Anarko-sendikalizm, 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmış bir düşünce ve ilkeler akımıdır.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.
Türkiye'de sendikalar, 1938 tarihli Cemiyetler Kanunu’nda "Sınıf esasına dayalı cemiyet kurulamaz." ifadesinin 5 Haziran 1946'da metinden çıkarılmasıyla yasallık kazandı. 7 Aralık 1946 tarihinde sıkıyönetim kararıyla kapatılan sendikalar, 1947'de "İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun"un kabul edilmesiyle tekrar yasal oldu. Sendika sözlük anlamı: İşçilerin yada işverenlerin ayrı ayrı olmak üzere iş, kazanç, toplumsal ve kültürel konular yönünden çıkarlarını korumak, yeni haklar sağlamak ve onları daha da geliştirmek amacıyla aralarında yasalar uyarınca kurdukları birliktir.
Lech Wałęsa, Polonya İşçi Partisi önderi ve 1990-95 arası Polonya Cumhurbaşkanı olmuştur. 1983 Nobel Barış Ödülü sahibidir. Polonya'da sosyalist dönemin ilk bağımsız işçi örgütü Dayanışma Sendikası'na (Solidarność) başkanlık etmiş, çok partili düzene geçişte önemli rol oynamıştır.
Kısa adı BASK olan Bağımsız Kamu Görevlileri Sendikaları Konfederasyonu, 3 Nisan 2002 tarihinde Ankara Valiliğine kuruluş dilekçelerini vererek faaliyetlerine başlayan Bağımsız Haber-Sen, Bağımsız Sağlık-Sen, Bağımsız Büro Çalışanları Sendikası (BÇS), Bağımsız Enerji-Sen, Bağımsız Ulaşım-Sen (BUS), Bağımsız Yapı-İmar Sen ve Bağımsız Tarım Orman Sen’in bir araya gelmesi ile 11 Nisan 2002 tarihinde Ankara'da kuruldu.
Özyönetim ya da işçilerin özyönetimi genel olarak, işçi kooperatifleri, işçi konseyleri, katılımcı ekonomi ve iş yerinin patronsuz çalıştırıldığı benzer oluşumlarda kullanılan karar alma modelidir.
Sivil toplum kuruluşları ya da sivil toplum örgütleri, resmî kurumların dışında kalan ve bunlardan bağımsız olarak çalışan, politik, sosyal, kültürel, hukukî ve [çevre]sel amaçları doğrultusunda lobi çalışmaları, ikna ve eylemlerle çalışan, üyelerini ve çalışanlarını gönüllülük usulüyle alan, kâr amacı gütmeyen ve gelirlerini bağışlayan veya üyelik ödemeleri ile sağlayan kuruluşlardır. Sivil toplum örgütleri oda, sendika, vakıf ve dernek adı altında faaliyet gösterir. Vakıf ve dernekler topluma yararlı bir hizmet geliştirmek için kurulmuş yasal topluluklardır ve herkese yardım etmek için kurulmuşlardır.
Ernest Bevin, 20. yüzyılın ilk yarısında İngiltere'nin en güçlü sendika önderlerinden biri ve devlet adamı. II. Dünya Savaşı sırasında çalışma ve sosyal işler bakanlığı yapmış, savaştan hemen sonra dışişleri bakanı olmuştur.
Léon Jouhaux, Fransız sosyalist sendika önderi.Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) kurucularındandır.
Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu ya da Hak-İş, Türkiye'de işçi sendikası konfederasyonu. Türkiye'nin ikinci büyük işçi konfederasyonudur.
Öz İplik-İş Sendikası Hak-İş'e bağlı bir işçi sendikasıdır. Tam adı Tüm Dokuma, İplik, Trikotaj ve Giyim Sanayii İşçileri Sendikası olan sendikanın Genel Merkezi Ankara'dadır ve Genel Başkanı Rafi Ay'dır.
Öz Ağaç-İş Sendikası, Hak-İş'e bağlı bir işçi sendikasıdır. 1980 yılında kurulan sendikanın genel merkezi Ankara'dadır. Sendikanın Genel Başkanı Av. Tuncay DOLU'dur. Ağaç, Kağıt, Mobilya ve Sunta iş kolunun en büyük işçi sendikasıdır. Bu iş kolunun en önemli iş yerlerinde örgütlüdür. İş kolunda, 2012 yılında ülke genelinde en fazla örgütlenme faaliyeti yapan sendikadır. 2013 yılı içerisinde, yaklaşık 6.500 işçinin çalıştığı Erciyes Anadolu Holding iş yerlerinde ortalama %27 oranında, enflasyonun çok çok üstünde zam alarak hem üyesini memnun etmiş hem de diğer sendikalara örnek teşkil etmiştir. Çeşitli kurum ve özel sektör firmalarıyla anlaşma yaparak üyeleri için özel indirimler yapılmasını sağlayan sendikanın Türkiye genelinde çok sayıda üyesi mevcuttur.
Türkiye Kamu-Sen, 24 Haziran 1992'de kurulmuş olan ve kamu çalışanları arasında faaliyet gösteren bir memur sendikaları konfederasyonu olup tam adı "Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu"dur.
Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS), 1968 yılında kurulan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde bulunan bir sendikadır. KTÖS, Kıbrıs Cumhuriyeti’ne kayıtlıdır ve bu nedenle uluslararası platformlarda da tanınmaktadır. Dünyadaki tüm eğitim sendikalarını çatısı altında toplayan Eğitim Enternasyoneli (EI) ve Avrupa Eğitim Sendikaları Komitesi (ETUCE)’nin aktif bir üyesi olan KTÖS, üyelerinin haklarını koruma, savunma ve geliştirmenin yanı sıra Kıbrıs Türk toplumunun ilerlemesine katkıda bulunmak amacıyla hareket etmektedir.
Genel grev, bir şehir, bölge ya da ülkede, nitelik veya nicelik olarak önem taşıyan bir topluluk tarafından yapılan bir hak arama etkinliğidir. Genel grevlerin, siyasi, ekonomik veya bunların her ikisini birden içeren hedefleri olabilir. Bir genel grevin, kendi akış hızını kazanması veya katılanların ya da destekleyenlerin sempatileriyle gelişmesi olasıdır.
Kenan Budak,, Türk sendikacı.
Endüstriyel demokrasi, endüstri içindeki sosyal gücün dağılımının, bir azınlığın elinde toplanmasından ziyade iş ile meşgul olan herkes arasında paylaşımını ifade eden uygulama. Diğer bir ifadeyle yurttaşlık hakları çerçevesinde, işçilerin bir sanayi işletmesinin ya da ticari kuruluşun idare edilmesine kısmen veya tamamen katılmalarıdır. Endüstriyel demokrasi kişisel çıkarların keyfi ve kötüye kullanımını önlemek amacıyla sanayide güç birikimini engellemeyi, bunun için de biriken gücü parçalamayı amaçlamaktadır.
Yakup Akkaya Türk sendikacı ve siyasetçi.
Türkiye Sağlık İşçileri Sendikası (Sağlık-İş) veya kısaca TSİS; 1961 yılında Türkiye'de kurulmuş olan bir sağlık sendikasıdır. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu bünyesinde ve Ankara merkezli olarak faaliyet göstermektedir. Adana, Bursa, Diyarbakır, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon olmak üzere toplam 14 ilde şubesi bulunur.
Özel Güvenlik ve Koruma İşçileri Sendikası (ÖZGÜVEN-SEN), Türkiye'de özel güvenlik görevi mesleğini icra eden kişilerin oluşturduğu bir sendika.
