium ve uyumlu işlemciler için, özgür ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir. Ev ve küçük ofis kullanıcıları için, kolay kullanımlı bir masaüstü işletim sistemi olarak tasarlanmıştır. Syllable, 2002 yılının Temmuz ayında, bir Amiga klonu olan AtheOS işletim sisteminden geliştirilmiştir.

Unix benzeri işletim sistemi, resmi bir UNIX markası olmamasına karşın Unix sistemine benzer şekilde çalışan işletim sistemleridir. Unix benzeri bir yazılım, Unix komut ve kabuğuna benzer işlevlere sahiptir. Bu terimin kullanımı için bir standart yoktur ve bir yazılımın veya işletim sisteminin Unix benzeri olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı üzerine farklı görüşler vardır.
Apple Inc. ABD merkezli çok uluslu anonim şirket. Apple şirketi, cep telefonu, tablet gibi tüketici elektroniği ürünleri, kişisel bilgisayar ve bilgisayar yazılım tasarlamakta ve satmaktadır. Şirketin bilinen ürünleri arasında Macintosh serisi bilgisayarlar, iPod, iPhone ve iPad bulunmaktadır. Mart 2014 itibarı ile şirketin 16 ülkede 425 mağazası ve 39 ülkede çevrimiçi mağazası mevcuttur.

macOS Server, Apple tarafından üretilen ve ayrı piyasaya çıkarılan add-on bir işletim ve sunucu sistemidir, macOS işletim sistemi için ek sunucu programları, idaresi ve yönetimi araçları sağlar. Mac OS X Server İngilizce, Japonca, Fransızca, Almanca, Basitleştirilmiş Çince, Hollandaca, İtalyanca, Almanca, İspanyolca ve Geleneksel Çince mevcuttur.

XNU, MacOS işletim sisteminde kullanılmak üzere Aralık 1996'dan beri Apple'da geliştirilen ve Darwin işletim sisteminin bir parçası olarak ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım olarak piyasaya sürülen bilgisayar işletim sistemi çekirdeğidir. Ayrıca, iOS, tvOS ve watchOS işletim sistemlerinin çekirdeği olarak da kullanılır. XNU, "X Not Unix"'in bir kısaltmasıdır.

Macintosh işletim sistemleri, Apple tarafından geliştirilen işletim sistemleri ailesidir. 1984 yılından beri Macintosh serisi kişisel bilgisayarlarıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Aşağıda Apple Inc. tarafından yayınlanan işletim sistemlerinin bir listesi bulunmaktadır.

Xinuos OpenServer, daha önce SCO UNIX ve SCO Open Desktop, Santa Cruz Operation (SCO) tarafından geliştirilen, daha sonra SCO Group tarafından satın alınan ve şimdi Xinuos'a ait olan kapalı kaynaklı bir bilgisayar işletim sistemidir. OpenServer'in ilk sürümleri UNIX System V'i temel alırken, daha sonraki OpenServer 10, FreeBSD 10'u temel aldı.

Bilişimde, ölüm ekranı, sistem önemli bir sistem hatasıyla karşılaştığında ekranda görüntülenen, bir tür bilgisayar işletim sistemi hata mesajı için kullanılan gayriresmi bir terimdir. Bilgisayar kullanıcıları bu mesajları "ölüm ekranları" olarak adlandırmıştır çünkü bunlar genellikle kaydedilmemiş işlerin kaybolmasına neden olmakta ve genellikle sistemin donanımı veya yazılımıyla ilgili ciddi sorunlar olduğunu göstermektedir. Terimler sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da, bu hata ekranları genellikle bir 'kernel panic' sonucudur. Çoğu ölüm ekranı, kullanıcıya bilgisayarı yeniden başlatmasını tavsiye eden bir mesajla birlikte düz bir arka plan renginde görüntülenir.

Bir kernel panic, bir işletim sisteminin çekirdeği tarafından, güvenli bir şekilde kurtarılamadığı veya sistemi çalıştırmaya devam etmenin büyük veri kaybı yaşanabilmesinin yüksek bir riske sahip olacağı dahili bir kritik hata tespit edildiğinde alınan bir güvenlik önlemidir. Terim büyük ölçüde Unix ve Unix benzeri sistemlere özgüdür. Microsoft Windows işletim sistemlerindeki eşdeğeri, genellikle "mavi ekran" olarak adlandırılan bir durdurma hatasıdır.
SunOS, Sun Microsystems tarafından iş istasyonu ve sunucu bilgisayar sistemleri için geliştirilmiş Unix temelli bir işletim sistemidir. SunOS adı genellikle yalnızca BSD temelli 1.0 ila 4.1.4 sürümlerine atıfta bulunmak için kullanılırken, 5.0 ve sonraki sürümleri UNIX System V Sürüm 4'ü temel alır ve Solaris markası altında pazarlanır.

Bir hobi amaçlı işletim sistemi geliştirmek, bilgisayarı hobi olarak gören kişiler için daha karmaşık ve teknik bir seçenek olabilir. Hobi işletim sistemi tanımı da bazen biraz belirsiz olabilir. Bunlar, geliştirici bakış açısından geliştiricilerin/yazılım topluluklarının sadece eğlenmek ya da öğrenmek amacıyla yaptıkları projeler olabilir, kullanıcı bakış açısından kullanıcıların geniş çaplı ve tam işlevsel bir sistemden ziyade sadece bir oyuncak olarak kullandıkları/kurcaladıkları veya kendilerini geliştirdikleri sistemler olarak da görülebilir ya da çok büyük bir kullanıcı tabanına sahip olmayan küçük bir topluluğa sahip bir işletim sistemi olarak da tanımlanabilir.